هدف «خالد مشعل» از سفر به تهران چیست؟

بر پایه اخبار شماری از رسانه‌های منطقه، خالد مشعل، رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس می‌خواهد در روزهای آینده به تهران سفر کند. در این میان، در شرایطی که حماس به واسطه تغییر موازنه منطقه‌ای به شدت در ‌فشار قرار گرفته، برخی منابع به وجود اهداف خاصی در این سفر اشاره می‌کنند که حتی فرا‌تر از جلب حمایت‌های معمول ایران از حماس است.

به گزارش «تابناک»، در روزهای اخیر، برخی اخبار منتشره در مطبوعات و رسانه‌های منطقه، حاکی از برنامه خالد مشعل، رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس برای سفر به تهران بود. در این میان، برخی منابع از تصمیم مشعل برای رایزنی در انتقال دفتر حماس از دوحه به تهران سخن به میان آورده‌اند.

در این رابطه، روزنامه لبنانی «السفیر» گزارش داده که کادر رهبری حماس در غزه از خالد مشعل درخواست کرده‌اند درباره انتقال دفتر ریاست حماس از دوحه به تهران با مقامات ایرانی ‌مذاکره کنند.

به نوشته این روزنامه، این درخواست پس از آن مطرح شده که دولت قطر حمایت خود را از طرح اتحادیه عرب برای صلح میان فلسطین و رژیم اسرائیل اعلام کرده است.

در این میان، برخی دیگر از منابع نیز ضمن تأیید نسبی این خبر، از تصمیم مشعل برای انتقال دفتر حماس به «کشوری دیگر» سخن می‌گویند که البته ‌بیشتر نام ترکیه، اردن و سودان مطرح است و پیش از این از ایران کمتر نامی به میان آمده بود.

بنا بر این گزارش، این گمانه‌زنی‌ها به ویژه پس از آن قوت گرفت که کمتر از یک هفته پیش، مشعل در سومین دیدار خود از ترکیه از سپتامبر ۲۰۱۲ تاکنون، به این کشور سفر ‌و با رجب طیب اردوغان، نخست وزیر این کشور دیدار و گفت‌و‌گو کرد؛ بنابراین، سفرهای پیاپی رئیس دفتر سیاسی حماس در کنار اختلافات پدید آمده میان رهبران این جنبش و حامیان قطری خود، این احتمال را قوت بخشیده که مشعل در پی یافتن مکانی جدید برای استقرار دفتر سیاسی حماس است.

در همین راستا، برخی منابع فلسطینی نیز در روزهای اخیر گزارش داده بودند، اردن به شرط ‌انجام ندادن فعالیت‌های سیاسی در این کشور، با اقامت مشعل موافقت کرده، ولی سودان پاسخی به درخواست وی نداده و احتمالاً مشعل در ترکیه اقامت خواهد کرد.

با این حال، سخنگوی حماس گزارش‌های منتشره درباره تغییر مکان دفتر سیاسی این جنبش را رد کرده و گفته، سفر مشعل به ترکیه و اینک برنامه وی برای سفر به ایران، صرفاً در چهارچوب تلاش وی برای تشریح تهدیدات موجود علیه فلسطین اشغالی انجام می‌گیرد.

‌اما فارغ از میزان درستی این شایعات و گمانه‌زنی‌ها، آنچه در مورد آن اتفاق نظر هست، این ‌که جنبش حماس که در پی بروز انقلاب‌های عربی ضمن فاصله گرفتن از ایران، تلاش داشت خود را به برخی دیگر از بازیگران منطقه‌ای ـ به ویژه قطر و سپس مصر ـ نزدیک کند، اینک با تغییر اوضاع، بار دیگر چاره کار را در رجوع به سمت مهم‌ترین حامی دیرینه خود دیده و تلاش دارد بار دیگر حمایت ایران را جلب کند.

این رویکرد به ویژه پس از آن قوت گرفت که از یک سو پس از تغییر امیر قطر و روی کار آمدن «شیخ تمیم» به جای پدر خود، رویکردهای منطقه‌ای دوحه دستخوش تغییر شد و از سوی دیگر، با سقوط دولت محمد مرسی در مصر، یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های تازه به دست آمده حماس‌ و مجموعه جنبش‌های اخوانی‌ از میان رفت. به این ترتیب، بعید نیست که مشعل واقعاً سفری کشور به کشور را برای جلب حمایت متحدین دیرینه خود آغاز کرده باشد.