به گزارش «تابناک» به نقل از روزنامه اعتماد، سیما پروانهگهر نوشت: با پایان فرآیند اخذ رای، در ساعات پایانی جمعه شب، شمارش آرا در حوزههای انتخابیه سراسر کشور آغاز شد که به تدریج نتایج رسمی و نام منتخبان نیز اعلام شد. ادعای گزافی نیست اگر نتایج انتخابات مجلس دوازدهم تا ساعات پایانی شنبه شب را «عجیب» بخوانیم. رخدادهایی بیسابقه.
رکورد کاهش مشارکت شکسته شد
میزان مشارکت مردم در انتخابات مجلس دوازدهم ۴۱ درصد اعلام شد. طبق اعلام خبرگزاری دولت، از ۶۱ میلیون ایرانی واجد شرایط رای دادن، ۲۵ میلیون نفر پای صندوقهای رای رفتند. این کمترین میزان مشارکت مردم ایران در ۱۲ دور انتخابات مجلس بعد از انقلاب است. بیشترین میزان مشارکت مردم در انتخابات مجلس، مربوط به مجلس پنجم بود که در آن ۷۱.۱ درصد مردم رای دادند و علیاکبر ناطقنوری رییس آن مجلس شد. دومین مشارکت بالا نیز مربوط به مجلس ششم بود که ۶۷.۳ درصد رای دادند و مهدی کروبی به ریاست پارلمان رسید. تا قبل از انتخابات ۱۱ اسفند، پایینترین نرخ مشارکت مربوط به مجلس یازدهم با ۴۲.۵۷ درصد بود که ریاست آن با محمدباقر قالیباف است و اینک رکورد کاهش مشارکت، باز هم شکسته شده است.
پایگاه خبری عصرایران در این باره نوشته است: «این نکته از آن جهت حایز اهمیت ویژه و حیاتی است که در سال ۱۳۹۸ که انتخابات مجلس یازدهم برگزار شد، میزان مشارکت برای اولینبار به زیر ۵۰ درصد رسید و در انتخابات ریاستجمهوری و شوراهای سال ۱۴۰۰ نیز این مشارکت زیر ۵۰ درصدی ادامه یافت (۴۸.۸ درصد) و اکنون در سال ۱۴۰۲، بار دیگر شاهد مشارکت زیر ۵۰ درصدی در دو انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان هستیم. به بیان دیگر در همه انتخابات ۴ سال اخیر که همه نوع انتخاباتی هم برگزار شده، بیش از ۵۰ درصد مردم و حتی نزدیک به ۶۰ درصدشان در انتخابات شرکت نکردهاند.»
احمد زیدآبادی، تحلیلگر مسائل سیاسی نیز در کانال تلگرامش نوشت: اگر نرخ مشارکت ۲۰ درصد هم میشد، رسانههای اصولگرا باز هم، اعلام جشن و پیروزی میکردند. رسانههای اصولگرا مشارکت حدود ۴۰ درصدی در انتخابات مجلس را به عنوان پیروزی، جشن گرفتهاند. کلا در کشور ما قرار نیست کسی ذهنیتش را با واقعیت تطبیق دهد، این واقعیت است که باید خودش را با ذهنیت افراد سازگار کند!
وی در مطلب دیگری نیز نوشت: پیش از این نوشته بودم که انتخابات مجلس دوازدهم ارزش دموکراتیک ندارد، اما به لحاظ ترکیبی که پیدا میکند، تا اندازهای جهتگیری آینده را مشخص خواهد کرد. از آنجا که در این دور از انتخابات چهرههای ناشناس بسیاری تایید «صلاحیت» شده بودند، این احتمال وجود دارد که افرادی با گرایش سیاسی نامشخص یا بدون گرایش سیاسی خاص، ولی با جهتگیری مخالفت شدید با وضع موجود، اکثریت کرسیهای مجلس را به خود اختصاص داده باشند. البته تا زمان مشخص شدن گرایشِ اکثریتِ راه یافتگان به مجلس باید صبر کرد، اما اگر احتمالی را که مطرح کردم، واقعیت پیدا کند، چه خندهبازاری به پا خواهد شد! چه بسا عجیب و غریبترین مجلس پس از انقلاب شکل گرفته باشد!
آمار عجیب آرای باطله
دوم شدن آرای باطله در یزد بازتاب زیادی در رسانهها داشته است. در یزد میزان آرای باطله ۲۹ هزار و ۳۰۳ رای اعلام و به عبارتی دوم شده است. از این شهر، محمدصالح جوکار با تعداد ۸۱ هزار و ۶۳۴ رای به مجلس راه یافته است. کاندیداهای بعدی با اختلاف زیاد، تنها از ۱۹ هزار تا سه هزار رای آوردهاند.
هنوز مشخص نیست در انتخابات اخیر چند درصد آرا، باطله هستند، اما در انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۴۰۰، آرای باطله رتبه دوم جدول ردهبندی آرا را به خود اختصاص داد.
بر اساس آماری که یاسر جبراییلی، فعال سیاسی اصولگرا اعلام کرده در استان تهران یک میلیون و ۸۱۳ هزار نفر رای دادهاند. تعداد کل واجدین شرایط حدود ۱۰ میلیون و ۳۰ هزار نفر بوده و با این حساب مشارکت در استان تهران حدود ۱۸ درصد برآورد میشود. روزنامه اینترنتی فراز در این باره نوشته است: «با توجه به نزدیکی تعداد آرای ماخوذه با دوره قبل و کاهش بیسابقه رای نامزدها به نظر میرسد بخش بزرگی از آرا باطله بوده باشد. تا حدی که برخی شائبه پیشتاز بودن یا دوم بودن آرای باطله در حوزه انتخابیه تهران را مطرح کردهاند.»
بر اساس قانون انتخابات هر نامزد باید بتواند ۲۰ درصد از کل آرای ماخوذه را به دست آورد. همچنین بر اساس ماده ۲۲ قانون آرای باطل نیز جزو آرای ماخوذه به حساب میآیند. البته این در صورتی است که آرای ماخوذه «ناخوانا» باشد، حاوی اسامی غیر از نامزدهای تایید شده باشد و سفید به صندوق انداخته شود. بهطور کلی نیز آرا و صندوقهایی که شائبه تقلب در آنها هست و قانون به ۱۲ مورد آن اشاره کرده باطل و جزو آرای ماخوذه محاسبه نمیشود. البته طبق تبصره ماده ۲۲ آرای باطل ماخوذه در حد نصاب انتخاب نماینده محاسبه نمیشود. این یعنی هر چند پیشبینی میشود آرای باطله زیادی به صندوقها ریخته شده باشد، اما این آرا در نصاب نامزدها محاسبه نخواهد شد.
بازماندگان عجیب رقابتهای انتخابات مجلس دوازدهم
با آغاز شمارش آرا بهطور رسمی و غیررسمی اخبار حکایت از این دارد دارد که برخی چهرههای شناخته شده ادوار قبل از راهیابی به مجلس آینده بازماندند و بخشی از عجایب این دوره انتخابات هستند.
«محمدباقر نوبخت»، دبیرکل حزب اعتدال و توسعه با سابقه ۴ دوره نمایندگی مجلس از حوزه انتخابیه رشت و خمام، رییس سازمان برنامه و بودجه در دولت یازدهم و دوازدهم، در این دوره، از حوزه انتخابیه تهران ثبتنام کرده و تایید صلاحیت شده بود. اما در فاصله ۲۱ روز مانده به برگزاری انتخابات تصمیم به تغییر حوزه انتخابیهاش به شهر رشت و خمام گرفت. با این وجود او از کسب رای برای ورود به مجلس باز مانده است.
«محمدرضا باهنر»، نماینده دورههای دوم، سوم، چهارم، پنجم، هفتم و هشتم و نهم با ۲۸ سال نمایندگی در مجلس، ابتدا از حوزه انتخابیه تهران نامزد شده بود و بعد به کرمان تغییر حوزه داد، نتوانست آرای مردم کرمان را جلب کند.
«محمدرضا پورابراهیمی»، نماینده مردم کرمان در مجالس نهم، دهم، یازدهم نیز از راهیابی به مجلس دوازدهم باز ماند.
«علیاصغر عنابستانی»، نماینده دوره یازدهم مجلس و نامزد حوزه سبزوار بود که نامش با سیلی زدن به یک سرباز راهنمایی و رانندگی بر سر زبانها افتاده بود نیز به مجلس دوازدهم راه نیافت. علاوه بر این «حسن نوروزی» که سابقه حضور در دورههای هشتم، دهم و یازدهم مجلس شورای اسلامی را در کارنامه دارد، از راهیابی به مجلس دوازدهم باز ماند و حسن قشقاوی، سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه، از حوزه رباطکریم و بهارستان راهی مجلس شد.
«حسین جلالی»، نماینده مردم رفسنجان در مجلس یازدهم جای خود را به انارکیمحمدی داد. انارکیمحمدی در مجلس دهم نیز نماینده مردم رفسنجان و انار بوده است.
علاوه بر این با پایان شمارش آرا و اعلام نتایج انتخابات مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیه شهرستان کرمانشاه، محمد رشیدی به عنوان نفر اول منتخب مردم شد و عبدالرضا مصری، فضلالله رنجبر، جهانبخش امینی و ابراهیم رحیمیزنگنه به دور دوم راه یافتند و بدینترتیب ایرج ملکی از راهیابی به مجلس باز ماند.
فراکسیون اقلیت در راه است؟
اعلام نتایج برخی شهرستانها حکایت از راهیابی چهرههای تازه یا اقلیت مجلس یازدهم به دوره دوازدهم دارد. مسعود پزشکیان از تبریز، آذرشهر و اسکو، غلامرضا نوریقزلجه از بستانآباد، عبدالکریم حسینزاده از نقده و اشنویه، مجید نصیرپور سردهایی از سراب، سید فرید موسوی از مراغه و عجبشیر و نمونههای دیگر آماری بالغ بر ۳۵ نفر را در سراسر کشور رقم میزند. چهرههایی که میتوانند یک فراکسیون اقلیت منسجم را در مجلس دوازدهم رقم بزنند.