موضع‌گیری شدید «دوستان سوریه» علیه ایران و حزب‌الله

کشورهای خارجی حامی مخالفان دولت سوریه که نام گروه «دوستان سوریه» را برای خود برگزیده اند، در شرایطی طی روزهای گذشته در پایتخت اردن به مذاکره نشستند که در عرصه میدانی سوریه، تحولات مهمی رخ داده است. گزارش ها حاکی از آن است که این بار این کشورها به طور مستقیم تری ایران و حزب الله را هدف اتهام زنی های خود قرار داده اند.

به گزارش «تابناک»، در حالی که طی روزهای اخیر، ارتش سوریه در منطقه راهبردی «قصیر» در حال پیشروی بوده، کشورهای عضو گروه موسوم به «دوستان سوریه» در اردن گرد هم آمدند تا به بازنگری در راهبردهای خود در قبال حمایت از مخالفان این کشور بپردازند.

اما جالب توجه ترین نکته ای که در این کنفرانس نمود پیدا کرد این بود که کشورهای خارجی که طی دو سال اخیر با ابزارهای مختلف و به گونه ای آشکار به مداخله در سوریه و حمایت مالی و تسلیحاتی از گروه های مخالف سوری پرداخته اند، ضمن طرح این ادعا که ایران و حزب الله در درگیری های سوریه حضور مستقیم دارند، خواستار خاتمه یافتن این حضور شدند.

به نوشته «گاردین»، کشورهای شرکت کننده در این کنفرانس از ایران و حزب الله خواستند «رزمندگان خود را فوراً از سوریه خارج کنند» و با ادعای اینکه ایران و حزب الله در سوریه حضور مستقیم نظامی دارند، این امر را تهدیدی برای ثبات منطقه دانستند.

در بیانیه پایانی این کنفرانس، عنوان شد که کشورهای عضو گروه «دوستان سوریه» تا زمان برگزاری کنفرانس بین المللی حل بحران سوریه، حمایت از مخالفان این کشور را بیش از پیش افزایش داده و هر اقدام ضروری دیگری را نیز در این زمینه به انجام خواهند رساند.

در همین حال و در شرایطی که طی روزهای اخیر، ارتش سوریه پیشرفت های مهمی در شهر راهبردی «القصیر» در استان «حمص» داشته، گروه موسوم به ائتلاف مخالفان سوریه از شورشیان مسلح در سراسر سوریه خواست برای مبارزه با نیروهای دولتی به این شهر بروند. رئیس این ائتلاف از شورشیان خارج از سوریه نیز خواست با رفتن به این منطقه، وارد مبارزه شوند.

علاوه بر این، به نظر می رسد این تحولات به شدت اسباب نگرانی کشورهای غربی حامی مخالفان را نیز فراهم کرده؛ زیرا بر اساس گزارش گاردین، آمریکا که تاکنون خود را مخالف مسلح کردن شورشیان سوری نشان می داد، در حال رایزنی با دیگر کشورهای عضو گروه دوستان سوریه است تا آن ها را متقاعد کند از اصلاحیه پیشنهادی انگلیس در تحریم تسلیحاتی مخالفان سوری و افزایش فشار بر دولت اسد حمایت کنند.

البته این موضوعی است که به شدت از سوی گروه های شورشی سوری نیز دنبال می شود؛ زیرا «سلیم ادریس»، فرمانده «شورای عالی نظامی» شورشیان در نامه ای به جان کری، وزیر خارجه آمریکا اظهار داشته مخالفین مسلح سوری تنها در صورتی در کنفرانس صلح ژنو شرکت می کنند که ابتدا ایالات متحده با ارسال سلاح برای آن ها موافقت کرده و برایشان به صورت مستقیم تسلیحات فراهم کند.

در این نامه که نشریه «فارن پالیسی» آن را افشا کرده، آمده: «برای اینکه مذاکرات دارای محتوا باشد، ما باید به یک توازن راهبردی دست پیدا کنیم و بدون آن، رژیم خود را آنچنان قدرتمند می بیند که خواسته های خود را دیکته کند...».

اما آنچه از مجموع این تحولات و موضع گیری ها برمی آید این است که وقایع اخیر در شهر القصیر و پیشروی های ارتش سوریه در این منطقه که برای شورشیان به نوعی غیرمنتظره بود، توازن راهبردی را به ضرر گروه های شورشی تغییر داده و این گروه ها و متحدان خارجیشان را به شدت به تکاپو واداشته است.

به این ترتیب، کشورهای غربی و به ویژه آمریکا در حال حاضر در تنگنایی اساسی در قبال سوریه قرار گرفته اند؛ زیرا از یک سو، بر اساس توافق جان کری با همتای روس خود، هر دو کشور حمایت خود را از برگزاری کنفرانس صلحی با حضور همه طرف های درگیر در سوریه ابراز کردند و از سوی دیگر، در صورتی که آمریکا بخواهد به خواسته های مخالفان تن دهد، عملاً کنفرانس صلحی در کار نخواهد بود.

این در حالی است که آمریکا نسبت به موفقیت نهایی نیروهای شورشی مطمئن نبوده و نسبت به چشم انداز مداخله مستقیم نظامی نیز ملاحظات اساسی دارد.

بر این اساس، سناریویی که می توان در آینده نزدیک انتظار آن را داشت، این است که کشورهای غربی برای حفظ حداقلی از توازن نیروها در عرصه میدانی سوریه، کمک های خود را به گروه های شورشی افزایش دهند؛ اما از سوی دیگر و باز هم برای حفظ این توازن که طی روزهای اخیر به ضرر شورشیان در حال بر هم خوردن است، تلاش خود را برای برگزاری هر چه سریعتر کنفرانس صلح در ژنو انجام دهند.