سهم‌‌خواهی نیتجه نبود احزاب

سرویس انتخابات - در آستانه انتخابات مجلاس شورای اسلامی خبرنگار سرویس انتخابات تابناک گفت‌وگويی با  "حجت‌الاسلام والمسلمين ابوالحسن نواب" مدیر دفتر سیاسی جامعه روحانیت مبارز انجام داده است، که در زیر می‌آید.

سوال: در ابتدا بفرماييد كه شاخص‌ها و معيارهاي يك مجلس مقتدر و توانا چيست كه بتواند به فرموده حضرت امام خميني(ره) در رأس امور باشد؟

نواب: مجلس مستقل، مجلسي است كه مي‌تواند مقتدر و توانا باشد؛ مجلسي با نمايندگان شجاع، مستقل، فرهيخته،  نترس،  توانمند، آزادانديش، بلندنظر و نمايندگاني كه نگاهشان به مسائل، نگاه جهاني باشد و وضعيت رهبري انقلاب اسلامي ايران را در جهان معاصر درك كنند.

سوال: از استقلال مجلس و نمايندگان صحبت كرديد، مقصود از استقلال نماينده چيست؟ نمايندگان از چه چيز بايد مستقل باشند؟

نواب: هم استقلال از قوا و به ويژه از دولت مهم است و هم آنچه كه رهبر معظم انقلاب  به آن اشاره داشتند يعني استقلال از باندهاي آلوده و مافيايي قدرت و ثروت.

استقلال از دولت حتما بايد باشد. چراكه يك ركن است و مجلس مي‌تواند نقش ريل‌گذار، هدايت‌گر، اصلاح‌گر و نظارت‌كننده را به خوبي ايفا كند كه از دولت به عنوان مجري قانون، مستقل باشد.

اما استقلال از باندهاي مافيايي قدرت و ثروت از اصول بسيار مهم است. فرض كنيد اگر خداوند متعال، توطئه اختلاس سه هزار ميلياردي را افشا نمي‌كرد و خداوند به اين ملت مستضعف لطف نمي‌فرمود، باندهاي آلوده با اين پول چند تا نماينده دوره آينده را با خود همراه داشتند و تا چه حد مي‌توانستند مجلس را هدايت كنند؟ بر اين اساس كه مؤكدا بايد گفت مجلس بايد از باندهاي قدرت و ثروت مستقل باشد. تأكيد مقام معظم رهبري از همين بابت است. براي باندهايي كه ثروت‌هاي هزار ميلياردي دارند، كمك‌هاي آنچناني به نمايندگان كار مشكلي نيست و خريد آرا برايشان بسيار ساده است.

اين همان چيزي است كه بايد از آن مراقبت كرد. ضمن اينكه در اين عدم وابستگي تأكيد بر آلودگي است؛ والا كانون قدرت في نفسه بد نيست. مركز قدرت در ايران مقام معظم رهبري هستند و مسلما نمايندگاني كه به ايشان علاقه‌مند هستند جايشان در مجلس است. بايد اين جمله را خوب فهميد و نبايد اجازه دهيم از اين جمله سوء‌استفاده شود. مجلس و نماينده مجلس بايد از باندهاي قدرت و ثروت آلوده باشد.

سوال:‌ آيا مصاديق عملي چنين نمايندگاني را داشته‌ايم؟
بله. اين معيارهايي كه براي نماينده و مجلس مقتدر ذكر مي‌كنيم، صرفا نظريه مفهومي نيستند و مصاديق عملي چنين نمايندگاني را در طول تاريخ مجالس ايران قبل و بعد از انقلاب داشته و داريم؛ مثلا مرحوم مدرس، كه البته مصداق عملي اين‌گونه نماينده‌ها صرفا به مرحوم مدرس هم ختم نمي‌شود. ملك الشعراي بهار و ديگر كساني كه با ايشان هم‌پيمان و هم‌عهد بودند و همه نمايندگان آزاده‌اي كه در طول ادوار مختلف قبل و بعد از انقلاب شجاعانه ديدگاه‌هاي ملت را بيان داشته‌اند در اين دسته جاي مي‌گيرند.

ما چون در دوران انقلاب هستيم بسياري از اين قبيل بزرگان را كه بعد از انقلاب در مجالس ما حضور داشته و دارند به خوبي نمي‌شناسيم و اهميت حضورشان را درك نمي‌كنيم؛ والا استقامت مقام معظم رهبري و سخنراني كوبنده‌شان در مجلس اول در مقابل بني‌صدر، چيزي كمتر از نطق مرحوم مدرس در مقابل رضاشاه نداشته است، ولي چون حجاب معاصرت هست متوجه نمي‌شويم.

ما بعد از انقلاب نمايندگان شجاع، فداكار و ايثارگر بسياري داشته‌ايم. تعداد شهداي مجلس نشان مي‌دهد كه مجلس چقدر ايستادگي كرده است. نمايندگاني كه در ماجراي انفجار حزب جمهوري به شهادت رسيدند در واقع تاوان مقاومت در مقابل منافقين و بني‌صدر را پرداختند. ما در دوره‌هاي مختلف مجالس شوراي اسلامي نمايندگان بسيار شجاع داشته و داريم كه شجاعانه حرف ملت را مي‌زنند.

سوال:‌ به نظر حضرتعالي، مجلس هشتم در اين زمينه در چه جايگاهي قرار دارد؟

نواب: به هر حال در مجلس هشتم، شرايط ويژه‌ بود. مجلس خيلي تلاش كرد، انصافا در مسير شجاعت هم خوب درخشيد؛ منتها شرايط رو‌به‌روي مجلس خيلي پيچيده بود، هم شرايط داخل كشور و هم شرايط بين‌المللي.

سوال: اگر كاري به ديگران نداشته باشيم، شرايط دروني خود مجلس چگونه بود؟ خود نمايندگان مجلس هشتم چقدر از توانايي تشكيل يك مجلس مقتدر برخوردار بودند؟

نواب: شرايط دروني مجلس خيلي مشكل شديدي نداشت، اما شرايط داخلي و بين‌المللي كشور شرايط بسيار سختي بود. مجلس هشتم در دوران گذر از يك بحران جدي فعاليت كرد و به خوبي توانست از اين بحران عبور كند؛ منتها توقعاتي كه از مجلس هست خيلي بالاتر و فراتر از اين حدود هست. اما مجلس تلاش خود را كرد.

سوال:‌ اما برخي بر اين باورند كه مجلس هشتم به جهت مسائل دروني، نتوانست در مسير نظارت از ابزارهاي در اختيار خود خوب بهره ببرد و در اين راه دچار لغزش‌ها و بالا و پايين‌هاي بسيار بود؟

نواب: اين به خاطر شرايط دروني مجلس نبوده، شرايط بيرون مجلس خيلي شرايط سختي بود. در اظهارات نمايندگان هست كه ما اگر فلان موضوع را امضا كنيم، فلان محدوديت عليه‌مان اعمال مي‌شود و فلان مشكل برايمان ايجاد مي شود.

سوال: مگر نماينده مصونيت ندارد؟
نواب: نماينده مصونيت دارد، ولي همين نماينده مي‌خواهد كارش را انجام دهد و در اجراي امور و انجام كارش پيشرفت داشته باشد، بالاخره او از سوي جمعي از مردم نمايندگي دارد. اين غير از مصونيت است. مقصود من از محدوديت‌ها دستگيري يا تهديد به آن نيست، هيچ نماينده‌اي نگفت كه من به دستگيري تهديد شدم بلكه تهديدات غير از مسائل حقوقي و قضايي بوده است، مثلا برخوردهاي اقتصادي، تحريم‌هاي استاني و عدم همكاري مسئولان دولتي و غيره.

سوال:‌ رهبر معظم انقلاب در سخنراني روز جمعه خود، از ضرورت‌هاي حضور مردم در انتخابات مجلس نهم سخن گفتند. چه ارتباطي ميان حضور مردم در انتخابات و  تشكيل يك مجلس آبرومند، مقتدر و توانمند وجود دارد؟

نواب: هر قدر پشتوانه مردمي‌ مجلس قوي‌تر باشد احساس شجاعت و قدرت بيشتري مي‌كند و بلاشك، ميان ميزان حضور مردم در انتخابات و احساس قدرت و توانايي مجلس و نمايندگان ملت، رابطه مستقيم وجود دارد.

سوال:‌ به نظرتان آيا گروه‌هاي مختلف، فضا را براي حضور آگاهانه مردم در انتخابات مجلس نهم فراهم كرده‌اند؟ قبلا مي‌‌ديديم كه در آستانه انتخابات، گروه‌هاي مختلف مانند جامعه روحانيت مبارز به صراحت ديدگاه‌هاي خود را درباره نمايندگان اصلح بيان مي‌كردند تا مردم بتوانند آگاهانه‌تر به انتخاب دست بزنند، آيا در فضاي اين انتخابات دچار تعللي در اين زمينه نيستيم؟

نواب: هنوز دير نشده است. مسلما جامعه روحانيت مبارز و ديگر گروه‌هاي محل رجوع مردم، در فصل آن ديدگاه‌هاي خود را بيان خواهند كرد. هرچند كه بايد بگويم جامعه روحانيت مبارز از يكسال قبل شاخص‌هاي اصولگرايي را براي مردم تعريف كرده و آنها را در 12 بند بايدها و 12 بند نبايدها تبيين نموده است. جامعه روحانيت مبارز در طول يك سال گذشته جلسات بسياري داشته و تمام مباني اصولگرايي را براي مردم تبيين كرده است.

به نظرم، آيت‌الله مهدوي‌كني به عنوان دبيركل جامعه روحانيت مبارز در هيچ انتخاباتي به اندازه اين انتخابات صحبت و اظهارنظر نكرده‌اند. آخرين سخنراني ايشان در كنگره بزرگداشت شهيد ميثمي بود كه ديدگاه‌هاي‌ خود و جامعه را درباره شاخص‌هاي اصولگرايي مطرح كردند و يك لحظه هم در اين زمينه كوتاه نيامدند.

سوال: آقاي نواب، فكر نمي‌كنيد فضاي انتخابات در دوره‌هاي اخير به جاي آنكه به سمت تلاش براي خدمت به مردم و حضور در جايگاه خدمت باشد، به سمت و سوي سهم‌خواهي گرايش پيدا كرده و گروه‌ها براي داشتن سهم بيشتر تلاش مي‌كنند؟

نواب: بله همين طور است. مادامي كه در جامعه، احزاب تابلودار و شفاف حضور نداشته باشند اين سهم‌خواهي‌ها ادامه دارد. مقصودم از احزاب تابلودار و شفاف، احزابي است كه در جريانات مختلف سياسي در جامعه، امتحان خود را پس داده و وزن واقعي‌شان در جامعه روشن است.

مادامي كه اين وضع ادامه دارد و وزن سياسي تشكل‌ها در كشور روشن نيست، سهم‌خواهي‌ها ادامه خواهد داشت تا اينكه به جايي برسيم كه روند طبيعي امور و روند طبيعي مسائل سياسي در كشور، وزن هر جرياني را روشن كند.

بدون ترديد، براي توقف اين جريان، نيازمند تشكيل و تقويت احزاب شفاف، قدرتمند و هدفمند هستيم كه نه مقطعي و در فاصله و آستانه انتخابات، بلكه در هر 12 ماه سال و در همه رويدادها، مواضع خود را بيان كنند، جلسات حزبي بگذارند، آموزش‌هاي حزبي داشته باشند و تكليف اعضاي‌ خود را روشن كنند.

در اندونزي وقتي حزب محمديه يا تجمع مقابل آن ادعا مي‌كند كه فلان درصد از جامعه را با خود همراه دارد، همين ميزان را در صندوق‌هاي رأي و همان ميزان را در مجلس نيز عملا داراست؛ در واقع وزن‌ احزاب و گروه‌هاي مشخص و شفاف است.

ما نيز بايد به چنين ميزاني از شفافيت برسيم. اول انقلاب، وقتي حزب جمهوري اسلامي كه يك حزب يك سال و نيمه بود، اعلام مي‌كرد كه اكثريت جريان مجلس را در اختيار دارد و مي‌گفت من يك حزبي هستم با اكثريت ملت مسلمان ايران، همين طور هم بود و در عمل هم آن را نشان مي‌داد.

سوال: چه وقت مي‌توانيم به اين شفافيت برسيم؟

نواب: ترديد نكنيد كه به طور طبيعي، جريان كشور به اين سمت خواهد رفت چراكه اين از ضرورت‌هاي كار سياسي است و به اين نتيجه خواهيم رسيد.