نفت و گاز زمانی میتواند عامل پیشرفت باشد که سیاستمداران و اقتصاددانان کار بلد در مصدر کار باشند در غیر این صورت منجر به بیماری هلندی میشود. یعنی کاهش توان تولیدات داخلی و توان رقابتی بنگاههای داخلی میشود. از طرف دیگر باعث فساد و رانت خواری و تبعات اجتماعی آن یعنی رواج پاچه خواری و دروغگوئی و . . . میشود. دقیقا همان اتفاقی که برای کشور ما افتاده است. به قول حضرت حافظ هر که ناتوان افتاد نظر به عیب کرد. اخه این چه حرفیه، اگه یه نفر لنگ بود و قهرمان دو می شد می گفتید این پا عامل عقب افتادگی من است. به هر حال سرزمین ما با برکت است . در عوض اینکه از این برکت استفاده کنیم می گیم این نعمت ما را بدبخت کرده . نه اقا جون باید تلاش کرد و تنبلی را کنار گذاشت . من در کویر مرکزی در یک شرکت کار می کنم با اینکه اینجا حقوق و مزایای خوبی داره اکثر فارغ التحصیلای معدن که الان دادشون به هواست که بی کارن دو روز که اینجا کار می کنن فرار می کنند . این به غیر تنبلی و تن پروری ماست. مفهومی وجود دارد به نام «نفرین منابع» یا «بلای منابع» که در انواع مختلفی از جمله «نفرین نفت»، «نفرین الماس» و ... به کار می رود، طرفداران این مفهوم استناد می کنند که ملتهایی که به منابع طبیعی پر ارزش به مقدار زیاد دسترسی دارند، به میزان معنی داری اقتصادشان عقب مانده تر از سایر کشورهای مشابه (که فاقد منابع طبیعی هستند) است.این هم لینک توضیحات بیشتر در ویکی پدیا:
http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9
در این زمینه کتابها و مقالات متعددی هم نوشته شده است.
اما، این لزوماً به این معنی نیست که مثلاً اگر ایران و عربستان نفت نداشتند، امروز وضتعشان بهتر بود و کره جنوبی می شدند! شاید بدون نفت ما امروز وضعی مشابه مردم افعانستان داشتیم!
علی رغم ناکارآمدی نسبی کلیه دولتهای یک قرن اخیر در ایران، ما به مدد پول نفت و گاز طبقه متوسط تحصیل کرده داریم، وضع بهداشت و درمان در کشور بسیار خوب است، بسیاری از تاسیسات زیربنایی (راه، سد، نیروگاه و ...) در کشور ساخته شده است و ...
در حال حاضر اما به نظر می رسد بهترین شیوه ممکن، گرفتنکامل اختیار کنترل درآمدهای نفتی از دولت است.
در این زمینه به نظر من پیشنهاد دکتر نیلی مبنی بر تشکیل «شرکت ملی صنایع نفت و گاز» و واگذاری سهام آن به کلیه شهروندان ایرانی طرح مناسبی است.
دولت هم از این شرکت مثل هر شرکت دیگیری مالیات خواهد گرفت و بقیه سود سالیانه آن به طور مساوی بین سهامداران تقسیم خواهد شد.
این روش (جزئیات مفصلی هم دارد که از حوصله این کامنت خارج است) مزایای زیادی دارد:
1. توقع مردم از دولت معقول خواهد شد، دولت مالک این شرکت نیست و اگر به هر دلیلی قیمتهای جهانی نفت کاهش یافت و سود شرکت کم شد، مردم از دولت متوقع نخواهند بود.
2. بین گروههای سیاسی رقابت برای افزایش بهره وری دولت شکل خواهد گرفت، چون شعار انتخاباتی تبدیل به اخذ مالیات کمتر از این شرکت خواهد شد. یعنی «من دولت را با پول کمتر - بهینه تر - اداره می کنم».
3. درآمدهای نفت و گاز کلاً از بودجه خارج می شود و دولت مجبور است (مثل هر کشور دیگری در دنیا) بر درآمدهای مالیاتی حساب کند و برای افزایش درآمدهای مالیاتی هم به دنبال رشد اقتصادی بیشتر باشد.
پاسخ ها
محمد
| 
| ۰۰:۱۹ - ۱۳۹۱/۰۷/۳۰
با سلام کشوری مانند نروژ که جزء چند کشور برتر دنیا درزمینه رفاه اجتماعی است کشوری نفت خیز است نوع مدیریت ما برمنابع انرژی واستفاده از آن آینده را می سازد.
مشکل ما داشتن منابع طبیعی و ثروت خداداد نیست. مشکل ما فقط سخت کوشی مردمان آسیای شرقی، آرامش اسکاندیناوی و همت و نظم کاری آلمانی ها نیست. مشکل ما و دیگر کشورهای جهان سوم بعلت وجود افرادی است که فقط خود را می بینند و به حقوق دیگران پشیزی ارزش قائل نیستند و البته خود مردم هم در این اتفاق مقصر اصلی هستند. وجود نفت باعث شده كه در همه دوران ها حكومت مستقل از ملت باشد. شايد به همين دليل است كه نارضايتي مردم تأثيري بر روي دولت مردان ندارد. پاسخ ها
ناشناس
| | ۱۶:۴۵ - ۱۳۹۱/۰۷/۲۹
ایتم نظر خوبیه 1- نفت نعمت بسیار ارزشمندی است و نباید آنرا عامل بدبختی دانست.2- اما ارز حاصل از فروش نفت توسط دولت به وارد کنندگان کالای محصول نهایی ، تجهیزات و ماشین آلات وتولید و مواد اولیه فروخته می شود.
3- بخشی از ارز توسط سیستم بانکی و بخشی دیگر به بازار آزاد ارز که پیشران تهیه اقلام قاچاق می باشد.
4- بازار مالی و برنامه های توسعه صنعتی از بی نظمی بسیار حادی رنج می برند.
5- عملاً هیچ برنامه ایی مدون و صحیحی برای حمایت از تولید نه توسط قانون گذار تهیه شده است و نه توسط تیم اجرایی بکار گرفته می شد.
6- بازار آزاد ارز و قاچاق در طی سالیان متمادی تولید را در کشور دچار مشکلات فراوانی کرده اند.
7- صنایع نیز تبدیل به مونتاژ کارانی شده اند که برای فرار مالیات و دریافت کمک های دولتی فقط تابلوی تولید را یدک می کشند و آنها نیز وارد کننده قطعات میانی و تجمیع کننده محصول نهایی هستند.
8- مقصر کیست؟ در درجه اول قانون گذار. بعد از آن مجری و در نهایت دستگاه های نظارتی
اگر درآمد حاصل از نفت و گاز را به دو بخش تقسیم کنیم، بخشی را مصرف و بخشی را برای آینده سرمایه گذاری کنیم، خوشبخت خواهیم شد و در غیر این صورت در چند دهه آینده که نفت و گاز کشورمان به پایان خواهد رسید بد بخت خواهیم شد. در کویت، پس از حمله رژیم بعث، کشورشان نابود شده بود. در سال 1992 که حکومت کویت خواست از اول شروع کند، صندوقی به نام صندوق نسل های آینده ایجاد کرد و نصف درآمد حاصل از فروش نفت را در آن میریخت و به مرور در شرکت ها، هتل ها و نقاط مختلف جهان سرمایه گذاری می کرد. اکنون و بعد از حدود دو دهه، درآمد آن سرمایه گذاری ها برابر شده با درآمد کل فروش نفت واقعا اگر نفت نداشتیم مسلما دارای اقتصاد مستقل و بهتر بودیم و امروز امریکا و اسرائیل نمی توانستند برای ما رجز بخوانند و با تحریم نفت ایران مانند کرکس ها منتظر مرگ ملت و نظام باشند زنده باد ایران بدون نفت سوال کمی گمراه کننده است. این بودن یا نبودن منابع نیست که اوضاع یک کشور را رو یه پیشرفت یا پسرفت می برد بلکه مدیریت منابع موجود است. مشکل ما هم دقیقا عدم مدیریت و اتلاف منابع خدادادی است وگرنه ما چی از کشورهای پیشرفته کمتر داریم؟ نفت؟ گاز؟ کشاورزی؟ مواد معدنی یا نیروی متخصص؟
خدايا به آنانكه عقل دادي چه ندادي؟
و
به انانكه عقل ندادي چه دادي؟
نكته اينجاست ، وگرنه فرق كفران نعنت با اين رويكرد چيست؟
آقاي خوان پابلو پرز آلفونسو بنیان گذار اوپک که وزیر نفت ونزوئلا نیز بود، به دلیل تأثیرات منفی که درآمد نفتی بر روی اقتصاد کشور داشت، نفت را فضله شیطان نامید ، وديگران هم آنرا نفرين منابع خدادادي دانسته اند . آ
انكار بي مسوليتي خودما ، و بي لياقتي مسولين پاك كردن صورت مسله است و لاغير.
والسلام