دفاع از جان، مال، ناموس، سرزمین و وطن از نظر همه افراد امری فطری و حیاتی است و اگر با حفظ باور‌ها و ارزش‌ها همراه شود مقدس‌تر می‌شود.
انقلاب اسلامی که با تشکیل نظام جمهوری اسلامی توانست اقشار مختلف ملت ایران را برای حفظ اسلام به صحنه بیاورد، آن چنان زلزله‌ای در منطقه ایجاد کرد که خواب راحت را از مستکبران ربود. آنان زمانی به هوش آمدند که با عنایت الهی ارکان این نظام مقدس در دل و جان مردم جای گرفت و نظام سیاسی ایران مستحکم گردید.
امام خمینی (ره) پرچم‌دار مبارزه با استکبار جهانی ـ در رأس آن آمریکا ـ بودند که با هوشیاری تمام از انقلاب اسلامی، پاسداری و مراقبت نمودند و توانستند منافع سردمدارن متکبر جهان را نه تنها در منطقه بلکه در سراسر جهان به چالش بکشند و سدی عظیم در برابر غارت منابع ایران و کشورهای اسلامی ایجاد کنند. نتیجه این مقاومت و پایداری و تأسیس نظام اسلامی منجر به اجماع مستکبران علیه جمهوری اسلامی و مردم ایران گردید که تاکنون نیز ادامه دارد.
کینه توزی و فشار دشمنان منجر به شناخت بیشتر ارزش‌های انقلاب اسلامی برای مردم گردید و عزم آنان را در دفاع از دستاوردهای انقلاب اسلامی راسخ‌تر نمود. چاره دشمن در برابر این پایداری طراحی جنگ تحمیلی به عاملیت و مزدوری صدام و ارتش بعث عراق علیه ایران بود که این تهاجم سراسری رسما در ۳۱/ ۶/ ۱۳۵۹ آغاز و به مدت هشت سال ادامه یافت.
آنچه برای نسل باقی مانده از دفاع مقدس و مدافع ارزش‌های انقلاب اسلامی در طی جنگ تحمیلی و برای نسل بعد از جنگ و نسل حاضر دارای اهمیت بسیار است، شناخت دقیق ابعاد دفاع مقدس و ارزش‌های نشأت گرفته از آن و همچنین استمرار و حفظ این دستاورد‌ها و ارزش هاست که می‌بایست به خوبی تبیین و باز تعریف شود.
برای دست یافتن به این هدف مهم باید دستاوردهای دفاع مقدس بیان شود که از نگاهی کلی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱ - مهم‌ترین دستآورد دفاع مقدس، خود باوری نسلی بود که رژیم دو هزار و پانصد ساله را سرنگون و متلاشی ساخته و در پی آن مشتاقانه و جان بر کف از انقلاب اسلامی دفاع و سرسختانه با دشمنان قسم خورده اسلام و استقلال و پیشرفت ایران به مبارزه برخاستند.
۲- شفاف‌تر وعیان‌تر شدن ارزش‌ها وعظمت انقلاب اسلامی در مردم ایران، در چشم جهانیان در پی حمله به ایران که با مشارکت دولت‌های شرقی و غربی و آمریکا سازماندهی حمایت و پشتیبانی شده بود.
۳- افشای عمق دشمنی اجماع مستکبران با ایران اسلامی.
۴- ایجاد سرمایه عظیم انسانی، رشد و پرورش جوانان غیرتمند و شجاع که گروهی از آنان به لقای خداوند پیوستند و گروهی دیگر پس از پایان جنگ و با همان روحیه سال‌های حضور در جبهه‌های غرب و جنوب ایران مهیای سازندگی ایران اسلامی شدند.
۵- احساس نیاز به خود کفایی و قطع وابستگی از دیگران، دستاورد مهم دیگری بود که ایران را از بسیاری از قطعات و تجهیزات نظامی و غیر نظامی بیگانگان، بی‌نیاز کرد.
۶- قدرتمند شدن ایران اسلامی در منطقه عزتمند شدن مردم ایران در چشم مردم جهان و الگو شدن ایران برای همهٔ ملت‌ها و دولت‌ها در ایستادگی و مقاومت در برابر زیاده خواهی استکبار جهانی.
۷- تحمیل شکست بر دشمن متجاوز و پشیمانی به صدام از عملکرد خائنانه خود در حمله به ایران که این موضوع با درگیر شدن صدام با دوستان آمریکا در منطقه (که در حمله و اشغال کویت علنی شد) پس از فارغ شدن از مسئله ایران نمایان گردید.
در نهایت بیان این نکته اساسی که دستاورد مهم دفاع مقدس برای مردم ایران عبارت است از عزت ملت ایران و تقدیم شهدای عزیزی بود که هر کدام از آنان یک ملت برای ملت بود. لذا حفظ و شناخت این ارزش‌ها از اهمیت فوق العاده برخوردار است.
حال این سؤال اساسی مطرح می‌شود که تا چه میزان توانسته‌ایم نسل فعلی را با قهرمانان جنگ و الگوهای فداکار جنگ و دفاع مقدس (ایثارگران، شهداء، مفقودین، جانبازان و...) آشنا سازیم؟
به راستی آیا نسل پس از جنگ و به خصوص نسل فعلی به درستی مسائل مربوط به جنگ را می‌دانند و با آثار و دستاوردهای آن آشنایی دارند؟
آیا ما به عنوان نسل جنگ دیده و جبهه رفته توانسته‌ایم ارزش‌های دوران دفاع مقدس را توسعه داده و با آسیب‌شناسی دقیق شرایط روز و شناخت روحیات نسل فعلی، حافظ این دستاوردهای مهم باشیم؟
نویسنده این مقاله بر این عقیده است که هرچند در این راستا فعالیت‌های با ارزش و فراوانی توسط سازمان‌ها ی مربوطه انجام شده لیکن به نظر می‌رسد تلاش منسجم و سازمان یافته‌ای برای ارائه پاسخ مناسب به سؤالات فوق صورت نپذیرفته است. لذا پیشنهادات ذیل ارائه می‌گردد:
۱- باز نگری در اهداف و عملکرد راهیان نور، توسعه و عمق بخشیدن به آن برای آشنا کردن بیشتر مردم با جبهه‌های نبرد و جایگاه شهداء و رزمندگان اسلام
۲- باز‌شناسی بسیج و عملکرد آن در دفاع مقدس و شناساندن چهره‌های ماندگار آن دوران برای ارائه الگوهای موفق به نسل حاضر.
۳- بازنگری در آثار هنری (فیلم و...) و آثار قلمی مربوط به حوادث و خاطرات دوران مقدس و تهیه فیلم‌های مستند برای شناخت نحوه دفاع رزمندگان اسلام به منظور حفظ ارزش‌های دفاع مقدس.
۴- رسیدگی جدی‌تر به مسائل و نیازمندی‌های خانواده معظم شهداء و ایثارگران و جانبازان که یادگاران زنده دفاع مقدس می‌باشند که نسل فعلی و نسل‌های آتی بدانند که پیشکسوتان جهاد و شهادت در پیچ تاب مشکلات گرفتار نیستند.
