کلیات
هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) که گاهی اوقات هوش ماشینی نامیده میشود، به هوشمندی نشاندادهشده بهوسیله ماشینها در شرایط مختلف، اطلاق میشود که در مقابل هوش طبیعی در انسانها قرار دارد؛ به عبارت دیگر، هوش مصنوعی به سامانههایی گفته میشود که میتوانند واکنشهایی مشابه رفتارهای هوشمند انسانی از جمله، درک شرایط پیچیده، شبیهسازی فرایندهای تفکری و شیوههای استدلالی انسانی و پاسخ موفق به آنها، یادگیری و توانایی کسب دانش و استدلال برای حل مسایل را داشته باشند. بیشتر نوشتهها و مقالههای مربوط به هوش مصنوعی آن را به عنوان (دانش شناخت و طراحی عاملهای هوشمند) تعریف کردهاند.
هوش مصنوعی را باید گستره پهناور تلاقی و ملاقات بسیاری از دانشها، علوم، و فنون قدیم و جدید دانست. ریشهها و ایدههای اصلی آن را باید در فلسفه، زبانشناسی، ریاضیات، روانشناسی، عصبشناسی، فیزیولوژی، تئوری کنترل، احتمالات و بهینهسازی جستجو کرد و کاربردهای گوناگون و فراوانی در علوم رایانه، علوم مهندسی، علوم زیستشناسی و پزشکی، علوم اجتماعی و بسیاری از علوم دیگر دارد.
از زبانهای برنامهنویسی هوش مصنوعی میتوان به C++ ، C# Lisp ، prolog ، java ، python و.. میتوان اشاره کرد
یک «عامل هوشمند» سامانهای است که با شناخت محیط اطراف خود، شانس موفقیت خود را پس از تحلیل و بررسی افزایش میدهد. جان مکارتی که واژه هوش مصنوعی را در سال ۱۹۵۶ استفاده نمود، آن را «دانش و مهندسی ساخت ماشینهای هوشمند» تعریف کردهاست.
هوش مصنوعی در علم پزشکی امروزه به دلیل گسترش دانش و پیچیدهتر شدن فرایند تصمیمگیری، استفاده از سامانههای اطلاعاتی به خصوص سامانههای هوش مصنوعی در تصمیمگیری، اهمیت بیشتری یافتهاست. گسترش دانش در حوزهٔ پزشکی و پیچیدگی تصمیمات مرتبط با تشخیص و درمان - به عبارتی حیات انسان - توجه متخصصین را به استفاده از سامانههای پشتیبان تصمیمگیری در امور پزشکی جلب نمودهاست. به همین دلیل، استفاده از انواع مختلف سامانههای هوشمند در پزشکی رو به افزایش است، به گونهای که امروزه تأثیر انواع سامانههای هوشمند در پزشکی مورد مطالعه قرار گرفتهاست.
هوش مصنوعی توسط فلاسفه و ریاضیدانانی نظیر جرج بول که اقدام به ارائهٔ قوانین و نظریههایی در مورد منطق نمودند، مطرح شده بود. با اختراع رایانههای الکترونیکی در سال ۱۹۴۳، هوش مصنوعی، دانشمندان آن زمان را به چالشی بزرگ فراخواند. در این شرایط، چنین بهنظر میرسید که این فناوری قادر به شبیهسازی رفتارهای هوشمندانه خواهد بود.
با وجود مخالفت گروهی از متفکّرین با هوش مصنوعی که با تردید به کارآمدی آن مینگریستند تنها پس از چهار دهه، شاهد تولد ماشینهای شطرنج باز و دیگر سامانههای هوشمند در صنایع گوناگون شدیم.
حوزه پژوهش در زمینه هوش مصنوعی در یک کارگاه آموزشی در کالج دارتموت در سال ۱۹۵۶ متولد شد. شرکت کنندگان آلن نیول (دانشگاه کارنگی ملون)، هربرت سیمون (دانشگاه کارنگی ملون)، جان مککارتی (مؤسسه فناوری ماساچوست)، ماروین منسکی (مؤسسه فناوری ماساچوست) و آرتور ساموئل (آی بی ام) از بنیانگذاران و رهبران پژوهش در زمینه هوش مصنوعی شدند.
آنها به همراه دانشجویانشان برنامههایی نوشتند که مطبوعات آن را «شگفتآور» توصیف میکردند، رایانهها استراتژیهای بردِ بازی چکرز را فرامیگرفتند، سوالاتی در جبر حل میکردند، قضیههای منطقی اثبات میکردند، و انگلیسی صحبت میکند. در اواسط دهه ۱۹۶۰ میلادی وزارت دفاع آمریکا سرمایهگذاریهای سنگینی در حوزه پژوهش در زمینه هوش مصنوعی انجام میداد، در آن دهه آزمایشگاههای فراوانی در سراسر جهان تأسیس شد. بنیانگذاران هوش مصنوعی در مورد آینده خوشبین بودند: هربرت سیمون پیشبینی کرد «ماشینها ظرف بیست سال قادر به انجام هر کاری هستند که یک انسان میتواند انجام دهد». ماروین مینسکی، نوشت: «در طی یک نسل … مسئله هوش مصنوعی اساساً حل خواهد شد»
نام هوش مصنوعی در سال ۱۹۶۵ میلادی به عنوان یک دانش جدید ابداع گردید. البته فعالیت در این زمینه از سال ۱۹۶۰ میلادی شروع شد. (مرجع۱) بیشتر کارهای پژوهشی اولیه در هوش مصنوعی بر روی انجام ماشینی بازیها و نیز اثبات قضیههای ریاضی با کمک رایانهها بود. در آغاز چنین به نظر میآمد که رایانهها قادر خواهند بود چنین فعالیتهایی را تنها با بهره گرفتن از تعداد بسیار زیادی کشف و جستجو برای مسیرهای حل مسئله و سپس انتخاب بهترین روش برای حل آنها به انجام رسانند.
اصطلاح هوش مصنوعی برای اولین بار توسط جان مککارتی (که از آن بهعنوان پدر علم و دانش تولید ماشینهای هوشمند یاد میشود) استفاده شد. وی مخترع یکی از زبانهای برنامهنویسی هوش مصنوعی به نام لیسپ (به انگلیسی: lisp) است. با این عنوان میتوان به هویت رفتارهای هوشمندانه یک ابزار مصنوعی پی برد. (ساختهٔ دست بشر، غیرطبیعی، مصنوعی) حال آنکه هوش مصنوعی به عنوان یک اصطلاح عمومی پذیرفته شده که شامل محاسبات هوشمندانه و ترکیبی (مرکب از مواد مصنوعی) است.
از اصطلاح "Strong and Weak AI" میتوان تا حدودی برای معرفی ردهبندی سامانهها استفاده کرد.
آزمون تورینگ
آزمون تورینگ آزمونی است که توسط آلن تورینگ در سال ۱۹۵۰ در نوشتهای به نام «محاسبات ماشینی و هوشمندی» مطرح شد. در این آزمون شرایطی فراهم میشود که شخصی با ماشینی تعامل برقرار کند و پرسشهای کافی برای بررسی اقدامات هوشمندانهٔ ماشین، از آن بپرسد. چنانچه در پایان آزمایش نتواند تشخیص دهد که با انسان یا با ماشین در تعامل بودهاست، آزمون با موفقیت انجام شدهاست. تاکنون هیچ ماشینی از این آزمون با موفقیت بیرون نیامده است. کوشش این آزمون برای تشخیص درستی هوشمندی یک سامانه است که سعی در شبیهسازی انسان دارد.
تعریف و طبیعت هوش مصنوعی
سامانه یک خودروی بدون راننده میتواند از یک شبکه عصبی استفاده کند تا بتواند تشخیص دهد که کدام قسمت از تصاویر میتواند با تصویر یک انسان تطابق داده شود، و سپس آن قسمت را به شکل یک مستطیل با حرکت آهسته شبیهسازی کند که باید از برخورد با آن خودداری شود.
هنوز تعریف دقیقی برای هوش مصنوعی که مورد توافق دانشمندان این علم باشد ارائه نشدهاست و این به هیچ وجه مایهٔ تعجب نیست. چرا که مقولهٔ مادر و اساسیتر از آن، یعنی خود هوش هم هنوز بهطور همهجانبه و فراگیر تن به تعریف ندادهاست. در واقع میتوان نسلهایی از دانشمندان را سراغ گرفت که تمام دوران زندگی خود را صرف مطالعه و تلاش در راه یافتن جوابی به این سؤال عمده نمودهاند که: هوش چیست؟
اما اکثر تعریفهایی که در این زمینه ارائه شدهاند بر پایه یکی از ۴ باور زیر قرار میگیرند:
- سامانههایی که بهطور منطقی فکر میکنند
- سامانههایی که بهطور منطقی عمل میکنند
- سامانههایی که مانند انسان فکر میکنند
- سامانههایی که مانند انسان عمل میکنند (مرجع۱)
شاید بتوان هوش مصنوعی را اینگونه توصیف کرد: «هوش مصنوعی عبارت است از مطالعه این که چگونه رایانهها را میتوان وادار به کارهایی کرد که در حال حاضر انسانها آنها را صحیح یا بهتر انجام میدهند» (مرجع۲). هوش مصنوعی به هوشی که یک ماشین از خود نشان میدهد یا به دانشی در کامپیوتر که سعی در ایجاد آن دارد گفته میشود. بیشتر نوشتهها و مقالههای مربوط به هوش مصنوعی آن را «دانش شناخت و طراحی عاملهای هوشمند» تعریف کردهاند. یک عامل هوشمند، ساماندهی است که با شناخت محیط اطراف خود، شانس موفقیت خود را بالا میبرد.
اینکه هوش مصنوعی چیست و چه تعریفی میتوان از آن بیان نمود؟ مبحثی است که تاکنون دانشمندان به یک تعریف جامع در آن نرسیدهاند و هریک تعریفی را ارائه نمودهاند که در زیر نمونهای از این تعاریف آمدهاست.
- هنر ایجاد ماشینهایی که وظایفی را انجام میدهند که انجام آنها توسط انسانها نیاز به هوش دارد (کورزویل- ۱۹۹۰)
- مطالعهٔ استعدادهای ذهنی از طریق مدلهای محاسباتی (کارنیاک و مک درموت - ۱۹۸۵)
- مطالعهٔ اینکه چگونه رایانهها را قادر به انجام اعمالی کنیم که در حال حاضر، انسان آن اعمال را بهتر انجام میدهد. (ریچ و نایت -۱۹۹۱)
- خودکارسازی فعالیتهایی که ما آنها را به تفکر انسانی نسبت میدهیم. فعالیتهایی مثل تصمیمگیری، حل مسئله، یادگیری و … (بلمن -۱۹۷۸)
- تلاشی نو و مهیج برای اینکه رایانهها را قادر به فکر کردن کنیم. ماشینهایی با فکر و حس تشخیص واقعی (هاگلند-۱۹۸۵)
- یک زمینهٔ تخصصی که به دنبال توضیح و شبیهسازی رفتار هوشمندانه به وسیلهٔ فرایندهای رایانهای است. (شالکوف -۱۹۹۰)
- مطالعه محاسباتی که درک، استدلال و عمل کردن را توسط ماشینها را ممکن میسازد. (وینستون - ۱۹۹۲)
- توانایی دست یافتن به کارایی در حد انسان در همهٔ امور شناختی توسط رایانه (آلن تورینگ – ۱۹۵۰)
- هوش مصنوعی دانش و مهندسی ساخت ماشینهای هوشمند و به خصوص برنامههای رایانهای هوشمند است. هوش مصنوعی با وظیفه مشابه استفاده از رایانهها برای فهم چگونگی هوش انسان مرتبط است، اما مجبور نیست خودش را به روشهایی محدود کند که بیولوژیکی باشند. (جان مککارتی – ۱۹۸۰)
هوشمندی مفهومی نسبی دارد و نمیتوان محدوده صحیحی را برای ارائه تعریف از آن مشخص نمود. رفتاری که از نظر یک فرد هوشمند به نظر میرسد؛ ممکن است برای یک فرد دیگر اینگونه به نظر نرسد. اما در مجموع خصوصیات زیر قابلیتهای ضروری برای هوشمندی است:
- پاسخ به موقعیتهای از قبل تعریف نشده با انعطاف بسیار بالا و بر اساس بانک دانش
- معنا دادن به پیامهای نادرست یا مبهم
- درک تمایزها و شباهتها
- تجزیه و تحلیل اطلاعات و نتیجهگیری
- توانمندی آموختن و یادگرفتن
- برقراری ارتباط دوطرفه
به فرض اینکه تعاریف بالا را از هوشمندی بپذیریم، موارد زیر فهرستی است از وظایفی که از یک سامانه هوشمند انتظار میرود و تقریباً اکثر دانشمندان هوش مصنوعی بر آن توافق نظر دارند به شرح زیر است:
- تولید گفتار
- تشخیص و درک گفتار (پردازش زبان طبیعی انسان)
- دستورپذیری و قابلیت انجام اعمال فیزیکی در محیط طبیعی و مجازی
- استنتاج و استدلال
- تشخیص الگو و بازشناسی الگو برای پاسخ گویی به مسائل بر اساس دانش قبلی
- شمایلی گرافیکی یا فیزیکی جهت ابراز احساسات و عکسالعملهای ظریف
- سرعت عکسالعمل بالا
تحقیقات گوگل نشان میدهد اخبار جعلی ساختهشده توسط هوش مصنوعی به سرعت در حال افزایش است.
کد خبر: ۱۲۴۰۰۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۱۰
برخی از هنرمندان پستی از یونیسف را منتشر کردند و به جنایت رفح واکنش نشان دادند.
کد خبر: ۱۲۳۹۹۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۹
هندزفری بیسیم Iyo One با روشی نوآورانه، هوش مصنوعی را وارد دنیای واقعی میکند.
کد خبر: ۱۲۳۹۹۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۹
یازدهمین دوره «جشنواره ستارگان روابط عمومی ایران»، سه نشان ویژه «ستاره ملی ارتباطی مدیر ارشد» برای مدیرعامل ایرانسل و «ستاره طلایی روابط عمومی» و «ستاره ملی روابط عمومی» را به ایرانسل اعطا کرد. ایرانسل برای چهارمین سال متوالی در این جشنواره، مورد تقدیر و شایسته دریافت نشانهای ویژه، قرار گرفت.
کد خبر: ۱۲۳۹۸۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۹
برای برخی از مومنان آخرالزمان مسیحی، امری کاملا منفی قلمداد نمیشود، بلکه لحظهای است که به صالحان اعتلا میبخشد و جهان را از وجود گناهکاران پاک میکند. درمقابل، درک سکولار از واژه «آخرالزمان» بهندرت شامل این عنصر رستگاری میشود. در درک سکولار از آخرالزمان، آن واژه و مفهوم بیشتر مانند رویدادی فاجعهبار درک میشود که بهطور غیرقابلجبرانی جهان ما را به سمت بدترشدن سوق و تغییر میدهد.
کد خبر: ۱۲۳۹۶۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۸
ایلان ماسک اخیرا به سرمایه گذاران اعلام کرده استارتاپ هوش مصنوعی اش(xAI) قصد دارد یک ابر رایانه برای توسعه نسل بعدی چت بات Grok بسازد.
کد خبر: ۱۲۳۹۳۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۶
کد خبر: ۱۲۳۹۰۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۴
نمایشگاه الکامپ و تلکام استان مرکزی (ELECOMP – TELECOM 2024 ARAK)، با حضور و حمایت ایرانسل در شهر اراک برگزار میشود.
کد خبر: ۱۲۳۸۱۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۳۰
میزگرد « هوش مصنوعی و کاربرد آن در صنعت» در جریان برگزاری سی و دومین کنفرانس بینالمللی مهندسی برق، برگزار شد و ایرانسل به بهرهوری بیشتر از هوش مصنوعی در صنعت و کسب و کارها تأکید کرد.
کد خبر: ۱۲۳۷۹۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۹
مدیرعامل ایرانسل:
مدیرعامل ایرانسل در اختتامیه سی و دومین کنفرانس بینالمللی مهندسی برق، طی سخنانی، با تشریح دلایل لزوم استفاده از هوش مصنوعی در کسب و کارها، به استفاده از هوش مصنوعی در حوزه تلکام و دیگر حوزهها، با هدف کاهش هزینهها و افزایش درآمد، تأکید کرد.
کد خبر: ۱۲۳۷۹۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۹
ایرانسل در کارگاههای جانبی سی و دومین کنفرانس بینالمللی مهندسی برق، تجربههای خود درباره اهمیت و جایگاه هوش مصنوعی در برنامه راهبردی ایرانسل و کاربرد آن در صنعت را با حاضران به اشتراک گذاشت.
کد خبر: ۱۲۳۷۹۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۹
کنفرانس بینالمللی مهندسی صنایع ایران با حمایت همراه اول به عنوان اپراتور راهبر در حوزه هوشمندسازی آغاز به کار کرد.
کد خبر: ۱۲۳۷۴۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۶
دوره آموزشی فشرده مهارتمحور «رسانه در عصر هوش مصنوعی » با حمایت همراه اول و در قالب بوتکمپ در دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد.
کد خبر: ۱۲۳۷۰۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۴
سی و دومین کنفرانس بینالمللی مهندسی برق، با مشارکت و حضور ایرانسل به عنوان حامی اصلی، با رویکرد هوش مصنوعی در ارتباطات و فناوری اطلاعات (ICT) برگزار میشود. ایرانسل در این کنفرانس، به انتقال تجربیات خود درباره اهمیت و جایگاه هوش مصنوعی در برنامه راهبردی ایرانسل و کاربرد آن در صنعت میپردازد.
کد خبر: ۱۲۳۶۹۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۳
نخستین جشنواره فناورانه روابطعمومی با حضور جمعی از استادان و دانشجویان و دست اندرکاران روابط عمومی کشور و با حمایت همراه اول در دانشگاه علامه طباطبایی آغاز به کار کرد.
کد خبر: ۱۲۳۶۹۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۳
مدیرعامل شرکت بهپرداخت ملت در همایش INOTEX 2024 مطرح کرد:
پنل تخصصی «کاربری هوش مصنوعی در صنعت پولی و مالی؛ از رویا تا واقعیت» در روز پایانی سیزدهمین نمایشگاه بینالمللی نوآوری و فناوری (INOTEX 2024) در محل پارک فناوری پردیس برگزار شد.
کد خبر: ۱۲۳۶۸۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۳
براساس گزارش بیزنس اینسایدر، وارن بافت، سرمایهگذار معروف آمریکایی و مدیرعامل شرکت برکشر هاتاوی، زنگ هشدار هوش مصنوعی را به صدا درآورده و گفته است که این فناوری تحولآفرین باعث افزایش و پیشرفتهتر شدن روشهای کلاهبرداری خواهد شد.
کد خبر: ۱۲۳۵۷۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۷
رئیس انجمن رادیولوژی ایران:
رئیس انجمن رادیولوژی ایران گفت: هوش مصنوعی یک ابزار کمکی برای خدمت به پزشکان در رشتههای مختلف به خصوص رادیولوژیستها است که با کمک آن دقت و سرعت کار افزایش مییابد، اما جایگزین پزشک نخواهد شد.
کد خبر: ۱۲۳۵۶۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۶
وجود برخی متابولیتها در روده تا حدی نشان دهنده حضور باکتریهای خاص در این محیط است، زیرا این متابولیتها از طریق تجزیه مواد غذایی در روده توسط باکتریها ایجاد میشوند. بیماری آلزایمر پیش از این نیز با تغییرات مشخص در میکروبیوم روده در انسان مرتبط شده است و احتمالا روده به واسطه نقشی که در عملکرد ایمنی دارد بر سلامت مغز اثر میگذارد. این مطالعات از طریق سری مجلات ناشر بریتانیایی بایومد مرکزی قابل دسترسی هستند.
کد خبر: ۱۲۳۵۴۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۵
دانشمندان هلند و کره جنوبی به تازگی دستگاهی به نام «ممریستور یونترونیک(مقاومت حافظه)» یا به عبارت دیگر سیناپس مصنوعی ساختهاند. این دستگاه که کمی قطورتر از موی انسان است، بخشی از مغز را شبیهسازی میکند که به ما در فکر کردن و یادگیری کمک میکند. این اولین باری نیست که دانشمندان تلاش میکنند دستگاهی ایجاد کنند که میتواند شبیه مغز انسان فکر کند، اما این دستگاه خاص است، زیرا مانند دیگر دستگاهها ساخته نشده بلکه مانند مغز ما ساخته شده است.
کد خبر: ۱۲۳۵۱۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۳