بازدید 29630
بنابر اظهارات رئیس پروژه مطالعاتی سد گتوند برداشت شد؛

دولت های مختلف مقصر ایجاد بحران سد گتوند هستند/ سد گتوند یک اشتباه ملی است

مطالعاتی که با هدف آسیب‌شناسی زیست محیطی در سال ۸۳ آغاز شد و به این نتیجه رسید که این سد در معرض خطر شور شدن است، باید در سال ۷۵ و قبل از اجرای پروژه انجام می‌شد. به اعتقاد من، اگر مطالعات سال ۸۳ در سال ۷۵ انجام می‌شد، چه بسا اجرای این سد تصویب نمی‌شد
کد خبر: ۵۸۵۹۳۱
تاریخ انتشار: ۱۴ ارديبهشت ۱۳۹۵ - ۱۱:۲۶ 03 May 2016
عیسی کلانتری دبیر کارگروه احیای دریاچه ارومیه بحران زیست محیطی، سد گتوند را جنایتی در حق سرزمین ایران می‌داند که مجریان آن باید محاکمه شوند. اینجا چند پرسش مطرح است؛ نخست اینکه مقصر و مجریان قابل محاکمه این جنایت زیست محیطی چه کسانی هستند؟ این بحران در چه شرایطی قرار دارد؟ برای خروج از آن، چه تلاش‌هایی در حال انجام است و بالاخره اینکه راهکار خروج از این بحران چیست؟ برای یافتن پاسخ این پرسش ها، مطالعه متن گفت‌و‌گوی زیر توصیه می‌شود.

به گزارش «تابناک» بازگشت ماجرای سد گتوند و مسائل حاشیه‌ای آن به صدر توجه رسانه‌ها و افکار عمومی، سبب شد تا «تابناک» برای جست‌و‌جوی پشت پرده‌های این سد، به سراغ مؤسسه آب دانشگاه تهران برود؛ مؤسسه ‌ای که از دی ماه سال ۹۳ مسئولیت مطالعه بر روی سد گتوند و آسیب‌شناسی آن را به عهده گرفت. جان کلام گفت‌و‌گو با رئیس مؤسسه آب دانشگاه تهران، گویای آن است که بر خلاف انتظار مردم و افکار عمومی از دولت، هنوز هیچ اتفاق مشخص و مبارکی در مورد این بحران زیست محیطی نیفتاده است و حل مشکلات زیست محیطی سد گتوند و حاشیه رود کارون بسیار سنگین‌تر از آن چیزی است که بتوان فکرش را کرد.

دکتر محمد علی بنی هاشمی عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، متخصص مهندسی آب و رئیس مؤسسه آب دانشگاه تهران ـ که مجری طرح مطالعاتی آسیب‌شناسی سد گتوند نیز بوده ـ در این رابطه به «تابناک» گفت: «سد گتوند آخرین سد بلندی است که قبل از ورود آب به دشت خوزستان بر روی رود کارون احداث شده است. اهداف این سد عبارتند از تولید برق، کنترل سیلاب و تنظیم آب کشاورزی. علی رغم اینکه سد به اهدف خود دست یافت، به دلیل انتخاب نامناسب محور سد و وجود سازند نمکی گچساران در ۵ کیلومتری بالادست محور سد، با پدیده انحلال نمک‌ها و شور شدن مخزن سد و به تبع آن افزایش شوری آب‌‌ رها شده به داخل رودخانه کارون در مقطع گتوند روبه رو هستیم».

دلیل ارجاع پروژه به مؤسسه آب اختلاف میان چهار سازمان دولتی بود


بنی هاشمی در رابطه با چگونگی انتخاب این مؤسسه برای مطالعه این بحران ادامه داد: «از سال‌های گذشته تا کنون بین وزارت نیرو، سازمان حفاظت از محیط زیست، سازمان مدیریت و برنامه ریزی و وزارت جهاد کشاورزی در رابطه با سد گتوند و تبعات زیست محیطی آن اختلاف نظر وجود دارد. این اختلاف نظر دلیلی شد تا هیأت دولت تصمیم بگیرد تا موضوع را به یک نهاد علمی بی‌طرف برای داوری ارائه کند و نهایتاً مؤسسه آب دانشگاه تهران انتخاب شد. دولت همچنین تصمیم گرفت تا دانشگاه شهید چمران و برخی نهادهای تخصصی دیگر همکار دانشگاه تهران در انجام مطالعات باشند».

عضو هیأت علمی دانشکده عمران دانشگاه تهران در رابطه به تخصص‌هایی که در این پروژه درگیر بودند، گفت: «تخصص‌هایی نظیر زمین‌شناسی و معدن، هیدورلوژی، مدلسازی کیفی، ژئوتکنیک، متخصص بتن، کشاورزی، محیط زیست، اکولوژی، علوم اجتماعی، اقتصاد، مدیریت و تصمیم گیری‌های چند معیاره از جمله تخصص‌هایی بود که در این طرح مطالعاتی مورد استفاده قرار گرفت».

کارون توسط آلاینده‌های متعددی در حال آلوده شدن است/ سد گتوند ۲۵ درصد کارون را شور‌تر کرد


یکی از سؤالاتی که از رئیس مؤسسه آب دانشگاه تهران و مجری طرح پرسیده شد و انتظار آن بود تا پاسخ عملیاتی تری دریافت شود این بود که در حال حاضر دقیقاً مشکل سد گتوند چیست؟

بنی هاشمی در پاسخ گفت: «مشکل سد گتوند وجود سازند گچساران عنبل در مجاورت مخزن سد، انحلال نمک و ورود آن به مخزن سد است. شور‌تر شدن مخزن سد اثرات منفی در داخل مخزن و رودخانه پایین دست دارد.

 البته در حال حاضر بخشی از افکار عمومی جامعه روی شوری آب کارون ناشی از احداث سد گتوند تمرکز کرده‌اند، ولی واقعیت این است که سایر آلاینده‌ها نیز در کاهش کیفیت آب کارون مؤثر است. ماهیت کاری که مسئولین از ما خواستند تا انجام دهیم این نبود که راهکارهای رفع شوری کل کارون را بررسی کنیم، آن‌ها فقط از ما خواستند راهکارهای رفع شوری آب مخزن سد گتوند را بررسی کنیم. طبیعتا اجرای راهکار برای رفع شوری یکی از منابع آلاینده بدون توجه به اثرات منفی سایر آلاینده‌های مهم بر کیفیت کارون، کم اثر است. مشکل الان این است که کارون توسط عوامل مختلف آلوده می‌شود و همه تقصیر را گردن یکدیگر می‌اندازند».

مسئول پروژه مطالعاتی سد گتوند ادامه داد: «در سال ۸۱ که اصلاً سد گتوند وجود خارجی نداشت، سازمان محیط زیست خوزستان، طرح مطالعاتی انجام داد و سهم عوامل مختلف در آلودگی کردن رود کارون را به شرح زیر معرفی کرد: ۱-کشاورزی و نیشکر (۵۰ درصد) ۲-پسآب‌های صنعتی (۲۵درصد) ۳-فاضلاب‌های خانگی شهری و روستایی (۲۵ درصد). هرچند هم اکنون هیچ نهادی کل رود کارون را مورد مطالعه مجدد قرار نداده است، مطالعات ما تنها در مقطع سد گتوند، آنجا که آب از سد خارج می‌شود، نشان از آن دارد که سد گتوند ۲۵درصد آب کارون را شورترکرده است. ما از مقاطع بالا‌تر و پایین‌تر اطلاعی نداریم، ولی معرفی سد گتوند به عنوان مقصر کل آلودگی کارون بی‌انصافی است و واقعیت ندارد».

بازسازی کارون حدود ۲۰هزار میلیارد تومان بودجه نیاز دارد


این استاد دانشگاه در پاسخ به اینکه آیا مردم خوزستان می‌توانند به آینده رود کارون و سد گتوند امیدوار باشند، گفت: «اگر مسائل درست مدیریت و بودجه و توان اجرایی لازم تخصیص داده شود، حتما مشکل آلودگی کارون قابل حل است و نگرانی مردم در خصوص کارون رفع خواهد شد. تا آنجا که من شنیدم خود دولت پیش بینی کرده که باز سازی کارون حدود ۲۰هزار میلیارد تومان بودجه نیاز دارد. ما در فرجام طرح خود پیشنهاد دادیم که مطالعات جامع کاهش آلودگی کارون در دستور کار دولت قرار بگیرد. شورای عالی آب نیز در جلسه ۲۱ خود در شهریور ۱۳۹۴ این موضوع را تصویب کرد و در حد اطلاع بنده هم در برنامه ششم توسعه و هم در بودجه سال ۱۳۹۵این مطلب گنجانده شده است».

این استاد دانشگاه اضافه کرد: «انتظارات برخی مردم از ما و وظیفه محول شده به ما با یکدیگر متفاوت هستند. خیلی‌ها انتظار داشتند که ما برای حل کل مشکل کارون راهکار ارائه کنیم، در حالی که وظیفه ما ارائه راهکار برای رفع شوری ناشی از سد گتوند آن هم در حد مطالعات مرحله شناخت بود و نهایی شدن راهکار‌ها نیازمند مطالعات تکمیلی است. وظیفه ما تعیین مقصر احتمالی هم نیست و آن وظیفه نهادهای قانونی است».

ما در گزارش خود احداث سد گتوند را اشتباه  ملی خواندیم/ مهندس‌ها در فعالیت‌های عمرانی مسائل زیست محیطی را رعایت نمی‌کنند


مدیر پروژه مطالعاتی سد گتوند در رابطه با این پرسش که شما کلیت سد را تأیید می‌کنید یا خیر، گفت: «پاسخ به این سؤال، نیازمند مقایسه نظام‌مند نکات مثبت و منفی سد است. چنین مطالعه‌ای نه توسط ما و نه توسط مشاور سد انجام نشده است. لذا من نمی‌توانم در مورد موضوعی که مطالعه نداشته‌ایم نظر بدهم. خوب است عرض کنم که معمولا سد نمی‌سازند که آب را شور کنند و بعد بیایند مشکلات ناشی از شوری را با مزایای قابل ملاحظه نظیر تولید برق و کنترل سیل و تنظیم آب کشاوری مقایسه کنند. وقوع چنین وضعیتی آن هم در مقیاس رودخانه کارون، خاص سد گتوند و در حد اطلاع ما در دنیا بی‌نظیر است، لذا ما در گزارش خود وقوع چنین مسأله‌ای را اشتباه ملی خواندیم».

رئیس مؤسسه آب دانشگاه تهران اضافه کرد: «بنده به عنوان یک مهندس عمران باید اعتراف کنم که غالب ما مهندس‌ها در فعالیت‌های مهندسی و عمرانی کشور نظیر اجرای سد‌ها مسائل زیست محیطی را رعایت نمی‌کنیم. دلیل آن هم این است که در سیستم آموزشی دانشگاهی به این موضوع توجه نشده است».

عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در بخش دیگری از سخنان خود ادامه داد: «شمسایی مدیرعامل وقت سازمان آب و برق استان خوزستان در سال ۸۳ طی نامه ای به مسئولین نسبت به وجود سازند گچساران هشدار داد ولی دولت که عوض شد او مجری پروژه شد، و اجرای سد را در پیش گرفت».

پنج دولت در بحران سد گتوند مقصر و سهیم هستند


این کار‌شناس مسائل آب ضمن تأکید بر این موضوع که ماجرای سد گتوند نباید سیاسی شود، اضافه کرد: «احداث پروژه سد گتوند از فروردین ۷۶ که به دستور «هاشمی رفسنجانی» رئیس جمهو وقت آغاز شد تا سال ۹۰ که این طرح توسط «محمود احمدی‌نژاد» افتتاح شد، به عبارتی پنج دولت در اجرای آن سهیم بودند و هر کدام به اندازه ای در این بحران و اشتباه ملی سهیم هستند».

بنی هاشمی با انتقاد از تأخیر در انجام مطالعات زیست محیطی گفت: «مطالعاتی که با هدف آسیب‌شناسی زیست محیطی در سال ۸۳ آغاز شد و به این نتیجه رسید که این سد در معرض خطر شور شدن است، باید در سال ۷۵ و قبل از اجرای پروژه انجام می‌شد. به اعتقاد من اگر مطالعات سال ۸۳ در سال ۷۵ انجام می‌شد، چه بسا اجرای این سد تصویب نمی‌شد».

گفتنی است، در هنگام آغاز عملیات آبگیری و افتتاح سد به رغم بسیاری از هشدارهای زیست محیطی که خطر شور شدن آب را اعلام کردند، مسئولین وقت بدون توجه به نگرانی‌های دوستداران طبیعت با قول صد در صد مبنی بر شور نشدن آب سد عملیات آبگیری را آغاز کردند که در فاصله کمی از زمان آبگیری انحلال سازند نمکی گچساران در سد باعث شوری آب سد شد.
سلام پرواز
خیرات نان
بلیط اتوبوس
تبلیغات تابناک
اشتراک گذاری
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۳
در انتظار بررسی: ۵۴
انتشار یافته: ۳۵
کلاً دارند وضع کشور رو خرابتر میکنند
اینکه نمیشه فاجعه ای به این بزرگی رخ بده و عوامل و مسببین راست راست بگردن و اینهمه هزینه رو مردم و کشاورزا بدن!!!
اگر تو زمان پروژه یکی ایراد میگرفت به هزار چیز متهم میشد
خدا از گناه مسئولین و مدیران فرمایشی و نالایق و بیسوادی را که این ظلم را در حق مردم مظلوم کرده اند نگذرد
ظاهرا مطالعات قبلی محل سد را در جایی دیگر جانمایی کرده بوده به جهت صرفه جویی در اجرا به 5 کیلومتر بالاتر و در مجاورت ( 5 کیلومتری) سازند نمکی گچساران منتقل شده است.
مساله کنبد های نمکی از همان زمان بارها به مدیران گوشزد شد اما کسی نمیخواست مسولیت توقف پروژه را بپذیرد.
چند تومن؟!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! وای وای فقط از دست مسئولان می شه این رو گفت،هر روز خبر از یه جا میاد یک روز معدن تودل جنگل ارس باران ،یک روز فرسایش خاک یک روز شوری آب یک روز نابودی جنگلها و...... پس محیط زیست متولی چیه؟!!! انتخابات یا مسائل زیست محیطی؟!!!!!!! اینقدر این نابودی سرمایه های ملی برای مسئولین بی کفایت عادی شده خیلی راحت جلوی دوربین می گن مال چند سال پیش بوده!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! ای وای وای وای......
اگر سد گتوند نبود سیلاب خسارتهای مادی و معنوی بسیار بیشتر از هزینه های ساخت سد به شهرهای پایین دست وارد می کرد. ما کشور کم آبی هستیم ناچاریم که منابع آب سطحی را حفظ کنیم . مطابق متن این گزارش 50 درصد آلودگی کارون ناشی از پساب بسیار آلوده ی صنایع نیشکر بوده که با گسترش روزافزون این صنعت تا به حال همچنان ادامه دارد و بدون تصفیه وارد رودخانه می شود . نکته ی آخر اینکه ما به خاطر وضعیت کشورمان به سد ها نیاز داریم .هرچند باید ، باید و باید موارد مربوط به حفاظت از محیط زیست را رعایت کنیم .
پیشنهاد میکنم اول آب سدو خالی کنید بعدم از اون به عنوان یه اثر توریستی استفاده کنیم
آقای دکتر توضیح ندادند که :
1- حالا چه باید کرد ؟
2- کی گزارش خود را ارائه کرده اند و دولت در راستای یافته های گزارش تا حالا چه اقداماتی را مد نظر قرار داده است ؟
3 - نقش پیمانکار و مشاور در افزایش شوری و انحلال سازند در آب دریاچه چه بوده است ؟
4 - آی گزینه هایی با آسیب کمتر برای جانمایی سد بوده است ؟ و اگر بوده است چرا از آن گزینه ها استفاده نشد ؟
به خوبی می دانیم و می دانند جواب این پرسش ها را !
خداییش ما ایرانی ها بخصوص شکا ژونالیست ها که بلند گوی معرفت و تگنولوژی دستتون است خدای هوچی گری هستیم و هستید.
تا حالا شنیده بودید ؟ سد ۱۵ خرداد که برای شهر خون و قیام ! قم احداث شد و مخزنش شورآب شد و ولش کردند و خلاص..هیچکی هم جرات نطق نداشت ! چون کسی مسولش بود .............
سد لار چی ؟ ....
اصلا مگه ساخت بنایی که ۲۵ کیلومتر در ۲۵ کیلومتر رو به عمق ۵۰ متر زیر آب ببره میتونه بدون عارضه باشه ؟!! یه خونه ۲ طبقه میخوای بسازی ده نفر ازت شکایت میکنن. اینکه یه سازه هیولاست. ضمنا برادر من اگه ماشین حساب دم دستت هست فقط خسارت یک سیل احتمالی رو به پایین دست سد محاسبه کن، بعد در خصوص سد و سد سازی مطلب بزن.
خرابش کنید تمام شود
آقاي كلانتري كه خودشون عامل اصلي توسعه نيشكر هستند نفر اول بايد محاكمه شوند. همچنين اطلاعات دكتر بني هاشمي ايراد دارد بطوريكه خروجي سد گتوند كمي هم بهتر از گذشته است. لطفا ايشان نمودار ارائه كنند.
مدیران عزیز کشور یک سیستم آب شیررین کن در کنار صد ایجاد نمائید و مثل عربستان که آب شیرین کل کشورش را از دریا بدست میاورد طی یک سال آب را شیرین و خروجی نمک را برای استفاده کشور خودمان یا صادرات ارسال و سب درآمد کنید .
کسانی که با الف بای سد سازی اشنا هستند وهمینطور با کیفیت اب برای کشاورزی وشرب واگر مختصر سواد شیمی در حد دیپلم میداشتند با توجه به وضعیت زمین شناسی وساختار های منطقه وسازندهای اطراف مخزن وحجم وسطح وارتفاع در زمان مطاله باید متوجه میشدند که بعداز احداث وابگیری ورسیدن اب به تراز بالتر وبرخورد به لایه های گچی ونمگی چه فاجعه ای رخ خواهد دا بخصوص بعداز مقطع سد فوق با توجه به وسعت اراضی کشاورزی اطراف کارون وتراکم جمعیت تاخرمشهر حالا جای تعجب دارد چرا وزارت نیرو با ان همه ادعا ومشاوران دوربرش این موضوع را نفهمیده وانرا کن لم یکن ننمودند ویا نمیخواستند بفهمند باید اولا برای به هدر دادن منابع مالی ودردرجه بعد بخاطر پی امدهای فاجعه بار این مخزن وسد برای ملت بصورت شفاف توضیح دهند واخر سر هم باید اشتباهشان را اصلاح وجبران نمایند حتی به قیمت نابودی وحذف فیزیکی سد ومخزن
سلام.قطعا این مسایل را آقای بیژن زنگنه و مدیران سابق ایشان نییییییک میدانستند!!!
لجبازی لجبازی لجبازی.اه اه اه .خسته شدیم.
آن سد تمام شد ، تجربه اش را استفاده کنید:
1- قبل از انتقال آب به کویر ، مطالعه کنید. فارغ از سیاست نظر قطعی را اجرا نمایید.
2- قبل از اجرای طرح ساختمان سازی در این طرف و آن طرف حریم ها را حفظ کنید
3- بخاطر پول تراکم نفروشید و ریه های شهر را دریابید
4- ...
خدا لعنت كند كسي را كه با ندانم كاري بيت المال را هدر ميدهد
وااسفا! چطور یک نفر یک عکس در یک تظاهرات می گیرد، انرا به عنوان جاسوس می گیرند و حکم مخالفت با نظام و امنیت ملی می دهند، اما آسیب رساندن به این حجم، هیچ دشمنی و شیطنت و ضدیت با تمامیت ارزی ایران زمین ندارد؟!!! آخر خوزستان است و خاکش، ای وای بر سرزمین پاک خوزستان
علاوه بر سد گتوند سد پانزده خرداد، سد لار و برخی دیگر از سد با مشکل کارست وجود دارند که ساخت آنها در موقعیت مناسب صورت نگرفته است. نادیده گرفتن زمین شناسی منطقه ضررهای جبران ناپذیری به بار می آورد.
یکی از کاررهایی که میشود انجام داد این است که مطالعات ساخته سدها را از محرمانه بودن در بیاورند تا مردم در مورد کارهایی که کارشناسان در مورد این سدها انجام داده اند چه بوده است. چه بسا کارشکنی های بزرگی در این زمینه شده است. ولی با برچسب محرمانه بودن مسکوت مانده اند
ما نفهميديم خودش مسوول مطالعه بوده خودش گله داره!
بنظرم باید طراحان اولیه طرح محاکمه شوند هیچ دولتی مقصر نیست فقط طراحان سد باید محاکمه شوند
چه عجب!یک نفر جرات کرد نام هاشمی را در رابطه با پروژه سد گتوند بمیان آورد.براوو!
از این اشتباهات عظیم میلی در کشور زیاد بوقوع پیوسته...
پس تکلیف مردم بیچاره که در خوزستان زندگی می کنند و از آب کارون می نوشند چیست؟؟ باید منتظر باشند که همه مردم به امراض کلویه و ناراحتی های عصبی دچار شوند و بعد به فکر تخریب سد بیوفتند؟؟ آب شرب ما خوزستانی ها از زمان اجرای این سد واقعا شور شده.
سیاسی کاری وندانم کاری ولج بازی عامل بدبختی کشور است بهتره هر کی بره دنبال حرفه خود
سلام به نظر بنده حل مشکل سد گتوند رو به صورت یک مسابقه جهانی بین همه دانشمندان جهان با جایزه نفیس ارایه دهیم و زیاد هم به دانش بومی تکیه نکنیم
چون این دو راهکاری که دانشگاه تهران ارایه داده فکر کنم بیشتر از یک هفته روش کار نشده
اقایان متخصصی که بعد از این همه سال مشکل را فهمیده اید سد را کمتر ابگیری کنید تا به معادن ورگه های نمک اب نرسد والسلام این انداز پول برای تحقیقاتی که نتیجه ان مشخص است هزینه نکنید
چرا سد را باز نمی کنید یا خراب نمی کنید اینکه مشکل است بالاخره باید حل شود
خیلی خوبه ولی رانت اصلی مربوط به پیمانکاران سدساز است که هدفشان فقط پول است
به همین راحتی محیط زیست با بر باد دادند و رفت
باید مسئولینی که دستور آبگیری سد را داده اند را محاکمه کنند
مجری پروژه که با هشدار قبلی خودشان, در صورت وجود مستندات, با آگاهی از ریسک, این پروژه را مدیریت نموده و مسئولینی که بهنگام افتتاح, قول و اطمینان به عدم شوری آب داده اند باید محاکمه شوند.
سلام تابناک مچکریم بابت مطلبی که چاپ نمودید بنده شاغل شرکت کشت و صنعت کارون هستم حدود سی کیلومتری سد گتوند اب کارخانه ما و زمینهای زراعی ما از سد تامی می شود به علت شوری و اسیدی بودن آب کارخانه ما در حال خراب شدن می باشد مجبور شدیم دستگاه تصفیه آب با مبلغ دو میلیارد تومان بخریم که معلوم نیست جواب بدهد یا نه تمامی زمینهای کشاورزی ما نیز در حال نابود شدنه خواهشمند است مطلب را پیگیری نمایید
آخه دلم به چی خوش باشه یه خبر خوب نمیاد!
برچسب منتخب
# ماه رمضان # عید نوروز # جهش تولید با مشارکت مردم # دعای روز هجدهم رمضان # شب قدر