سرویس اجتماعی ـ هم استاد دانشگاه است و هم نفر نخست بورد تخصصی جراحی، اما به دلیل اینکه توان پرداخت مهریه به صورت یک باره را نداشته و با درخواست اقساطی شدن بدهیاش موافقت نشده، نزدیک به یک ماه است در زندان به سر میبرد؛ اینها را برادرش میگوید که او هم پزشک است.
دکتر ناصر درباره برادر زندانیاش میگوید: فرزند شهید هستیم و برادرم با دسترنج خودش اندوختهای داشت که اکنون به دلیل شکایت مسدود شده است و پذیرفته که مابقی مبلغ مهریه را به صورت قسطی پرداخت کند، ولی قاضی موافقت نکرده و حتی درخواست مرخصیاش هم دو بار رد شده است؛ ماندهایم که چه کنیم.
اما جوانی که به دادگاه خانواده مراجعه کرده، شرایط متفاوتی دارد و از دادگاه درخواست اعسار کرده و قرار است امروز چند نفر از همکارانش شهادت بدهند که آه در بساط ندارد. شاید به این روش با پرداخت یک سکه در ماه موافقت بشود و زندانی نشود.
وقتی از وی میپرسیم که مهریه همسرت چه بود، با ناراحتی میگوید: سیصد سکه. البته آن موقع سکه اینقدر گران نبود، ولی چون سکه ثبت شده، باید سکه پرداخت کنم؛ یعنی تا زمانی که پیر شوم، باید هر ماه با چندرغاز پول زندگی کنم و بقیه را قسط بدهم.
زندانیانی که شاید مجرم نیستند!به گزارش «تابناک»، سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس با اشاره به اینکه ستاد دیه و مجلس از مدتها پیش به دنبال ارایه راهکاری برای کاهش زندانیان مهریه هستند، گفت: بر پایه آمارهای ارایه شده به مجلس، هماکنون دو هزار نفر به دلیل ناتوانی در پرداخت مهریه همسرانشان، در زندان هستند که این رقم نسبت به سالهای قبل افزایش یافته است.
همچنین در دو سال گذشته، نزدیک ده هزار نفر به دلیل مهریه زندانی و آزاد شدهاند و این نشان میدهد که مهریه و ناتوانی مرد در پرداخت آن، یکی از مواردی است که از حساسیت ویژهای برخوردار است و باید برای آن تدبیری اندیشید.
رحیمی افزود: در زمان بررسی لایحه حمایت از خانواده، پیشنهادهایی برای جلوگیری از ثبت مهریههای سنگین و نامتعارف و همچنین کاهش زندانیان مهریه ارایه داده شد که هیچ کدام تأیید نشد و از لایحه حذف شد. برداشت مالیات از مهریه و قسط بندی مهریه برای مردانی که عسر و حرج آنها به دادگاه اثبات شده باشد، از جمله این موارد بود.
مهریه که هدیه مرد به همسرش به شمار میرفته، بر اثر عواملی مثل تجمل گرایی، گاه به عاملی تبدیل میشود که به جای اینکه دوام زندگیها را افزایش دهد، برعکس کار کرده و طول عمر زندگی مشترک را کم میکند.
وکیلی که در حوزه خانواده فعالیت میکند در این باره میگوید: «زندگی مشترک یعنی شراکت دو نفر با همدیگر. اینجاست که هر چقدر مهریه افزایش پیدا کند، شرکا از هم میترسند و هر بحث کوچک و عادی هم میتواند منجر به سوء برداشت شده و اختلافات را بزرگ کند، چون مبلغی در میان است که گزاف تعیین شده».
اکنون با مردانی روبهروایم که دارایی دارند؛ اما اموالشان را به صورت صوری به نام افراد دیگر میکنند تا از پرداخت مهریه طفره بروند و یا درخواست اعسار کنند؛ چه بسا اگر مهریه کمتری در میان بود، پرداخت یکجای مبلغ برایشان مقدور میشد و درخواست تقسیط هم نمیکردند. اما در عین حال، افرادی نیز هستند که واقعا توانایی پرداخت مهریه را ندارند و اگر نتوانند این موضوع را اثبات کنند، زندانی خواهند شد.
عضو شورای فرهنگی ـ اجتماعی زنان در این باره به فارس میگوید: هم اکنون نگاه ابزاری به مهریه در جامعه رواج یافته و با افزایش میزان مهریه، میبینیم شمار افرادی که ناتوان از پرداخت هستند و زندانی میشوند، رو به افزایش است.
برای محاسبه مهریه به نرخ روز، میتوانید به بخش مشاوره سایت ارتباطات مردمی قوه قضائیه سر بزنید. جالب اینجاست که در این سایت، راهی برای محاسبه سکه به عنوان مهریه در نظر گرفته نشده است و تنها مبلغ نقدی را میتوان با آن به نرخ روز محاسبه کرد (مجموع نرخ تورم در سالهای پیش). شاید نوسانات بسیار شدید و حتی چند ساعت یک بار نرخ سکه، به این راحتیها و با یک نرمافزار ساده مقدور نبوده که این قابلیت در سایت تعبیه نشده است! مینو اصلانی، راهکار را در ارایه قوانین جدید دانسته و در ادامه میگوید: باید قوانینی وضع شود که از ثبت مهریههای سنگین در هنگام عقد جلوگیری کند. همچنین با فرهنگسازیهای لازم و برگزاری کلاسهای گوناگون برای جوانان و دانشجویان، این موضوع به آنها تفهیم شود که مهریه سنگین موجب تضمین زندگی نمیشود.
اکنون از یک سو، روند تورمی مهریه به شدت رو به افزایش است و از سوی دیگر، با افزایش معنادار نرخ طلاق روبهروایم؛ به عبارت بهتر، گویا سنت حسنه «مهریه» کارکردش را از دست داده است و اینجاست که باید مسئولین دست به کار شوند و با وضع قوانین جدید و فرهنگ سازی، در احیای آن بکوشند.
برای نمونه، باید از ثبت مهریههای بالا خودداری کرد یا با ذکر دو عبارت عندالمطالبه یا عندالاستطاعه در سندهای ازدواج و فرهنگسازی در این زمینه، دستکم در راستای کاهش زندانیان مهریه کاری کرد.