سرانه دانش آموزی؛ وعده بی عمل
مريم بابایی
افزايش سرانه دانش آموزي و واريز آن به حساب مدارس وعده هر ساله مسوولان آموزش و پرورش در واپسين روزهاي مانده به شروع سال تحصيلي است. اما در آن طرف قضيه پاي درددل مديران مدارس دولتي كه بنشينيم معلوم مي شود اغلب تا آخرين روزهاي سال تحصيلي و حتي ماه هاي بعد از آن اين سرانه به حساب مدارس واريز نمي شود. دير واريز شدن يا كم واريز شدن سرانه دانش آموزي، مديران مدارس دولتي را هر ساله خواسته يا ناخواسته دست به دامان خانواده هاي دانش آموزان مي كند. وعده هاي بي عمل در اين زمينه باعث مي شود با وجود ممنوع اعلام شدن دريافت هر گونه وجه هنگام ثبت نام، راهي جز تقاضاي كمك از خانواده ها براي مديران مدارس دولتي باقي نماند.
سرانه دانش آموزي اعتباري است كه مسوولان آموزش و پرورش با توجه به تعداد دانش آموزان هر مدرسه و دوره تحصيلي، در اختيار مديريت مدارس قرار مي دهند تا هزينه هاي مدرسه پوشش داده شود. پرداخت به موقع و به اندازه اين مبلغ است كه دست مديران مدارس دولتي را براي بالابردن كيفيت مدارس بالامي برد. اما مكاتبات و نامه نگاري هاي هر ساله مديران استاني نظام تعليم و تربيت با وزير و ديگر مسوولان آموزش و پرورش مبني بر كمبود اعتبارات سرانه دانش آموزي بيانگر اين است كه افزايش سرانه دانش آموزي و تسهيل در پرداخت آن به مديران تنها وعده يي است كه هر ساله از سوي مسوولان آموزش و پرورش داده مي شود. از طرف ديگر كيفيت آموزشي و امكانات ناچيز اغلب مدارس دولتي در كنار اخبار رسيده از مدارس مبني بر دريافت وجه از خانواده ها بيانگر اين است كه كمبود سرانه دانش آموزي بزرگ ترين دغدغه مديران مدارس دولتي است: دغدغه يي كه در سال هاي اخير با اجراي قانون هدفمند كردن يارانه ها و افزايش هزينه هاي مدارس از بابت قيمت آب و برق و سوخت چندين برابر شده است.
اما با وجود حل نشدن اين مشكلات و با وجود وعده هاي متعدد مسوولان در سال هاي گذشته، امسال نيز طبق روال هر سال وزير آموزش و پرورش صحبت از افزايش سرانه دانش آموزي و واريز آن به حساب مدارس كرده است. روز گذشته حميدرضا حاجي بابايي، در گفت وگو با فارس گفت: سرانه دانش آموزي اي كه در طول يك سال گذشته داشتيم نسبت به سال قبل از آن، حدود 15 درصد افزايش داشت: ضمن اينكه مصوبه دولت براي تخفيف 50 درصدي تعرفه هاي آب، برق و سوخت مدارس را نيز داشتيم. اما به نظر مي رسد مشكلات هر ساله بر سر راه توزيع اين سرانه و رسيدن آن به دست مديران به گوش حاجي بابايي هم رسيده است. چرا كه او در ادامه صحبت از تغيير سيستم توزيع سرانه و تسهيل در رسيدن سرانه دانش آموزي به دست مديران مدارس كرده است. وزير به مساله اخذ وجه هنگام ثبت نام كه ناشي از مشكلات سرانه دانش آموزي است اشاره كرده و گفته تمام تلاش مان را به كار گرفتيم تا خانواده ها در زمينه ثبت نام مشكلي نداشته باشند. اما واقعيت اين است كه مديران مدارس دولتي حتي اگر هنگام ثبت نام از والدين وجهي دريافت نكنند، در طول سال تحت عنوان هزينه هايي چون فوق برنامه، مصوبه انجمن، حق الزحمه دبير ورزش، كاغذ و پلي كپي و... مجبور به پول گرفتن از دانش آموزان به دليل پرداخت نشدن پول براي هزينه هاي جاري توسط دولت هستند.
سرانه دانش آموزي در بودجه 89 مبلغ 24 هزار تومان بوده كه در بودجه 90 به 27 هزار تومان افزايش يافت. بر اين اساس آموزش و پرورش موظف است به تعداد دانش آموزان اين مبلغ را در اختيار مدارس قرار دهد.با اين وجود اگرچه حقوق كاركنان و تعمير و تجهيز مدرسه از منابع ديگر در نظر گرفته شده در بودجه تامين مي شود، اما نپرداختن اين مبلغ است كه مديران مدارس را مجبور به دريافت وجه از دانش آموزان مي كند. گزارش هاي مديران حاكي از اين است كه بعضي سال ها مانند سال 86 اصلاسرانه يي به مدارس پرداخت نشد و در سال هاي ديگر از جمله سال 89 با وجود وعده وزير مبني بر اينكه سرانه مدارس تابستان به حساب آنها واريز مي شود، بين 5 تا 20 درصد سرانه قانوني آن هم با تاخير به مدارس داده شد.
سرانه دانش آموزي كامل پرداخت نمي شود
مهدي بهلولي، كارشناس آموزش و پرورش و عضو كانون صنفي معلمان از مشكلات مديران مدارس دولتي درباره پرداخت نشدن به موقع و كافي سرانه دانش آموزي مي گويد. به گفته او اين سرانه در سال هاي گذشته بين مبالغ 18 تا 22 هزار تومان و نهايتا 26 هزار تومان بوده است اما تاكنون به طور تمام و كمال در مدارس دولتي پرداخت نشده است. او به مدرسه يي اشاره مي كند كه قرار بود در سال هاي گذشته به ازاي تعداد دانش آموزان خود 10 ميليون تومان سرانه دريافت كند اما نهايتا در پايان سال تنها دو ميليون تومان به حساب مدرسه واريز شد. به گفته اين كارشناس با وجود صحبت هاي مسوولان، دغدغه مهم مديران مدارس تمام و كمال پرداخت نشدن سرانه است كه باعث شده در آخر سال قبض هاي مدارس تلنبار شود. بهلولي از دير واريز شدن سرانه دانش آموزي هم انتقاد مي كند. به گفته او در بيشتر مدارس اين پول ابتداي سال تحصيلي كه مديران براي مخارج مدارس به پول احتياج دارند واريز نمي شود و از طرف ديگر به مديران دستور داده مي شود از خانواده ها پولي نگيرند. به اعتقاد او در چنين شرايطي مديران در شرايط دوگانه يي قرار مي گيرند.
قاسم جعفري، عضو كميسيون آموزش مجلس به رعايت عدالت در توزيع سرانه دانش آموزي توسط مسوولان تاكيد مي كند. به گفته او مجلس از افزايش طبيعي و بجا در بودجه آموزش و پرورش حمايت مي كند چراكه هزينه در اين بخش سرمايه گذاري محسوب مي شود. به گفته او مناطق محروم و كمتربرخوردار در روستاها و در كلانشهرها بايد بيشتر از لحاظ سرانه دانش آموزي مورد توجه قرار گيرند. جعفري معتقد است وقتي وزير از افزايش سرانه دانش آموزي صحبت مي كند، حتما بودجه و درآمدهاي اين وزارتخانه را در نظر گرفته است. در همين راستا سال گذشته وزير آموزش و پرورش به هدفمند سازي سرانه دانش آموزي در سال تحصيلي 91ـ90 اشاره كرد. او در آن زمان گفت: در حال مذاكره و صحبت با دولت هستيم تا بتوانيم سرانه دانش آموزي را افزايش دهيم و هدفمند كنيم. به گفته او بايد مدارس سراسر كشور تقسيم بندي شوند و با توجه به نياز مدارس، به آنها كمك كنيم. اما با اين وجود، عدم تناسب بين هزينه هاي مدارس و سرانه دانش آموزي موضوعي است كه براي مديران مدارس دولتي هنوز حل نشده باقي مانده است.
منبع: اعتماد
سرانه دانش آموزي اعتباري است كه مسوولان آموزش و پرورش با توجه به تعداد دانش آموزان هر مدرسه و دوره تحصيلي، در اختيار مديريت مدارس قرار مي دهند تا هزينه هاي مدرسه پوشش داده شود. پرداخت به موقع و به اندازه اين مبلغ است كه دست مديران مدارس دولتي را براي بالابردن كيفيت مدارس بالامي برد. اما مكاتبات و نامه نگاري هاي هر ساله مديران استاني نظام تعليم و تربيت با وزير و ديگر مسوولان آموزش و پرورش مبني بر كمبود اعتبارات سرانه دانش آموزي بيانگر اين است كه افزايش سرانه دانش آموزي و تسهيل در پرداخت آن به مديران تنها وعده يي است كه هر ساله از سوي مسوولان آموزش و پرورش داده مي شود. از طرف ديگر كيفيت آموزشي و امكانات ناچيز اغلب مدارس دولتي در كنار اخبار رسيده از مدارس مبني بر دريافت وجه از خانواده ها بيانگر اين است كه كمبود سرانه دانش آموزي بزرگ ترين دغدغه مديران مدارس دولتي است: دغدغه يي كه در سال هاي اخير با اجراي قانون هدفمند كردن يارانه ها و افزايش هزينه هاي مدارس از بابت قيمت آب و برق و سوخت چندين برابر شده است.
اما با وجود حل نشدن اين مشكلات و با وجود وعده هاي متعدد مسوولان در سال هاي گذشته، امسال نيز طبق روال هر سال وزير آموزش و پرورش صحبت از افزايش سرانه دانش آموزي و واريز آن به حساب مدارس كرده است. روز گذشته حميدرضا حاجي بابايي، در گفت وگو با فارس گفت: سرانه دانش آموزي اي كه در طول يك سال گذشته داشتيم نسبت به سال قبل از آن، حدود 15 درصد افزايش داشت: ضمن اينكه مصوبه دولت براي تخفيف 50 درصدي تعرفه هاي آب، برق و سوخت مدارس را نيز داشتيم. اما به نظر مي رسد مشكلات هر ساله بر سر راه توزيع اين سرانه و رسيدن آن به دست مديران به گوش حاجي بابايي هم رسيده است. چرا كه او در ادامه صحبت از تغيير سيستم توزيع سرانه و تسهيل در رسيدن سرانه دانش آموزي به دست مديران مدارس كرده است. وزير به مساله اخذ وجه هنگام ثبت نام كه ناشي از مشكلات سرانه دانش آموزي است اشاره كرده و گفته تمام تلاش مان را به كار گرفتيم تا خانواده ها در زمينه ثبت نام مشكلي نداشته باشند. اما واقعيت اين است كه مديران مدارس دولتي حتي اگر هنگام ثبت نام از والدين وجهي دريافت نكنند، در طول سال تحت عنوان هزينه هايي چون فوق برنامه، مصوبه انجمن، حق الزحمه دبير ورزش، كاغذ و پلي كپي و... مجبور به پول گرفتن از دانش آموزان به دليل پرداخت نشدن پول براي هزينه هاي جاري توسط دولت هستند.
سرانه دانش آموزي در بودجه 89 مبلغ 24 هزار تومان بوده كه در بودجه 90 به 27 هزار تومان افزايش يافت. بر اين اساس آموزش و پرورش موظف است به تعداد دانش آموزان اين مبلغ را در اختيار مدارس قرار دهد.با اين وجود اگرچه حقوق كاركنان و تعمير و تجهيز مدرسه از منابع ديگر در نظر گرفته شده در بودجه تامين مي شود، اما نپرداختن اين مبلغ است كه مديران مدارس را مجبور به دريافت وجه از دانش آموزان مي كند. گزارش هاي مديران حاكي از اين است كه بعضي سال ها مانند سال 86 اصلاسرانه يي به مدارس پرداخت نشد و در سال هاي ديگر از جمله سال 89 با وجود وعده وزير مبني بر اينكه سرانه مدارس تابستان به حساب آنها واريز مي شود، بين 5 تا 20 درصد سرانه قانوني آن هم با تاخير به مدارس داده شد.
سرانه دانش آموزي كامل پرداخت نمي شود
مهدي بهلولي، كارشناس آموزش و پرورش و عضو كانون صنفي معلمان از مشكلات مديران مدارس دولتي درباره پرداخت نشدن به موقع و كافي سرانه دانش آموزي مي گويد. به گفته او اين سرانه در سال هاي گذشته بين مبالغ 18 تا 22 هزار تومان و نهايتا 26 هزار تومان بوده است اما تاكنون به طور تمام و كمال در مدارس دولتي پرداخت نشده است. او به مدرسه يي اشاره مي كند كه قرار بود در سال هاي گذشته به ازاي تعداد دانش آموزان خود 10 ميليون تومان سرانه دريافت كند اما نهايتا در پايان سال تنها دو ميليون تومان به حساب مدرسه واريز شد. به گفته اين كارشناس با وجود صحبت هاي مسوولان، دغدغه مهم مديران مدارس تمام و كمال پرداخت نشدن سرانه است كه باعث شده در آخر سال قبض هاي مدارس تلنبار شود. بهلولي از دير واريز شدن سرانه دانش آموزي هم انتقاد مي كند. به گفته او در بيشتر مدارس اين پول ابتداي سال تحصيلي كه مديران براي مخارج مدارس به پول احتياج دارند واريز نمي شود و از طرف ديگر به مديران دستور داده مي شود از خانواده ها پولي نگيرند. به اعتقاد او در چنين شرايطي مديران در شرايط دوگانه يي قرار مي گيرند.
قاسم جعفري، عضو كميسيون آموزش مجلس به رعايت عدالت در توزيع سرانه دانش آموزي توسط مسوولان تاكيد مي كند. به گفته او مجلس از افزايش طبيعي و بجا در بودجه آموزش و پرورش حمايت مي كند چراكه هزينه در اين بخش سرمايه گذاري محسوب مي شود. به گفته او مناطق محروم و كمتربرخوردار در روستاها و در كلانشهرها بايد بيشتر از لحاظ سرانه دانش آموزي مورد توجه قرار گيرند. جعفري معتقد است وقتي وزير از افزايش سرانه دانش آموزي صحبت مي كند، حتما بودجه و درآمدهاي اين وزارتخانه را در نظر گرفته است. در همين راستا سال گذشته وزير آموزش و پرورش به هدفمند سازي سرانه دانش آموزي در سال تحصيلي 91ـ90 اشاره كرد. او در آن زمان گفت: در حال مذاكره و صحبت با دولت هستيم تا بتوانيم سرانه دانش آموزي را افزايش دهيم و هدفمند كنيم. به گفته او بايد مدارس سراسر كشور تقسيم بندي شوند و با توجه به نياز مدارس، به آنها كمك كنيم. اما با اين وجود، عدم تناسب بين هزينه هاي مدارس و سرانه دانش آموزي موضوعي است كه براي مديران مدارس دولتي هنوز حل نشده باقي مانده است.
منبع: اعتماد
