خدمات شتاب، ساتنا، پایا در یک نگاه

برخی اصطلاحات در سیستم بانکی کشور به مراتب مورد استفاده قرار می گیرد که در زیر به برخی از این خدمات اشاره شده است:

شتاب، شبکه تبادل اطلاعات بین بانکی

سیستم شتاب از اواسط سال ۱۳۸۱ مورد بهره‌برداری بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت. با ایجاد مرکز شتاب، کارت همه بانک‌های عضو در این مرکز با رعایت استانداردها بر روی پایانه‌های فروش (POS) و دستگاه‌های خودپرداز (ATM) سایر بانک‌ها و همچنین دستگاه های کارتخوان شعب (PINPAD) درگاه های پرداخت اینترنتی، تلفن بانک و... سایر بانک ها نیز قابل استفاده است.

با استفاده از امکانات شبکه شتاب همه دارندگان کارت اعضا این شبکه در حال حاضر می‌توانند از هریک از دستگاه‌های خودپرداز متصل به این شبکه وجه، موجودی خود را دریافت کنند و یا با استفاده از پایانه‌های فروش متصل به شتاب اقدام به خرید خدمات و کالا کنند.  

در نتیجه با سرمایه‌گذاری بهینه در شبکه‌های POS و ATM در سطح کشور، بانک‌ها قادر به استفاده از سرمایه‌گذاری‌های انجام شده یکدیگر هستند و مرکز شتاب تمام کنترل‌های مورد نیاز را به عمل می‌آورد و پایاپای لازم بین بانک‌ها را انجام می‌دهد.  در حال حاضر همه بانک های کشور اعم از دولتی و خصوصی به عضویت این مرکز درآمده‌اند و مشتریان این بانک‌ها با استفاده از کارت خود می‌توانند خدمات مورد نیاز را از تجهیزات نصب شده سایر بانک‌های عضو در سرتاسر کشور دریافت کنند.

پایا، سامانه اتاق پایاپای الکترونیکی

به زبان ساده، پایا یک سیستم تبادل اطلاعات بانکی است که به بانک‌ها اجازه می‌دهد تمامی تبادلات بین بانکی مشتریان خود را به صورت الکترونیکی انجام دهند. کاربرد اصلی این سامانه، مکانیزه کردن پرداخت‌های خرد بین بانکی با تعداد انبوه برای مشتریان است که پس از تکمیل مراحل پیاده سازی، ارائه خدمات از طریق اینترنت را نیز میسر می‌سازد.

به کمک این سامانه، بانک‌های عضو آن می‌توانند بنا به درخواست مشتری، دستور واریز و یا برداشت وجوه در حساب‌های سایر بانک‌ها صادر کند. بانک مرکزی با پیاده سازی این سامانه، امکان حواله الکترونیکی پول از حسابی در یک بانک به حسابی در بانک دیگر (بین بانکی) را فراهم کرده است. مشتریان بانک‌ها با استفاده از پایا می توانند پول را از حساب خود به حسابی در بانک دیگر به صورت الکترونیکی حواله کند.

ساتنا، سامانه تسویه ناخالص آتی

ساتنا سامانه ای الکترونیکی که پردازش و تسویه تراکنش های بین بانکی و دستور پرداخت های فوری را به صورت انفرادی و آنی انجام می دهد. در این سامانه مشتریانی که در بانک ملی دارای یکی از انواع حساب (جاری، پس انداز و کوتاه مدت) می باشند، می توانند نسبت به انتقال وجوه (مبالغ بیش از یکصد و پنجاه میلیون ریال) به حساب خود و یا سایر افراد در سایر بانک ها اقدام نمایند.  

سامانه یاد شده به مشتریان یک بانک این امکان را می دهد با مراجعه به شعب بانک خود و یا از طریق سامانه اینترنتی بانک حواله هایی با مبالغ بیش از یکصد و پنجاه میلیون ریال را به هر حسابی در هر بانکی انتقال دهند. از مزایای بکارگیری ساتنا امنیت، سرعت و سادگی انجام عملیات آن می باشد.