8 سال است که ايرانيان به خصلتهاي خاص رئيسجمهورشان، محمود احمدينژاد خو گرفتهاند. آن کت خاکستري رنگ که نشانه ساده پوشي وي است، لحن تند و تيزش در سخنرانيها، مواضع و برخي اعلام نظرهايي که گاهي حاشيهساز ميشود و بالاخره قولها و وعدههايي که توان بيان آنها از هر کسي ساخته نيست. از قول رنگين کردن سفرههاي مردم با پول نفت بگيريد تا اعطاي يک قطعه زمين 1000 متري به هر خانواده ايراني. خطاب عمده اين وعدههاي رئيسجمهور که براي خريد ارزانتر نشاني ميوه فروشي محلهشان را ميداد و البته وزرا و مديران وي؛ در بيش از 2900 روز عمر اين دولت، «جوان»ها بودهاند. جوانهايي که 8سال از سالهاي طلاييشان در اين دوره گذشت. جوانهايي که در الاکلنگ بازي قيمت دلار و طلا و شيرجه رفتن بهاي کالاها، به تحقق بعضي اين قولها دل خوش داشتند. نه اينکه تمام اين وعدهها زمين مانده، نه! اما کفهِ حرفهايي که رنگ عمل به خود نگرفتهاند، در ماههاي پاياني دولت همچنان سنگينتر است.
در اين گزارش گوشه چشمي داريم به سرفصلهايي در حوزه جوانان که دولتمردان در دو دوره اخير رياست جمهوري در خصوص آنها بارها پشت تريبون رفته و قولهايي دادهاند اما تحقق همه قولها صددرصدي نبوده است. هدفمان از بيان وعدههاي تحقق نيافته دولتهاي نهم و دهم، نه زير سوال بردن خدمات شايان دولتمردان در 8سال گذشته که يادآوري آنها براي غنيمت دانستن فرصت باقيمانده چند ماهه و البته پيشدرآمدي استقبال گونه از رئيسجمهور بعدي کشورمان است که حتما حواسش هست که بيشترين راي خود را از نسل جوان ايراني خواهد گرفت و بايد هواي آنها را در وعدههاي 4 سالهاش داشته باشد:
ازدواج
ازدواجم پير شد
سال 84 که محمود احمدينژاد بر کرسي رياستجمهوري تيکه زد، جمعيت جوان در آستانه ازدواج کشورمان به اوج خود رسيده بود.
اين چندين ميليون (مسئولان در آن روزها آماري بين 12 تا 14ميليون ارائه ميکردند) کاکل زري و پيرهن پريِ دم بخت، منتظر فراهم شدن شرايط براي بله گفتن و بله شنيدن بودند.
رسيدگي به اين دغدغه بهانه آن شد تا «قانون تسهيل ازدواج» توسط دولت تدوين شود (مصوب 27/9/1384 مجلس شوراي اسلامي). قانوني که به تشکيل صندوقهاي حمايتي با عناوين مختلف و قول اعطاي وام 5 ميليوني منجر شد.
4 سال بعد از تاخير در تحقق اين قانون بود که رسانهها سراغ معاون وقت سازمان ملي جوانان در هماهنگي و امور مجلس رفتند و ماجرا را از او جويا شدند و اين طور پاسخ شنيدند که: «به دليل استفاده از تسهيلات صندوق مهر امام رضا(ع)، اجراي اين قانون در دولت به تاخير افتاد و توسعه صندوق اندوخته جوانان به بررسي اقتصادي بيشتر نياز داشت؛ اما دولت تلاش کرده در 4سال اخير با اجراي برنامههاي آموزشي، فرهنگي و مشاوره، بخشي از اين قانون را اجرا کند.» (به نقل از جامجمآنلاين و روزنامه جامجم)
اما حالا 8 سال بعد از آن وعده، اغلب جوانهايي که دل به دريا زده و تصميم به ازدواج گرفتهاند، اسمشان در فهرست بلند بالاي متقاضيان وام ازدواج جا خوش کرده است. وامي که به سقف 5 ميليون نرسيد چون بانکها مدعي نرسيدن دستورالعملها بودند. کمي بعدتر اعلام شد که وام از نوع 5ميليونياش فقط به زوجهايي با شرايط خاص (دارا بودن يکي از شرايط: داشتن سن زير 25 سال، دانشجو يا طلبه بودن، فوت پدر يا داشتن مهريه کمتر از 110 سکه) تعلق ميگيرد. حالا جوانهاي زيادي بودند که براي 2 يا 3 ميليون تومان وام سينه چاک ميکردند، اما سال گذشته گلايهها شدت گرفت که بانکها يا کلا از اعطاي وام خودداري ميکنند يا سنگهاي عظيمي را پيش پاي متقاضيان مياندازند.
اشتغال
ماجراي نان بازو خوردن و مرد کهن
نظرسنجي 6 سال پيش سازمان ملي جوانان نشان ميداد مسائل مالي و مادي دغدغه 26 درصد جوانهاست. (روزنامه همشهري سايت آفتاب) شايد همين مسئله باعث شد تا يکي از مهمترين شعارهاي دولت آقاي احمدينژاد برطرف کردن بيکاري و ايجاد شغل براي جوانها باشد. جوانهايي که خيليهايشان يک مدرک دانشگاهي هم در جيب داشتند.
رئيسجمهور زماني وعده داده بود که معضل بيکاري را تا سال 86 يا 87 حل و فصل ميکند، اما کمي بعد اين فرصت را تا سال 92 به تعويق انداخت. (پايگاه خبري تحليلي فردا)
از دعواها و کشمکشهاي سياسيون بر سر مفهوم «اشتغال» که بگذريم، بد نيست نيم نگاهي داشته باشيم به قولهاي دولت در 8 سال گذشته براي برطرف کردن بيکاري که البته حتما بخشي از آنها محقق شده اما نه آن قدر که اين معضل از فهرست دغدغههاي جوان ايراني خارج شود.
اول: ريشه کني بيکاري تا سال ۸۷
احمدينژاد سيزدهم بهمنماه ۱۳۸۴ در جريان سفر استاني به بوشهر اين وعده را ميدهد که تا 3-2 سال آينده يعني تا سال ۸۷ مشکل بيکاري را به طور کامل برطرف کند. (پايگاه خبري تحليلي فردا)
دوم: ريشه کني بيکاري تا سال ۸۸
يک سال بعد رئيسجمهور در نوزدهم خرداد ماه ۱۳۸۵ و اين بار در سفر استاني قزوين، قولش را تکرار کرد. آن زمان وي ابراز اميدواري کرده بود که در ظرف 3 سال آينده ريشه بيکاري قطع شود. (پايگاه خبري تحليلي فردا)
سوم: ريشه کني بيکاري تا سال ۹۰
تقويم به يازدهم خرداد ماه ۱۳۸۹ رسيد، روزي که احمدينژاد در جمع ايلاميها پُشت تريبون رفت و وعده داد که ظرف 3-2 سال، بيکاري از فهرست مشکلات مردم خارج ميشود. تاريخ جديدي که وي براي ريشه کني بيکاري اعلام کرد خرداد ۱۳۹۱ تا خرداد ۹۲ بود! (پايگاه خبري تحليلي فردا)
چهارم: سال ۹۰ و دههاي جديد و اميدهاي نو!
رئيسجمهور ۲۴ فروردين ۱۳۹۰ يکبار ديگر تاريخ ريشهکني بيکاري را جابهجا کرد. وي در آن تاريخ در سفر سيستان و بلوچستان گفت: ۲ ميليون و ۴۰۰ هزار بيکار از دورههاي گذشته وجود دارد و سالي يک ميليون و ۲۰۰ هزار جوان جديد وارد بازار کار ميشوند که اگر سالي فقط يک ميليون و ۵۰۰ هزار شغل ايجاد کنيم چندين سال طول خواهد کشيد که نرخ بيکاري به حد استاندارد برسد. از اين رو دولت تصميم گرفته است با دو گام بلند، بيکاري را از ايران ريشه کن کند. دولت همه امکانات و شرايط را فراهم کرده تا امسال ۲.۵ ميليون شغل ايجاد کند. بر اساس اين سخن احمدينژاد ، قبل از پايان سال ۱۳۹۱ بيکاري بايد ريشه کن ميشد!
پنجم: ريشهکني بيکاري تا سال ۹۲
رئيسجمهور ۲۱ فروردين 91 بار ديگر از تاريخ جديد ريشه کني بيکاري سخن گفت و آن را سال ۹۲ اعلام کرد و وعده برپايي جشن بيکاري را داد. وي در سفر به اسلامشهر وعده ايجاد سالانه ۲.۵ ميليون شغل را تکرار کرد و گفت: با حرکت همهجانبه در اين زمينه انشاءا... تا پايان سال آينده (۱۳۹۲) بيکاري در کشور ريشهکن ميشود. (پايگاه خبري تحليلي فردا)
چرا ميگوييم نشد؟
طبق اعلام وزير سابق کار، تعاون و رفاه اجتماعي در کميسيون جهاد اقتصادي و برنامه و بودجه، اشتغال سال ۸۴، ۵۹۰ هزار، سال ۸۵، ۲۲۲ هزار، سال ۸۶، ۲۵۱ هزار، سال ۸۷، ۵۹۲ هزار و سال ۸۸، ۵۰۰ هزار بوده است. وي در اسفند ماه سال ۹۰ پس از اينکه در خصوص ۲.۵ ميليون شغل وعده داده شده از وي سوال شد، گفت که دولت قول ايجاد ۲.۵ ميليون شغل را نداده بود. (پايگاه خبري تحليلي فردا)
تحصيل
گچ و تختههاي گران
در اواسط دهه 80 قيف معروف کنکور آن قدر دهانش را گشاد کرد تا اين که بخش زيادي از جوانهايي که روزگاري نيمکتهاي دبستانشان را با 3 نفر ديگر شريک بودند، در حسرت صندليهاي دانشگاه نمانند اما خب دانشگاه دولتي سهم همه قبول شدگان نبود و با توجه به ظرفيت پذيرش محدود اين مراکز، دانشگاههاي غيردولتي و آزاد رونق گرفتند. اينجا بود که بحث شهريهها داغ شد.
رئيسجمهور کشورمان که خودش کرسي استادي در يکي از دانشگاه هاي معتبر پايتخت را در اختيار داشت، از همان روزهاي اول پايش را در يک کفش کرد که بايد مشکل شهريه دانشگاهها، برطرف شود (سخنان رئيسجمهور در جمع مردم پيشواي ورامين سايت الف) اما بعد از گذشت 8سال، همه چيز جور ديگري نمود يافت.
نيم نگاهي به ارقام شهريه دانشگاه آزاد در فاصله سالهاي 86 تا 91، حکايت از افزايش 10 تا 15درصدي در هر سال دارد اما روزنامه هفت صبح چندي پيش جدولي از شهريه عليالحساب دوره کارشناسي چند رشته مختلف در دانشگاه آزاد را چاپ کرد که با احتساب 10واحد آموزشي، افزايش ميزان شهريه در فاصله مهر 90 و 91 بسته به نوع رشته آن، 11 تا 27درصد بود.
مسکن
زير سقف آسمان
اگر نيم نگاهي بيندازيد به کارنامه دولتهاي نهم و دهم، تلاش براي «مهار قيمت مسکن» را در صدر فهرست خدمات آنها خواهيد ديد.
دولتمردان در اين سالها قولهاي زيادي براي تامين مسکن جوانها داده بودند. قولهايي که بخشي از آنها با بهرهبرداري بخشي از طرح مسکن مهر، به بار نشست اما با استخوان ترکاندن تورم و سرايت اين تب به حوزه مسکن، اوضاع حسابي پيچيده شده است. اين وسط حرفها و وعدههايي بيان شدند که شايد مصداق همان مَثَل سنگ بزرگ هستند:
محمود احمدي نژاد سال ۸۸ در ديدار با مسئولان بنياد مسکن انقلاب اسلامي از ايده هر ايراني يک مسکن سخن گفت. احمدي نژاد در شرايطي وعده هر ايراني يک مسکن را داد که سال هاي قبل قيمت مسکن با رشد 6 برابري روبه رو شده بود. (خبرآنلاين)
رئيسجمهور ۱۸ تير ماه سال ۹۰ در چهاردهمين نشست سازمان نظام مهندسي ساختمان کشور اعلام کرد: «براساس طرح جديدي که احتمالا تا پايان سال اجرايي ميشود به هر خانوار ايراني يک قطعه زمين ۱۰۰۰متري رايگان تعلق خواهد گرفت تا خانوادهها در آن باغ ميوه و بناي مسکوني براي خودشان احداث کنند. انشاءا... اين طرح تا پايان سال آماده و در ۱۰ الي ۱۵منطقه آزمايشي اجرا ميشود».(همشهري آن لاين و الف)
خود بخوان حديث مفصل از اين مجمل
در اين مجال کوتاه نتوانستيم به بسياري از سرفصلهاي مهم حوزه جوانان و سرنوشت همه وعدهها و قولهاي دولتمردان بپردازيم. وعدههايي در خصوص فرزندآوري و سياستهاي تشويقي دولت به ازاي تولد هر نوزاد، حمايت از نخبگان و پژوهشگران و...
اما هدف از آنچه گفته شد، يادآوري اين نکته است که هنوز بسياري از جوانان چشم انتظار تحقق بخشي از اين قولها هستند، حتي اگر تنها چندماه به پايان عمر دولت آقاي احمدينژاد باقي مانده باشد.
منبع: خراسان