حضرت مهدی (عج) پیام‌آور محبت
محمود حکیمی
گسترش آموزه‌های تشیع در جهان در چند دهه اخیر دشمنان تشیع و مهدویت را سخت خشمگین کرده است و از همین‌روست که آنان تبلیغات وسیعی را ضد تشیع آغاز کرده‌اند. دشمنان آزادی و رهایی انسان سعی بر آن دارند که اعتقاد به مهدویت را سرچشمه خشونت و ترور نشان دهند. در صورتی که هر انسان اندیشمندی که درباره مهدویت، پژوهش و تحقیق کرده، به خوبی آگاه است که نهضت حضرت مهدی(عج) دنباله نهضت پیامبران توحیدی و ائمه اطهار(ع) است و اساس ظهور حضرت مهدی(عج)، عدالت اجتماعی و برقراری الفت و حجت بین همه انسان‌های جهان است.
نگرشی به کتاب مشهور «غیبت نعمانی» اثر محمدبن‌ابراهیم نعمانی نشان می‌دهد که سپاه امام زمان(عج) برخلاف تبلیغات گسترده دشمنان اسلام و تشیع، پیام‌آور خشونت و عامل خونریزی‌های بی‌رحمانه نیست. احادیث معتبری داریم که نشان می‌دهند یاران امام زمان(عج) از بهترین و مهربان‌ترین انسان‌های روی زمین هستند.
پیکار آنان با متجاوزان به حقوق انسان‌هاست. روایات معتبر نشان می‌دهند که مردم در دوران استقرار عدالت مهدی(عج) از فتنه‌ها نجات پیدا می‌کنند، همچنان که با تلاش پیامبران توحیدی از شرکت نجات یافتند. امام باقر(ع) و امام صادق(ع) پیوسته بر این امر تأکید می‌کردند که رهایی انسان از شرک، ایجاد عدالت اجتماعی و گسترش محبت و مهرورزی از جمله اهداف قیام حضرت مهدی(عج) است که با ظهور خود فرهنگ توحیدی را جانی تازه می‌بخشد.
عصر امام صادق(ع)، عصر جنبش فکری و فرهنگی بود. امام صادق(ع) با توجه به فرصتی که پیش آمده بود، نهضت علمی و فرهنگی پدر خویش، امام باقر(ع)، را ادامه داد. یکی از ویژگی‌های دانشگاه امام صادق(ع)، آزادی بحث و گفت‌وگوهای علمی بود، زیرا که شناخت حقیقت تنها از راه گفت‌وگوی علمی امکان‌پذیر است.
مهدی(عج) چکیده سیره نبوی
استاد مهدی پیشوایی در کتاب «سیره پیشوایان» می‌نویسد: «امام صادق(ع) با تمام جریان‌های فکری و عقیدتی آن روز برخورد کرد و موضع اسلام و تشیع را در برابر آنها روشن ساخته و برتری بینش اسلام را ثابت نمود. شاگردان دانشگاه امام صادق(ع) منحصر به شیعیان نبود، بلکه پیروان اهل سنت و جماعت ديگر نیز از مکتب آن حضرت برخوردار می شدند. پیشوایان مشهور اهل سنت، بلاواسطه یا با واسطه شاگرد امام بوده‌اند.»
یکی از مباحثی که در دانشگاه امام صادق(ع) به بحث گذاشته می شد، غیبت حضرت مهدی(عج) بود. احادیثی که در اینباره از آن پیشوای بزرگ به ما رسیده، بیش از 124 حدیث است:
تأکید فراوان امام صادق درباره نهضت امام مهدی(عج) موجب شد که شاگردان حضرت بارها از چگونگی اخلاق و رفتار موعود اهل بیت(ع) از امام پرسش نمایند. امام در پاسخ این پرسش‌ها معمولا به یک نکته مهم اشاره می‌فرمود و آن، این بود که رفتار و اخلاق موعود ما بر اساس سیره پیامبر اکرم حضرت محمد(ص) است و ما در اینجا به چند حدیث در این مورد بسنده می‌کنیم:
قال الصادق قام قائمنا سار بسیره رسول الله الا انه یبین آثار محمد.
امام صادق(ع) بر این نکته پافشاری می‌کرد که تمام اخلاق و معنویت و کمال پیامبران به‌ويژه پیامبر اسلام در وجود حضرت مهدی(عج) جمع خواهد بود. امام بارها بر این نکته اصرار می‌ورزید، به گونه‌اي كه یکبار با صراحت فرمود: یصنع كما صنع رسول الله، یهدم ما کان قبله، کما عدم رسول الله امر الجاهلیه «امام زمان همان کاری را انجام می‌دهد که رسول خدا انجام داد، آنچه قبل از ظهورش از فساد و تباهی پدید آمده، منهدم می‌سازد؛ همانگونه که رسول خدا ریشه‌های جاهلیت را درهم کوبید.»
نهضت جاودانه اسلام
محمد(ص) منادی آزادی جان‌ها و وجدان‌ها بود. او قرآن کریم را طبیب دل‌های علیل و شفای دردهای سینه‌ها دانست و از مردم فرو رفته در جهل خواست که آرامش خویش را در خلوت‌خانه معابد و خلوت راهبان و موبدان نجویند، بلکه پرستش بت‌ها را رها کنند و به پرستش خدای یکتا روی آورند که آرامش جاودانی در آن است.
از آنجایی که نهضت امام زمان(عج) دنباله نهضت جاودانه اسلام است، لذا جهان‌شمول و فراگیر است. یکی از ویژگی‌های آیین اسلام جامعیت و کمال آن است. اسلام دینی است فطری، بدین‌معنا که با فطرت و سرشت عام نوع بشر، یعنی با ساختار طبیعی او هماهنگ است در قرآن کریم می‌خوانیم: «فاقم وجهک لدین حنیفا فطره الله التی فطر الناس علیها لا تبدیل لخلق الله ذلک الدین القیم».
یعنی، پس روی خود را با حق‌گرایی تمام به سوی این دین بگردان، با همان سرشت و فطرتی که خدا همه را بدان فطرت آفریده است. آفرینش خداوند تغییرپذیر نیست. دین استوار این است و اساس این دین بر محبت و مهرورزی استوار است، زیرا که بلافاصله پس از نام خدای یکتا، دو صفت رحمان و رحیم می‌آید.
گسترش مهرورزی
از نشانه‌های برجسته حکومت حضرت مهدی(عج) گسترش مهرورزی، محبت، دوستی و صمیمیت بین افراد جامعه است. بانوی بزرگوار جهان هستی حضرت فاطمه زهرا(س) یکی از اهداف شناخت امامت و ولایت فرزندان خود را جلوگیری از تفرقه و اختلاف می‌داند و در خطبه خود می‌فرماید:
و امامتنا امنا من الفرقه.. .
و امامت و رهبری ما بازدارنده از تفرقه و جدایی است و برای ایجاد محبت و از بین بردن تفرقه باید آنچه را که مانع وفاق عمومی و اجتماعی است، از بین برد. از موانع ایجاد محبت بین افراد جامعه، کذب و تکذیب (دروغ‌گویی و دروغگو شمردن دیگران یا دروغ دانستن اقوال دیگران)، عهدشکنی، نفاق، ستم، تهمت، غیبت، افتراء، سرزنش، عیب‌جویی، خوار کردن، شماتت، دشنام‌گویی، سب دیگران و ترساندن دیگران است.
قرآن کریم پیروزی اسلام را بر همه ادیان و مکاتب مژده داده است: هو الذی ارسل رسوله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدین کله. یعنی: او پروردگاری است که فرستاده‌اش را با هدایت و دین حق فرستاد تا آن را بر تمام مکاتب، غالب و پیروز گرداند.
نگرش حضرت مهدی(عج) همان نگرش حضرت محمد(ص) است که بر وحدت انسانی عقیده، عواطف و آرمان دینی تمرکز دارد، زیرا که رسول اکرم(ص) فرمود: ایها الناس ان ربکم واحد و ان اباکم و احد کلکم لا آدم و آدم من تراب. ای مردم! همانا پروردگارتان یکتاست و پدرتان نیز یکی است. تمام شما از آدم هستید و آدم نیز از خاک.
پیامبر اکرم(ص) بر مهرورزی و محبت تکیه داشت و این سنت در دل مهدی(عج) نیز قرار گرفت. امام باقر(ع) در این باره فرمود: ان العلم بکتاب الله عز وجل و سنه نبیه(ص) لینبت فی قلب مهدینا کما ینبت الزرع علی احسن نباته. علم به کتاب خدا و سنت پیامبر(ص) در دل‌های مهدی ما ریشه می‌دواند، همچنان که گیاه در دل سرزمین‌های مساعد ریشه می‌دواند.
امام مهربان
شهید محمدباقر صدر، اسلام را تنها مکتبی می داند که می‌تواند جهانی شود، زیرا که قبل از هر چیز بر تعالی شناخت و شعور انسان‌ها تکیه دارد: «برای جهانی بودن یک دعوت، تنها کافی نیست که ندا را متوجه جهانیان کرد، بلکه ناگزیر باید دعوت شامل اصول مشترک میان انسان‌ها باشد، آنها را از تاریکی بیرون آورد و در شعاع روشنایی قرار دهد و به مرحله شناخت و شعور و مسئولیت ارتقا دهد. . . و مشکلات و پیچیدگی‌های وابسته به مصالح گروه های خاص ملت‌ها را باید طوری حل و فصل و تنظیم کند که با وحدت انسانیت و اتحاد قلبی آنها در تضاد نباشد، و این شرایط فقط در اسلام جمع است.»
امام محمد باقر(ع) با صراحت از یکی از ویژگی‌های رسالت حضرت مهدی(عج) سخن می‌گوید و آن رشد فکری و عقلانی و بصیرت انسان‌هاست: اذا قام قائمنا وضع یده علی رووس العباد فجمع به عقولهم، کملت به املامهم، ثم مدالله فی ابصارهم و اسماعهم حتی لایکون بینهم و بین القائم حجاب یرید یکلمهم فیسمعون و ینظرون الیه و هو فی مکانه.
یعنی: هنگامی که قائم ما قیام کند، دست خویش را بر سر بندگان نهد و خرد آنها را تمرکز داده و رشد فکری آنها را کامل گرداند و خداوند بر وسعت و شنوایی آنها می افزاید و در میان قائم و آنها ما نع و سدی نمی‌ماند. هر گاه قائم بخواهد با آنها سخن بگوید، آنها هر کجا باشند، می‌شنوند و آنها هر کجا که هستند نگاه می‌کنند و او را در اقامتگاه خود می‌بینند.
مهدی موعود تحقق‌بخش آرمان‌های همه انبیاء و اولیاء است. دایره رحم و عطوفت آن خورشید درخشان گیتی‌فروز، سراسر جهان را در بر خواهد گرفت. گرمی محبتش، همگان را شامل خواهد شد.
باران رحمتش بر سر همگان نازل خواهد گشت و آفتاب عالم‌تاب عطوفتش بر سر همه خواهد تابید. مهدی موعود ادامه‌دهنده راه همان پیامبری است که خداوند درباره‌اش فرمود: فیما رحمه من الله لنت لهم. یعنی: به (برکت) رحمت الهی با مردم مهربان گشتی.
پیامبر اکرم(ص) با همان نیروی محبت و مهربانی بود که جامعه را رهبری فرمود، زیرا که نیروی محبت، نیرویی بس عظیم و موثر است و تردیدی نیست که اجتماعات انسانی تحت نظارت مهدی موعود با نیروی محبت اداره خواهند شد.
منبع: خیمه
نگرشی به کتاب مشهور «غیبت نعمانی» اثر محمدبن‌ابراهیم نعمانی نشان می‌دهد که سپاه امام زمان(عج) برخلاف تبلیغات گسترده دشمنان اسلام و تشیع، پیام‌آور خشونت و عامل خونریزی‌های بی‌رحمانه نیست. احادیث معتبری داریم که نشان می‌دهند یاران امام زمان(عج) از بهترین و مهربان‌ترین انسان‌های روی زمین هستند.
پیکار آنان با متجاوزان به حقوق انسان‌هاست. روایات معتبر نشان می‌دهند که مردم در دوران استقرار عدالت مهدی(عج) از فتنه‌ها نجات پیدا می‌کنند، همچنان که با تلاش پیامبران توحیدی از شرکت نجات یافتند. امام باقر(ع) و امام صادق(ع) پیوسته بر این امر تأکید می‌کردند که رهایی انسان از شرک، ایجاد عدالت اجتماعی و گسترش محبت و مهرورزی از جمله اهداف قیام حضرت مهدی(عج) است که با ظهور خود فرهنگ توحیدی را جانی تازه می‌بخشد.
عصر امام صادق(ع)، عصر جنبش فکری و فرهنگی بود. امام صادق(ع) با توجه به فرصتی که پیش آمده بود، نهضت علمی و فرهنگی پدر خویش، امام باقر(ع)، را ادامه داد. یکی از ویژگی‌های دانشگاه امام صادق(ع)، آزادی بحث و گفت‌وگوهای علمی بود، زیرا که شناخت حقیقت تنها از راه گفت‌وگوی علمی امکان‌پذیر است.
مهدی(عج) چکیده سیره نبوی
استاد مهدی پیشوایی در کتاب «سیره پیشوایان» می‌نویسد: «امام صادق(ع) با تمام جریان‌های فکری و عقیدتی آن روز برخورد کرد و موضع اسلام و تشیع را در برابر آنها روشن ساخته و برتری بینش اسلام را ثابت نمود. شاگردان دانشگاه امام صادق(ع) منحصر به شیعیان نبود، بلکه پیروان اهل سنت و جماعت ديگر نیز از مکتب آن حضرت برخوردار می شدند. پیشوایان مشهور اهل سنت، بلاواسطه یا با واسطه شاگرد امام بوده‌اند.»
یکی از مباحثی که در دانشگاه امام صادق(ع) به بحث گذاشته می شد، غیبت حضرت مهدی(عج) بود. احادیثی که در اینباره از آن پیشوای بزرگ به ما رسیده، بیش از 124 حدیث است:
تأکید فراوان امام صادق درباره نهضت امام مهدی(عج) موجب شد که شاگردان حضرت بارها از چگونگی اخلاق و رفتار موعود اهل بیت(ع) از امام پرسش نمایند. امام در پاسخ این پرسش‌ها معمولا به یک نکته مهم اشاره می‌فرمود و آن، این بود که رفتار و اخلاق موعود ما بر اساس سیره پیامبر اکرم حضرت محمد(ص) است و ما در اینجا به چند حدیث در این مورد بسنده می‌کنیم:
قال الصادق قام قائمنا سار بسیره رسول الله الا انه یبین آثار محمد.
امام صادق(ع) بر این نکته پافشاری می‌کرد که تمام اخلاق و معنویت و کمال پیامبران به‌ويژه پیامبر اسلام در وجود حضرت مهدی(عج) جمع خواهد بود. امام بارها بر این نکته اصرار می‌ورزید، به گونه‌اي كه یکبار با صراحت فرمود: یصنع كما صنع رسول الله، یهدم ما کان قبله، کما عدم رسول الله امر الجاهلیه «امام زمان همان کاری را انجام می‌دهد که رسول خدا انجام داد، آنچه قبل از ظهورش از فساد و تباهی پدید آمده، منهدم می‌سازد؛ همانگونه که رسول خدا ریشه‌های جاهلیت را درهم کوبید.»
نهضت جاودانه اسلام
محمد(ص) منادی آزادی جان‌ها و وجدان‌ها بود. او قرآن کریم را طبیب دل‌های علیل و شفای دردهای سینه‌ها دانست و از مردم فرو رفته در جهل خواست که آرامش خویش را در خلوت‌خانه معابد و خلوت راهبان و موبدان نجویند، بلکه پرستش بت‌ها را رها کنند و به پرستش خدای یکتا روی آورند که آرامش جاودانی در آن است.
از آنجایی که نهضت امام زمان(عج) دنباله نهضت جاودانه اسلام است، لذا جهان‌شمول و فراگیر است. یکی از ویژگی‌های آیین اسلام جامعیت و کمال آن است. اسلام دینی است فطری، بدین‌معنا که با فطرت و سرشت عام نوع بشر، یعنی با ساختار طبیعی او هماهنگ است در قرآن کریم می‌خوانیم: «فاقم وجهک لدین حنیفا فطره الله التی فطر الناس علیها لا تبدیل لخلق الله ذلک الدین القیم».
یعنی، پس روی خود را با حق‌گرایی تمام به سوی این دین بگردان، با همان سرشت و فطرتی که خدا همه را بدان فطرت آفریده است. آفرینش خداوند تغییرپذیر نیست. دین استوار این است و اساس این دین بر محبت و مهرورزی استوار است، زیرا که بلافاصله پس از نام خدای یکتا، دو صفت رحمان و رحیم می‌آید.
گسترش مهرورزی
از نشانه‌های برجسته حکومت حضرت مهدی(عج) گسترش مهرورزی، محبت، دوستی و صمیمیت بین افراد جامعه است. بانوی بزرگوار جهان هستی حضرت فاطمه زهرا(س) یکی از اهداف شناخت امامت و ولایت فرزندان خود را جلوگیری از تفرقه و اختلاف می‌داند و در خطبه خود می‌فرماید:
و امامتنا امنا من الفرقه.. .
و امامت و رهبری ما بازدارنده از تفرقه و جدایی است و برای ایجاد محبت و از بین بردن تفرقه باید آنچه را که مانع وفاق عمومی و اجتماعی است، از بین برد. از موانع ایجاد محبت بین افراد جامعه، کذب و تکذیب (دروغ‌گویی و دروغگو شمردن دیگران یا دروغ دانستن اقوال دیگران)، عهدشکنی، نفاق، ستم، تهمت، غیبت، افتراء، سرزنش، عیب‌جویی، خوار کردن، شماتت، دشنام‌گویی، سب دیگران و ترساندن دیگران است.
قرآن کریم پیروزی اسلام را بر همه ادیان و مکاتب مژده داده است: هو الذی ارسل رسوله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدین کله. یعنی: او پروردگاری است که فرستاده‌اش را با هدایت و دین حق فرستاد تا آن را بر تمام مکاتب، غالب و پیروز گرداند.
نگرش حضرت مهدی(عج) همان نگرش حضرت محمد(ص) است که بر وحدت انسانی عقیده، عواطف و آرمان دینی تمرکز دارد، زیرا که رسول اکرم(ص) فرمود: ایها الناس ان ربکم واحد و ان اباکم و احد کلکم لا آدم و آدم من تراب. ای مردم! همانا پروردگارتان یکتاست و پدرتان نیز یکی است. تمام شما از آدم هستید و آدم نیز از خاک.
پیامبر اکرم(ص) بر مهرورزی و محبت تکیه داشت و این سنت در دل مهدی(عج) نیز قرار گرفت. امام باقر(ع) در این باره فرمود: ان العلم بکتاب الله عز وجل و سنه نبیه(ص) لینبت فی قلب مهدینا کما ینبت الزرع علی احسن نباته. علم به کتاب خدا و سنت پیامبر(ص) در دل‌های مهدی ما ریشه می‌دواند، همچنان که گیاه در دل سرزمین‌های مساعد ریشه می‌دواند.
امام مهربان
شهید محمدباقر صدر، اسلام را تنها مکتبی می داند که می‌تواند جهانی شود، زیرا که قبل از هر چیز بر تعالی شناخت و شعور انسان‌ها تکیه دارد: «برای جهانی بودن یک دعوت، تنها کافی نیست که ندا را متوجه جهانیان کرد، بلکه ناگزیر باید دعوت شامل اصول مشترک میان انسان‌ها باشد، آنها را از تاریکی بیرون آورد و در شعاع روشنایی قرار دهد و به مرحله شناخت و شعور و مسئولیت ارتقا دهد. . . و مشکلات و پیچیدگی‌های وابسته به مصالح گروه های خاص ملت‌ها را باید طوری حل و فصل و تنظیم کند که با وحدت انسانیت و اتحاد قلبی آنها در تضاد نباشد، و این شرایط فقط در اسلام جمع است.»
امام محمد باقر(ع) با صراحت از یکی از ویژگی‌های رسالت حضرت مهدی(عج) سخن می‌گوید و آن رشد فکری و عقلانی و بصیرت انسان‌هاست: اذا قام قائمنا وضع یده علی رووس العباد فجمع به عقولهم، کملت به املامهم، ثم مدالله فی ابصارهم و اسماعهم حتی لایکون بینهم و بین القائم حجاب یرید یکلمهم فیسمعون و ینظرون الیه و هو فی مکانه.
یعنی: هنگامی که قائم ما قیام کند، دست خویش را بر سر بندگان نهد و خرد آنها را تمرکز داده و رشد فکری آنها را کامل گرداند و خداوند بر وسعت و شنوایی آنها می افزاید و در میان قائم و آنها ما نع و سدی نمی‌ماند. هر گاه قائم بخواهد با آنها سخن بگوید، آنها هر کجا باشند، می‌شنوند و آنها هر کجا که هستند نگاه می‌کنند و او را در اقامتگاه خود می‌بینند.
مهدی موعود تحقق‌بخش آرمان‌های همه انبیاء و اولیاء است. دایره رحم و عطوفت آن خورشید درخشان گیتی‌فروز، سراسر جهان را در بر خواهد گرفت. گرمی محبتش، همگان را شامل خواهد شد.
باران رحمتش بر سر همگان نازل خواهد گشت و آفتاب عالم‌تاب عطوفتش بر سر همه خواهد تابید. مهدی موعود ادامه‌دهنده راه همان پیامبری است که خداوند درباره‌اش فرمود: فیما رحمه من الله لنت لهم. یعنی: به (برکت) رحمت الهی با مردم مهربان گشتی.
پیامبر اکرم(ص) با همان نیروی محبت و مهربانی بود که جامعه را رهبری فرمود، زیرا که نیروی محبت، نیرویی بس عظیم و موثر است و تردیدی نیست که اجتماعات انسانی تحت نظارت مهدی موعود با نیروی محبت اداره خواهند شد.
منبع: خیمه
