«مرداك» چگونه غول رسانه‌يي شد؟

امیر فاطمی صدر در مطلبی برای تابناک نوشت:

تجاوز به حریم خصوصی، هک اطلاعات، استراغ سمع و واژه هایی از این دست این روزها زیاد به گوش می رسند.

متاسفانه  رشد بی وقفه تکنولوژی های ارتباطی با افول سریع تر بنیان های اخلاقی در این حوزه همراه بوده است، و این امکان را در اختیار افراد سود جو قرار می دهد تا برای فروش بیشتر یک روزنامه، مجله یا خبر، ارزش و اهمیتی برای حوزه خصوصی افراد قائل نبوده و تمام حدود اخلاقی را زیر پا بگذارند.

ماجرای رسوایی استراغ سمع  روزنامه "نیوزآودورلد" از اشخاص مهم و سرشناس انگلیسی تبدیل به موضوع داغ رسانه های غربی گشته است، و از روز شروع این رسوایی برنامه های مختلفی در این مورد از این رسانه ها منتشر گردیده است، و در پی روشن کردن زوایای تاریک این قضیه می باشند. این رسوایی که با تعطیلی این روزنامه، بعد از حدود بیشتر از 100 سال فعالیت در حوزه خبر رسانی، و استعفای افراد سرشناس در این قضیه، دنبال شد، پایان ماجرا نبوده و با قتل شین هوار، روزنامه نگار افشا کننده این رسوایی، ابعاد جدی تری به خود گرفت. تمام این بحران ها متوجه فردی شد که از وی به غول رسانه ای دنیا تعبیر می کنند. فردی به نام رابرت مورداک!!!

روبرت مرداک کیست؟

نام مرداک (مردوخ) برای خیلی از اهالی رسانه نامی آشناست. وی در سال 1931 در ملبورن استرالیا به دنیا آمد و اولین فعالیت رسانه‌ای خود را در روزنامه ای در شهر آدلاید شروع کرد. اندکی بعد به انتشار کتاب پرداخت و توانست در چند دهه اخیر رسانه‌‌هایی را در انگلستان، آمریکا و آسیا به تملک خود درآورده و تأثیری فراگیر بر جریان اخبار و اطلاعات در بازار اطلاع ‌رسانی جهان بگذارد. او در استرالیا، در اواخر دهه 1950 فعالیت خبررسانی را در تلویزیون آغاز کرد، اما فعالیت‌های خبری تلویزیونی جدی او در انگلستان و در سال 1989 آغاز شد. رابرت مورداک، که از وی به عنوان غول رسانه ای جهان یاد می کنند، صاحب 175 روزنامه از جمله روزنامه های مهمی مانند "نیویورک پست" و "تایمز"، "دیلی تلگراف"، وال استریت ژورنال"، "ساندی تایمز" می باشد. تنها در آمریکا، 35 ایستگاه تلویزیونی و شبکه های  تولید و پخش فیلم های سینمایی مانند استودیو قرن بیستم فاکس، در اختیار وی بوده که حدود 40 درصد جمعیت این کشور را تحت پوشش رسانه ای خود قرار می دهد. به این دارایی ها باید چندین شرکت انتشاراتی، حدود 25 شبکه تلویزیونی به 13 زبان زنده دنیا، و مالکیت حدود بیست روزنامه در زادگاهش را افزود. از آخرین اقدامات وی که بیشتر جامعه ایرانی را تحت تاثیر قرارمی دهد، باید به تاسیس شبکه فارسی وان اشاره کرد، که عواقب سوء آن بر روی جامعه ما، بر هیچ کس، پوشیده نیست.

جهت گیری های سیاسی

30 سال پیش مرداک با تبدیل "نیویورک پست" به یک روزنامه مهیج دارای افکار راست گرایانه وارد صحنه مطبوعات آمریکا شده و امروزه، به عنوان کسی شناخته شده است که در زمان جورج بوش پسر، با راه اندازی فاکس نیوز، کفه را به نفع رسانه های محافظه کار، سنگین تر کرد. او سپس 5 میلیارد دلار بابت خرید یکی از ارکان اخبار اقتصادی -"داو جونز" که مالک وال استریت جورنال است - پرداخت؛ اقدامی که وی را به یکی از قدرت های بزرگ تاثیرگذار بر روند اقتصادی - تجاری جهان تبدیل کرد. وی که خود را یک مسیحی ارتدوکس می نامد، از مادری یهودی به دنیا آمده، و بنابر این و بر اساس قول دین یهود، یک یهودی تمام عیار است. جدای از اصل و نسب خانوادگی، ملاحضات غیر غابل انکاری وجود دارد که ادعای مسیحی بودنش را کم رنگ می گرداند. وی عضو فعال بسیاری از سازمان‌های صهیونیستی از جمله لیگ ضد افترا، اتحادیه استیناف یهودی و موزه یهود در نیویورک، مرکز یادبود کوره‌های آدم‎سوزی است، ودر برخی از آن‎ها همچون اتحادیه استیناف یهود، موفق به کسب جایزه بشردوست سال از دست افرادی مثل هنری کیسینجر یهودی نیز شده است.

وی در مراسم جمع ‎آوری کمک مالی برای موزه یهود – مرکز یادبود قربانیان کوره‌های آدم‎سوزی- ، در ۲۹آوریل ۲۰۰۱گفته بود: «من همیشه به آینده اسراییل معتقد بوده و از اهداف جامعه بین‎الملل یهود طرفداری کرده‎ام»

رسوایی از کجا شروع می شود؟

در سال ۲۰۰۶، تحقیقات پلیس اسکاتلندیارد درباره چگونگی دستیابی هفته نامه «نیوز آو در ورلد» به بعضی اطلاعات و مکالمات خصوصی مربوط به دو فرزند ولیعهد انگلیس، از یک تبانی غیر قانونی پرده برداشت. تبانی بین خبرنگار امور دربار نشریه «نیوز آو در ورلد» با یک کارآگاه خصوصی برای هک کردن پیام‌های روی تلفن‌های همراه دستیاران این دو عضو خانواده سلطنتی. نکته اصلی ماجرا آنجا بود که این تبانی در زمانی صورت گرفت که‌اندی کلسون، مسئول سابق روابط عمومی و رسانه‌ای نخست وزیر انگلیس، سردبیر هفته نامه «نیوز آو در ورلد» بود. هفته نامه «نیوز آو در ورلد» بخشی از کمپانی رسانه‌ای «نیوز اینترنشنال» است که نشریات سان، تایمز، ساندی تایمز و نیوز آو در ورلد را در بر می‌گیرد. این کمپانی توسط روبرت مرداک  سهامدار اصلی شرکت «نیوز کورپوریشن» اداره می‌شود.

پس از این وقایع، دیری نگذشت که شماری از نمایندگان مجلس عوام و چند چهره هنری و تلویزیونی، با ادعاهایی مشابه علیه گروه انتشاراتی هفته نامه «نیوز آو در ورلد» اقامه دعوی کردند. وقتی تحقیقات پلیس لندن تعداد تلفن‌های همراه هک شده را بیش از ۵۰ تخمین زد، بر همه معلوم شد که صحبت از یک رسوایی است که در آن باید شمار بیشتری از کارکنان هفته نامه روبرت مرداک دست داشته باشند.
گرچه هک کردن تلفن‌های همراه مقامات دربار و چند هنرپیشه و شخصیت هنری به نوبه خود خبر ساز و جنجال آفرین بود ولی شامل مسائل امنیتی کشور نمی‌شد. اما وقتی نخست، جان پرسکات، معاون نخست وزیر پیشین تونی بلر، و بعد گوردون براون، نخست وزیر سابق از «اسکاتلند یارد» خواستند تا درباره امکان شنود غیر قانونی تلفن‌های آنها تحقیق کند، مسئله‌ای که تا آن روز بیشتر جنبه فاش کردن روابط خصوصی یا پنهانی چند شخصیت مشهور برای فروش بیشتر یک نشریه جنجالی داشت ناگهان ابعاد جدی تری پیدا کرد.

به گفته پلیس بریتانیا، تلفن های حدود چهار هزار نفر از مردم، اعضای خانواده سلطنتی بریتانیا، چهره های مشهور دنیای هنر و ورزش، خانواده های سربازان کشته شده در جنگ افغانستان و قربانیان جرایمی مانند قتل شنود شده است.

احتمال گسترده بودن دامنه این گونه شنودهای غیر قانونی و مطرح شدن نام رهبران سیاسی بریتانیا به عنوان هدفهای احتمالی طراحان استراق سمع، سبب شد تا شماری از نمایندگان پارلمان و شخصیتهای سیاسی از دفتر دادستانی کل بخواهند که مستقل از تحقیقات اسکاتلند یارد، راسأ تحقیقات مستقلی درباره چند و چون این رسوایی انجام دهد.

اما این پایان ماجرا نبود و طی روزهای گذشته پلیس بریتانیا اعلام کرده که به برخی از خانواده قربانیان حادثه بمبگذاری هفتم ژوئیه ۲۰۰۵ لندن خبر داده که تلفنهای آنها احتمالا توسط کارآگاهان خصوصی استخدام شده توسط هفته نامه جنجالی «نیوز آو د رورلد» شنود شده بود.

پیامدهای رسوایی

پس از این رسوایی، خانم بروکس مدیر عامل شرکت نیوز اینترنشنال استعفا داد. این کناره گیری فقط به خانم بروکس محدود نشد و پس از وی لس هینتون، مدیرعامل شرکت داوجونز، ناشر روزنامه وال استریت ژورنال و یکی از بلندپایه ترین دستیاران مورداک نیز استعفا داد. لس هینتون در نامه استعفای خود به روبرت مرداک نوشت از تخلفاتی که در زمان تصدی وی در روزنامه ها و نشریات وابسته به "نیوز اینترنشال" رخ داده بی خبر بود، اما کناره گیری را اقدام مناسبی می داند.

در همین رابطه پلیس فدرال آمریکا (اف بی آی) نیز درباره این اتهام که شرکت رسانه ای "نیوز کورپوریشن" به مالکیت روبرت مرداک، برای شنود مکالمات تلفنی خانواده های قربانیان حملات 11 سپتامبر تلاش کرده بود، تحقیق می کند.

به دنبال این افتضاحات مورداک به همراه پسرش برای ادای توضیحات به مجلس عوام انگلیس فرا خوانده می شود. حضوری  که با حمله یک جوان به مورداک و دفاع همسرش از وی، جنجالی در مطبوعات ایجاد کرده و ابعاد جدی تری به موضوع می دهد.

دامنه این جنجال به این درگیری ختم نشده و مطبوعات از مرگ مشکوک شین هوار، برملا کننده اسرار روزنامه "نیوز آو دورلد" خبر دادند. امری که این پرونده را وارد فاز جدیدی از خود می کند. مرحله ای که بعضی آن را "پاییز آقای امپراتور" می نامند. چنانکه شکست مورداک در تصاحب شبکه ماهواره ای اسکای بی اروپا، و تصمیم سهامداران شرکت "نیوز کورپوریشن" به تغییر مدیریت این غول رسانه ای، شواهد قابل قبولی در این راستا ارزیابی می شوند.

مورداک، جایی در مرور خاطرات جوانیش می گوید:" زندگی یک ناشر بهترین نوع زندگی در دنیا است، و هر کس در برابر آن قرار گیرد، نمی تواند در مقابل جذابیت هایش مقاومت کند."

 آیا مورداک 80 ساله، امروز هم مانند جوانیش می اندیشد؟

منابع:
1. www.zohur12.ir
2. http://jamnews.ir
3. http://www.elsid.ir
4. http://naghdefilm.parsiblog.com