کلیات
تحریم یا Sanction اقدامی است که از سوی یک یا چند بازیگر بین المللی عیله یک یا چند بازیگر دیگر با هدف مجازات و محروم ساختن کشورهای هدف از فعالیتهای اقتصادی بین المللی صورت میگیرد؛ اقدامی که در دستور کار کشورهای مجری قرار میگیرد تا کشور یا کشورهای هدف نسبت به سیاستهای خود به ویژه در بعد اقتصادی تجدید نظر کنند.
انواع تحریم
به طور کلی تحریم را از سه جنبه طبقهبندی میکنند:
تقسیمبندی از لحاظ اندازه یا حدود تحریم
تقسیمبندی از لحاظ تعداد کشورهای فرستنده
تقسیمبندی از لحاظ اقتصادی یا غیراقتصادی
از لحاظ تعداد کشورهای فرستنده، تحریم را به دو نوع تقسیمبندی میکنند:
تحریم یکجانبه: تحریمی است که فقط از طرف یک کشور علیه کشور هدف وضع میگردد. از دیدگاه تاریخی، این نوع تحریم دارای پیشینهای ضعیف در دستیابی به اهداف امنیت ملی و دیگر خواستهای سیاست خارجی میباشد.
تحریم چندجانبه: تحریمی که در اعمال آن بیشتر از یک کشور سهیم است. در مقایسه با تحریم یکجانبه، تحریم چندجانبه، بار مالی و تجاری شدیدی را به کشور هدف برای تغییر سیاست مورد اعتراض وارد میسازد. چراکه کشور هدف امکان یافتن جانشین برای کمکردن زیان اقتصادی را ندارد. همچنین بخش بزرگی از تولید ناخالص ملی این کشور به واسطهٔ نیاز به مراودات تجاری و سرمایهگذاری بین المللی تحت تاثیر تحریم واقع خواهد شد.
تحریمهای علیه ایران
به مجموعه اقداماتی از سوی قدرتهای جهان اطلاق میشود که در جهت مجازات حکومت ایران یا وادار کردن این کشور به انجام یا عدم انجام عملی به کار گرفته شده است. عمده تحریمها علیه ایران پس از وقوع انقلاب اسلامی سال ۵۷، بعد از اشغال سفارت آمریکا در تهران شکل گرفت و در پی چالش بر سر برنامه هستهای ایران شدت بیشتری یافت.
برنامه هستهای ایران از سال ۸۵ و به دنبال ارجاع پرونده این کشور از آژانس بین المللی انرژی اتمی به شورای امنیت، با تحریمهای مختلفی مواجه شده است.
انواع تحریم علیه ایران
تحریمهای ایران را از نظر تحریم کنندگان میتوان به ۴ دسته کلی تقسیم بندی کرد: تحریمهای چندجانبه همچون تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل، تحریمهای اتحادیهٔ اروپا، تحریمهای تکجانبه از سوی کشورهای مختلف مانند ایالات متحده و تحریمهای کنگره آمریکا.
نخستین تحریم جامع سراسری علیه ایران در دوران معاصر، تحریم بریتانیا علیه ایران به منظور واکنش در برابر انتخاب دکتر محمد مصدق به وزارت بود که هدف ملیسازی صنعت نفت را دنبال میکرد. اولین قطعنامه شورای امنیت علیه ایران در زمان نخست وزیری محمد مصدق و به منزله واکنش علیه ملی شدن صنعت نفت ایران صادر شد.
آمریکا نیز در سال ۱۹۸۰ تحریمات اقتصادی وسیعی را در واکنش به تصرف سفارت آمریکا در تهران علیه ایران وضع کرد. در سال ۱۹۹۵، بیل کلینتون رئیس جمهور وقت آمریکا اقدام به وضع تحریمهایی نمود که به موجب آن شرکتهای نفتی آمریکایی از سرمایه گذاری در طرحهای نفت و گاز ایران منع شده بودند. همچنین روابط بازرگانی با ایران نیز یک جانبه قطع گردید.
این تحریمها از لحاظ فنی به ۴ گروه تقسیم می شود که تصویب و لغو هرکدام سازوکار جداگانهای دارد. بخشی از دشواری مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ هم درباره چگونگی لغو همین تحریم هاست. ایران در برخی از موارد با شکایت از تحریمهای صورت گرفته موفق شده حکم لغو آنها را از دادگاه اتحادیه اروپا بگیرد. لغو تحریم از طریق شکایت در دادگاه گرچه میتواند آرام آرام رویهای در این زمینه ایجاد کند، اما روند لغو تحریمها از این روش بسیار زمان بر و هزینه ساز و با نتیجهای غیرقابل تضمین است.
تحریمهایی که از آن سخن به میان است در ابعاد مختلف از جمله پزشکی، فناوری، دارو، غذا، هسته ای، فضایی و... علیه ایران وضع شده است و کشورهای مجری به ویژه آمریکا در صدد هستند تا با اجبار دیگر کشورهای همکار با ایران را نیز با این رویه همراه کنند؛ مجموعه تصمیمهایی که در طول دهههای اخیر با فراز و نشیب استمرار داشته و تا کنون ایران را واردار به عقب نشینی از اهداف و برنامههای خود در چارچوب ارزشها و برنامههای انقلاب اسلامی نکرده است.
وزارت خارجه کانادا باز هم به بهانه ناآرامیها در ایران و در ادامه سیاستهای خود برای حمایت از اغتشاشات، تحریم هایی را علیه ۶ فرد و ۴ نهاد وضع کرد.
کد خبر: ۱۱۴۶۱۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۸
آمریکا شهروندان روسی و چند شرکت آلمانی و اماراتی را به لیست سیاه تحریم ها اضافه کرد.
کد خبر: ۱۱۴۶۱۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۸
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در بیانیهای فهرستی از تحریم ها علیه نهادها و اشخاص انگلیسی را اعلام کرد. اروپا نیز تحریم هایی علیه ایران اعمال کرد.
کد خبر: ۱۱۴۶۱۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۷
«ماریا زاخارووا» سخنگوی وزارت خارجه روسیه در یادداشتی به تحریم های احتمالی اتحادیه اروپا علیه ایران واکنش نشان داد.
کد خبر: ۱۱۴۵۷۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۶
بورل از تصمیم وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا برای تحریم شماری از افراد و نهادهای ایرانی خبر داد که به ادعای وی مرتبط با پرونده مرگ مرحوم مهسا امینی و همچنین تلاشگران عرصه مقابله با اغتشاشگران هستند.
کد خبر: ۱۱۴۵۷۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۶
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با تکرار ادعاها و اظهارات مداخلهجویانه درباره حوادث اخیر از بسته تحریم ی جدید علیه ایران خبر داد که در دست بررسی وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا قرار دارد.
کد خبر: ۱۱۴۵۶۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۵
یک کارشناس ارشد مسایل بینالملل گفت: لابی اسرائیل و سازمان مجاهدین - که بیشترین تاثیر را بر دولت کانادا دارند - میخواهند در خارج از کشور جز صدای «فشار حداکثری»ها و ویرانیطلبها و در داخل جز صدای تفرقه و افراط بلند نباشد.
کد خبر: ۱۱۴۵۱۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۲
نیوزیلند روز سه شنبه ۷۵ روسی شامل ۵۱ کارآفرین و ۲۴ کارمند دولتی در مناطق جدید فدراسیون روسیه را تحریم کرده است.
کد خبر: ۱۱۴۴۵۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۹
غلامحسین کرمی عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی ضمن اشاره به این مطلب که ایران خودرو از ظرفیت کافی برای تولید و صادرات محصولات جدید و باکیفیت برخوردار است، در این رابطه مشارکت با شرکای خارجی به شرط انتقال تکنولوژی را مثبت ارزیابی کرد.
کد خبر: ۱۱۴۴۳۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۸
نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین در پیامی به اقدام اخیر دولت کانادا علیه اشخاص و نهادهای ایرانی واکنش نشان داد.
کد خبر: ۱۱۴۳۴۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۲
شرکت سرمایه گذاری صنایع شیمیایی ایران با نماد شیران در بازار سرمایه شناخته میشود و در چند روز گذشته خبری در رسانه ها درباره این نماد منتشر گردید. در این مطلب به جزییات این خبر می پردازیم.
کد خبر: ۱۱۴۲۹۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۰۹
مراسم اسکار به عنوان پرآوازهترین مراسم در صنعت فیلم از زمان برگزاری تا به امروز همواره مورد انتقادات متعددی بوده و از سوی نامهای حقیقی و حقوقی تحریم شده است.
کد خبر: ۱۱۴۲۶۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۰۷
وزارت امور خارجه آمریکا چهارشنبه شب اعلام کرد که انتظار می رود در روزهای آینده اقدامات بیشتری از سوی واشنگتن علیه روسیه در واکنش به برگزاری همه پرسی در مناطق اشغالی اوکراین انجام شود.
کد خبر: ۱۱۴۲۶۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۰۷
نخست وزیر کانادا امروز از اعمال تحریم هایی علیه پلیس امنیت اخلاقی ایران خبر داد.
کد خبر: ۱۱۴۲۳۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۰۵
رئیس جمهور روسیه در دیدار با محققان و شخصیتهای دانشگاهی این کشور از شکل گیری ایدههای خلاقانه در بحبوحه تحریم ها علیه روسیه و ساخت هرگونه کالا سخن گفت.
کد خبر: ۱۱۴۱۷۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۳۱
سیریل رامافوزا رئیس جمهوری آفریقای جنوبی گفت که پیش نویس لایحه جدید در کنگره آمریکا که تحریم های جدید ضد روسیه را در ارتباط با فعالیت مسکو در آفریقا اعمال می کند، برای قاره ی ما خطرناک است.
کد خبر: ۱۱۴۰۹۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۶
وزارت خارجه روسیه اعلام کرد که در اقدامی متقابل ۴۱ استرالیایی را تحریم کرده است.
کد خبر: ۱۱۴۰۹۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۶
شورای اروپا اعلام کرد، اتحادیه اروپا تحریم ها علیه ۱۲۰۶ شهروند روسی و ۱۰۸ شرکت روسی را که پس از الحاق شبهجزیره کریمه در سال ۲۰۱۴ و آغاز جنگ روسیه علیه اوکراین در ۲۴ فوریه اعمال شده بود، به مدت شش ماه دیگر تمدید کرد.
کد خبر: ۱۱۴۰۶۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۴
رسانههای روسی چهارشنبه شب گزارش دادند که دولت این کشور ۳۰ تبعه دیگر انگلیس شامل بازرگانان این کشور را به فهرست تحریم های خود اضافه کرد.
کد خبر: ۱۱۴۰۶۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۴
سخنگوی وزارت امور خارجه اقدام وزارت خزانه داری آمریکا در تحریم چند باره وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران و وزیر این وزارتخانه را شدیدا محکوم کرد.
کد خبر: ۱۱۳۹۵۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۹