سرویس «تابناک»
اجتماعی ـ پس از انجام تحقیقات کارشناسی توسط متخصصان دامپزشکی، علت مرگ ببر سیبری که هفته گذشته در پارک ارم جان باخت، بیماری اعلام شد که خطرناک بوده و میان انسان و حیوان مشترک است.
به گزارش خبرنگار «تابناک»، دليل تلف شدن ببر «نر» در باغ وحش تهران، بيماري «مشمشه» عنوان شد.
بر پایه نتايج نهايي آزمايش‌های باليني صورت گرفته توسط تيم دامپزشكي که دقايقي پيش از مخابره اين خبر مشخص شده، علت تلف شدن ببر «نر» سيبري در باغ وحش تهران، ابتلا به بيماري باكتريايي «مشمشه» بوده است.
از سوي ديگر، قرار است نمونه‌اي براي تأييد نهايي این بيماري از سوی سازمان دامپزشكي به آزمايش مرجع فرستاده شود.
بدين ترتيب، گویا قرنطينه باغ‌وحش تهران، تا عادي شدن شرايط و رفع خطر ادامه مي‌يابد.
مهندس هوشنگ ضيايي، مشاور معاون محيط طبيعي سازمان حفاظت محيط زيست كه دو هفته است مسئوليت پروژه احياي نسل ببر مازندران را بر عهده گرفته، چندي پيش در گفت‌وگويي با ايسنا، با اشاره به انجام تست FIV (ايدز گربه سانان) در باغ وحش تهران گفته بود: نتايج بررسي‌ها نشان داده است، تست FIV ببر نر سيبري، ببر بنگال موجود در باغ وحش تهران و پنج قلاده شير باغ وحش تهران مثبت بوده، ولی نتايج اين تست در ببر ماده منفي بوده است.
وي همچنين تأكيد كرده بود، اگر علت اصلي مرگ ببر سيبري بيماري «مشمشه» باشد، اين بيماري از راه گوشت آلوده وارد بدن اين حيوان شده است.
بنا بر اطلاعات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، مشمشه يك بيماري قابل انتقال از حيوان به انسان است كه با توجه به سابقه وجود آن در كشورهاي همسايه و به ویژه گزارش موارد اخير طغيان اين بيماري بين تك سمي‌ها (الاغ، قاطر، اسب) در كشور عراق و احتمال ورود اين حيوانات آلوده به درون كشور، این به عنوان يك تهديد جدي براي جمعيت تك سمي‌ها و جمعيت انساني در كشور مطرح است.
عامل «مشمشه» همراه با سياه زخم به عنوان سلاح بيولوژيك مدرن از سال 1915 ميلادي مورد استفاده قرار گرفته است و در بسياري از كشورها، اين بيماري پس از انجام اقدامات قرنطينه‌اي و ساير اقدامات كنترلي حذف شده است.
از دهه 1940 ميلادي تاكنون، انتقال مشمشه به انسان در آمريكا ديده نشده، ولي در بين حيوانات اهلي در آفريقا، آسيا، خاورميانه و مركز و جنوب آمريكا شايع است.
این بيماري در گربه‌ها و سگ‌ساناني كه از گوشت اسب‌هاي آلوده تغذيه كرده‌اند، رخ داده است، افزون بر این که ترشحات تنفسي و ترشحات پوستي اسب‌هاي بيمار بسيار مسري است.
مشمشه يكي از بيماری‌هاي رايج در بين اسب‌ها و دیگر تك سمي‌هاي عراق است و احتمال می‌رود در صورت درمان نشدن قطعی ببر ماده، مسئولان مجبور به کشتن این ببر شوند تا از ادامه و تسری شدن آن جلوگیری شود.
گفتوگو با تیم پزشکی:
درباره ببر نر، کار از کار گذشته بود / حال ببر ماده خوب استدکتر تقی‌زاده، سرپرست تیم دامپزشکی معالج ببر سیبری، در گفت‌وگوی اختصاصی با «تابناک» جزییات اقدامات تیم معالج و درمانی ببرهای سیبری در باغ وحش ارم را بیان کرد.
دکتر تقی‌زاده که عضو هیأت علمی بوده و در بخش خصوصی فعال است، می گوید: دوشنبه هفته گذشته به وی اطلاع داده و از سوی سازمان حفاظت محیط زیست، دعوت به همکاری شده است.
در بررسی‌ها و معاینه‌های بالینی، مشخص شد که این ببر از بیماری عفونت تنفسی رنج می‌برده و خونریزی‌هایی نیز داشت که در نتیجه عمل جراحی بود که چند روز پیش روی این ببر انجام شده بود.
همچنین در نشستی که با حضور اعضای تیم دامپزشکی و مسئولان مربوطه برگزار شد، پیشنهاد دادم که حیوان بیهوش و سپس نمونه‌برداری و معاینه دقیق انجام شود، چراکه در حالت عادی، این کار ناممکن بود، ولی به رغم پافشارهای بنده و تیم پزشکی، به دلیل نگرانی از خطرات بیهوش کردن، ببر نر بیهوش نشد و به سختی در حالت هشیاری از وی نمونه‌برداری شد.
وی ادامه داد: پس از معاینات اولیه، با توجه به این‌که هنوز تشخیص دقیق از علت بیماری داده نشده بود، تجویز ادامه آنتی‌بیوتیک‌ها توسط تیم پزشکی سابق و نیز برخی داروهای جدید برای کاهش خونریزی انجام گرفت.
سرپرست تیم دامپزشکی افزود: پس از این کار، نمونه‌های گرفته شده از ببر به آزمایشگاه پاستور ـ که یکی از مراکز دقیق است ـ فرستاده شد و دو روز بعد که برای گرفتن نتایج آزمایش، به آنجا رفتم، مسئول آزمایشگاه از تشخیص نوعی باکتری خبر داد که در رده میکروب‌های «سوموناس» و عامل بیماری «مشمشه» نیز از همین گروه است. این در حالی بود که پس از بازگشت به باغ وحش، متوجه شدیم کار از کار گذشته و ببر نر جان باخته است.
دکتر تقی‌زاده درباره بیماری مشمشه و اقدامات برای جلوگیری از انتقال آن گفت: بیماری مشمشه بین انسان و حیوان مشترک است؛ بنابراین، ما پس از تشخیص این بیماری، بلافاصله به سازمان محیط زیست و شبکه دامپزشکی استان تهران اعلام کردیم و کارهای لازم از جمله، قرنطینه برای جلوگیری از انتقال و شیوع بیماری انجام دادیم.
وی درباره بیماری FIV نیز گفت: آنچه مسلم است، این که ببر نر به بیماری ویروسی FIV که تنها از لحاظ اسمی، شبیه HIV (ایدز) هست مبتلا بوده است. ناگفته نماند که در صورت آلوده شدن گربه‌سانان به ویروس FIV، سیستم دفاعی بدنشان ضعیف می‌شود.
وی ادامه داد: نمی‌توان اعلام رسمی کرد، مبنی بر این که این حیوان، پیش از ورود به ایران آلوده شده، ولی مسأله‌ای که مشخص است، ببر نر در ایران آلوده به بیماری مشمشه شده است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: نتایج پایانی علت مرگ این ببر ـ با توجه به نیاز به نتایج آزمایش های خارجی ـ باید از سوی سازمان حفاظت محیط زیست اعلام شود.
گفتنی است، نتایج بررسی ها و تحقیقات انجام شده از سوی تیم دامپزشکی که زیر نظر من بود، امروز به سازمان حفاظت محیط زیست اعلام شد.
وی در پایان درباره اوضاع و وضعیت جسمی ببر ماده گفت: خوشبختانه، در معاینه های انجام گرفته، مشخص شد، ببر ماده به بیماری آلوده نشده و اوضاع جسمی و اشتهای خوبی دارد.
مشمشه رو دستکم نگیرید، خدایی ناکرده همه گیر نشه. 
