دیپلماسی ایرانی نوشت:
نزدیک به یک قرن است که بحرین با دخالت انگلستان به تدریج از نفوذ ایران خارج شد و حکومت آن در اختیار اقلیت سنی مذهب این کشور قرار گرفت.
ترکیب جمعیتی این کشور که عمدتا از شیعیان تشکیل شده است، در طول این سالها ناآرامیهای زیادی را تجربه کرده است.
در دورانی که بهار عربی گریبان تمامی کشورهای عربی را گرفته است، بحرین نیز از میان کشورهای حوزه خلیجفارس شاهد اعتراض های مردمی بود.
در طول مدت این اعتراضها آل خلیفه همواره ایران را متهم به حمایت از این حرکتها کرد. اما کمیته حقیقتیاب در گزراش اخیر خود دخالت ایران را رد کرده است.
دیپلماسی ایرانی با حسن هانیزاده، کارشناس مسایل خاورمیانه، در این باره گفتگویی داشته است که در زیر میخوانید:
ماهیت کمیته حقیقت یاب مستقل چیست و نتیجه گزارش اخیر آن چه بوده است؟ این کمیته مردمی است که با شرکت چند کشور عربی تشکیل شده است و گزارش اخیر خود را تسلیم دولت و پادشاه بحرین کرده است. در این گزارش اعلام کرده که جمهوری اسلامی ایران هیچگونه نقشی در حوادث اخیر بحرین نداشته و از اینکه دولت بحرین بیش از اندازه از ابزارهای خشونتآمیز علیه تظاهرکنندگان استفاده کرده، ابراز تاسف کرده است. آقای بسیونی حقوقدان برجستهای است که ریاست این کمیته را برعهده داشته، این حقوقدان دلایل و شواهد کاملا دقیقی درباره تظاهرات اخیر مردم بحرین ارائه داده است. همچنین این کمیته اعلام کرد که مطالبات مردم بحرین مطالبات کاملا مشروعی بوده اما دولت بیش از اندازه حساسیت نشان داده و از ابزارهای خشونت آمیز استفاده کرده است. این کمیته پس از ماهها مطالعه و تحقیق گزارش خود را ارائه داده و خواستار آزادی زندانیان سیاسی بحرین شده که در مقابل پادشاه بحرین نیز وعده داده که توصیههای کمیته را عملیاتی کند. اما به نظر میرسد که دولت بحرین همچنان دنبال این ست که تظاهرات مردم را به خارج از این جزیره متصل کرده و جمهوری اسلامی ایران را متهم کند.
چگونه است که این گزارش با آنچه که دولت بحرین ادعا کرده، متفاوت است؟ گزارش کمیته دربرگیرنده برخی حقایق است که خوشایند پادشاه و دولت بحرین نیست. در حقیقت این کمیته به دلیل فشار برخی سازمانهای بینالمللی نسبت به دولت بحرین تشکیل شده است. در حقیقت تلاش دولت بحرین هم این است تا افکار عمومی را راضی کند که کمیته حقیقتیاب برای بررسی اوضاع تشکیل شده است و گزارش این کمیته میتواند به برون رفت بحرین از بحران فعلی کمک کند. اما متاسفانه برخی قدرتها و شخصیتهای موجود در بدنه دولت بحرین مایل نیستند به حقایق تن دردهند و به مطالبات مشروع مردم بحرین پاسخ دهند.
چرا نام ایران در این گزارش مطرح شده است؟ به دلیل آنکه دولت بحرین از ابتدای شروع اعتراض ها در این کشور به دلیل نزدیکی اعتقادات مردم بحرین با مردم ایران تلاش کرد این تظاهرات را به خارج از بحرین نسبت دهد و جمهوری اسلامی ایران را متهم کرد که پشت سر این اعتراضها قرار دارد تا انگیزهای و توجیهی برای سرکوب جنبش اعتراضآمیز مردم بحرین داشته باشد. اما حضور نیروهای سرکوبگر عربستان در بحرین به بهانه دفاع از این کشور در حقیقت اوضاع این کشور را پیچیدهتر کرد. این مساله یکی از اشتباهات برزگ دولت بحرین بود که از دولت عربستان برای سرکوب مردمش استفاده کرد. در نهایت اوضاع این کشور را با دخالت نیروهای سرکوبگر عربستان در بحرین پیچیدهتر کرد. بنابراین بحرین همواره هر حرکت مردمی که علیه حاکمیت صورت بگیرد را به ایران نسبت داده تا انگیزه و توجیهی برای سرکوب این حرکتها داشته باشد.
موضع و سیاست ایران در قبال دولت بحرین و این گزارش چه باید باشد؟ جمهوری اسلامی ایران میتواند بر اساس مستندات و گزارش کمیته حقیقتیاب علیه رژیم آلخلیفه در سازمانهای بینالمللی و حتی دادگاه لاهه و شورای امنیت به دلیل اتهامزنی غیرواقعی به ایران طرح شکایت کنند و رژیم آلخلیفه را در برابر افکارعمومی رسوا کند. بنابراین ایران برمبنای این گزارش که از سوی کمیته حقیقتیاب منتشر شده، میتواند در سازمانهای بینالمللی طرح دعوا کند.
آینده بحرین را چگونه میبینید؟ موضوع مهم این است که اعتراض های مردم بحرین مانند سایر حرکتهای مردمی در جهان عرب به دلیل برخی مطالبات مشروع آغاز شده است. رژیم آل خلیفه درطول چهل سال حاکمیت نامشروع خود بر این جزیره ایرانی، به دلیل گرایشهای خاص مذهبی و طایفهای، اکثریت مردم بحرین را مورد ستم قرار داده است. این دولت امروز باید دست به اصلاحات اساسی بزند و کابینه خود را که بیش از چهل سال است قدرت را در دست دارد، با یک سری تمهیدات و تقسیم پستهای کلیدی میان طوایف مختلف بحرین رژیم خود را نجات دهد؛ در غیراینصورت اگر رژیم آل خلیفه بخواهد به سرکوب مردم بحرین ادامه دهد در آینده با چالشهای جدی و شدیدتری مواجه خواهد شد.