این بازنشستگی‌ها، تبعیض‌آمیز است
«سعدالله نصیری قیداری» نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی نگرانی و دغدغه‌هایش را درباره مسائل مختلف کشور از بازنشستگی استادان دانشگاه‌ها گرفته تا کمبود آب کشاورزی و مشکلات کشاورزان استان در گفت و گو با نشریه مردم نو بیان داشته که متن آن در پی می‌آید:
شما در کمیسیون آموزش و تحقیقات بر نبودن قانون در بازنشستگی استادان بارها تأکید داشتید. چرا کمیسیون طرحی در این باره ارائه نمی‌دهد؟
این مسئله در کمیسیون آموزش مجلس بارها مورد بحث قرار گرفته و نظر اکثر اعضا بر این است که این بازنشستگی‌ها به شکل تبعیض‌آمیزی است و دانشگاه‌ها و رؤسای آن با نگاه سلیقه‌ای خود اساتید را بازنشسته می‌کنند. زیرا بازنشسته کردن اساتیدی که در درجه دانشیاری یا استادی دارای دانش و علم هستند، ضربه جبران ناپذیری به دانشگاه‌ها وارد می‌کند و ضروری است که به عقیده من مثلاً اگر در درجه دانشیاری هستند با 35 سال سابقه کاری و با درجه استادی با 40 سال سابقه بازنشسته شوند. در دانشگاه‌های دنیا هم یک چنین چیزی مرسوم است و حتی اساتیدی که برنده جایزه نوبل هستند تا لحظه اخر عمرشان در دانشگاه حضور دارند. برای همین ما بنا داریم در مجلس با طرحی جامع که تمام موارد را برای بازنشستگی اساتید در بر گرفته است این مشکل را تا حد زیادی حل کنیم تا نگاه ویژه‌ای در بازنشستگی اساتید دانشگاه به وجود آید. به عبارتی مجلس سعی دارد با بازنگری در قوانین و مقررات آموزشی و انضباطی در بازنشستگی اساتید دانشگاه‌ها، اقدامی مؤثر برای هماهنگ كردن و به روز كردن قوانین داشته باشد تا اساتید به این راحتی كه اكنون بازنشسته می‌شوند، بازنشسته نشوند. به عقیده من بخش زیادی از این سلیقه‌ای عمل کردن به دلیل خلأ قانونی است که در این باره وجود دارد چون قانون بازنشستگی میان کارمندان و اساتید، تفکیکی قائل نشده است. مطابق قانون فعلی می‌توان ملاك‌ها و معیارها را كاملاً صوری تعریف كرد و با این اقدام خیل كثیری از صاحبان معرفت را از دایره تنگ آكادمی بیرون كرد؛ كاری كه بارها تكرار شده است. می‌توان سوابق و درجات كسی را نادیده گرفت و بر ناتوانی علمی شخصی دیگر هم چشم فروبست. بالاخره قانون این اختیار را به دانشگاه داده است.
اما وزارت علوم معتقد است که اساتید هم مانند سایر مشاغل باید پس از 30 سال خدمت بازنشسته شوند؟
مسئله بازنشستگی از کار، به طور کلی امری است قانونی و در همه جای دنیا هم مرسوم است که وقتی کارمندی به یک سن و سال و سابقه‌ای از کار خود رسید می‌تواند بازنشسته شود تا بتواند از این فرصت استفاده کند. اما در مورد اساتید دانشگاه، مسئله مقداری متفاوت است. زیرا کارآنها فکری است و با فردی که کار یدی در مزرعه یا کارخانه انجام می‌دهد متفاوت است و چه بسا در سنین بالاتر با تجربه بیشتر و اندوخته علمی بالاتر، بتواند خدمات علمی مؤثر و مفیدتری ارائه دهد. البته این به آن معنا نیست که همه اساتید این شرایط را داشته باشند و بدیهی است اگر یک استاد دانشگاه در 30 سال خدمت خود نتواند نوآوری و ارتقای مرتبه از استاد یاری به استادی داشته باشد و خدمات آموزشی او مؤثر نباشد باید بازنشسته شود و جای خود را به اساتید با انگیزه و جوان بدهد، چون دچار رکود علمی شده است. از طرفی در دهه‌های گذشته با توجه به توسعه تحصیلات تکمیلی نیاز دانشگاه‌ها به اساتید با درجه دکترا فراوان بود، مثلاً من به یاد دارم که در سال های 1373 و 74 دانشگاه زنجان در رشته فیزیک نیاز شدید به اساتید با درجه دکترا برای عضویت در هیأت علمی داشت اما در سال شاید دو نفر هم مراجعه نمی‌کردند. اما حالا خوشبختانه در سال‌های اخیر با وجود دوره‌های تکمیلی در دانشگاه‌ها و فارغ التحصیلان از خارج کشور ما ماهانه با درخواست چند فارغ التحصیل دکترا برای کار مواجه هستیم، به عبارتی اکنون عرضه و تقاضا در نیروی کار و تحصیل در دانشگاه‌ها یکسان شده و تعادل به وجود آمده است بنابراین در این شرایط اساتیدی که تولید علمی بالا یا نوآوری و خلاقیت ندارند و به سن بازنشستگی رسیده‌اند از کار بر کنار می‌شوند تا اساتید جوان و خلاق جایگزین آنها شوند. البته ركود علمی نباید بهانه‌‌ای برای بازنشستگی تبعیض‌آمیز اساتید باشد و اگر قرار به این است كه بر اساس ركود علمی اساتید بازنشسته شوند، باید تعداد زیادی از اساتید كشور بازنشسته شوند.
بنابراین شما معتقدید اساتیدی که توان علمی دارند باید در دانشگاها برای تدریس بمانند؟
بله، بحث من اینجا در مورد بازنشستگی اساتیدی است که توان علمی تولید مقاله و پژوهش دارند یا در مراتب استادی و دانشیاری هستند و خدمات علمی خوبی ارائه می‌دهند. متأسفانه دیده شده گاهی این اساتید به دلیل سلایق سیاسی که دارند مورد بی‌مهری قرار می‌گیرند و بدون توجه به سابقه تدریس و توانمندیشان، تنها چون عضو حزب خاصی هستند یا به قول وزیر علوم نگرش‌های فكری سکولار دارند، کنار گذاشته می‌شوند. گاهی هم اساتیدی که در اینجا بازنشسته می‌شوند به دلیل سطح علمی بالا و پژوهش‌های خوبی که دارند از طرف دانشگاه‌های خارج از کشور دعوت به همکاری می‌شوند و حتی برخی دانشجویان ایرانی که در خارج از کشورتحصیل می‌کنند با استادانی که در ایران بازنشسته شده‌اند پایان نامه دکترای خود را می‌گذرانند. در این صورت با توجه به اینکه ما در مقاطع تحصیلات تکمیلی نیاز به اساتید توانمند داریم و دانشگاه‌ها نیازمند اینگونه اساتید هستند، باید از این افراد 5 تا 10 سال استفاده بیشتری کرد و این به نفع کشور است و نباید در بازنشستگی اساتید سلیقه‌ای عمل کرد.
آیا در طرح مجلس برای اساتیدی که در حوزه مدیریت یا خدمات کشوری هم هستند برنامه‌ای دارید؟
به عقیده من باید نسبت به اساتیدی که در سطوح بالای مدیریتی کشور هستند هم توجه ویژه‌ای داشت، چون قاعدتاً کار استادی که فقط در دانشگاه تدریس می‌کند با منی که نماینده مردم در مجلس هستم متفاوت است و مثلاً باید وزیر یا نماینده‌ای که در دانشگاه هم تدریس می‌کند 4 سال دیرتر بازنشسته شود و معادل خدمت دولتی در دانشگاه بتواند تدریس کند.
در همین باره شما انتقاد شدیدی هم نسبت به برکناری رئیس دانشگاه زنجان داشتید؟
بله و برای همین خواستار تجدید نظر وزیر علوم در تصمیم خود در مورد ریاست دانشگاه تحصیلات تکمیلی زنجان هستم. تغییر پروفسور ثبوتی از زمان دکتر زاهدی در جریان بود که دکتر زاهدی را قانع و منصرف کردم اما در نهایت دکتر دانشجو خلاف انتظار عمل کرد. به عقیده من وقتی مدیری کار خود را در اوج توانایی انجام می‌دهد و مجموعه مدیریتی همسو و همدل کار می‌کنند هیچ دلیلی بر تعویض این مدیر وجود ندارد. پرفسور یوسف ثبوتی به عنوان یک الگو و نمونه از مدیران موفق و توانمند در همه جهات برای کشور است و این استاد دانشگاه مورد علاقه تمامی دولتها بوده است و هر جا پرفسور ثبوتی بوده آنجا رشد حداکثری یافته است. من بارها عنوان کردم که بهره مندی جامعه علمی ایران و استان زنجان از پرفسور ثبوتی موجب ارتقا جایگاه علمی استان زنجان و همچنین ایران در سطح بین‌المللی شده است. بنابراین جامعه علمی و دانشگاهی کشور نیاز شدیدی به پرفسور ثبوتی دارد و من از این تغییر متعجب و متأسف هستم زیرا این جابه‌جایی درست برخلااف اهداف علمی کشور است. درست نیست شخصی را که همه دانشجویان و اساتید دانشگاه تحصیلات تکمیلی زنجان به عشق وی تحصیل می‌کنند اینگونه کنار گذاشت و جامعه علمی استان زنجان و کشور را از وجود چنین شخصیت ارزشمند و برجسته و مدیر کارآمد و توانمند علمی محروم ساخت.
در استان برای بازگشت ایشان کاری نکردید؟
متأسفانه جابه‌جایی پرفسور ثبوتی کاملاً غافلگیرانه و بدون هماهنگی با مجمع نمایندگان استان انجام شد و حتی من در تماسی که با شخص استاندار زنجان نیز داشتم ایشان از این امر اطلاع نداشت و نارضایتی خود را اعلام کرد. برای همین من به نمایندگی از استان زنجان خواستار تجدید نظر وزیر علوم در تصمیم خود در باره جابه‌جایی صورت گرفته شده هستم چون این جابه‌جایی به هیج وجه توجیه ندارد و ازهیچ زاویه‌ای درست نیست. من همه این موارد را به اطلاع وزارتخانه رسانده‌ام و امیدوارم از این تصمیم منصرف شوند.
گویا مجمع نمایندگان هم در بیانه‌ای مخالفت خود را با این موضوع اعلام کرده است؟
بله. طبق قول وزیر علوم قرار بود در جابه‌جایی رؤسای دانشگاه‌ها با مجمع نمایندگان استان هماهنگی صورت گیرد که درباره دانشگاه زنجان این کار صورت گرفت اما در مورد دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان، با وجود اینکه نکاتی را به وزیر گفته و تأکید کرده بودم که نسبت به حضور دکتر ثبوتی حساسیت ویژه داشته باشد، این تغییر بدون اطلاع مجمع انجام شد. به دلیل اینکه پرفسور ثبوتی هم‌اکنون در اوج موفقیت کاری قرار دارد و با موفقیت تمام این دانشگاه را اداره می‌کند، پروژه‌های عمرانی دانشگاه به خوبی پیش می‌رود و مهمتر اینکه حمایت مردم از وی بی‌نظیر است که همین امر سبب شده خیرین داخل و خارج استان از دانشگاه حمایت کنند.
بهتر است گفت‌وگو را درباره موقعیت کشاورزی استان ادامه دهیم که با بحران بی‌آبی مواجه است.
توجه به بخش كشاورزی به عنوان یكی ازعوامل مهم استقلال كشور از ضروریات پیشرفت و توسعه در هر جامعه‌ای است‌بنابراین لازم است که به کشاورزی تمام استانها توجه شود به ویژه کشاورزی استانی که دارای پتانسیل بالقوه‌ای در این باره است. آب و هوای خوب استان باعث شده تا زیتون و سایر محصولات کشاورزی آن بی‌نظیر باشد. از طرفی شهرستان طارم مردم زحمتکشی دارد که اگر دولت و مسئولان به مشکلات آنها توجه کنند می‌توانند الگویی برای سایر استانها باشند. خوشبختانه حاصلخیزی شهرستان طارم سبب شده تا کمترین مهاجر را به شهرها داشته باشد و این می‌تواند الگویی در روستاهای کوچک باشد که با اهمیت دادن به تولید، کشاورزی، دامداری و صنعت حتی مهاجرت معکوس هم داشته است.
در این باره شما در مجلس چه کارهایی انجام داده اید؟
من به نوبه خودم پی گیر مشکلات کشاورزان هستم. مثلاً برای جبران کم آبی کشاورزان پیشنهاد داده‌ام که بر روی رودخانه آب برکه كه در ماه‌های اول سال آب خوبی دارد، سد خاکی زده شود و در زمان‌هایی که آب آن کم می‌شود چون زمین‌های پایین دست آن چند صد هکتار است تا زمانی‌که مشکل آب مشمپا و هاوه رود حل شود این سد خاکی می‌تواند به صورت مرحله‌ای مشکل آب منطقه را حل کند. البته این استان با وجود مزیت‌های برجسته در بخش کشاورزی به ویژه در محصولاتی نظیر زیتون، سیر و انگور، همچنان از خلأهای جدی در حوزه صنایع تبدیلی رنج می‌برد و این امر موجب می‌شود تا بخش قابل ملاحظه‌ای از محصولات کشاورزی و باغی استان، بدون ارزش افزوده از استان خارج شود که بر این اساس، توجه به صنایع تبدیلی و برنامه‌ریزی برای سرمایه‌گذاری در این حوزه به جد در دستور کار مدیریت استان قرار دارد.
خوشبختانه استان شما مشکلی در آبیاری مکانیزه ندارد و این تا حد زیادی مشکل کم آبی را حل می‌کند؟
بله در سیستم‌های سنتی استفاده از منابع آبی، بهره‌وری بسیار پایین و پرت‌آب بالا است، اما انتقال صحیح و رساندن آب پای بوته با استفاده از سیستم‌های نوین، حداکثر بهره و حداقل هدررفت آب را به دنبال دارد. خوشبختانه استان زنجان هم سال گذشته در روند رشد استفاده از سیستم‌های مکانیزه آبیاری مقام اول را در کشور به دست آورد، و از نظر اجرا هم مقام چهارم کشور را به خود اختصاص داده است، به طوری که ما در سال گذشته توانستیم با ارائه تسهیلات دولتی 4145 هکتار از اراضی تحت کشت استان را به سیستم‌های نوین آبیاری مجهز کنیم و برای سال جاری نیز حدود 6000 هکتار هدف‌گذاری شده است.
20 سال از زمان احداث جاده پهن - چورزق می‌گذرد. پس چه زمانی افتتاح خواهد شد؟
با
توجه به حضور وزیر راه در استان و تأمین حدود 4 میلیارد و 500 میلیارد
تومان از اعتبار آن و تأمین 3 میلیارد توسط استاندار، امیدوارم این جاده
تا پایان سال مالی امسال به بهره‌برداری برسد.
