تا کی قرار است نواقص جاده‌ای جان بگیرد و بی راهکار رها شود؟

در روزهای گذشته، چند تصادف زنجیره‌ای در چند نقطه از کشورمان رقم خورده، ولی هیچ یک به اندازه آنچه روز گذشته در محور ساوه‌ ـ همدان رخ داد، دلخراش نبود‌؛ دلخراش‌ترین حادثه زمستانی امسال که امیدواریم تلخ‌تر از آن را نبینیم، ولی قطعا چنین مهمی تنها با ابراز امیدواری دست یافتنی نخواهد بود.

به گزارش «تابناک»، ساعت ۲۲ شب گذشته در ۳۵ کیلومتری آزادراه ساوه ـ همدان اتفاقی رخ داد که می‌توانست لغزندگی یک خودروی مجهز نشده به زنجیر چرخ در هوای برفی و راه یخبندان باشد؛ اما همین حادثه کوچک به مدد رخدادهای دیگر منجر به ‌تصادفی زجیره‌ای شد که بیست و دو خودرو را به دام خود کشید و متأسفانه جان شش تن از هموطنانمان را گرفت.

‌گزارش‌های دریافتی نشان می‌دهد، پس از برخورد یک دستگاه وانت با یک دستگاه سواری پژو، تریلی از مسیر منحرف شده و قیچی کرده و زمینه برخورد اتوبوس با افرادی که در مسیر ایستاده‌اند فراهم می‌شود تا به چشم بر هم زدنی تعداد زنجیره تصادفات ادامه یافته و طولانی شود. آنقدر طولانی که ناظران بگویند خدا رحم کرده که ابعاد شوم ماجرا گسترش نیافته است.

این در حالی است که بررسی جوانب امر، حکایت از آن دارد که علاوه بر لغزندگی راه، مه گرفتگی محل حادثه و تخطی رانندگان از قوانین راهنمایی و رانندگی هم نقش بسزایی در ‌این رویداد داشته است.

آنچه در این میان قابل تأمل است اینکه هیچ کدام از خودروهای حاضر در تصادف، زنجیر چرخ نبسته‌اند که می‌تواند دو وجه داشته باشد؛‌ نخست اینکه نیاز به بستن زنجیر به چرخ‌ها بوده که در این صورت باید پس از خرده گرفتن به رانندگان متخلف، از پلیس پرسید که چگونه این حجم از قانون‌شکنی در حال وقوع بوده و ایشان حضور نداشته‌اند؟

اما وجه دوم ماجرا که به نظر درست‌تر می‌رسد، آنکه نیازی به بستن زنجیر چرخ احساس نمی‌شده، ولی تخطی رانندگان از سرعت مطمئنه و همچنین استاندارد نبودن راه به کمک هم عوامل‌ این تصادف سنگین شده و هر یکی سهمی در ماجرا داشته‌اند.

آن گونه که فرمانده پلیس راه آزاد راه ساوه ـ همدان گفته، عامل اصلی‌ این تصادف زنجیروار و خونین، استاندارد نبودن مسیر در زمان وقوع رویداد بوده است. سروان گله‌دار در این باره گفته: علت اصلی این تصادف، مه شدید و نبود روشنایی بوده است. در این حادثه ابتدا تریلر بونکر در اثر لغزندگی جاده لیز خورده و قیچی می‌کند و سپس خودروهای دیگر به دلیل ‌دید ناکافی پشت سر هم به هم برخورد کردند.

به عبارت بهتر، اگر نور کافی در این منطقه مه گیر می‌بود، ولو جاده لغزنده باشد و حتی در صورتی که رانندگان از سرعت مجاز و مطمئنه فرا‌تر بروند، احتمالا شدت حادثه می‌شکست و چه بسا تصادف، جرحی و فوتی نشه و در حد خسارت مالی ‌می‌ماند.

این در حالی است که بر اساس قانون کنونی راهنمایی و رانندگی در خصوص تصادفات، اگر نقص راه عامل شکل‌گیری تصادف شناخته شود، وزارت راه و شهرسازی باید غرامت بپردازد. یعنی اگز گزارش ارائه شده از سوی فرمانده پلیس آزادراه درباره حادثه مکتوب شود، وزارت خانه باید تاوان دهد، چراکه منطقه‌ای مه گیر، آن هم در اتوبان را بدون روشنایی‌‌ رها کرده است؛ اما آیا این تمام ماجراست؟

در پاسخ به این پرسش باید بار دیگر یادآور شویم که حتی در بد‌ترین جاده‌ها و با بد‌ترین خودرو‌ها، اگر رانندگان خود را ملزم به اجرای قوانین بدانند، احتمال وقوع رویدادها به شدت کاهش خواهد یافت و چه بسا آنقدر پایین آید که بتوان از آن چشم پوشید.

اما از بعد خطای انسانی که بگذریم، مگر می‌توان سخنان پلیس درباره مه گیر بودن یک منطقه و رقم خوردن حوادث زیاد در برخی نواحی جاده‌ای را شنید و تعجب نکرد که چرا نه گزارشی علیه وزارت متولی راه منتشر شده، نه تلاشی برای مقابله با کوتاهی مسئولان در رفع این موانع صورت گرفته، نه حضور پلیس در این نواحی، به ویژه در مواقعی که خطر فزونی می‌یابد شدت گرفته، نه با بهره بردن از شیوه‌هایی مانند دوربین‌گذاری، نصب تابلوهای هشدار و... راهکاری برای رهایی از ماجرا جست‌وجو شده و ... ؟!

‌اگر به این موارد سکوت متولیان وزارت راه و به طور کلان‌تر، عدم واکنش دولتمردان، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و دستگاه قضا را بیفزاییم، این گونه به نظر خواهد رسید که گویی عزمی برای کاهش تصادفات جاده‌ای نبوده و یا حتی شاید در باد موفقیت‌های اخیر به دست آمده در این راه خوابیده باشیم، وگرنه این گونه نمی‌بود که تصور شود روشن کردن برخی نقاط مه گیر و خطرساز برخی محورهای کشور ـ دست کم در آزادراه‌ها! ـ به نرخ کاستن از آمار سرسام‌آور تصادفات و شمار بالای جان باختگان ناشی از آن‌ها مطلوب هیچ مسئولی نباشد!