کلیات
اردن کشوری در غرب آسیاست که در شرق رود اردن قرار دارد و پایتخت آن شهر اَمّان است. جمعیت این کشور حدود ۱۰ میلیون نفر است و ۹۸ درصد مردم آن عرب هستند. نوع حکومت آن پادشاهی مشروطه و پادشاه کنونی آن ملک عبدالله دوم است. واحد پول اردن دینار اردن است.
جغرافیا
اردن از شمال با سوریه، از شمال شرقی با عراق، و از شرق و جنوب با عربستان سعودی و از غرب با اسرائیل و کرانه باختری رود اردن همسایهاست، که مجموع خطوط مرزی اردن با این کشورها به ۱۶۱۹ کیلومتر میرسد. این کشور از جنوب به خلیج عقبه مماس است و از آن رو حدود ۲۶ کیلومتر نیز مرز آبی دارد؛ و این در میان کشورهای عربی کمترین مرز آبی بهشمار میرود. از آنجا که بخش بزرگی از اردن صحراست آب و هوای آن نیز خشک و بیابانی است. این در حالی است که نواحی غربی کشور در طول سال، (از نوامبر تا آوریل) شاهد بارش نسبی است.
تقسیمات کشوری
اردن از لحاظ اداری و اجرایی به ۱۲ استان تقسیم میشود. کشور اردن به دوازده استان (به عربی: محافظة) تقسیم میشود: هر یک از استانهای دوازدهگانه تحت هدایت و رهبری استانداری است که توسط پادشاه منصوب میشود. همچنین برای هر یک از استانها و پروژههای توسعه و آبادانی در مناطق متبوع آنها مقامات خاصی نیز در نظر گرفته میشوند. استانهای اردن/ استانها به حدود ۵۲ ناحیه تقسیم میشوند.
ساختار سیاسی
در این کشور ملک عبدالله دوم پس از فوت پدرش در فوریه ۱۹۹۹ جانشین وی شد. عبدالله به سرعت به تأیید مجدد پیمان آشتی اردن-اسرائیل با اسرائیل و تقویت روابط اردن با ایالات متحده آمریکا پرداخت. عبدالله در اولین سال حکومتش ایجاد اصلاحات اقتصادی را در دستور کار خود قرار داد. تداوم مشکلات ساختاری اقتصاد اردن، جمعیت روبه رشد و بازتر شدن فضای سیاسی، باعث شدهاست احزاب سیاسی گوناگونی در این کشور تشکیل شوند. در عین حال که شاه عبدالله همچنان قدرت مطلقه را در اردن در اختیار دارد، پارلمان نیز در این کشور نقش مهمی ایفا میکند.
قانون اساسی
اردن یک کشور پادشاهی مشروطهاست که قانون اساسی آن در ۸ ژانویه ۱۹۵۲ به تصویب رسیدهاست. قوه مجریه در اختیار پادشاه اردن و هیئت وزیران وی است. شاه کلیه قانونها را امضاء و تصویب میکند. دوسوم از هر دو مجلس مجلس ملی اردن میتوانند رای وتو پادشاه را لغو کنند. پادشاه میتواند با ارائه حکم کلیه قضات را نصب و خلع کند، اصلاحیه قانون اساسی را تصویب کند، اعلام جنگ نماید و به نیروهای مسلح فرمان بدهد. تصمیمات کابینه، احکام دادگاهها و واحد پول ملی به نام وی صادر میشوند. هیئت وزیران به ریاست نخستوزیر، توسط شاه تعیین میشود، او همچنین میتواند بنا به درخواست نخستوزیر هر کدام از اعضای کابینه را اخراج کند. کابینه باید در مورد موضوعات مربوط به سیاست کلی، در برابر مجلس نمایندگان اردن پاسخگو باشد و این مرجع میتواند با رای «عدم اعتماد» دوسوم از اعضایش، کابینه را ناچار به استعفاء کند.
در قانون اساسی سه دسته دادگاه پیشبینی شدهاست دادگاه مدنی، مذهبی و ویژه. اردن از نظر اجرایی به دوازده حوزه فرمانداری تقسیم میشود که هر یک از این حوزهها توسط یک فرماندار منصوب از طرف پادشاه اداره میشود. آنان در کلیه ادارات دولتی و طرحهای توسعه مناطق تحت اختیار خود، قدرت انحصاری را دارند. نیروهای مسلح سلطنتی و اداره کل اطلاعات اردن تحت کنترل پادشاه هستند.
وضعیت اقتصادی
اردن کشوری کوچک با منابع طبیعی محدود است. این کشور در حال حاضر راههایی برای گسترش تأمین آب محدود خود مییابد و به ویژه از راه همکاریهای منطقهای از منابع موجود خود استفاده بهتری میبرد. همچنین اردن در تأمین بخش اعظمی از نیازهای انرژی خود به منابع خارجی وابسته است. در خلال دهه ۹۰، نیازهای نفت خام این کشور از وارداتی که از عراق و دیگر کشورهای همسایه میشد تأمین میگردید. از اوایل سال ۲۰۰۳، نفت مورد نیاز اردن توسط کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس تأمین میشده است. علاوه بر آن، خط لوله انتقال گاز عرب از مصر به شهر بندری عقبه واقع در جنوب اردن در سال ۲۰۰۳ تکمیل شد. دولت اردن در حال حاضر در نظر دارد این خط انتقال گاز را به شمال و تا منطقه امان و مناطق ورای آن گسترش دهد.
میزان رشد جمعیت اردن بالاست که البته در سالهای اخیر با کاهشی مواجه شده و در حال حاضر به ۸/۲٪ رسیدهاست. یکی از مهمترین فاکتورها در ارتباط با تلاش دولت برای بهبود رفاه اجتماعی شهروندان، ثبات اقتصاد کلان این کشور است که از دهه ۹۰ به این سو محقق و میسر شدهاست. با وجود این، میزان بیکاری در این کشور بالاست. رقم رسمی اعلام شده برای بیکاری در اردن ۵/۱۲٪ و رقم غیررسمی آن حدود ۳۰٪ است. میزان تورم قیمتها پایین است و در سال ۲۰۰۳ به ۳/۲٪ رسید. گردش پول نیز در اردن با ثبات بوده و نرخ ارز آن از سال ۱۹۹۵ با دلار آمریکا تعیین میشدهاست.
هر چند که اردنیهای در صدد انجام اصلاحات اقتصادی و افزایش میزان بازرگانی کشور خود هستند، با این حال اقتصاد اردن کماکان در برابر شوکهای خارجی و ناآرامیهای منطقهای آسیبپذیر است. اگر در منطقه آرامش نباشد، چنین به نظر میرسد که رشد اقتصادی محکوم به قرار گرفتن زیر ظرفیت و توان بالقوه آن است. اما در خصوص جنبه مثبت و خوشبینانه اردن میتوان از گنجایش و توانایی آن در انرژی خورشیدی یاد کرد که مرهون صحراهای این کشور است. این انرژی خورشیدی نه تنها برای تولید الکتریسیته عاری از آلودگی، بلکه برای انجام کارهای جانبی از قبیل: شیرینسازی آب دریا تعاونی فرامدیترانهای انرژی قابل تجدید (TREC). به کار میآید.
سیاست خارجی
اردن همواره سیاست خارجی هواداری از غرب را اتخاذ کرده و از دیر باز پیوند نزدیکی با آمریکا و بریتانیا داشتهاست. این روابط نزدیک در خلال جنگ خلیج فارس اول به سبب بیطرفی اردن و حفظ روابط آن با عراق به هم خورد. اردن به سبب اتخاذ سیاست خارجی پراگماتیستی و مبتنی بر اجتناب از درگیری و برخورد شهرت یافته و در نتیجه روابط خارجی خوبی با کشورهای همسایه داشتهاست. حاکمان اردن اکنون به دلیل وابستگیهای شدید جغرافیایی و نیز محدودیتهایی که در تأمین امنیت خود دارد، به شدت به کشور آمریکا و نیز عربستان سعودی در استمرار حاکمیت نیازمند هستند. بر این اساس همراهی آنها با این بازیگران جنوب غرب آسیا در شکل دهی به هر نوع ائتلافی چندان عجیب به نظر نمیرسد.
«بشر الخصاونه» نخست وزیر اردن یکشنبه شب تأکید کرد: کوچ اجباری فلسطینیها خط قرمز ماست.
کد خبر: ۱۲۰۶۸۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۰۶
وزیر خارجه اردن شامگاه جمعه در سخنانی خواستار توقف دایمی جنگ وحشیانه ضد غزه با هدف تداوم ارسال کمکهای دارویی و غذایی به غیرنظامیان شد.
کد خبر: ۱۲۰۶۴۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۰۴
مسعود رجوی پس از حمله آمریکا به عراق در یکی از عملیاتهای نیروهای آمریکایی از ناحیه پا و صورت دچار جراحت شدید میشود و به همین خاطر از حضور در انظار عمومی اجتناب میکرده است. او پس از مدتی بهدلیل وضعیت نامناسبی که برای اختفا در کشور اردن (پس از فرار از عراق) داشت، به بیماری قند و فشار خون مبتلا شده بود و ترس ناشی از افشای محل اختفای او، مانع از درمان بیماریاش در مراکز درمانی شده بود. با تشدید بیماری دیابت، مسعود رجوی بینایی خود را نیز از دست میدهد و یکی از پاهای او هم قطع میشود.
کد خبر: ۱۲۰۱۴۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۷
تصاویری از تظاهرات هزاران نفر مقابل سفارت رژیم صهیونیستی در امان پایتخت اردن در حمایت از غزه و محکومیت کشتار فلسطینیان به دست رژیم اشغالگر را مشاهده میکنید.
کد خبر: ۱۲۰۰۷۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۳
نبض خبر
پس از حمله صهیونیستها به بیمارستان المعمدانی غزه و کشتار صدها فلسطین، جمعیت عظیم اردن یهای خشمگین به سفارت اسرائیل در اَمّان حمله کردند. تظاهرت کنندگان شعار میدادند: «الجيش العربي وين؟ | ارتش عربی کجاست؟» پلیس امان مانع از فتح سفارت رژیم صهیونیستی شد. تصاویر این رویداد را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۹۱۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۶
مصاحبه سرمربی تیم ملی درباره بازی دیشب با اردن
کد خبر: ۱۱۹۸۴۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۲
قلعه نویی به کیروش رسید
تیم ملی یک دیدار نسبتا آسان را سخت کرد و نزدیک بود بازی برده، به وقت اضافه برود. دفاع ایران به شدت لرزان و نفوذپذیر بود و چندین بار شانس آوردیم که گلهای بیشتری نخوردیم. حریف بعدی در فینال، کیروش و قطر است.
کد خبر: ۱۱۹۸۴۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۲
اردن ی ها به نشانه حمایت از فلسطینیها به سمت مرز راهپیمایی کردند.
کد خبر: ۱۱۹۸۳۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۱
وقایع اتفاقیه
ساعت 12:20 بعد از ظهر در روز یکشنبه 6 سپتامبر 1970، یک هواپیمای بوئینگ 707 ترانس ورلد ایرویز، که از فرانکفورت به نیویورک پرواز می کرد، بر فراز بلژیک ربوده شد و مجبور شد به اردن پرواز کند. طی چهار ساعت آینده، سه تلاش دیگر دنبال شد - دو تای آنها موفقیت آمیز بود. یکی از هواپیماربایان، پاتریک آرگولو 27 ساله، شهروند آمریکا بود که از لندن هواپیما را ربوده بود و خدمه هواپیمای ال آل او و همکارش لیلا خالد دستگیر و خلع سلاح کردند. جبهه مردمی برای آزادی فلسطین مسئولیت این عملیات بر عهده گرفت که در نهایت سه هواپیمای مسافربری از مبداء آمستردام، زوریخ و فرانکفورت را - همراه با مسافران و خدمه - در یک فرودگاه در زرقاء اردن جمع کرد. این رویداد که به هواپیماربایی در داوسن فیلد | Dawson's Field hijackings مشهور شد، تا پیش از یازده سپتامبر، بزرگترین هواپیماربایی تاریخ بود. چریکهای فلسطینی 310 مسافر هواپیماها که گمان میکردند یهودی نیستند را آزاد کردند و 125 مسافر و خدمه آمریکایی، اسرائیلی، سوئیسی و آلمان غربی را گروگان نگه داشتند و تهدید کردند که در صورت عدم تحقق خواسته های چریک ها که شامل آزادی اسرای فلسطینی میشود، هواپیماها و مسافران منفجر خواهند شد. آنها در اقدامی نمادین سه هواپیما را منفجر کردند و در نهایت پس از آزادی برخی رهبرانشان، گروگانها را آزاد کردند. در طول این رویداد، نیروهای هوابرد و ناوهای آمریکایی برای حمله به فرودگاه به دستور نیکسون که این اقدام را «حمله مستقیم نظامی» خوانده بود، آماده شده بودند. پس از این گروگان گیری نسبتاً موفق، دولت اردن با اعلام حکومت نظامی، حملات گستردهای علیه فلسطینهای ساکن اردن با محوریت جبهه مردمی آزادی فلسطین که حکومتی خودمختار در اردن تشکیل داده بودند، به راه انداخت و با کشتار گسترده و بیرون کردن فلسطینیها، حاکمیت خود را تثبیت کرد که به سپتامبر سیاه مشهور شد. موساد نیز در واکنش به این اتفاق، غسان کنفانی و شماری دیگر از رهبران جبهه مردمی برای آزادی فلسطین را ترور کرد. مجموعه تصاویر این هواپیماربایی از جمله انفجار سه هواپیمای مسافربری را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۱۹۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۷
۵۹ تن از نمایندگان پارلمان اردن پنجشنبه شب خواستار اخراج سفیر رژیم صهیونیستی از کشورشان شدند.
کد خبر: ۱۱۹۱۸۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۷
امارات، اردن و رژیم صهیونیستی در مورد پروژههای آب و انتقال انرژی گفتگو میکنند.
کد خبر: ۱۱۸۷۸۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۴
ارتش سودان نیروهای واکنش سریع را متهم کرد که به سفارت عربستان و وابستگیهای آن و سفارتهای دیگر کشورها حمله کردهاند.
کد خبر: ۱۱۷۵۴۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۶
گروه های فلسطینی نشست العقبه اردن با حضور رژیم صهیونیستی را محکوم کرده و آن را خدمت مجانی به صهیونیست ها عنوان کردند.
کد خبر: ۱۱۶۵۵۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۰۷
سران مصر، اردن و فلسطین قرار است در قاهره درباره تحولات مرتبط با سرزمین های اشغالی تشکیل جلسه دهند.
کد خبر: ۱۱۵۹۷۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۶
دومین دور کنفرانس بغداد در اردن
عصر امروز سه شنبه، دومین دور کنفرانس بغداد با مشارکت مسئولان بلندپایه دوازده کشور از جمله «حسین امیر عبداللهیان» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و سخنرانی «عبدالله دوم» شاه اردن در سواحل بحرالمیت در این کشور برگزار شد.
کد خبر: ۱۱۵۵۸۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۹
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران به منظور شرکت در اجلاس بغداد - ۲ بامداد روز سه شنبه در راس هیاتی، وارد امان، پایتخت اردن شده است.
کد خبر: ۱۱۵۵۶۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۹
منابع خبری دوشنبه شب گزارش دادند، فرمانده ارتش اردن و سفیر ترکیه در امان درباره همکاریهای نظامی و دفاعی دیدار و گفت وگو کردند.
کد خبر: ۱۱۵۴۶۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۲
کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد نسبت به بحرانی شدن وضعیت آوارگان در اردن هشدار داد.
کد خبر: ۱۱۳۶۵۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۱
یک زن اردن ی، دیروز(جمعه) در یک جنایت هولناک دو کودک خود را خفه کرد.
کد خبر: ۱۱۳۲۳۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۸
وزارت خارجه اردن شنبه شب در بیانیهای جان باختن شماری از شهروندان ایرانی در سیل استان فارس را تسلیت گفت.
کد خبر: ۱۱۳۱۳۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۲