کلیات
سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد که بهطور خلاصه یونسکو UNESCO نامیده میشود، یکی از سازمانهای تخصصی وابسته به سازمان ملل متحد است که در سال۱۹۴۵ تشکیل شد. هدف این سازمان کمک به صلح و امنیت در جهان از راه همکاری بینالمللی در زمینههای آموزشی و علمی و فرهنگی وتربیتی به منظور افزایش احترام به عدالت و قانونمداری و حقوق بشر، بر پایه منشور سازمان ملل متحد است. ۱۹۵ کشور عضو یونسکو هستند. مقر آن در پاریس پایتخت فرانسه است و دفترهایی در کشورهای مختلف دارد.
مناقشات و اصلاحات
یونسکو در برخی کشورها مانند ایالات متحده، بریتانیا و سنگاپور در راس مناقشات قرار داشتهاست. در دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰، حمایت یونسکو از ایجاد «نظم نوین اطلاعات در جهان» و گزارش مک براید مبنی بر دموکرات کردن رسانهها و ایجاد فضای مناسب برای دسترسی آسان به اطلاعات به شدت در این کشورها مورد انتقاد قرار گرفت و این کشورها این روند را تلاشی برای مقابله با آزادی مطبوعات دانستند. برخی کشورهای غربی یونسکو را پایگاه کمونیست و کشورهای جهان سوم برای حمله به جهان غرب میدانستند. در سال ۱۹۸۴، ایالات متحده در اعتراض به روند موجود از یونسکو استعفا داد و فعالیتهایش را به حالت تعلیق درآورد و بریتانیا و سنگاپور هم در سالهای ۱۹۸۵ و ۱۹۸۶ به آمریکا ملحق شدند. با تغییر دولت بریتانیا در سال ۱۹۹۷ این کشور مجدداً به یونسکو پیوست و ایالات متحده هم در سال ۲۰۰۳ مجدداً به این سازمان ملحق شد. در طی این سالها، اصلاحات اساسی در این سازمان انجام شد.
برخی از این تغییرات عبارتند از: تعداد شعبات یونسکو به نصف کاهش پیدا کرد و در نتیجه تعداد مدیران کل نیز از ۲۰۰ نفر به ۱۰۰ نفر کاهش پیدا کرد. تعداد کارمندان این سازمان هم در سراسر جهان به حدود ۲۰۰۰ نفر رسید. در همین حین، برخی از ساختارهای مدیریتی موازی شامل ۳۵ پست مشاوره ارشد از چارت سازمان حذف شدند. از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۳ تعداد دویست و نه سفر کارمندی صورت گرفت و کمبود بودجه ده میلیون دلاری این سازمان برطرف شد. با کاهش تعداد مدیران ارشد به نصف، هرم مدیریتی این سازمان که یکی از بلندترین هرمهای سازمانی سازمان ملل به شمار میآمد، کوچکتر شد و «تورم» پستهای سازمانی که در بالای هرم دیده میشد به پایین هرم منتقل شد. استخدام رقابتی، تشویق کارمندان بر اساس عملکرد آنها، آموزش مدیران مورد توجه قرار گرفت. سیستمهای SAP و SISTER برای برنامهریزی مدیریتی و مالی شفاف مبتنی بر نتایج حاصل مورد استفاده قرار گرفتند. در سال ۲۰۰۱، خدمات بررسی داخلی IOS شکل گرفت تا با توجه به نتایج حاصل از پروژههای قبلی راه برای اصلاح پروژههای جدید هموار شود. در واقع عملکرد اصلی IOS بیشتر حسابرسی است تا بررسی برنامهها و این خدمات در حقیقت شامل حسابرسی دفاتر مختلف یونسکو و توجه به نحوه مدیریت برنامهها میشود و به سودمند بودن یا نبودن پروژههای در دست اجرا توجهی ندارد. انسجام برنامهها و ارتباط منطقی بین آنها یکی از چالشهای یونسکو در دنیای امروزی است. یکی از دلایل اصلی بروز این چالش امکان مدیریت پروژهها توسط دفاتر مختلف یونسکو (دفاتر و بخشهای اصلی در مقر اصلی یونسکو در پاریس، دفاتر منطقهای و خوشهای یونسکو و موسسات بینالمللی) که بین آنها ارتباط مؤثر و همکاری لازم وجود ندارد.
فعالیتهای یونسکو
ایجاد مؤسسه بینالمللی برنامهریزی آموزشی یونسکو برای بهبود برنامهریزی آموزشی در کشورهای جهان در سال ۱۳۴۲.
طراحی و اجرای پروژههای با اهمیت فرهنگی و عملی مانند:
حفاظت از بیوسفر طی برنامه MAB )برنامه انسان و بیوسفر) از سال ۱۹۷۱
مدیریت منابع آب طی برنامه IHP )برنامه بینالمللی آبشناسی) از سال ۱۹۶۵
پروژههای مربوط به تنوع زبان و زبانهای در حال انقراض
شاهکارهای میراث نامکتوب و نامحسوس بشر
ثبت بینالمللی حافظه جهانی از سال ۱۹۹۷
مکانهای میراث جهانی
ترویج «جریان آزاد اندیشه بر اساس کلام و تصویر» توسط:
ارتقاء آزادی بیان، آزادی مطبوعات و دسترسی آسان به اطلاعات
ارتقاء دسترسی آسان و فراگیر به فناوری اطلاعات و ارتباطات
ارتقاء تکثرگرایی و تنوع فرهنگی در رسانهها
برگزاری رویدادهای مهم مانند:
دهه بینالمللی ارتقاء فرهنگ صلح و فاقد خشونت برای کودکان سراسر جهان (از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۰، که در سال ۱۹۹۸ توسط UN اعلام شد)
روز جهانی آزادی مطبوعات، ۳ می، (که در آن آزادی بیان و آزادی مطبوعات به عنوان ارکان حقوق بشر و یکی از لوازم جامعهای سالم، دموکراتیک و آزاد معرفی میشوند)
مدیران کل یونسکو
از جمله مدیران یونسکو می توان به افراد زیر اشاره کرد:
جولین هاکسلی، انگلستان، (۱۹۴۸–۱۹۴۶)
تورس بودت، مکزیک، (۱۹۵۲–۱۹۴۸)
جان ویلکینسون تیلور، ایالات متحده، (موقت ۱۹۵۳–۱۹۵۲)
لوتر اوانس، ایالات متحده، (۱۹۵۸–۱۹۵۳)
وتیورنیو ورونسه، ایتالیا (۱۹۶۱–۱۹۵۶)
رنه ماهو، فرانسه، (۱۹۷۴–۱۹۶۱)؛ (موقت ۱۹۶۲)
آمادو – ماهاتار ام بو، سنگال (۱۹۸۷–۱۹۷۴)
فدریکو ماریو زاراگونوزا، اسپانیا (۱۹۹۹–۱۹۸۷)
کوشیرو ماتسورا، ژاپن (۱۹۹۹–۲۰۰۹)
ایرینا بوکووا، بلغارستان (۲۰۰۹–۲۰۱۷)
ادره آزوله، فرانسه (۲۰۱۷ – تاکنون)
پیوستن ایران به یونسکو
ایران در سال ۱۳۲۵ ه. ش. با پذیرفتن اساسنامه یونسکو عضو این سازمان شد.
جایزه جهانی فردوسی در صورت توافق ایران و یونسکو ، گرانترین جایزه ادبی تاریخ کشورمان خواهد بود و با مبلغ 70 هزار دلار، فاصلهاش با جوایز درجه الف دنیا نزدیک است.
کد خبر: ۴۲۲۶۰۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۵/۱۴
پیشنهاد بازبینی در شاخص ها به منظور بین المللی کردن زبان فارسی مبنی بر افزایش برخی معیارهای دیگر در کنار معیار قبلی است. در صورتی که این پیشنهاد، با مشارکت و همکاری نمایندگان افغانستان و تاجیکستان مطرح شود، به طور موثرتری می تواند پیگیری شود.
کد خبر: ۴۱۹۶۴۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۵/۰۴
یک دانشمند زن ایرانی به عنوان یکی از 6 برنده جایزه دانشمند جوان ˈانسان و کره مسکونˈ سازمان یونسکو در سال 2014 شناخته شد.
کد خبر: ۴۰۹۱۹۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۳/۲۹
کد خبر: ۳۹۶۳۵۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۲/۰۷
ثبت جهانی تعدادی از نقشههای تاریخی آرشیو وزارت خارجه در یونسکو
کد خبر: ۳۹۶۰۴۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۲/۰۶
میزبانی مهمی که نباید بیحاصل باشد؛
کشورهای دارای تمدن همچون ایران، یونان، چین، ایتالیا و مصر از چنان ظرفیت بزرگ تمدنی برخوردارند که اگر قرار باشد هر سال و منظم یکی از میراث معنویشان ثبت شود، هزاران سال باید در صف بایستند و بسیاری از کشورها حتی میراث معنوی ندارند که هر سال برای ثبت جهانی معرفی کنند!
کد خبر: ۳۹۵۴۷۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
خانم «ایرینا بوکووا» مدیرکل یونسکو جمعهشب به ایران میآید.
کد خبر: ۳۹۵۴۲۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۲/۰۴
کد خبر: ۳۹۴۵۲۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۱/۳۱
گویی همه منتظریم تا یونسکو در ارزیابیهای سالانه خود از میراثهای ثبت شده جهانی، به پرونده این کاخ رسیده و وعده وعیدهای مسئولان دولت پیشین و روند تخریبی که در این دولت نیز ادامه دارد را درک کرده و اقدامی ترتیب دهد تا به خود آمده و تغییری ایجاد کنیم، وگرنه تا این لحظه، ناباورانه هم همه چیز قانونی پیش رفته و هم قانونی نمانده که شکسته نشده باشد!
کد خبر: ۳۹۳۶۲۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۲/۰۲
کد خبر: ۳۸۷۶۱۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۲/۱۲/۲۷
داوران جشنواره آسیا پاسفیک تحت تاثیر تصویر کشمکشهای سهیل (فرزند کوچک یک خانواده) با پدر و مادر معلولش و خانواده معلمش قرار گرفتند.
کد خبر: ۳۷۹۸۱۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۲/۱۱/۲۹
چرا یک بار برای همیشه تکلیف را معلوم نکنیم؟
کافی است سنگک، تافتون و بربری را که هر یک شیوه پخت جدا و عطر و طعم متفاوتی دارند، به یاد آورده و فرایند پروندهسازی برای ثبتشان را در ذهن شبیهسازی کنیم و فهرست غذاهای فراگیر و یا بومی مناطق ایران را هم به آنها بیفزاییم تا برنامه کاریمان برای معرفی میراث معنوی به یونسکو تا چند سال پر شده و وقتی برای رسیدگی به مفاخر، ابنیه تاریخی، آیینهای باستان و... نماند.
کد خبر: ۳۷۸۵۵۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۲/۱۱/۲۵
روند سرقت میراث فرهنگیمان ادامه دارد؛
شاید عجیب و حتی خندهدار باشد که «تار» به رغم ریشه پایدارش در ایران و با علم به اینکه سازهایی مانند «گیتار» اروپاییان و «سیتار» هندیان دستکم بخشی از نامشان را از آن به عاریت گرفتهاند، از سوی یونسکو به نام جمهوری آذربایجان به ثبت رسیده باشد (!) اما شنیدن از ثبت جهانی یک ساز با نام فارسی به نام یک کشور غیر فارسی زبان، کجا و دانستن این نکته که در زمان ثبت، نمایندگان کشورمان در محل بودهاند، کجا؟!
کد خبر: ۲۹۰۶۰۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۱/۰۹/۲۱
بازسازی جدید یک مجموعه تاریخی؛
گویا قرار است، پرونده این مجموعه تاریخی در نشست بعدی یونسکو بررسی شود و برای همین، باید پیش از آن، بازسازیهایی در آن انجام گیرد؛ اما به نظر کارها اینقدر زیاد است که سرعت عمل اجرای آن، مشکلساز شده است؛ یکی پشت پنجره دیوار میکشد، دیگری کاشیکاری را با ابتکار شخصی تغییر میدهد و... در این شرایط اصلا عجیب نیست فردی پیدا شود که «آسانسور» را گم شده این مجموعه تاریخی دانسته و لحظهای در نصب آن درنگ کند!
کد خبر: ۲۸۶۵۱۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۱/۰۸/۳۰
به بهانه ثبت جهانیِ دو اثر ایرانی:
هنگامی که درمییابیم، قرار است به بهای به دست آوردن مترو، یکی از آثار ارزشمند تاریخی آسیب ببیند، به بهانه توسعه یک منطقه لولههای گاز یا ریل راهآهن از نزدیکی یک عمارت باستانی عبور کند، یک اثر چند هزار ساله حتی یک نگهبان ندارد، یک بنای ارزشمند با تسمه سر پا نگه داشته شده یا هزاران مورد دیگر از این دست، در فلسفه پیگیری ثبت جهانی میراثهای کشورمان شک خواهیم کرد!
کد خبر: ۲۵۶۲۵۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۱/۰۴/۱۷
از ریاست سازمان یونسکو ، سرکار خانم بوکووا خواستاریم تا با تجدیدنظر در تصمیم آن سازمان جهانی، تحت تاثیر جو تبلیغاتی و رسانه های ضدجمهوری اسلامی قرار نگرفته و بیش از این به اعتبار یونسکو آسیب نرساند.
کد خبر: ۱۳۰۷۷۱ تاریخ انتشار : ۱۳۸۹/۰۸/۲۳
قابل توجه نماينده ايران در يونسكو؛
به نظر مي رسد، هم اکنون نماينده ايران در سازمان يونسكو، بايد پاسخگو باشد كه در چه فرآيندي، ميزباني اين مراسم جهاني، آن هم با سابقه طولاني فلسفه ورزي در ايران لغو شده و چرا تاكنون، سخنی در اين زمينه در مطبوعات و در بين مقامات به میان نیامده است؟
کد خبر: ۱۳۰۰۹۲ تاریخ انتشار : ۱۳۸۹/۰۸/۱۹