پشت پرده حمایت قطر از شورشیان سوری

از زمان آغاز درگیری‌ها در سوریه ـ که به سرعت و به واسطه دخالت‌های خارجی به‌ جنگ داخلی در این کشور تبدیل شد ـ دولت قطر با حمایت از شورشیان سوری، همه گونه تلاشی‌ برای سرنگون کردن دولت اسد انجام داد. به تازگی، یک روزنامه نگار عرب، دلیل اصلی حمایت قطر از شورشیان سوری را که حتی با وجود تغییر امیر این کشور ‌ادامه یافته ‌فاش کرده است.

به گزارش «تابناک» به نقل از شبکه خبری «العالم»، عبدالباری عطوان، پژوهشگر و سردبیر سابق روزنامه «القدس العربی» در مقاله‌ای، علت حمایت قطر از گروه‌های شورشی سوری را آشکار کرد.

بر پایه این مقاله، حمایت قطر از شورشیان‌ مستقیم به تمایل این کشور برای تبدیل شدن به یک قدرت بزرگ در حوزه انرژی بستگی دارد.

عطوان در مطلب خود می‌نویسد: «نزدیک یک سال و نیم پیش، از یک روزنامه‌نگار مخالف سوریه در برنامه «الاتجاه المعاکس» در شبکه الجزیره قطر درباره دلیل مخالفت بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه با عبور لوله گاز قطر از خاک آن کشور و سپس به ترکیه و از آنجا به اروپا پرسیده شد که وی در پاسخ ‌به بنده و بسیاری دیگر از بینندگان، یکی از دلایل اصلی خشم قطر از نظام سوریه و حمایت قطر از عملیات مسلحانه علیه این کشور را بیان کرد».

وی می‌افزاید: این مهمان تأکید کرد که پس از اعلام موافقت اولیه با عبور لوله گاز قطر از خاک کشور سوریه توسط بشار اسد، وی مخالفت خود را با این کار اعلام کرد و ‌همین، باعث ایجاد کینه در دل حاکمان قطر و تصمیم آن‌ها به انتقام جویی از سوریه شد‌.

در ادامه این مطلب آمده است: «پس از آن در یک مهمانی عمومی با دکتر «سامی الخیمی» سفیر سابق سوریه در لندن دیدار کردم و او را به کناری کشیده و از وی درباره درست بودن این موضوع درباره لوله گاز مذکور ‌پرسیدم.
وی در پاسخ گفت: این امر کاملاً درست است، زیرا سوریه نمی‌تواند یک هم پیمان استراتژیک مانند روسیه را از دست بدهد؛ بنابراین، طبیعی بود که رهبری سوریه با عبور این لوله ـ که منافع ما را تهدید می‌کند ـ از خاک کشورش مخالفت کند».

همان گونه که خود عطوان نیز اشاره می‌کند، این موضوع می‌تواند یکی از مهم‌ترین دلایلی باشد که دولت قطر را در حمایت از گروه‌های شورشی و پشتیبانی همه‌جانبه مالی و تسلیحاتی از آن‌ها تشویق کرده است. از سوی دیگر، همین موضوع را می‌توان‌ دلیلی مهم برای روشنگری این موضوع دانست که چرا روسیه تا این اندازه در حمایت از دولت اسد استوار عمل کرده است؛ به عبارت دیگر، فارغ از ملاحظات ژئوپلیتیک، تأمین منافع اقتصادی روسیه از قبل سوریه و جلوگیری از تسلط رقبا بر این کشور نیز یکی از دلایل بسیار مهم در سیاست‌های روسیه بوده است.

گفتنی است، با وجود برخی پیش‌بینی‌ها مبنی بر احتمال کاهش حمایت قطر از شورشیان سوری در پی تغییر هیأت حاکمه در این کشور و روی کار آمدن شیخ تمیم آل ثانی به جای پدرش، تحولات هفته‌های اخیر ثابت کرده که این کشور همچنان به موضع خود در قبال سوریه پایبند بوده و‌‌ همان راه سابق را دنبال می‌کند.

در همین زمینه، نزدیک دو هفته پیش، نماینده ائتلاف ملی مخالفان سوریه در دوحه در پاسخ به برخی پیش‌‌بینی‌ها درباره کاهش حمایت دوحه از مخالفان سوری پس از کناره‌گیری حمد بن خلیفه آل ثانی، امیر پیشین قطر‌ از قدرت‌ گفته بود: در دیدار با امیر جدید قطر، بر اهمیت ادامه حمایت دوحه از مخالفان سوری ‌‌تأکید کردم و شیخ تمیم نیز گفت به این حمایت‌ها ادامه می‌دهد.

پس از این اظهارنظر، روز چهارشنبه هشتم مرداد ماه، «احمد العاصی الجربا»، رئیس ائتلاف مخالفان سوری در دوحه با شیخ تمیم دیدار کرد و تمیم در این دیدار بر مواضع «ثابت» دولت قطر در حمایت از گروه‌های مخالف سوریه تأکید نمود.

به این ترتیب، به نظر می‌رسد با وجود برخی تحلیل‌ها مبنی بر ضرورت اشتغال خاطر امیر جدید قطر به مسائل داخلی و تلاش برای رفع آن‌ها، وی به بلندپروازی‌های خارجی پدر خود در قبال سوریه نیز ادامه دهد. این در حالی است که بر پایه نظرسنجی‌ها، مردم قطر به طور روزافزونی از سیاست خارجی پرهزینه این کشور انتقاد کرده و خواستار تمرکز هر چه بیشتر بر داخل هستند.