نگاه شما: قلیان، دام پنهان اعتیاد به مواد مخدر

گرایش انسان به تفریحات و لذت بردن از زندگی و احساس سرزندگی و شادابی امری ذاتی و طبیعی است اما داشتن تفریحات سالم در ایجاد شادابی و لذت بردن پایدار از زندگی بسیار مهم و تعیین کننده است.

شاید تفریحات برای نسل امروز به مراتب نسبت به نسل گذشته، بسیار مهمتر و حتی متنوع‌تر نیز شده است؛ اما متأسفانه در این بین، برخی از این تنوعات جای خود را در بین تفریحات نسل امروز باز کرده و با وجود کاذب بودن و آسیب روحی و روانی و جسمی این تفریحات کاذب، بسیار سریع و راحت مورد اقبال و استقبال جوانان و بعضا نسل پیش از آن قرار گرفته است. این معضل که اکنون به بزرگراه و دام بزرگ انواع اعتیاد مبدل گشته، چیزی نیست جز قلیان که در همه جا به وفور دیده می‌شود و در دسترس همگان قرار گرفته است؛ بی‌ آن که ممنوعیت یا محدودیتی برای آن در اجتماع باشد. قلیان در میان نسل جوان که از آن‌ها به عنوان آینده سازان مملکت نام برده می‌شود، بیشترین طرفدار و اقبال را دارد و بی‌آنکه به مضرات فوق العاده مخرب و خطرناک آن برای جسم و روح بیندیشند، به آسانی آن را استعمال می‌کنند.

مواد به کار رفته در تنباکوهای امروزی کاملا شیمیایی بوده و مستقیم موجب ایجاد بیماری مهلک سرطان می‌شود که منجر به مرگ یک انسان می‌شود. انسانی که شاید بالقوه یک دانشمند و یا فرهیخته برای جامعه بود. باورهای غلط و غیر منطقی که درباره قلیان وجود دارد این است که چون دود قلیان ابتدا در آب محفظه تحتانی قلیان می‌رود، تصفیه می‌شود و بنابراین پس از آن وقتی به درون شش‌ها و ریه می‌رود آن دود تصفیه شده است و هیچ خطری برای بدن ندارد؛ اما این در حالی است که بنا به پژوهش‌ها و آزمایش‌های علمی ثابت شده است که دود قلیان به دلیل ترکیب شدن با آب محفظه تحتانی قلیان رطوبت بسیار بسیاری را به خود جذب می‌کند و سرانجام، دود مرطوب شده پس از ورود به بدن و رسیدن به شش‌ها و ریه به دلیل داشتن رطوبت به آسانی در عمق روده‌ها نفوذ کرده که نتیجه آن بروز انواع بیماری‌های صعب العلاج و غیرقابل درمان است.

همین قلیانی که به آسانی در دسترس همگان است و حتی تبلیغات آن روی تابلوهای بسیار بزرگ سفره خانه‌های سنتی خودنمایی می‌کند، بزرگ‌ترین عامل و دام اعتیاد بر سر راه جوانان و اقشار گوناگون جامعه ماست و این معضل هزینه‌های هنگفتی بر یک جامعه تحمیل می‌کند. جای بسی تأسف است که قلیان و قلیان کشیدن، زشتی خود را در جامعه ما از دست داده و کشیدن آن، تبدیل به یک ارزش نادرست و صد البته پوشالی شده است که حتی خیلی‌ها قلیان نکشیدن را نشانه بی‌کلاسی یک فرد می‌دانند و این امر حقیقتا دیده شده است و می‌شود.

در یکی از محیط‌های قلیان خیز تا پاسی از شب افراد اعم از مرد و زن و دختران و پسران در گروه‌ها سنی مختلف به آنجا آمده و مشغول کشیدن قلیان یا بهتر بگوییم بی‌آنکه بدانند قدم در راه سرد و تاریک و خانمانسوز اعتیاد می‌نهند. شاید در وهله نخست، پذیرش این واقعیت که قلیان بیشتر از سیگار، انسان را به سمت و سوی بلای خانمانسوز اعتیاد می‌کشاند، سخت باشد، ولی حقیقت این است که دود قلیان به علت ترکیبات شیمیایی خاص خود و آمیخته شدن آن با رطوبت، در تخریب روح و روان انسان و سوق دادن وی به سوی اعتیاد سرعت عمل بیشتری نسبت به سیگار دارد.

متأسفانه همه ساله هزینه‌های بسیاری برای مبارزه با مواد مخدر و سوداگران مرگ در کشور می‌شود و این در حالی است که بساط یکی از بزرگ‌ترین عوامل و زمینه‌های ایجاد و بروز اعتیاد در کشورمان یعنی قلیان به وفور و در همه جا یافت می‌شود و هیچ طرح و برنامه اساسی و پایدار برای برچیده شدن و جمع آوری کامل و همیشگی این معضل بزرگ در کشور نیست، در حالی که جمع‌آوری، ممنوعیت استعمال و توزیع آن در سفره خانه‌های سنتی و پلاژ‌ها و دیگراماکن اجتماعی، موجب می‌شود تا خود به خود زمینه‌های ایجاد و ابتلای نسل جوان به اعتیاد برچیده شود.

اکنون سفره خانه‌های سنتی و سواحل دریا توقفگاه مسافران، گردشگران و حتی بومیان آن منطقه شده و بنابراین لزوم توجه نسبت به تأثیرات مخرب قلیان و جمع آوری و ممنوعیت سرویس دهی قلیان در این محیط‌ها بسیار ضروری و اجتناب‌ناپذیر است.

داشتن محیطی سالم و عاری از هر گونه معضلات و مشکلات اجتماعی، آرزوی هر جامعه‌ای است؛ بنابراین، برای داشتن چنین جامعه‌ای باید بیشتر بر مقوله‌های فرهنگی و تفریحی برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری خاصی شود تا جامعه‌ای سالم و شاداب در مسیر سعادت و سلامت داشته باشیم و از ایجاد هر گونه مشکلات و معضلات اجتماعی که بسیاری از آن ریشه در اعتیاد دارد، پیشگیری شده تا سعادت و سلامت جامعه همواره تضمین شود.

فرستنده: محمدحسين ملايي كندلوسي

---