نشست «بررسی تحریمهای بینالمللی» از سوی «کمپین نه به تحریم» با حضور دکتر صادق زیباکلام و دکتر محمدعلی دهقان در محل «کمپین نه به تحریم» برگزار شد.
در ابتدای این نشست دکتر دهقان با بیان تاریخچهای از تحریمهایی که از سوی جامعه ملل بر علیه کشوری صورت گرفته است، اظهار داشت: مسئله تحریم یک کشور از سوی چند کشور یا جامعه ملل مسئلهای است که بعد از جنگ جهانی دوم و با تشکیل سازمان ملل متحد صورت پذیرفت.
این استاد دانشگاه با اشاره به ناموفق بودن تحریمهایی که در دوره جنگ سرد به شورای امنیت ارائه شدهاند، ابراز داشت: «به دلیل اینکه یکی از کشورهای شوروی یا آمریکا قطعنامه شورای امنیت را وتو کردند ما شاهد هستیم که در این تحریم از سوی سازمان ملل متحد به تصویب نرسید و تنها قطعنامه تحریمی که از سوی این سازمان بینالمللی صادر شده، قطعنامهای است که در تحریم آفریقای جنوبی در زمان آپارتاید صورت گرفت.»
دهقان با اشاره به تحریمهایی که از سوی آمریکا علیه کشورهای مختلف صورت گرفت، ابراز داشت: «تحریمهای اروپا از نیمه دوم قرن بیستم و با تحریم کشور کوبا پس از وقوع انقلاب کمونیستی آغاز شد که موجب گردید این کشور در لیست تحریمهای آمریکا قرار گیرد که این تحریم، طولانیترین تحریمی است که یک کشور از سوی کشوری دیگر به خود دیده است.»
این استاد دانشگاه با اشاره به تحریم ایران از سوی آمریکا ادامه داشت: «نخستین نوبتی که ایران در لیست تحریم کشور آمریکا قرار گرفت، زمانی بود که سفارت این کشور از سوی دانشجویان پیرو خط امام در تهران اشغال گردید.»
دهقان ادامه داد: «البته باید بدانیم که تشدید تحریمها در سال 1984 و در زمان ریاست جمهوری رونالد ریگان صورت گرفت که در بیل کلینتون این تحریمها را در سال 1995 تمدید و حوزههای تحت تحریم را افزایش داد. در زمان آمریکا در کنار تحریمهایی که از سوی خود تعیین کرده بود، کشورهای دیگر را تهدید کرد که اگر در ایران سرمایهگذاریای بیش از 20 میلیون دلار داشته باشند تحت مجازاتهای آمریکا قرار میگیرند.»
محمدعلی دهقان با اشاره به تلاشهای آمریکا در مابین سالهای 2002 تا 2005 برای ایجاد اجماع جهانی بر سر موضوع هستهای خاطرنشان کرد: «در طول این دوره تلاشهای آمریکا برای ایجاد اجماع جهانی به دلیل سیاستهای عقلانیای که از سوی کشورمان اعمال میشد، ناموفق ماند اما پس از این دوره شاهد هستیم که سلسله قطعنامههایی علیه ایران از سوی سازمان ملل متحد صادر میشود.»
این استاد دانشگاه با بیان اثرات و پیامدهایی که تحریمها در عرصههای داشتهاند، ابراز داشت: «در سالهای دور کشورهای غربی اعتقاد داشتند که بر تحت فشار قرار دادن کشوری به آن کشور حمله نظامی کنند اما اینک آن کشور را با با هزینههای اندک و با اثرات بیشتر از طریق تحریم به زانو درمیآورند.»
وی ادامه داد: «اگر حمله نظامی را به بمباران وسیع بیهدف تشبیه کنیم تحریمهای اقتصادی را میتوان موشکهای هوشمند هدفمند دانست که طرف مقابل را در تعیین برآورد پیامدها به اشتباه میاندازد.»
در ادامه این نشست، دکتر صادق زیبا کلام به طرح سوال «چرا کشورمان ایران، مورد تحریمهای بینالملی قرار گرفته است» پرداخت و از با نگاهها و گفتمانهای مختلف به این سوال پاسخ داد.
این استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران درباره علل اعمال تحریم علیه ایران گفت: «پاسخ رسمی به اعمال تحریمها از سوی حاکمیت این است که ما انقلاب کردیم و به نظام سلطه «نه» گفتیم و اکنون بهایش را میپردازیم. این تحریمها وحشیانه و ناجوانمردانه است؛ هیچ حیوانی دارو را تحریم نمیکند اما غربیها دارو را تحریم کردهاند.»
وی ادامه داد: «مقامات رسمی میگویند غربیها همواره برای اعمال تحریمها بهانههایی مانند حمایت از تروریسم و مساله هستهای دارند اما به هیچ وجه اعلام نمیکنند که این تحریمها به خاطر این است که جمهوری اسلامی ایران به نظام سلطه نه گفته و نظام اسلامی ایجاد کرده است.»
این استاد دانشگاه اضافه کرد: «از طرف دیگر در کشور ما گفتمان دیگری در این باره وجود دارد که بر اساس آن، تحریمها باعث قدرتمندترشدن کشور شده و بسیاری از نوآوریها و پیشرفتها در همین دوران اعمال تحریم ایجاد شده است و ما در این دوران موفق بودهایم و توانستهایم تحریمها را دور بزنیم و اگر آثار تحریم هم بر کشور عارض شده به خاطر بیکفایتی دولت قبل بوده است.»
زیباکلام همچنین گفت: «اگر فکر کنیم هر نظام دیگری بخواهد مستقل باشد و روی پای خود بایستد تحت تحریم قرار میگیرد و جز چند کشور معدود، تمامی کشورها مزدور و مستعمره هستند، اشتباه است.»
زیباکلام در ادامه با بیان این اعتقاد که «تحریمها هیچ دستاوردی نداشته است»، خاطرنشان کرد: «نمیتوان اثرات تحریمها در حوزه اقتصادی را اندازهگیری کرد. همه باید تلاش کنیم میزان تحریمها کاهش یابد. در همین مسیر باید بحث تحریمها را واقعبینانه تجزیه و تحلیل و از نگاه پوپولیستی و شعارزده به آن جلوگیری کرد. با نگاه درست میتوان هرگونه حرکتی را برای مبارزه با تحریمها آغاز کرد؛ در غیر این صورت دور یک دایره باطل حرکت خواهیم کرد.»