کلیات
INSTEX در واقع مخفف Instrument in Support of Trade Exchanges است که بهمعنای "ابزار پشتیبان مبادلات تجاری" است. اینستکس یک ابزار ویژه مالی است که در ۳۱ ژانویه ۲۰۱۹ توسط آلمان، فرانسه و بریتانیا، برای تسهیل تجارت غیر دلاری با ایران ایجاد شد. مقر اینستکس در پاریس، فرانسه و ریاست آن بر عهدهٔ پر فیشرِ آلمانی، از مدیران پیشین کومرتسبانک، است. هدف اصلی از ایجاد این کانال مالی ویژه، دادن امکانات به شرکتهای کوچک و متوسط اروپایی است تا بتوانند مجاری متعارف مالی خود با ایران را حفظ کنند.
رئیس اینتکس
فیشر که مدیریت "کامرز بانک" آلمان را بهعهده داشته ۶۹ سال سن دارد، ریاست این سیستم مالی جدید را برای تسهیل مبادلات تجاری با ایران بر عهده گرفته است.
وظیفه اینتکس
وظیفه این جامعه هدف باید مشاوره و خدمات مالی، قانونی و حسابداری برای شرکتها در مبادلات تجاری با ایران باشد. هدف این سازمان حمایت از تجارتهای قانونی با ایران است.
این سیستم مالی ویژه و مستقل اروپایی توسط کشورهای آلمان، فرانسه و انگلیس تأسیس شده است. در شورای نظارت این تشکل دیپلماتهای بلندپایهای از این سه کشور اروپایی حاضرند. "میگوئل برگر"، رئیس بخش اقتصادی وزارت امور خارجه از آلمان، موریس گورداول ــ مونتان که تا به حال سفیر فرانسه در پکن بوده از طرف فرانسه و "سیر سیمون مکدونالد"، رئیس دفتر خدمات دیپلماتیک در وزارت امور خارجه لندن در هیئت نظارت این سیستم مالی حضور دارند.
سیستم تبادلات مالی Instex باید این تضمین و اطمینان را ایجاد کند که شرکتهای اروپایی که بهصورت قانونی با ایران مبادلات تجاری انجام میدهند از اقدامات تنبیهی و تحریمی آمریکا آسیب نمیبینند. از دید اروپاییان بعد از خروج آمریکا از توافق هستهای ایران چنین سازوکاری ضروری است. ترامپ بعد از خروج از توافق هستهای شدیدترین تحریمهای همه زمانها را بهگفته خود علیه بهویژه صنعت نفت ایران صادر کرده است.
در واقع شرکتهای اروپایی مجاز هستند همه کالاهایی را که در لیست تحریمها قرار ندارند به ایران صادر کنند. اما مسئله این است که تقریباً همه بانکها در اروپا حاضر به پرداخت و مبادلات پولی برای این گونه تجارتها با ایران نیستند. آنها نگرانند که در این صورت با تحریمهای آمریکا مواجه شوند.
سیستم Instex یک نوع سازوکار مبادلهای است که در آن حسابهای شرکتهای ایرانی و اروپایی با یکدیگر تسویه میشود، بهعنوان مثال پولی که ایران بهازای صادرات نفت به اروپا باید دریافت کند میتواند مستقیماً بهسمت شرکتهای اروپایی جریان یابد که تولیدات خود را به ایران میفروشند. در روز دوشنبه وزرای امور خارجه آلمان، فرانسه و انگلیس در بروکسل درباره آخرین جزئیات این سازوکار مالی توافق کردند.
بهنوشته هفتهنامه اشپیگل، فیشر به مدت شش ماه بهعنوان مدیرعامل این سیستم ویژه مالی منصوب شده است. پیش از آن وی بهمدت ۲۹ سال در مسئولیتهای بالای متفاوت در کامرز بانک آلمان فعال بوده است. وی بعد از عهدهداری این سمت حساس باید انتظار اقدامات تنبیهی آمریکا علیه شخص خود را داشته باشد. همچنین اعضای شورای نظارت این سازوکار ویژه مالی هم باید انتظار چنین تحریمهایی را داشته باشند. البته آنها با گذرنامههای دیپلماتیک که مصونیت قضائی دارد در سراسر جهان محفوظ هستند. اما آمریکا یا دیگر کشورهای خارج اروپا میتوانند آنها را بهعنوان شخصیت نامطلوب معرفی و برای آنها ممنوعیت سفر ایجاد کنند.
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در صفحه خود بهروی توییتر نوشت: "ایران از INSTEX سازوکار ویژه مالی اروپا و ایران) ــ گام بسیار پرتأخیر اول ــ در اجرای تعهدات می ۲۰۱۸ اعضای اروپایی برجام برای حفظ برجام با تضمین بهرهمندی ایرانیان از مزایای این توافق پس از اعمال مجدد تحریم غیرقانونی آمریکا استقبال میکند. ما برای تعامل سازنده با اروپا با شرایط برابر و احترام متقابل آماده هستیم".
نحوه فعالیت اینستکس
این ابزار برای آنکه با تحریم و فشار آمریکا سرشاخ نشود، اقدام به تبادل پول نمی کند و در واقع ابزاری برای دور زدن بانکهاست. ایران محصولاتی را به اروپا صادر و اعتباری را به اندازه ارزش صادرات خود در اینستکس کسب می کند و برحسب این اعتبار می تواند کالاهایی را از اروپا وارد کند.
ابهامات اجرایی
تفاوتی که میان اینستکس و SPV قابل طرح است، بازیگران آن است. SPV قرار بود با مشارکت کل کشورهای اروپا راه اندازی شود اما اینستکس محدود به تروئیکای اروپاست. منابع دیپلماتیک می گویند اتحادیه اروپا در این مورد به توافق نرسیده است.
یکی از مهم ترین نقائص اینستکس عدم تضمین خرید نفت ایران است. اروپایی ها با این تصمیم نشان دادند که در زمینه تحریم حتی اگر همدست آمریکا نباشند، هرگز مقابل او هم نیستند.
خواسته اروپا در قبال اجرای طرح
یکی از مهم ترین نکات مطرح شده در بیانیه سه کشور اروپایی در این مورد، ملزم کردن ایران به پایبندی به تعهدات برجامی خود است.
رابطه اینستکس و FATF
شاید یکی از مهم ترین مسائل اینستکس را بتوان در شرطی جستجو کرد که برای ایران تعیین شده است. سه کشور اروپایی با صراحت از ایران خواسته اند فوراً تمام دستورات FATF را اجرایی کند.
* با سازمان اوپک بیشتر آشنا شوید
* با اف ای تی اف بیشتر آشنا شوید
* در مورد پالرمو چه می دانید؟
* در مورد cft چه می دانید؟
سخنگوی وزارت امور خارجه با تأکید بر اینکه ایران هیچگاه به اینستکس دل نبسته بود، مقصر جلوه دادن ایران در تعطیلی این کانال مالی را تلاش واهی برای سرپوش گذاشتن بر ناکامی اروپا در حفظ استقلالش از آمریکا دانست.
کد خبر: ۱۱۶۷۲۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۱۹
به تازگی قائم مقام وزارت امور خارجه آلمان ادعا کرده است، سازو کار مالی اینستکس که دو سال پیش با هدف میسر کردن مبادله تجاری بین اروپا و ایران ایجاد شده بود، موثر نبوده و ایران مسئول عملکرد ناموفق اینستکس است. این ادعا در حالی است که پیش شرطهایی که اروپاییها برای انجام تراکنش از طریق اینستکس برای ایران قرار داده بودند از همان ابتدا شکست آن را امضا کرده بود!
کد خبر: ۱۰۲۸۷۴۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۲۹
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با انتشار اطلاعیه ای نسبت به ادعای قائم مقام وزارت امور خارجه آلمان در خصوص عدم موفقیت کانال اینستکس واکنش نشان داد.
کد خبر: ۱۰۲۸۶۱۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۲۹
بانک مرکزی نسبت به ادعای قائم مقام وزارت امور خارجه آلمان در خصوص عدم موفقیت کانال اینستکس واکنش نشان داد.
کد خبر: ۱۰۲۸۵۹۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۲۹
وزارت خارجه آلمان پس از دو سال از ایجاد سازوکار مالی اینستکس که قرار بود تراکنش مالی میان ایران و اروپا را برقرار کند مدعی شد که عدم موفقیت این سازوکار مالی تقصیر ایران است.
کد خبر: ۱۰۲۸۵۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۲۸
مرور روزنامههای دوشنبه یکم دی ماه
بهارستانیها به پیشواز رئیسجمهور نظامی رفتند، واکنشهای ادامهدار روحانی و قالیباف درباره بودجه ۱۴۰۰، بیانات رهبر انقلاب درباره روز پرستار، اینستکس راه کوتاه بازگشت اروپا و رفع تحریمها، زنگنه در مسکو به دنبال چیست؟ جزئیات ۳ پرونده فرزندکشی در ۳ استان، اروپا و امریکای پساترامپ، مردم به اصولگرا - اصلاحطلب اعتقاد ندارند و بدهکاری جوانان به بانکها با «وام ازدواج ۸۰ میلیونی» از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.
کد خبر: ۱۰۲۲۶۶۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۰۱
تخت روانچی بااشاره به ترور شهیدفخری زاده در گزارش دبیرکل، نحوه طرح موضوع را در این گزارش به هیچ عنوان کافی ندانست و افزود: این ترور در کنار ترور سردار سلیمانی،جنایتهای آشکار و تروریستی هستند.
کد خبر: ۱۰۲۲۴۳۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۳۰
اقتصاد در گذر زمان
موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی بیست و چهارمین روز شهریور ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.
کد خبر: ۱۰۰۲۵۱۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۲۴
معاون سیاسی وزیر خارجه با بیان اینکه هیچ حسابی روی اینستکس باز نکردیم و هیچ اتکا و اعتمادی به اروپاییها و این سازوکار نداریم، گفت: اولین تبادل مالی از طریق اینستکس صورت گرفته و چند تبادل مالی دیگر در دستورکار قرار دارد، ولی بسیار کمتر از انتظارات ما بوده است.
کد خبر: ۱۰۰۰۰۸۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۲
نماینده چین در نشست کمیسیون مشترک برجام، روایت خود را از نتایج این نشس در شهر وین ارائه داد.
کد خبر: ۱۰۰۰۰۷۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۱
اقتصاد در گذر زمان
موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی هفدهمین روز مرداد ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.
کد خبر: ۹۹۴۶۴۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۱۷
تروئیکا در لغت به معنی سورتمه یا درشکه سه اسبه است، ولی در واژگان سیاسی به معنای مذاکرات سه جانبه، نشست سه جانبه و یا ائتلاف سه جانبه و یا تصمیمات سه جانبه که از سوی سه دولت و یا سه شخص یا جناح سیاسی اتخاذ میشود، اطلاق میشود.
کد خبر: ۹۸۵۵۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۳۱
روحانی در گفتگو با رئیسجمهور اتریش:
حسن روحانی در گفتگو با رئیسجمهور اتریش گفت: معتقدیم که اتحادیه اروپا در شرایط کنونی باید اقدام جدی تری در قبال تعهدات خودش نسبت به مسایل بین المللی و برجام به عمل آورد.
کد خبر: ۹۷۶۷۷۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۱۷
وزیر خارجه آلمان روز سهشنبه و ۲۰ روز پس از اولین تراکنش مالی با ایران تحت سامانه مالی اینستکس ، در کنفرانس خبری وعده داد که به زودی دومین تراکنش مالی با ایران تحت اینستکس انجام خواهد شد.
کد خبر: ۹۷۳۸۷۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۰۳
وزیر امور خارجه آلمان در یک کنفرانس خبری از تدارک یک معامله دیگر از طریق ساز و کار مالی اینستکس با ایران خبر داد. هایکو ماس گفت: اینستکس در ابتدای راه است و اروپا سعی میکند با سرعت بیشتری معاملات تازه از طریق آن را عملی کند. این دور از معاملات نیز مانند دور اول شامل اقلامی میشود که ایران برای مقابله با کرونا به آنها نیاز دارد. وی افزود: این اپیدمی موضوعی بسیار جدی در ایران است.
کد خبر: ۹۷۳۸۴۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۰۳
روحانی در تماس تلفنی با نخست وزیر ایتالیا:
رئیس جمهور ضمن ابراز همدردی با مردم ایتالیا در زمینه ویروس کرونا، گفت: ایران در زمینه مقابله با این ویروس به پیشرفتهای خوبی در شرکتهای دانش بنیان دست یافته و آمادگی داریم با انتقال تجربیات خود در زمینه مهار ویروس کرونا با یکدیگر همکاری کنیم.
کد خبر: ۹۷۳۵۸۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۰۱
همتی خطاب به صندوق بین المللی پول با توضیح اینکه صندوق وام درخواستی ایران را میتواند از طریق اینستکس اتحادیه اروپا یا کانال مالی سوئیس پرداخت کند، گفت: اکنون زمان عمل است.
کد خبر: ۹۷۳۳۸۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۳۱
نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین ضمن انتقاد از تداوم تحریمها علیه ایران در بحبوحه بحران کرونا، خواستار مشارکت کشورهای بیشتر در اینستکس و گسترش دامنه آن به فراتر از مرزهای اتحادیه اروپا شد.
کد خبر: ۹۷۰۶۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۱۹
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه می کنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۹۶۹۳۳۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۱۲
وزارت امور خارجه آلمان روز سهشنبه نخستین عملیات مالی با ایران بر اساس سازوکار مالی اروپا و ایران موسوم به اینستکس را تأیید کرد.
کد خبر: ۹۶۹۲۹۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۱۲