وزارت خارجه در حوزه اقتصادی فقط همایش برگزار می‌کند
به گزارش فارس، محمدرضا پورابراهیمی نماینده مردم کرمان و رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی امروز یکشنبه (11 مهر ماه 95) در سوال خود از ظریف در صحن علنی مجلس، اظهار داشت: امروز سوال بسیار مهمی در خصوص مباحث اقتصادی در حوزه دیپلماسی سیاسی کشور مطرح است.
وی افزود: نخستین بند سوال من مربوط به ماه‌های اول مجلس نهم و دولت قبل است؛ یعنی همان سوالی است که عین آن از صالحی در آن زمان مطرح شد. اما به دلایلی به تاخیر زمانی خورد و امکان پاسخگویی ایشان در صحن علنی امکان پذیر نشد و سپس تغییرات دولت صورت گرفت.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی همچنین تصریح کرد: در تغییرات دولت هم ما باز سوال را مطرح کردیم که به دلایل مختلف امکان طرح آن در صحن نیامد و تا مجلس تمام شد و ماه‌های اول مجلس در کمیسیون قرار گرفت.
وی ادامه داد: آقای ظریف! امروز ساختار وزارت امور خارجه نه اینکه متعلق به این دولت که از سال‌های بعد از انقلاب رویکرد رویکردی مبتنی بر امنیت و حوزه سیاسی است یعنی عملکرد وزارت امور خارجه با رویکرد حوزه های امنیتی و سیاسی توامان شده است.
پورابراهیمی بر همین اساس اضافه کرد: آنچه امروز در عرصه اقتصادی به شدت نیازمندیم این است که حوزه دیپلماسی مربوط به وزارت امور خارجه در خارج از کشور -که باید خاکریز مقدم تصمیمات ما باشد- امروز دارد چه کار می‌کند؟ چه اتفاقی در حال افتادن است؟ من با چند تن از سفرا درباره جلسات مختلف در داخل و یا خارج از کشور جلسه داشتم و ما از آنها سوال کردیم که میزان واردات و صادرات کشور را در این منطقه توضیح دهند اما آنها اطلاعی ندارند. امروز سفرا که باید حرکت اصلی شان کمک به کشور باشد و اقتصاد مقاومتی را احیا کنند امروز در خارج از کشور همه چیز بلد هستند به جز اقتصاد. این جای تاسف است.
پورابراهمی در ادامه سوال خود خاطرنشان کرد: ما سه سال است که روی این پروژه سفرا کار می‌کنیم و این جای تاسف است که سفرای ما در حوزه اقتصادی چیزی نمی‌دانند. مرکز پژوهش‌های مجلس هم ورود پیدا کرده و کار تخصصی انجام داده است.
وی در همین رابطه یادآور شد: در پژوهشی که ما در عملکرد سفرای جهان طی سه سال اخیر داشتیم می‌بینیم که امروز اهمیت دیپلماسی اقتصادی در سه بخش سیاست‌های قانون برنامه توسعه، سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی و سیاست های ابلاغی برنامه ششم توسعه اهمیت دارد. در ماده 210 ، وزارت امور خارجه موظف است با بهره گیری از نظرات کارشناسان کلیه سازمان‌ها و نهادهای مسئول به منظور اعتلای شان و موقعیت و اقتدار و نقش جمهوری اسلامی در استفاده از فرصت‌های اقتصادی در منطقه و نظام و روابط بین الملل سیاست‌های مناسب را اجرایی کند و تلاش داشته باشد که این سطح روابط و مناسبات اقتصادی در راستای تقویت مناسبات اقتصادی به کار گرفته شود.
وی تلاش برای حضور فعال و موثر و الهام بخش در مناسبات دو جانبه و سازمان‌های منطقه‌ای، تدوین نظام تقویت حضور ایران در سازمان‌های منطقه‌ای، ارزیابی کارآمد و اثربخش ماموران شاغل در داخل و خارج از کشور با هدف و رویکرد راهبردهای اقتصادی را از جمله بخش‌های مهمی عنوان کرد که در برنامه پنجم توسعه آمده و در سیاست های مرتبط با برنامه پنجم توسعه نیز به آن اشاره شده است.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود یادآور شد: سیاست‌های اقتصاد مقاومتی هم که اخیراً توسط رهبر معظم انقلاب مطرح شده حاکی از این است که حمایت همه جانبه و هدفمند از صادرات کالا و خدمات به تناسب ارزش افزوده از طریق تسهیل مقررات و مشوق‌های لازم برای گسترش خدمات تجاری و ترانزیت، استفاده از ظرفیت های سازمان های بین‌المللی و منطقه‌ای، افزایش قدرت مقاومت و کاهش آسیب پذیری اقتصاد از طریق استفاده از دیپلماسی در جهت حمایت از هدف های اقتصادی توسعه پیوندهای راهبردی و گسترش همکاری و مشارکت با کشورهای جهانی به ویژه همسایگان لازم و ضروری است.
«در سیاست‌های ابلاغی برنامه ششم توسعه هم آمده است که ما باید چه اقداماتی انجام دهیم و اولویت در به دیپلماسی اقتصادی در بند 60 سیاست‌های ابلاغی برنامه ششم توسعه، اولویت به دیپلماسی اقتصادی با هدف توسعه سرمایه گذاری خارجی، ورود به بازارهای جهانی و دستیابی به فناوری برای تحقق اقتصاد مقاومتی مهمترین موضوع ی است که در این اسناد به آن اشاره شده است.»
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس همچنین عنوان کرد: جناب آقای ظریف! اینهمه ماموریت‌های وزارت امور خارجه بود که سال‌ها زمین مانده است؛ مربوط به این دولت هم نیست. به نظر ما امروز وزارت امور خارجه در حوزه اقتصادی به جز همایش‌هایی که برگزار می‌کند هیچ اثر دیگری در حوزه اقتصادی ما از آن نمی‌بینیم.
پورابراهیمی خطاب به وزیر امور خارجه گفت: شما به صحبت‌های اخیر مقام معظم رهبری در جلسه هیات دولت عنایت کردید؛ اکنون در کشور ما مجموعه تصمیمات در خارج از کشور در حوزه اقتصادی اتخاذ می‌شود که سفیر ما اطلاعاتی ندارد این نقصان عملکرد وزارت امور خار است. ما چگونه می‌خواهیم با این رویکرد نتیجه تصمیمات این وزارت مهم را در عرصه اقتصادی ببینیم؟ ما برای آنچه که در مجموعه وزارت امور خارجه انجام می‌شود نگران هستیم.
این نماینده در ادامه سوال خود از ظریف افزود: وی بخشی از صحبت های ما ناظر بر این است که سفرا شما می‌آیند و می‌گویند ماموریت ما تعریف نشده، این ماموریت را چه کسی باید تعریف کند؟ این چارچوب قوانین و مقررات و سیاست‌ها که آمده است. چرا وزارت امور خارجه در برنامه ششم توسعه حکمی را نمی‌دهد که آنچه اختیارات و ماموریت می‌خواهد به ما ارائه کند.
پورابراهیمی در بخش دوم سوال خود از وزیر امور خارجه اظهار داشت: امروز کشوری همانند آلمان حوزه دیپلماسی اقتصادی خود را با ارائه مشاوره‌های تخصصی به بخش خصوصی در مجموعه وزارت امور خارجه به نحوی همراه کرده که کلیه فعالیت‌ها را در قالب تحولات اقتصادی انجام فعالیت‌ها و ارائه اطلاعات حتی دیپلمات‌ها در حوزه تخصصی به کار گرفته است.
وی ادامه داد: سوال من این است آقای ظریف شما می‌گویید سفرا همکاری می‌کنند اکنون رئیس اتاق بازرگانی باید توضیح دهد که هر کدام از این فعالان در خارج از کشور چه می‌کنند. اصلا وزارت امور خارجه هیچ ارتباطی با این‌ها ندارد. ما می‌گوییم در دنیا این گونه کار و برنامه‌ریزی می‌کنند. در آمریکا که دشمنان ما هم هستند اینگونه در حوزه دیپلماسی و اقتصادی کشورشان عمل می کنند؛ ما باید بدانیم طرفمان چه کسانی هستند و چه اقداماتی انجام می‌دهد. بعد از جنگ جهانی دوم آمریکایی‌ها در حوزه دیپلماسی اقتصادی کار کردند.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس تشکیل صندوق بین المللی پول، بانک جهانی، موافقت نامه‌های مرتبط با تعرفه و تجارت را از جمله رویکردها در حوزه تصمیمات و دیپلماسی اقتصادی آمریکا خواند و گفت: من از شما سوال می‌کنم که در وزارت امور خارجه کشورمان چه اتفاقی افتاد؟ این صحبت‌هایی که شما مطرح می‌کنید ناظر بر توصیه‌هایی است که شما اخیرا ورود کردید. ما بابت زحماتتان در خصوص مسائل اقتصادی که در بحث برجام اقدام کردید تشکر می‌کنیم اما این موضوع جداگانه است و این ساختار باید متحول شود. اگر این ساختار متحول نشود و همین وضعیت ادامه یابد هیچ خروجی نخواهد داشت.
پورابراهیمی همچنین تصریح کرد: در انگلیس اداره تجارت و سرمایه گذاری زیر نظر وزارت امور خارجه فعالیت می‌کند. تبیین راهبردهای اقتصادی در این کشور با هماهنگی وزارت امور خارجه انجام می شود و اهداف دیپلماسی اقتصادی شان که یکی از آن آموزش دیپلمات‌ها است در بخش تجاری و اقتصادی است که آموزش می‌بینند. تقویت تعداد نمایندگان بخش تجاری از قسمت دیپلماسی، تسهیل صادرات و جذب سرمایه گذاری مستقیم از دیگر مواردی است که در انگلیس رعایت می‌شود. اما وضعیت امروز وزارت امور خارجه ما از نظر ما این است.
«عدم نقش آفرینی در امور اقتصادی کشور از منظر دیپلماسی اقتصادی که از نظر ما محرز محرز است. درست است که دولت در این زمینه کمک کرده و شخص ظریف به تنهایی اقداماتی را انجام می‌دهد و اخیرا نشست هایی تخصصی گذاشته‌‌اند اما این نقش آفرینی ساختاری در اقتصاد کشور ساختاری نیست. این واقعیت‌های امروز حوزه دیپلماسی خارج از کشور ماست استمرار رویکردهای متعارف سنتی در امور اقتصادی از دیگر وضعیت‌های نامطلوب وزارت امور خارجه کشورمان است که هنوز هم انتخاب سفرا با رویکرد امنیتی و سیاسی انجام می‌شود نه با رویکرد اقتصادی.»
نماینده مردم کرمان در مجلس در ادامه تاکید کرد: عدم اطلاع از فعالیت‌های اقتصادی نظام در کشورهای دنیا امروز صحبت‌های رهبر معظم انقلاب را همه شنیدیم. اخیرا هم مطرح کردند. ما در مجموعه خارج از کشور کار می‌کنیم ولی سفیر ما اطلاعی ندارد که در آن کشور چه کارهای اقتصادی باید انجام دهد و چگونه به کمک اقتصاد کشور بیاید. عدم ارتباط سیستمی بین وزارتخانه‌ها، عدم وجود ارتباط سیستمی با حوزه پارلمان و بخش خصوصی و اتاق بازرگانی یکی از نواقص موجود است. آقای ظریف! در مجموعه شما این موضوع کجا جا دارد؟ در هر کشوری که ببینید رئیس اتاق بازرگانی در کنار وزیر امور خارجه قرار دارد. من منکر زحمات شما نیستیم اما می‌تواند با تغییر هر وزیری می‌تواند این موضوعات تغییر کند لذا این نیازمند اتفاقات جدیدی است.
وی بر همین اساس افزود: به نظر من امروز اولویت شما در حوزه سیاست خارجی،حوزه هسته ای بوده است. این نگاه جدیدی را در حوزه هسته‌ای هم که ورود کردیم دلیلش رفع تحریم‌های اقتصادی بود ما در خصوص جنبش‌های منطقه‌ای با آمریکایی‌ها مذاکره نکردیم ما در باره موضوع حقوق بشر در کشورمان با آمریکایی‌ها مذاکره نکردیم، موضوع ما مسئله اقتصادی بود حال که موضوع اقتصادی است. امروز باید اساسا یک تحولات اقتصادی در وزارت امور خارجه باید اساس حرکت باشد،
پورابراهیمی خطاب به ظریف گفت: اکنون اولویت‌های شما در وزارت امور خارجه مسائل اقتصادی نیست. اگر این اولولویت‌ها است امروز باید یک حرکت جدید و رویکرد ساختار جدیدی به وجود آید. ما نیازمند تحولات اساسی در بخش اقتصادی هستیم تا بتوانیم در برنامه ششم توسعه آن را ببینیم. آقای وزیر پاسخ دهید این رویکردها را که اساس بحث بوده است را چگونه می‌خواهید در حوزه تصمیماتتان اجرایی کنید و تا بنده در خصوص قانع شدنم توضیح دهم.
