کلیات

سالک، نوعی بیماری با عامل انگلی است. این بیماری در مناطق گرمسیری، نیمه گرمسیری و جنوب اروپا یافت می‌شود. بیماری سالک، به وسیله‌ی انگل پروتوزوآ، از بیش از ۲۰ گونه لیشمانیا ایجاد می‌شود. بیش از ۹۰ گونه پشه‌ خاکی برای انتقال انگل‌های لیشمانیا شناخته شده است. انواع مختلفی از این بیماری، در افراد وجود دارد.

بيماري سالک يک بيماري پوستي مشترک بين انسان و حيوان از جمله جوندگان است که از طريق نيش يک پشه آلوده به انگل بنام پشه خاکي به هنگام تغذيه خون بيمار به انسان سالم منتقل مي شود.

علائم سالک
زخم هاي متعدد يا به علت گزش يا در بيشتر موارد به علت خاراندن زخم و انتقال انگل به قسمت هاي سالم پوست بروز مي کند. زخم هاي سالک به شکل هاي متفاوت، از جمله شکل خشک (نوع شهري ) و شکل مرطوب ( نوع روستايي ) بروز مي کند.
در تمام شکل هاي زخم، پس از ورود انگل به درون پوست از طريق نيش پشه خاکي، ابتدا برآمدگي کوچک و قرمز رنگي ظاهر مي شود. در نوع خشک، زخم مرطوب ايجاد نمي شود. اما در شکل مرطوب، وسط ضايعه زخم شده و حاشيه پيشرفت مي کند. زخم به شکل دهانه کوه آتشفشان است.
زخم هاي مرطوب بين شش تا نه ماه و زخم هاي خشک حدود يک سال دوام دارند به اين معني که زخم سالک کمتر از يکسال دوام يافته، پس از آن بهبود مي يابد و جاي آن به صورت جوش گاه فرو رفته و پايدار براي تمام عمر باقي مي ماند که ممکن است اگر زخم در صورت فرد باشد به زيبايي فرد لطمه وارد کند.

راه های انتقال بیماری سالک
بطور کلی سالک به وسیله انواع پشه خاکی های آلوده به سه طریق انسان به انسان، حیوان به حیوان، حیوان به انسان و بالعکس به وجود می آید.
راه های دیگر انتقال ممکن است تماس جنسی، انتقال خون، مادرزادی ازطریق جفت و یا آلودگی مخاط چشم و یا زخمهای باز با مواد آلوده مانند ترشح زخم یامخاط بینی انسان و یاحیوان مبتلا به لشمانیوز احشایی باشد. حیوانات ممکن است باخوردن لاشه حیوان آلوده مبتلا شوند.

درمان بیماری سالک
متخصصین با استفاده از داروهای ضد انگل، مانند آمفوتریسین یا Ambisome، این بیماری را درمان می‌کنند. هم چنین پزشک براساس نوع سالک، درمان‌های مکملی را نیز توصیه خواهد کرد.

کانون هاي سالک در ايران
۱-در نوع سالك جلدي شهري عمدتا عبارتند از: تهران، مشهد، شيراز، نيشابور و كرمان
۲ – در نوع سالك روستايي عبارتند از: نقاطي از استان اصفهان، جنوب استان فارس، خراسان، مازندران، خوزستان، ايلام، بوشهر و هرمزگان
بيماري سالک در كشور اكثرا از نوع روستايي بوده و بالاترين ميزان شيوع بيماري در اواسط پائيز تا اواسط زمستان مي باشد.

منبع: مدرسه آنلاین