دیدگاه «شورای عالی انقلاب فرهنگی» را شخصی تلقی کنیم؟!

نهمین سالگرد زلزله بم در حالی از راه رسیده که به نظر می رسد داستانها و حکایت های مرتبط با آن هنوز در قالب یک بغض فروخورده برخی را آزار داده و با هر بهانه‌ای بروز پیدا می‌کند؛ اینجاست که با هربار تکرار زمین لرزه در یک نقطه کشور، برخی از مشقتهایی سخن می‌گویند که بمی ها طی نه سال گذشته کشیده‌اند، از خرابی‌هایی که تازه آباد شده‌اند، از داغ‌هایی که تازه به سردی گراییده‌اند و بالاخره از عبرت‌هایی که گرفته نشده‌اند!

به گزارش «تابناک»، در آخرین روزهای تابستان سال هشتاد و نه، زمانی که دبير شوراي فرهنگ عمومي كشور از اضافه شدن چند مناسبت و همچنین حذف چند مناسبت دیگر از یادبودهای تقویم رسمی کشور به پیشنهاد این شورا و تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي خبر داد، کمتر کسی باور می‌کرد که در کنار تغییر و تحولاتی که بعضا ریشه سیاسی داشتند، روز ملی ایمنی در برابر زلزله هم حذف شود.

این روز ملی که به مناسبت وقوع زلزله دردناک بم در پنجم دی ماه 1382 و به احترام بیش از بیست و شش هزار جان باخته و افزون بر سی هزار مجروح این حادثه طبیعی، نامگذاری شده بود، دو سال است که از تقویم رسمی کشورمان رخت بر بسته اما پر واضح است که این تصمیم تنها ممکن است به کمرنگ شدن شدت ویرانی این پدیده در اذهان منجر شده و غفلت از اصول ایمنی را به همراه بیاورد.

بدین ترتیب در شرایطی که سالهاست بحث ایمنی در برابر زلزله به صورت موثر پیگیری شده و به وقایع مثبتی همچون تدوین استانداردهای ساختمان -مانند آیین نامه 2800- و اجباری شدن آنها، تدریس جزوات آموزش ایمنی در برابر زلزله در حاشیه درس آمادگی دفاعی، برگزاری مانور ایمنی در مدارس، نامگذاری سالروز زلزله تلخ بم به مناسبت یادآوری ملی این روز و ... منجر شده بود، اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست رئیس جمهور تصمیمی اتخاذ می کنند که تنها بی اهمیت دانستن مقوله ایمنی در مقابل پدیده ای مخرب است که با توجه به زیر ساخت های نا مناسب کشورمان، نوع نه چندان قدرت مند آن هم قادر است بحران ساز شود.

زلزله چند ماه گذشته اهر و ورزقان بهترین مثال از این نوع است؛ چراکه وقتی روستایی داشته باشیم که در سقف هیچ یک از خانه های آن تیر آهن استفاده نشده و اصلا یک دیوار ساخته شده با سیمان در گرداگرد آنها دیده نشود، هر چند تلخ است، اما خرابی شدید و میزان زیاد آمار مجروح و جان باخته، طبیعی جلوه خواهد کرد اما همه اینها برای کم اهمیت دانستن یادآوری رویدادی که دست بر قضا -به دلیل واقع شدن در نوار جهانی زلزله- در کشورمان بسیار رخ می‌دهد، به اندازه یک روز از سال کافی نخواهد بود.

ناگفته پیداست که آموزش نکات ایمنی آخرین راهکار برای کاهش اثرات مخرب پدیده‌ای چون زلزله بوده و شاید هرگز شناسایی تاثیر دقیق آن بر کاهش آمار جان‌باختگان و افزایش نجات‌یافتگان مقدور نباشد که البته هیچ کدام از کارشناسان ایمنی هم اصراری بر آن ندارند، اما بدیهی است که آموزش امری وابسته به زمان بوده و اثرات آن در درازمدت آشکار می شود؛ اینجاست که چه بسا یکی از کارکردهای یادآوری زلزله در تقویم، آموزش ایمنی در مقابل این پدیده ویرانگر ولو در حد یادآوری کلامی برخی نکات آموزشی یا تاثیر استانداردهای ساخت و ساز و زنهار از خطاهای فاحشی باشد که می توانند مرگ آفرین باشند.

به عبارت بهتر، در شرایطی که کارشناسان ایمنی در مقابل زلزله، فارغ از به کار گیری یا غفلت سازندگان بنا از اصول ایمنی، مقابله در برابر اثرات مخرب زلزله را به سه فاز (پیش از زلزله، هنگام زلزله و پس از زلزله) تقسیم کرده و توصیه هایی ارائه می دهند که می توانند منجر به آمار تلفات شوند، مجموعه نخبگان حاضر در شورای انقلاب فرهنگی به ریاست رئیس جمهور، بدون اینکه برای کارشان دلیل و برهانی ارائه دهند، رای به لغو روز ملی در نظر گرفته شده برای این روز می دهند تا نشان دهند که به ظاهر کوچکترین اهمیتی برای ایمنی و آموزش اصول پیشگیرانه قائل نیستند که اگر غیر از این بود، دست کم روز دیگری را به این امر اختصاص می دادند.

اینجاست که به ناچار یا می بایست این اتفاق نامیمون را به رویکردهای دوگانه دکتر احمدی نژاد، رئیس این شورا نسبت بدهیم که گاه با تناقضاتی مانند بی تاثیر دانستن قطعنامه های خارجی علیه کشورمان و سپس گلایه از تحریم ها در زمان بروز بحران ارزی و غیره، نشان داده که استعداد عجیبی برای بی اهمیت دانستن موارد گاه حیاتی داشته و در این صورت باید بپذیریم که دیدگاه «شوراي عالي انقلاب فرهنگي» در حذف روز ملی ایمنی در برابر زلزله شخصی بوده است و یا نه؛ می بایست این نادیده گرفتن را ماحصل تصمیم جمعی اعضای شورا دانسته و به دنبال چرایی وقوع آن باشیم؛ هرچند که سپری شدن بیش از دو سال از آن تصمیم نشان می دهد که کشف سر این کار محال است مگر اینکه یک از حاضران در آن نشست، پشت پرده این مصوبه را افشا کند!