زمین نمی‌گذارد. اگر همه هم یادشان برود، زمین نمی‌گذارد. می‌لرزد و درد را – اگر- از یاد مردم رفته باشد، به یادشان می‌آورد. جنوب، شمال، شرق و غرب هم ندارد. می‌چرخد و می‌چرخد، بعد در یک لحظه چنان می‌لرزد و می‌لرزاند که تا مردم به خودشان بیایند و بفهمند چه شده، همه چیز را از بین برده؛ خانه و جان و کودک و پیر و جوان را.
به گزارش بهار، حالا هفت‌ماه از زلزله آذربایجان‌شرقی گذشته و این‌بار مرکز زلزله از شمال به جنوب رفته: بوشهر. خود بوشهر که نه، روستاهای اطراف آن. مثل زلزله آذربایجان که خانه و جان و زندگی مردم روستاهای دورافتاده را گرفت و بعد از هفت‌ماه هنوز آن‌ها که بازمانده‌اند از آوار، به همراه خانه‌هایشان، از زیر آوار قد علم نکرده‌اند.
ساعت چهار بعدازظهر سه‌شنبه بود که اتفاق افتاد؛ زمین در منطقه کاکی بوشهر با شدت 1/6 ریشتر لرزید، چند روستا صددرصد تخریب شدند، تعداد بسیاری هم کشته و زخمی شدند؛ تعدادی که منابع رسمی آمارشان را یک چیز اعلام می‌کند، محلی‌ها یک چیز دیگر.
حالا نیروهای امدادی از چند استان خودشان را به روستاها رسانده‌اند؛ مردم خانه‌هایشان را ترک کرده‌اند و چادرها در کوچه و خیابان برپا شده است.
روستاهای باغان و شُنبه 90 تا صددرصد تخریب شده‌اند و تعدادی از روستاها هم پشت سد کوه‌ها مانده‌اند و هنوز بالگردهای نجات به آن‌ها نرسیده‌اند. منطقه لاور شرقی در شهرستان دشتی که کوه تنگه سدر در آن ریزش کرده، یکی از مناطقی است که هنوز ساکنان خانه‌های آن‌ها زیر آوار مانده‌اند و کسی برای نجات به آن‌جا نرسیده است.
تعداد کشته‌ها؛ اختلاف در آمار
اما تعداد کشته‌ها مشخص نیست. استاندار بوشهر می‌گوید 37نفر که براساس اعلام سازمان پزشکی‌قانونی، هشت‌نفر از آن‌ها زیر 10سال سن داشته‌اند، هشت نفر بین 10 تا 50 سال و 19 نفر بالای 50 سال بوده‌اند؛ در‌مجموع 18زن، 9مرد و هشت کودک که سازمان پزشکی‌قانونی اسامی 26نفر از آن‌ها را اعلام کرده است. استاندار می‌گوید تعداد زخمی‌ها هم تا به حال به 950نفر رسیده است.
اما آمار غیررسمی تعداد بیشتری را نشان می‌دهد؛ آماری که از گفته‌های ساکنان محلی این روستاها برمی‌آید. یک خبرنگار محلی در گفت‌وگو با «بهار» می‌گوید که کارکنان بیمارستان‌های اطراف مناطق زلزله‌زده می‌گویند آمار کشته‌ها بیشتر از این حرف‌هاست: «آماری که از بیمارستان‌ها به ما رسیده نشان می‌دهد که تعداد کشته‌ها بیش از صدنفر است اما استانداری براساس آماری که پزشکی‌قانونی اعلام کرده، می‌گوید 37 تا 50 نفر کشته شده‌اند.» آن‌طور که او می‌گوید از زمان زلزله تاکنون، 60 پس‌لرزه این مناطق را لرزانده و مردم را به وحشت بسیاری انداخته است. محمد رحیمی‌زاده، یکی از ساکنان روستای سنا هم درباره تعداد کشته‌شدگان در زلزله می‌گوید: «ساکنان محلی تعداد کشته‌ها را با انگشتانشان شمرده‌اند و فقط تعداد کشته‌ها در افراد فامیل و آشنا تا به حال به 71نفر رسیده است. این‌ها غیر از کشته‌شده‌ها در روستاهای صعب‌العبوری است که قرار بوده صبح چهارشنبه بالگردها به آن‌جا بروند و البته هنوز نرفته‌اند.»
خسارت اولیه زلزله؛ 154میلیارد تومان
اگر تعداد کشته‌ها مشخص نیست، خبرها درباره خانه‌هایی که تخریب شده و خساراتی که زلزله به وجود آورده، کمی دقیق‌تر به نظر می‌رسد. آن‌طور که معاون عمرانی استاندار بوشهر اعلام کرده، خسارت اولیه زلزله در شهرستان دشتی 154میلیارد تومان در بخش‌های مختلف برآورد شده است. شاپور رستمی گفته که «در شش روستای شهرستان دشتی، زلزله خساراتی داشته که براساس آن تنها در منطقه شنبه بیش از 450 واحد صددرصد تخریب شدند. در کاکی 2780 واحد، درویشی 77 واحد، باغان 200 واحد، کردلان 67 واحد و سنا 225 واحد تخریب شدند.»
او گفته است که «بیش از یک‌میلیارد و 300میلیون تومان هم به تاسیسات آبرسانی شنبه خسارت وارد شده که بر اثر این تخریب، ساختمان آب و فاضلاب و شبکه آبرسانی این شهر تخریب شده و 500 انشعاب آب و دو کیلومتر خط انتقال هم آسیب دیده است.»
صددرصد خانه‌های تخریبی، فاقد استانداردهای حداقلی
قدمی، رییس سازمان مدیریت بحران کشور، هم تخریب هزار منزل مسکونی در مناطق زلزله‌زده را تایید کرده و گفته است که «800 واحد مسکونی به طور کامل تخریب شده اما وضعیت خانه‌های روستایی به گونه‌ای است که خانه‌هایی با تخریب 30درصدی، کاملا تخریب شده تلقی می‌شود و باید بازسازی شود.» آن‌طور که او گفته صددرصد منازل مسکونی تخریب‌شده فاقد استانداردهای حداقلی ساخت‌وساز بوده‌اند و جزو بافت فرسوده محسوب می‌شدند.
آمار امدادرسانی به زلزله‌زدگان
رییس اورژانس کشور هم آخرین وضعیت امدادرسانی به مصدومان زلزله بوشهر را مطلوب دانسته است. محمدتقی طالبیان با بیان این‌که تاکنون از میان مجروحان، 131 نفر در بیمارستان‌های استان بوشهر پذیرش شده‌اند به ایسنا گفته است: «این افراد ابتدا به بیمارستان زینبیه و پس از آن به بیمارستان‌های شهدای خلیج‌فارس، سلمان فارسی و خاتم در بوشهر منتقل شدند.» به گفته او، اورژانس در مجموع 65 ماموریت از محل حادثه به زینبیه و 85 مورد نیز ماموریت تحت مراقبت‌های ویژه به بیمارستان‌های سانترال داشته است.
رییس اورژانس کشور از آماده‌باش 10 بیمارستان در استان فارس، دو بیمارستان در شهر یاسوج، چهار بیمارستان در هرمزگان و 10 بیمارستان در سطح استان بوشهر خبر داده و گفته است: «تا به این لحظه مورد اعزامی به خارج از استان نداشته‌ایم. در حال حاضر 9 دستگاه اتوبوس آمبولانس، یک دستگاه اتوبوس کلینیک و یک دستگاه اتوبوس اتاق عمل در محل حادثه حاضر هستند و تمام پایگاه‌های اورژانس نیز آماده ارائه خدمات به زلزله‌زدگان هستند.»
مسئول ستاد هدایت عملیات بحران دانشگاه علوم‌پزشکی بوشهر هم از ترخیص 26 نفر از مصدومان زلزله از بیمارستان و در عین حال وخامت حال شش نفر از مجروحان خبر داده است. سید‌مجید حسینی درباره آخرین وضعیت امدادرسانی به مصدومان زلزله استان بوشهر گفته است که «از 131 نفری که در بیمارستان‌های استان بوشهر پذیرش شدند، 26 نفر پس از دریافت خدمات درمانی و بهبود، از بیمارستان ترخیص شده‌اند.» به گفته او شش نفر از مصدومان هم در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌های شهدای خلیج‌فارس و سلمان‌فارس بستری شده‌اند. براساس خبرها، از میان افراد پذیرش‌شده در بیمارستان، 70 نفر را مردان و 61 نفر را زنان شامل می‌شوند. در میان مجروحان بستری هم 14 کودک زیر 12 سال دیده می‌شود.
واقعا درک میکنم