بنا بر اصل ۱۲۴ قانون اساسی، رئیسجمهور میتواند برای انجام وظایف قانونی خود معاونانی داشته باشد. معاون اول رئیسجمهور هم با موافقت وی، اداره هیأت وزیران و مسئولیت هماهنگی دیگر معاونتها را به عهده خواهد داشت.
به گزارش «تابناک»، فهرست معاونین محمود احمدینژاد در
دولتهای دهم و یازدهم به مرور طولانیتر شد و حتی از دو رقمی هم گذشت؛ معاونتهایی که
شمار آنها در دولت جدید، دچار تغییراتی احتمالی خواهد شد.
معاونتهایی که تعیین تکلیف شدهاند
هر چند دوره دوم ریاستجمهوری محمود احمدینژاد با انتصاب مشایی به معاونت اول و اصرار بر بقای و حواشی مرتبط با آن، تحت تأثیر شدید قرار گرفت، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس دولت یازدهم بدون حاشیهای خاص به معاونت اول رئیسجمهور رسید و احتمالا نقش پررنگی در مدیریت مسائل اقتصادی در دولت جدید خواهد داشت.
در دولت اول احمدینژاد، پرویز داودی معاون اول بود ولی در دوره دوم ریاستجمهوری وی جای خود را به مشایی و پس از آن محمدرضا رحیمی داد. حجتالاسلام تیمور علی عسکری نیز معاون پارلمانی رئیسجمهور خواهد بود. وی پیش از این نمایندگی مردم مشهد در مجلس هفتم و مشاورت پارلمانی هاشمی رفسنجانی را بر عهده داشته است.
معاونتهایی با گزینههای مطرح
چند سازمان و پست معاونت ریاستجمهوری احتمالا در آینده نزدیک دچار تغییر ساختار مهمی نخواهد شد. برخی از این معاونتها گزینههای مطرحی هم دارند.
معاونت اجرایی رئیسجمهور
هرچند چند روز پیش از این، برخی خبرگزاریها از تصدی سمت معاونت اجرایی از سوی مرتضی بانک خبر دادند، طولی نکشید که این خبر تکذیب شد. محمد شریعتمداری، گزینه جدیدی است که برای این معاونت ریاستجمهوری مطرح شده است. گویا عدم قطعیت و اعلام نامزدهای معاونت اجرایی رئیسجمهور تا اندازهای برگرفته از سرنوشت وزارت رفاه در دولت جدید است! اگر علی ربیعی در کسب رأی اعتماد مجلس برای این وزارتخانه به موفقیت برسد، آن گاه رئیسجمهور با تمرکز بهتر معاون اجرایی خود و نیز رئیس آینده سازمان تأمین اجتماعی را برخواهد گزید.
سازمان محیط زیست
پس از خانم واعظ جوادی که پس از خروج از دولت کاملا از نگاه رسانهها دور مانده است، ریاست سازمان حفاظت از محیط زیست در دولت احمدینژاد به محمدجواد محمدیزاده استاندار پیشین خراسان رسید. غیبت زنان در ترکیب وزرای پیشنهادی برای دولت یازدهم باعث انتقاداتی شد که در بخشی از پاسخ رئیسجمهور به آن، اعلام شد که زنانی به عنوان معاون رئیسجمهور معرفی خواهند شد. معصومه ابتکار معاون پیشین رئیسجمهور در دوره اصلاحات و رئیس سازمان محیط زیست از جمله زنانی است که موضوع حضور وی در دولت یازدهم مدتها در رسانهها مطرح بوده است.
فاطمه هاشمی دختر بزرگ علی اکبر هاشمی رفسنجانی، تمایل خود برای کار دولت را انکار کرده و بعید است گمانهها در مورد حضور وی در سازمان محیط زیست به حقیقت بپیوندد.
دکتر علی محمد نوریان رئیس پیشین سازمان محیط زیست، محمدرضا تابش، محمد مجابی، علی اصغر محمدی فاضل، محمد باقر صدوق، سورنا ستاری و دکتر مجید عباسپور دیگر نامهایی هستند که برای این معاونت ریاستجمهوری مطرح شدهاند.
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
محمدشریف ملکزاده پس از این که علی اکبر صالحی را به مجلس و جلسه استیضاح کشاند، این شانس را یافت که به خانه حاشیههای دولت احمدینژاد یعنی سازمان میراث فرهنگی برود؛ سید رضا صالحی امیری اصلیترین گزینه این روزهای ریاست این سازمان است.
بنیاد شهید و امور ایثارگران
حسین دهقان از مهمترین گمانهها برای ریاست بنیاد شهید در دولت یازدهم بود که سر از وزارت دفاع درآورد. پس از وی حسین علایی، محسن انصاری قائم مقام فعلی بنیاد شهید، رحماندوست نماینده مجلس، حسین مظفر و مهرعلیزاده مطرحترین افرادی هستند که برای تصدی مسئولیت در این بخش مطرح شدهاند.
معاونتهایی با سرنوشت نامعلوم
همان گونه که محمود احمدینژاد در دولتهای نهم و دهم معاونتهای جدیدی را ایجاد و یا حذف کرد، پیشبینی میشود که رئیسجمهور جدید نیز برای اجرای برنامههای خود در اداره کشور، تغییراتی را در ساختار دولت اجرایی کند.
سازمان مدیریت و برنامهریزی
خروج فرهاد رهبر از دولت دهم به معنای تغییری مهم در ساختار دولت دهم و به عبارت دیگر، انحلال سازمان مدیریت برنامهریزی و تشکیل دو معاونت جدید ریاستجمهوری بود. این روزها، معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی در اختیار بهروز مرادی و معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی در اختیار غلامحسین الهام است. این دو احتمالا به زودی از دولت بیرون خواهند رفت، ولی خروج آنها شاید با تغییری همراه باشد که در ماهها بعد اتفاق خواهد افتاد. احیای سازمان مدیریت از جمله وعدههای روحانی در انتخابات است. نوبخت، نیلی و منظور اصلیترین گزینههای مطرح برای چنین سازمانی خواهند بود.
معاون علم و فناوری
معاونت علم و فنآوری نیز میراث دولت احمدینژاد برای دولت یازدهم است که به ترتیب واعظ زاده و سلطانخواه مسئولیت ان را در دولتهای نهم و دهم بر عهده داشتهاند. این روزها اخباری از انحلال احتمالی این معاونت شنیده میشود که با انتقاداتی روبهرو شده است، حال آن که پس از حذف نام توفیقی از فهرست نامزدهای وزارت علوم، احتمال داده شده که وی کار این معاونت را بر عهده بگیرد.
معاونتهایی با شانس بقای پایین
در دوات دهم، محمدرضا میرتاجالدینی معاون اجرای قانون اساسی احمدینژاد، علی سعیدلو معاون امور بینالملل و مریم مجتهدزاده معاون رییس جمهور در امور زنان و خانواده بودهاند؛ افزون بر اینکه در دورهای کوتاه و کمتر از سه ماه عبدالرضا شیخ الاسلامی معاونت رئیسجمهوری در امور اجتماعی را بر عهده داشت.
انتصاب معاون اجرای قانون اساسی، یکی از ریشههای اختلاف احمدینژاد با دیگر قوا بود که روشن نیست چنین کاری در دولت یازدهم نیز تکرار خواهد شد یا خیر. چند ماهی فرصت لازم است تا نوع نگاه رئیسجمهور جدید به اجرای قانون اساسی و سازوکار آن روشن شود.
انتصاب نمایندگانی از جانب احمدینژاد برای امور مناطق گوناگون جهان نیز با مخالفتهای شدید و تعبیر موازی کاری در سیاست خارجی مواجه شد. مدتی بعد علی سعیدلو همکار قدیمی احمدینژاد و گزینه ناکاو وزارت نفت در دولت نهم به معاونت بینالملل احمدینژاد منصوب شد. به نظر میرسد روحانی بیشتر کار بینالملل را به وزارت خارجه واگذار کند، هر چند شدت تغییرات مسائل در حوزه بینالمللی و به ویژه خاورمیانه و یا مشغله وزیر خارجه و نیز سابقه رئیسجمهور در این حوزه، ممکن است سبب بروز تغییراتی شود.
انتصاب خانم مجتهدزاده به معاونت تازه راهاندازی شده امور زنان و خانواده رئیسجمهور در آخرین روزهای کاری احمدینژاد مورد توجه چندانی قرار نگرفت و گویا با وعده رئیسجمهور برای تشکیل وزارت زنان، عمر چندانی برای این معاونت ریاستجمهوری نمانده باشد.
معاونتهایی که شاید ایجاد شوند
در روزهای اخیر، نام علی یونسی به عنوان معاون احتمالی سیاسی ـ امنیتی رئیس دولت یازدهم مطرح شده است؛ هر چند این امر فعلا در حد یک گمانهزنی رسانهای است، ولی باید منتظر ماند تا روشن شود در صورت چنین تصمیمی و تشکیل یک معاونت جدید، رابطه این معاون رئیسجمهور با وزرایی چون کشور و اطلاعات چگونه خواهد بود.