
در حالی که دولت لایحه بودجه سال ۱۳۹۳ را با کسر موضوعات مربوط به هدفمندی یارانهها، روانه مجلس شورای اسلامی کرد، سر و صدای مجلس بلند شد که لایحه بودجه بدون هدفمندی ناقص است؛ اما گویا آنچه مشخص است، نشان میدهد که این کار دولت و آن انتقادات، روی در چیزی دیگر داشته و نه نقص لایحه بودجه.
به گزارش «تابناک»، برخی از نمایندگان مجلس در اعتراضات شدید به لایحه بودجه سال ۹۳ و عدم ارائه بندها و سرفصلهای مربوط به هدفمندی یارانهها، این لایحه را بدون هدفمندی لایحهای ناقص خوانده و یادآور شدهاند که باید موضوع هدفمندی یارانهها و تکلیف آن برای سال ۹۳ در قالب بندهای لایحه بودجه ارائه میشد.
این امر شاید در نگاه نخست منطقی به نظر آید که جمعبندی موضوع مهمی مانند ادامه هدفمندی یارانهها در سال آینده در قالب اهداف بودجه منجر به ایجاد انسجام در کلیت کارکرد مالی دولت در سال آینده خواهد بود؛ اما دیدگاه دیگر آنکه موضوع هدفمندی یارانهها به قدری فراخ و پیچیده شده که اساسا شاید ذکر مباحث مربوط به آن در بودجه سال آینده، چندان توجیه پذیر نباشد.
صرفنظر از این دو نگاه، موضوع مهمتر آن چیزی است که گویا در پشت همه اینهاست و گویا نگرانی اصلی نمایندگان مجلس را از ارائه لایحه جداگانه برای هدفمندی تشکیل میدهد؛ نگرانی که از این امر ناشی میشود که مجلس به دنبال آن است که پای خود را کاملا از درگیریهای مربوط به هدفمندی یارانهها کنار بکشد و تنها نظارهگر موضوع باشد.
بنا بر این گزارش، عزتالله یوسفیان ملا، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در اظهاراتی جالب توجه در انتقاد به چرایی ارائه ندادن موضوعات هدفمندی در قالب بودجه ۹۳ گفته است:
از آنجا که قصد دولت از ارائه لایحه هدفمندی یارانهها به مجلس حذف دهکهای یارانه بگیر از فهرست یارانه بگیران است، دولتمردان میخواهند مجلس را هم در حذف دهکها شریک خود کند. از آنجایی که حذف دهکهای درآمدی پدیدهای دشمن ساز است و دولت اگر بخواهد این طرح را اجرا کند باید ۲۰ میلیون نفر را حداقل حذف کند به طور حتم واکنشهای بسیاری از سوی مردم رخ خواهد داد. برهمین اساس دولت میخواهد در کنار مجلس با این واکنشها برخورد کند.
سخنان عزتالله یوسفیان ملا صریحا بیانگر یک دغدغه اصلی از سوی مجلس است: حذف دهک درآمدی و موضوع اینکه عواقب این امر، در صورتی که دولت آن را به شکل لایحه و برای تبدیل شدن به قانون به مجلس ارائه کند، دامان مجلسیان را نیز خواهد گرفت.
تا اینجای کار منطق کاملا مشخص است و قابل قبول: نمایندگان مجلس که در پی کاهش اعتبارات عمرانی حوزههای انتخابیه خود، استعفای اعتراضی میکنند، طبیعتا علاقهای به درگیری در رویهای به گفته یوسفیان ملا «دشمن ساز» همچون حذف دهکهای درآمدی ندارند.
در نتیجه این امر مخالف جدی ارائه لایحه هدفمندی به شکل جداگانه هستند. اما نکته اصلی اینجاست که باید پرسید، مگر این خود مجلس و نمایندگان نبودند که پیشنهاد حذف سه دهک درآمدی را به دولت ارائه دادند و سپس با فشار تحمیل کردند؟!
نگاهی به اتفاقاتی که از زمان مطرح شدن این ایده در بین چند تن از نمایندگان از کمیسیون برنامه و بودجه تاکنون افتاده، به خوبی نشان میدهد که این طرح و نظر چگونه به یکباره در دامان مجلسیان و دولت افتاد و طی این روند چه تغییراتی کرد.
حال نمایندگان مجلس و اعضای کمیسیون برنامه و بودجه خود اعتراف میکنند که این رویه دشمن ساز است و دولت میخواهد مجلس را در عواقب آن شریک کند؛ در واقع در پیامدهای کاری که خود مجلس برای دولت دست و پا کرده است!
از سوی دیگر، نکتهای که مطرح میشود و پرسش اساسیتر اینجاست که چرا مجلس تمایلی به درگیر شدن در موضوعی به این اهمیت ندارد؟ آیا کنار دولت ایستادن در موضوعی با اهمیت هدفمندی یارانهها ـ که کل اقتصاد کشور را در گرو خود دارد ـ تا این حد برای مجلس و مجلسیان سنگین است که حاضر به آن نیستند که در عواقب اقدامات مربوط به آن با دولت شریک باشند؟
آیا موضوع شراکت دولت و مجلس تنها در بودجههای عمرانی حوزههای انتخابیه مطرح و قابل دفاع است و در سایر موارد مجلس باید پای خود را از شراکت با دولت در موضوعاتی اینچنینی کنار بکشد؟
یوسفیان ملا به موضوع جالب و اساسی اشاره کرده است. رویکرد مجلس این روزها چندان با واقعیتهای اساسی اقتصاد کشور همخوانی ندارد. از هجمه تعدادی از نمایندگان به لایحه دولت و استعفای برخی، تا اعتراض به وضعیت هدفمندی آن هم برای آنکه مبادا آهِ افرادی که یارانه آنها احتمالا حذف میشود، دامان نمایندگان را بگیرد.
در واقع اشاره ظریف یوسفیان ملا را باید اشارهای از وضعیت پیچیده و سردرگم برخی نمایندگان در برابر اوضاع اقتصادی این روزهای کشور و دورنمای یک سال بعد تصور کرد.