زندگی گمشده در یکی از بزرگترین روستاهای کشور

روزنامه خراسان در گزارش میدانی از مشکلات روستای «کمب» در چابهار نوشت:

 

عقربه های ساعت، 8 صبح را نشان می دهد، بر آن می شویم برای شروع گزارش های «خراسان» از چابهار با حضور در قسمت های مختلف این شهر ظرفیت ها و کاستی های آن را رصد کنیم. راننده تاکسی که اطلاعات زیادی از چابهار دارد ما را به بزرگ ترین سکونت گاه غیر رسمی کشور هدایت می کند.

 

شرایط زندگی مردم در این منطقه که اسم روستا را یدک می کشد اما جمعیت آن به اندازه یک شهر است با دیگر نقاط تفاوت بسیاری دارد، وقتی از کوچه ها و خیابان های خاکی و گاه پر از سنگلاخ آن عبور می کنیم کابل های برقی را می بینیم که به جای نصب بر بلندای تیر برق، از روی زمین عبور می کند! کابل هایی که به دلیل جانمایی نادرست آن هم روی زمین، تاکنون خسارت های جانی و مالی به همراه داشته است. از این معضل بزرگ که بگذریم در کُمب، حصارهای چوبی نامنظمی که برای خانه های کپری نقش دیوار را ایفا می کند فضای نابه سامانی به وجود آورده است، دپوی زباله ها کنار خانه ها یا زیر درختان، معابر مسدود شده، درختان خشکیده، چرای دام در کوچه ها و معابر و تغذیه شان از زباله ها ذهن هر بیننده ای را به خود مشغول می کند.

 

مردم این روستا حتی از داشتن آب آشامیدنی سالم بی بهره اند، علاوه بر استشمام بوی فاضلاب شهر چابهار در روستا و محرومیت بیشتر مردم از داشتن شبکه برق مجاز، صدها مشکل ریز و درشت دیگر نیز در کمب خودنمایی می کند. مشکلات به اندازه ای است که نوشتن، چگونه نوشتن و از کجا نوشتن را سخت می کند. بعد عبور از معابر نابه سامان، دقایقی زیر سقف کپر و آلونک ها با مردم به گپ و گفت می نشینیم و با شنیدن درددل هایشان به دفتر شورای اسلامی روستا می‌رسیم.مکانی با مراجعه کنندگان بسیار در این میان اعضای شورای اسلامی با رویی گشاده میزبانمان می شوند.

 

 

یکی از اعضای شورای اسلامی روستای کمب می گوید: این روستا از نظر جمعیتی و وسعت ، بزرگ ترین روستای کشور است و مردم آن در 400 هکتار سکونت دارند که می طلبد سامان دهی شود، البته 260 هکتار آن در طرح هادی قرار دارد که باید پیگیری آن از طریق این طرح انجام شود.وی ادامه می دهد:کمب بیش از ۲۰ سال قدمت دارد و 23 هزار خانواده در آن زندگی می‌کنند، اما از هر نوع خدماتی محروم هستند که دلیل آن، سند دار نبودن منازل مسکونی است از طرفی هم تا پایان سال 95 ارائه خدمات به این روستا ممنوع بود که بالاخره با دستور دادستان مرکز استان، این ممنوعیت ها رفع شد.در همین حال رئیس و نایب رئیس شورای اسلامی روستا به جمع ما می پیوندند. نایب رئیس که معلم است می گوید: کمب فقط اسم روستا را یدک می کشد و در واقع روستا نیست چرا که فعالیت ها و میزان کار این روستا حتی در شورای شهر وجود ندارد.شهر در هر بخش متولی دارد اما در کمب همه فعالیت ها به شورای اسلامی برمی گردد حتی تماس ها برای قطع برق و دیگر مشکلات از جمله مشکل راه، اختلاف ملکی و ... از طریق شورا انجام می شود.

 

«رئیسی» ادامه می دهد: کمب یکی از بزرگ ترین روستاهای کشور است. نام آن، در اصطلاح محلی به معنی محل ذخیره آب است و طبق پرونده های تشکیل شده در خانه بهداشت، جمعیت آن حدود 23 هزار نفر است. هیچ تانکر آبی از بیرون روستا وارد نمی شود و آب مورد نیاز همه از سفره های زیرزمینی و چاه منطقه تهیه می شود که دلیل جمعیت زیاد آن نیز همین است. این روستا قدمت بالایی دارد اما در ابتدا؛ یعنی 20 سال قبل، کوچک و جمعیت آن کم بود ولی به دلیل خشکسالی هایی که در استان رخ داد مردم منبع درآمد خود را از دست دادند و به امید پیدا کردن شغل به سمت چابهار هدایت شدند اما شرایط این شهر به گونه ای بود که خیلی ها توانایی فراهم کردن خانه در داخل شهر را نداشتند و ناخواسته به حاشیه شهر روی آوردند. زمین مناسب خریداری کردند و برای کسب درآمد به سراغ صیادی و کارگری رفتند، جاذبه های منطقه آزاد نیز در سوق پیدا کردن مردم به این منطقه تأثیرگذار بوده و روستا با جمعیت فوق العاده ای شکل گرفته است.

 

 

کمب، روستای نوپا و خالی از سکنه ای بود که اراضی زیادی داشت و آب در دسترس مردم بود، از طرفی دیگر نقاط شهری چنین شرایطی نداشت به همین دلیل خیلی ها که شرایط شهرنشینی نداشتند سکونت در کمب را انتخاب و بسیاری از آن ها به اجبار در این مکان زندگی شان را آغاز کردند و ادامه دادند؛ساکنانی که فرهنگ متفاوتی دارند. به همین دلیل می توان از روستای کمب تحت عنوان بلوچستان کوچک نیز یاد کرد. از همه جای استان به این منطقه مهاجرت کرده اند و زندگی مسالمت آمیزی در کنار هم دارند.

 

وی اذعان می کند: مشکل اصلی مردم در این روستا در زمینه برق رسانی است چراکه حدود 10 سال قبل فقط 9 ترانس در این روستا نصب شد در صورتی که  شاهد رشد بسیار جمعیت بوده ایم، اما امکانات رشد نیافته است، مدت ها نیز خدمات دولتی متوقف و ممنوع شد اما به تازگی این ممنوعیت ها حذف و از اواخر سال 95 مجوز دوباره برای سامان دهی اراضی و برق رسانی اخذ شده، اما هنوز  اجرای آن ،آغاز نشده است. اداره برق هم اظهار می کند که به شبکه پوسیده، بیمار و قدیمی خدمات ارائه نمی دهد. این در حالی است که روزانه شاهد سیم پارگی هستیم و این موضوع جزو معضلاتی است که مردم با آن درگیر هستند و ما در شورا قسمتی از کارهای اداره برق را انجام می دهیم. نوسان برق در طول روز وجود دارد، سیم ها پاره می شود و ما به دلیل این که مدام درگیر مشکلات برق هستیم با بسیاری از اصطلاحات آن، آشنا شده ایم، یک بار هم شاهد سوختن ترانس بودیم که با مشارکت مردم پول جمع آوری شد و توانستیم ترانس را تعویض کنیم و مردم نیز همچنان درگیر برق رسانی هستند.به گفته وی در این روستا شبکه برق گسترش پیدا نکرده، اما فاصله منازل مسکونی از ترانس ها زیاد است و هزینه و خسارت های زیادی به همراه دارد که سبب افزایش مصرف و افت ولتاژ  می شود و بازدهی آن را پایین می آورد. البته در سال 93 اداره برق فراخوان واگذاری اشتراک برق به مردم داد که به مدت چهار ماه اکثر خانواده ها تشکیل پرونده دادند و هر کدام برای مصرف برق مجاز 600 هزار تومان جریمه و حتی حق اشتراک پرداخت کردند که متأسفانه، ابتدای سال 94 برق رسانی متوقف شد در حالی که 3 هزارو700 خانوار پول برق مصرفی را پرداخت کرده بودند.

 

 

نایب رئیس شورای اسلامی کمب، تصریح می کند: قرار است اداره برق کار راه اندازی ترانس های جدید را که پروژه آن چند سال پیش متوقف شده بود ادامه دهد اما هنوز هیچ اتفاق مثبتی رخ نداده است در حالی که مردم حاضر هستند پول پرداخت کنند و اشتراک بگیرند اما به دلیل این که هنوز هیچ اقدامی انجام نشده است مجبور به استفاده از برق غیرمجاز هستند که البته هزینه زیادی برای آن ها به همراه دارد زیرا حتی تعویض سیم برق و کارگر برعهده خودشان است. اگر لوازم ترانس هم بسوزد تعویض آن به عهده خانواده هاست و بدتر از همه، سوختن لوازم خانگی مردم به دلیل نوسانات است که این مشکل را به مسئول اداره برق منتقل کردیم که او اظهار کرد به دلیل ممنوع بودن ارائه خدمات نمی تواند اقدامی بکند اما حال که روند تسهیل شده است می طلبد اقداماتی در این راستا انجام شود.

 

وی تصریح می کند: به گفته مسئولان از نظر اعتبارات برای برق رسانی کمب مشکلی وجود ندارد، ما به عنوان اعضای شورا رابط میان مردم و مسئولان هستیم، اما مردم به ما بدبین شده اند چون به استناد حرف های مسئولان به آن ها وعده هایی می دهیم که عملی نمی شود و این ، بدبینی هایی را به همراه دارد. مردم چون در تحریم خدمات بودند برخی مسائل را به سادگی قبول نمی کنند که می طلبد خدمات دولت به گونه ای باشد که اعتماد مردم به مسئولان بیشتر شود. وی با بیان این که معابری در کمب با مشارکت مردم ، شورا و دهیاری بازگشایی و آسفالت شده، اما هیچ نهاد دیگری در این زمینه همکاری نداشته است می گوید: طی تفاهم نامه ای که برای آسفالت معابر امضا شده است، 81 هزار مترمربع در اسفند سال 95 اجرایی شد، 40 هزار متر در دستور کار است و 150 هزار مترمربع زیرسازی و بیش از 24 هزار متر جدول گذاری انجام شده است که این خدمات، کافی نیست و کمب بیشتر از این ها به ارائه خدمات نیاز دارد اما مشکل بزرگ این روستا برق است که بر همه مشکلات سایه انداخته است و خود مردم تقاضا دارند که ابتدا مشکل برق حل شود این در حالی است که مشکل آب وفضای آموزشی و بهداشتی هم وجود دارد.

 

 

به گفته رئیسی، متأسفانه فاضلاب چابهار در ضلع شرقی روستا جانمایی شده است که البته این کار به حدود 15 سال قبل برمی گردد اما انتشار بوی آن به یک معضل تبدیل شده و بوی نامطبوع فاضلاب کل منطقه را تا نزدیک زیباشهر در برگرفته است. بیشتر کودکان اطراف این فاضلاب به بیماری ها و التهابات پوستی مبتلا شده اند که به طور قطع بر اثر فاضلاب است. سه دریچه روباز فاضلاب نیز زمان پمپاژ بوی بدی را در فضا منتشر می کند. به گفته وی، همچنین  دو خانه بهداشت داریم که مدت زمان زیادی از احداث آن می گذرد، اما یکی از آن‌ها مورد استفاده قرار نمی گیرد و به دلیل بی برقی، خاک می‌خورد.گاهی یک خانم باردار باید کل روستا را طی کند تا بتواند به تنها مرکز بهداشت برسد، جمع آوری پسماندها هم شرایط مطلوبی ندارد؛ چرا که تعداد نیروهای دهیاری محدود، اما آمار روستا خیلی زیاد است. وی اضافه می کند: شاید کنارک جمعیت کمتری از کمب داشته باشد اما حدود 200 نیروی شهرداری در این شهر فعالیت دارند اما نیروهای ما انگشت شمار است.

 

کل روستا با دو یا سه کارگر نظافت می شود و آنها به دلیل وسعت کارشان، نمی توانند خدمات خوبی ارائه دهند و می طلبد اعتباراتی به این بخش تخصیص پیدا کند یا نهادهایی که در چابهار مستقر هستند همکاری کنند؛ به عنوان مثال منطقه آزاد می تواند از سامان دهی حاشیه نشینی حمایت کند و خدماتی را ارائه دهد. از پتروشیمی، بنادر و دریانوردی و شرکت نفت نیز انتظار داریم که حداقل در زمینه جمع آوری پسماند و بازگشایی معابر همکاری کنند.وی ادامه می دهد: خیلی ها هیچ منبع درآمدی ندارند و تنها سرمایه شان خانه ای است که ساخته اند، اما برای بازگشایی معابر حاضر به جابه جایی هستند و در صورت این که به آن ها زمینی برای احداث منزل جدید واگذار شود آمادگی سامان دهی آن را داریم اما به دلیل نداشتن زمین نمی توانیم اقدامی انجام دهیم. افرادی در فضای عمومی مستقر هستند اما قبل از اجرای طرح هادی که در سال 85 آغاز و در سال87 مصوب شد ساکن این نقاط شدند. تیر برق هایی هم وسط معابر قرار دارد که خسارت های جانی و مالی زیادی به همراه دارد. سال گذشته دو کودک به دلیل بازی و وجود سیم هایی روی زمین جان خود را از دست دادند و امسال هم دختربچه ای 6 ساله مشغول بازی بود که به دلیل این که سیم برق دار پاره شد بدنش آسیب زیادی دید. نایب رئیس شورای اسلامی روستای کمب تاکید می کند: دادستان زاهدان نیز از مرکز استان، بلامانع بودن ارائه خدمات را اعلام کرده است فقط مدیران شهرستان باید عزم خود را جزم کنند و به مردم خدمات دهند.