پس از گذشت یک سال از وعده های مقامات سیاسی و نظامی عراق برای آزادسازی موصل، روز گذشته وزیر دفاع عراق اعلام کرد که به زودی عملیات آزادسازی موصل آغاز خواهد شد. با این حال، چالش عمده ای که همچنان پیش روی این عملیات بزرگ و سرنوشت ساز باقی مانده این است که چه نیروهایی قرار است در این عملیات مشارکت داشته باشند.
به گزارش«تابناک»، خالد العبیدی، وزیر دفاع عراق روز دوشنبه در کنفرانس مطبوعاتی در مقر فرماندهی عملیات نینوا گفت: «عملیات بازپس گیری موصل بسیار نزدیک است و همکاری و هماهنگی خوبی میان پیشمرگه ها و فرماندهی برای آغاز این عملیات سرنوشت ساز وجود دارد. تمامی نیروهای امنیتی عراق براساس برنامه های نظامی که تهیه شده، پیش خواهند رفت».
العبیدی تأکید کرد که جنگ موصل براساس برنامه ریزی اتاق عملیات مشترک آغاز خواهد شد؛ اما هیچ اشاره ای به مشارکت نیروهای مردمی در این عملیات نکرده است. عدم اشاره وزیر دفاع عراق در مورد مشارکت نیروهای حشدالشعبی در آزادسازی موصل به نظر می رسد بیش از هر چیز ناشی از فشار آمریکا و برخی گروه های داخل عراق است.
در همین زمینه باید به دیدار روز دوشنبه سفیر آمریکا با برخی گروه های مخالف حشدالشعبی اشاره کرد. استوارت جونز، صبح امروز دوشنبه با رهبران ائتلاف «نیروهای عراقی» و چند شخصیت بارز سیاسی اهل سنت در دفتر «اسامه نجیفی» دیدار کرد.
در این دیدار، اسامه النجیفی، رئیس «ائتلاف متحد برای اصلاح عراق» با تکرار ادعاهای خود، نسبت به خطرناک بودن مشارکت نیروهای مردمی در عملیات موصل هشدار داد و گفت: «چنین مشارکتی پیام توهین آمیزی به ساکنان این استان و حمایت از تبلیغات برای داعش به دلیل نقض هایی است که این نیروها مرتکب شده اند».
در این راستا ائتلاف نیروهای عراقی به جونز، سفیر آمریکا در عراق درخواست داده اند که آمریکا با اعمال فشار بر دولت حیدر العبادی مانع از مشارکت نیروهای حشد شعبی در عملیات موصل شود.
در مقابل، «کریم النوری» عضور ارشد «حشد الشعبی» با بیان اینکه نخست وزیر این کشور با حضور این گروه در عملیات آزادسازی شهر موصل موافقت کرده است، گفت: «این مسأله نشان می دهد که حشد الشعبی تشکیلات نظامی زیرمجموعه نیروهای مسلح محسوب می شود و هیچ طرف خارجی حق دخالت در مسائل مربوط به آن را ندارد».
«ابو مهدی المهندس»، معاون فرمانده نیروهای حشد الشعبی نیز اعلام کرد: «نیروهای حشد الشعبی دوشادوش نیروهای ارتش و ضد ترور در این جنگ مشارکت خواهند کرد و اجازه نمی‌دهند این استان تبدیل به پایگاهی برای بعثی‌ها، ترکها و تروریستها شود».
بدون شک، فضاسازی برخی گروه های داخلی عراق و بازیگرانی همچون آمریکا و عربستان علیه مشارکت نیروهای بسیج مردمی عراق در عملیات های ضد داعش در مناطق مختلف عراق بیش از هر چیزی در راستای به حاشیه راندن نقش شیعیان در عراق «پساداعش» است.
به حاشیه راندن نیروهای بسیج مردمی به بهانه های مختلف از جمله احتمال وقوع نزاع های مذهبی و فرقه ای بعد از آزادسازی این شهر بین شیعیان و سنی ها، موضوعی است که از سوی آمریکایی ها و برخی بازیگران داخلی در عراق دنبال می شود و آن ها ضمن فشار بر مقامات سیاسی و نظامی عراق برای مشارکت ندادن نیروهای حشدالشعبی، دو هدف عمده را دنبال می کنند:
هدف اولیه و اصلی آن ها این است که به هر نحوی از مشارکت نیروهای شیعه در عملیات آزادسازی موصل جلوگیری کنند. بهانه آن ها نیز احتمال وقوع درگیری های فرقه ای در دوران بعد از داعش در موصل است. در حالی که در عملیات آزادسازی فلوجه نیز چنین ادعایی شده بود اما هیچ گونه نزاع فرقه ای در فلوجه میان نیروهای بسیج مردمی و سنی ها اتفاق نیفتاد.
هدف دوم از این جوسازی ها این است که اگر نتوانستند مانع مشارکت نیروهای بسیج مردمی در آزادسازی موصل شوند، نقش آن ها در عملیات موصل را تقلیل دهند و به حاشیه برانند.در واقع، باتوجه به روحیه و آمادگی رزمی بالای نیروهای حشد الشعبی، مشارکت آن ها می تواند نقش و نفوذ دیگر نیروها از جمله نیروی قبایل سنی و پیشمرگه های کرد را تحت تاثیر خود قرار دهد.بنابراین، مشارکت اثرگذار نیروهای بسیج مردمی مسئلهای نیست که مورد پذیرش نیروهای دیگری همچون کردها و نیروی قبایل سنی باشد.
لذا، اگرچه این فضاسازی ها علیه نیروهای حشدالشعبی از مدت ها پیش شروع شده بود، اما در روزهای منتهی به عملیات سرنوشت ساز آزادسازی موصل، باید شاهد تشدید حملات و جوسازی ها علیه حشدالشعبی باشیم.
حال باید دید دولت عراق تحت تاثیر فشارهای خارجی و برخی فشارهای داخلی از مشارکت نیروهای بسیج مردمی در عملیات آزادسازی موصل جلوگیری می کند یا با در نظر گرفتن ثبات و منافع ملی عراق، همه نیروهای عراقی به ویژه نیروهای حشدالشعبی که اکنون بخشی از دولت و ارتش عراق(به گفته حیدرالعبادی) را در این عملیات مشارکت خواهد داد.
با توجه به اینکه رفتار حشد الشعبی به مراتب بدتر از داعش با اهل سنت است انها داعش و حشد الشعبی زا دو لبه یک قیچی برای نابودی اهل سنت عراق می دانند و طبیعی هست چنین نیرویی نباید در جنگ مناطق سنی نشین شرکت کند . 