رأی کمیسیون ماده ۵ به نابودی تبریز

زمین خواری ها و جنگل خواری ها این روزها دیگر دارد آرام آرام تبدیل به شنیده های روزمره می‌شود.

به گزارش تابناک تبریز اگر در گردنه حیران و دور از چشم شهرنشینان و زیرگوش مدیران کشور هزاران کیلومتر از زمین به تصرف در آمد و ویلاهایی ناگهان در یکی از زیباترین منابع طبیعی ایران سبز شد این بار در تبریز و با مجوز رسمی بیش از ۳ میلیون متر مربع از فضای سبز شهری تغییر کاربری داده شده و در روند تراکم فروشی قرار گرفته است.

شوق درآمدزایی این بار به سراغ فضای سبز کشور آمده و طی ۸ سال، حدود ۳۶۴ هکتار از فضای شهری نابود شده است.

با فرمان خودکفایی شهرداری‌ها و تعدیل ساختاری و کوچک سازی دولت در اوایل دهه ۷۰ خورشیدی، روی آوردن شهرداری کلانشهر‌ها به درآمد حاصل از فروش تراکم مازاد آغاز شد.

این شیوه کسب درآمد ناپایدار و نامشروع در مرحله اول در تهران و بعد از چندسال، همچون ویروس به سایر شهرها سرایت کرد.

جنون ساخت و ساز سبب شد بسیاری از فضاها که برای خدمات شهری باقی مانده بود هم با ترفندهای گوناگون تغییر کاربری پیدا کنند و «فضاهای سبز» به «کاربری تجاری و مسکونی» تبدیل شوند.

در تبریز نیز که چند سال قبل از دید مجله سازمان ملل متحد و سازمان بهداشت جهانی، بهترین شهر برای سکونت در ایران شناخته شده بود، در دوره هشت ساله دولت پاک‌دست محمود احمدی نژاد، پاکسازی عظیم و قابل توجهی در کاربری فضای سبز، جنگلکاری و باغ صورت گرفته، تا به جای تبریز مه آلود سال‌های دور، تبریزی دودآلود را در این سال‌ها شاهد باشیم.

فقط ۳۶۴ هکتار از اراضی داخل محدوده طرح تفصیلی تبریز طی تاریخ ۱۴/۱۰/۸۴ تا ۵/۶/۹۲ توسط کمیسیون ماده ۵ تبریز از کاربری فضای سبز، جنگلکاری و باغ به کاربری‌های تجاری- مسکونی و خدمات عمومی‌و ۲۹/۶ هکتار به تجاری و ۲۶۷ هکتار به مسکونی تغییر یافته است.

در حالی شاهد نابودی سه میلیون و ششصد و چهل هزار مترمربع فضای سبز و تبدیل آن به‌حجم انبوه و متراکمی‌از ساختمان هستیم که بنا بر آمار، جمعیت تبریز در سال ۱۳۹۰ خورشیدی بالغ بر ۹۸۸/۴۹۴/۱نفر بوده. یعنی با توجه به اینکه فضاهای سبز ریه‌های یک شهر هستند، با این حساب می‌توان گفت در این هشت ساله از هر شهروند تبریزی به طور متوسط نزدیک به۵/۲مترمربع فضای سبز شهری دزدیده شده است.

۱۰ سال پیش یعنی زمانی که هنوز این حجم عظیم تخریب ریه شهر اتفاق نیفتاده بود، مدیر کل وقت محیط زیست آذربایجان شرقی، تبریز را دومین شهر آلوده کشور اعلام کرد که روز به روز آلودگی آن افزایش می‌یابد.

بنا بر گفته کارشناسان اقلیم‌شناسی، شهر تبریز یکی از شهرهایی است که بر اثر عوامل متعدد ازجمله وارونگی دما، آلاینده‌های ثابت(تاسیسات صنعتی، غذایی، نیروگاه و خانگی)، متحرک (وسائط نقلیه موتوری) و توپوگرافی (حصار کوهستانی از سه طرف) در بسیاری از روزها و ساعات، هوای آلوده دارد.

با این اوصاف و در چنین شرایطی، تمرکز مدیریت شهری باید بر ایجاد فضای سبز بیشتر به عنوان یک ضرورت برای بقای شهر و سلامت مردم باشد ولی صد افسوس که مدیریت شهری در بازه‌زمانی فوق سمت و سویی دیگر داشته است.

هم اکنون تراکم‌فروشی و تغییر کاربری، به پدیده‌ای رایج بدل شده و عوارض آن هم قابل مشاهده است. در این سیاستِ درآمدزایی غلط، به جای درآمدزایی پایدار، از ساده ترین راه پول درآوردن یعنی تراکم فروشی و در واقع فروش شهر استفاده می‌کنند.

جای تأسف است که ساختار کمیسیون ماده ۵ که به‌عنوان ابزاری برای انعطاف عاقلانه و منطقی طرح‌ها تعریف شده، به دستاویزی برای کسب درآمد و تضییع حقوق مرم بدل شود.