کلیات

دعای هفتم صحیفه سجادیه به آسان شدن دشواری‌ها به دست خدا و فراهم آمدن اسباب حیات به واسطه رحمت الهی اشاره دارد. این دعا در ۱۰ فراز از امام سجاد (ع) نقل شده است. از آموزه‌های این دعا این است که همه چیز فقط به خواست خداوند جریان دارد و اگر خداوند کسی را ذلیل کند، هیچ یاوری نمی‌یابد. برای رفع گرفتاری‌ها، توصیه به ختم این دعا با آداب خاصی از جمله خواندن آن بعد از نماز صبح و در بین الطلوعین با طهارت شده است. این دعا به زبان عربی و فارسی شرح شده است.

آموزه‌های دعا

گره هر سختی به دست خدا گشوده می‌شود و دشواری‌ها به لطف او آسان می‌گردد. وسایل زندگی و اسباب حیات به واسطه رحمت الهی فراهم می‌آید و قضا به قدرت او جریان می‌گیرد.
همه چیز فقط به خواست و اراده تکوینی خداوند جریان دارد؛ به گونه‌ای که بی‌آنکه فرمان دهد، همه چیز فرمانبرند و بی‌آنکه نهی کند، از کار می‌ایستند.  کسی نمی‌تواند از آنچه خداوند انجام می‌دهد، جلوگیری کند و آنچه خداوند انجامش را دشوار می‌کند، کسی نمی‌تواند آسانش کند. آن را که خداوند ذلیل کند، هیچ یاوری نمی‌یابد.

نحوه ختم

در برخی از آثار طریقه‌ای برای ختم این دعای نقل شده است: این ختم از یکشنبه آغاز شده و در هر روز دعای مذکور را ده مرتبه تا سی روز خوانده می‌شود و بعد از پایان دعا، یک نفس یا رب گفته می‌شود تا نفس قطع شود، آن گاه در سجده حاجت خویش را از خدای سبحان بخواهد. تذکر این که، باید قبل از شروع دعای مذکور، ده مرتبه صلوات بفرستید و بعد از صلوات و قبل و بعد از دعا، چهل مرتبه یا الله بگوئید. ولیک این عمل [ختم دعا]را باید بین الطلوعین و بعد از نماز صبح انجام دهید و از محرمات و خوردن زیاد غذا در این سی روز اجتناب نمایید و شرایطی را نیز هم، چون طهارت [وضو یا غسل یا تیمم]و رو به قبله نشستن و حضور قلب، رعایت نمایید که ان شاء الله - تعالی - به حاجت خویش نائل خواهید آمد.

شرح‌ها

این دعا در این آثار شرح شده است:

شرح‌های فارسی
دیار عاشقان اثر حسین انصاریان، جلد ۴، صفحه ۱۰۳ تا ۲۲۴.
شهود و شناخت اثر محمدحسن ممدوحی کرمانشاهی، جلد ۱، صفحه ۴۲۵ (به صورت مختصر).
شرح و ترجمه صحیفه سجادیه اثر سیداحمد فهری.
شرح صحیفه سجادیه اثر محمد بن سلیمان تنکابنی.

شرح‌های عربی
آفاق الروح اثر سید محمدحسین فضل الله.
ریاض السالکین فی شرح صحیفه سید الساجدین اثر سید علیخان حسینی،  جلد ۲، صفحه ۳۰۱ تا ۳۲۵.
فی ظلال الصحیفه السجادیه اثر محمد جواد مغنیه،  صفحه ۱۳۵ تا ۱۴۱.

شرح‌های لغوی
آثاری که لغات دعا را توضیح داده و معنا کرده‌اند:
تعلیقات علی الصحیفه السجادیه اثر محمد بن مرتضی فیض کاشانی.
حل لغات الصحیفه السجادیه اثر محمدباقر شفیع حسینی.
شرح الصحیفه السجادیه اثر عزالدین جزائری.

متن دعای هفتم صحیفه سجادیه

۱. یا مَنْ تُحَلُّ بِهِ عُقَدُ الْمَکارِهِ، وَ یا مَنْ یفْثَأُ بِهِ حَدُّ الشَّدَائِدِ، وَ یا مَنْ یلْتَمَسُ مِنْهُ الْمَخْرَجُ إِلَی رَوْحِ الْفَرَجِ.

۲. ذَلَّتْ لِقُدْرَتِک الصِّعَابُ، وَ تَسَبَّبَتْ بِلُطْفِک الْأَسْبَابُ، وَ جَرَی بِقُدرَتِک الْقَضَاءُ، وَ مَضَتْ عَلَی إِرَادَتِک الْأَشْیاءُ.

۳. فَهِی بِمَشِیتِک دُونَ قَوْلِک مُؤْتَمِرَةٌ، وَ بِإِرَادَتِک دُونَ نَهْیک مُنْزَجِرَةٌ.

۴. أَنْتَ الْمَدْعُوُّ لِلْمُهِمَّاتِ، وَ أَنْتَ الْمَفْزَعُ فِی الْمُلِمَّاتِ، لَا ینْدَفِعُ مِنْهَا إِلَّا مَا دَفَعْتَ، وَ لَا ینْکشِفُ مِنْهَا إِلَّا مَا کشَفْتَ

۵. وَ قَدْ نَزَلَ بی یا رَبِّ مَا قَدْ تَکأَّدَنِی ثِقْلُهُ، وَ أَلَمَّ بی‌مَا قَدْ بَهَظَنِی حَمْلُهُ.

۶. وَ بِقُدْرَتِک أَوْرَدْتَهُ عَلَی وَ بِسُلْطَانِک وَجَّهْتَهُ إِلَی.

۷. فَلَا مُصْدِرَ لِمَا أَوْرَدْتَ، وَ لَا صَارِفَ لِمَا وَجَّهْتَ، وَ لَا فَاتِحَ لِمَا أَغْلَقْتَ، وَ لَا مُغْلِقَ لِمَا فَتَحْتَ، وَ لَا مُیسِّرَ لِمَا عَسَّرْتَ، وَ لَا نَاصِرَ لِمَنْ خَذَلْتَ.

۸. فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ افْتَحْ لِی یا رَبِّ بَابَ الْفَرَجِ بِطَوْلِک، وَ اکسِرْ عَنِّی سُلْطَانَ الْهَمِّ بِحَوْلِک، وَ أَنِلْنِی حُسْنَ النَّظَرِ فِیمَا شَکوْتُ، وَ أَذِقْنِی حَلَاوَةَ الصُّنْعِ فِیمَا سَأَلْتُ، وَ هَبْ لِی‏ مِنْ لَدُنْک رَحْمَةً وَ فَرَجاً هَنِیئاً، وَ اجْعَلْ لِی مِنْ عِنْدِک مَخْرَجاً وَحِیاً.

۹. وَ لَا تَشْغَلْنِی بِالاهْتِمَامِ عَنْ تَعَاهُدِ فُرُوضِک، وَ اسْتِعْمَالِ سُنَّتِک.

۱۰. فَقَدْ ضِقْتُ لِمَا نَزَلَ بی‌یا رَبِّ ذَرْعاً، وَ امْتَلَأْتُ بِحَمْلِ مَا حَدَثَ عَلَی هَمّاً، وَ أَنْتَ الْقَادِرُ عَلَی کشْفِ مَا مُنِیتُ بِهِ، وَ دَفْعِ مَا وَقَعْتُ فِیهِ، فَافْعَلْ بی‌ذَلِک وَ إِنْ لَمْ أَسْتَوْجِبْهُ مِنْک، یا ذَا الْعَرْشِ الْعَظِیمِ.

ترجمه دعای هفتم صحیفه سجادیه

(۱)‌ای کسی که گره هر سختی به دست تو گشوده شود و‌ای که تندی شدائد به عنایتت می‌شکند،‌ای که راه بیرون‌شدن از تنگی و رفتن به سوی آسایش از تو خواسته شود،

(۲) دشواری‌ها به لطف تو آسان گردد و وسایل زندگی و اسباب حیات به رحمت تو فراهم آید و قضا به قدرتت جریان گیرد و همه چیز به اراده تو روان شود،

(۳) تنها به خواست تو بی‌آنکه فرمان دهی، همه چیز فرمان برد، و هر چیز محض اراده‌ات بی‌آنکه نهی کنی از کار بایستد،

(۴) در تمام دشواری‌ها تو را می‌خوانند و در بلیات و گرفتاری‌ها به تو پناه جویند، غیر از بلایی که تو دفع کنی بلایی برطرف نگردد و گرهی نگشاید مگر تواش بگشایی،

(۵) الهی بلایی بر من فرود آمده که سختی و ثقل آن مرا در هم شکسته و گرفتاری‌هایی بر من حمله‌ور شده که تحملش برای من دشوار است (۶) و آن را تو از باب قدرتت بر من وارد کرده‌ای و به اقتدار خود متوجه من نموده‌ای،

(۷) اله من، چیزی را که تو آورده‌ای کسی نبرد و آنچه تو فرستاده‌ای دیگری باز نگرداند و بسته تو را کسی نگشاید و چیزی را که تو بگشایی دیگری نبندد و آنچه را تو دشوار نموده‌ای کسی آسان نکند و آن را که تو ذلیل کرده‌ای یاوری نباشد،

(۸) پس بر محمد و آلش درود فرست و به رحمتت ال‌ها - در آسایش را به رویم باز کن و به قدرتت صولت سلطان غم را در میدان حیات من بشکن و مرا در موردی که از آن شکوه دارم به عنایت و احسانت کامیاب کن و به درخواست من شیرینی اجابت بچشان و از سوی خودت رحمت و گشایشی دلخواه نصیبم فرما و برایم نجات و خلاصی سریع از گرفتاری‌ها مقرر کن

(۹) و مرا به خاطر چیرگی غم از رعایت واجبات و به کار بستن مستحبات خود باز مدار؛

(۱۰) چرا که من به سبب آنچه به سرم آمده بی‌تاب و توان شده، و قلبم از تحمل آنچه در زندگیم رخ نموده، لبریز از اندوه گشته و تو به رفع گرفتاری‌هایم و دفع آنچه در آن در افتاده‌ام توانایی پس قدرتت را درباره من به کار بر، گرچه از جانب تو مستحق آن نیستم،‌ای صاحب عرش

تأکید رهبر انقلاب بر قرائت دعا هنگام وقوع بلا

در آستانه هفته منابع طبیعی و روز ملی درختکاری در تاریخ ۱۳ اسفند ۱۳۹۸، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای طبق روال هرساله‌ی‌شان در محوطه حیاط دفتر رهبری به کاشت نهال پرداختند؛ رویه‌ای سالیانه که این بار با توصیه‌هایی از جانب ایشان برای رفع بلا در جامعه همراه شد.
رهبر انقلاب اسلامی ضمن اشاره به شیوع ویروس کرونا در کشور در توصیه‌ای همگان را به توسل و توجه به پروردگار فراخواندند و گفتند: البته این بلا آنچنان بزرگ نیست و بزرگ‌تر از آن نیز وجود داشته است، اما بنده به دعای برخاسته از دل پاک و صاف جوانان و افراد پرهیزگار برای دفع بلا‌های بزرگ بسیار امیدوارم، چرا که توسل به درگاه خداوند و طلب شفاعت از نبی مکرم اسلام و ائمه بزرگوار می‌تواند بسیاری از مشکلات را برطرف کند.

ایشان افزودند: دعای هفتم صحیفه سجادیه دعای بسیار خوب و خوش‌مضمونی است که می‌توان با این الفاظ زیبا و با توجه به معانی آن با پروردگار سخن گفت.

فایل صوتی دعای هفتم

در ادامه می توانید فایل صوتی این دعا را بشنوید.