ماجرای گوشت های آلوده به مواد رادیو اکتیو که توسط بهمن علی ایرانپور نماینده مجلس شورای اسلامی عنوان شد به بحثی ضد و نقیض میان کارشناسان و مسئولان بخش گوشت در کشور تبدیل شد. مساله ای که گویی همه ابعاد آن قرار نیست فاش شود تا این ماجرا در پس پرده باقی بماند.
به گزارش «پیام نو» اظهار و نظرهای ضد و نقیض مسئولان در برابر انتشار این خبر شاید خبرسازترین بخش این ماجرا باشد. صمد یگانه رئیس کل قرنطینه سازمان دامپزشکی به پیام نو از ورود ۹ کیلوگرم گوشت به عنوان نمونه برای انجام آزمایش به سازمان انرژی اتمی از اوکراین می گوید و محسن مشکات، معاون بهداشت و پیشگیری سازمان دامپزشکی کشور از سفارش ۲۰ تنی این گوشت ها خبر می دهد و هردوی آنها تاکید دارند ورود این گوشت ها به ایران متوقف شده است. از سوی دیگر علی محمد رستمی، رئیس اتحادیه واردکنندگان گوشت قرمز و سفید می گوید که این گوشت ها وارد ایران شده است.
ماجرا از آنجا شروع شد که هفته پیش بهمن علی ایرانپور نماینده مجلس به طور سربسته به وارد شدن گوشت های آلوده به مواد رادیو اکتیو اشاره کرد. البته این اظهارات چندان مورد توجه رسانه ها قرار نگرفت و خود این نماینده مجلس هم توضیح بیشتری درباره این خبر نداد. اگرچه این خبر دررسانه های روسیه با عنوان نگرانی مقامات ایرانی از وارد شدن گوشت اوکراینی بازتاب داشت. با توجه به اهمیت موضوع، خبرنگار پیام نو با ایرانپور تماس گرفت اما وی نکته جدیدی بر آنچه قبلا گفته بود اضافه نکرد و صرفا بر ادعایش تاکید کرد و گفت که برای این ادعا اسناد و مدارکی را هم در اختیار دارد. وی گفت که پس از پایان مباحث مربوط به بودجه ادعای خود را پیگری می کند.
پیگیری های خبرنگار پیام نو از منابع دیگر به هم اینجا رسید که منظور از گوشت آلوده به مواد رادیو اکتیو همان گوشت های اوکراینی است که پیش از این نیز در رسانه ها مطرح شده بود. نکته جدید و البته عجیب ماجرا اظهارات ضد و نقیض مسئولان درباره میزان گوشت های اوکراینی وارد شده، آلوده بودن یا نبودن آنها و همچنین توزیع یا عدم توزیع آن در کشور است.
۹ کیلو یا ۲۰ تن گوشت اوکراینی؟
در همین رابطه صمد یگانه، رئیس کل قرنطینه سازمان دامپزشکی می گوید: «تاکنون هیچ گوشت آلوده ای از اوکراین به ایران وارد نشده است. تنها یک نمونه ۹ کیلوگرمی برای بررسی توسط کارشناس سازمان دامپزشکی به ایران ارسال شد. این نمونه به سازمان انرژی اتمی فرستاده شد تا مشخص شود که آیا گوشت های اوکراینی به مواد رادیو اکتیو آلوده هستند یا خیر. جواب نیز منفی بود.
محسن مشکات، معاون بهداشت و پیشگیری سازمان دامپزشکی کشور نیز در گفت و گو با پیام نو با تایید وارد شدن ۹ کیلو گرم گوشت اوکراینی به کشور، می گوید که این گوشت برای بررسی مخاطرات به سازمان انرژی اتمی ارسال شده است. وی می گوید: «واردات گوشت قرمز براساس سیاست هایی که برای تنظیم بازار هست مشخص می شود. اینکه واردات باشد یا نباشد و میزان چقدر باشد توسط دستگاه هایی مسئول تنظیم بازار مشخص می شود. تاجران وارد کننده گوشت، منابع تولید گوشت را در کشورهای مختلف مشخص می کنند و متقاضی واردات گوشت از آن کشورها می شوند. سازمان دامپزشکی مسئول بهداشت فرآوده های خام دامی است و بر این اساس یک ارزیابی خطر در مورد تقاضاهای ارائه شده انجام می دهد. در واقع سازمان دامپزشکی مخاطراتی که این تقاضا می تواند برای جمعیت دامی کشور داشته باشد را بررسی می کند و بر مبنای آن مجوز بهداشتی یا دامپزشکی برای واردات صادر می کند.»
مشکات می گوید که واردات گوشت از اوکراین نیز بر همین منوال است و توضیح می دهد: «در مورد گوشت اوکراینی هم یک شرکت تقاضایی واردات گوشت داد و سازمان دامپزشکی این تقاضا را بررسی کرد. دلیل این بررسی هم وقوع انفجار راکتور اتمی چرنوبیل در اوکراین بود که ۲۸ سال پیش اتفاق افتاد. سازمان انرژی اتمی به عنوان مسئول اظهار نظر در مورد آلودگی مواد به رادیو اکتیو اعلام کرد که این سازمان نزدیک به ۲۱ سال _از سال ۱۳۶۵ تا ۱۳۸۶_ نمونه های گوشتی که از اوکراین آمده، رصد شده اند و هیچ گونه مخاطره ای وجود ندارد. برهمین اساس آنها به گمرک اعلام کردند که اصلا نیازی به نمونه برداری و انجام آزمون مجدد نیست. به استناد همین بحث سازمان دامپزشکی با تولید یک کانتیر گوشت در کشور اوکراین کشورموافقت کرد.
مشکات در حالی درباره قیمت پایین گوشت اوکراینی اظهار بی اطلاعی کرد که قیمت ین گوشت به دلیل انفجار اتمی چرنوبیل در سال ۱۹۸۶ پایین تر از قیمت جهانی گوشت خرید و فروش می شود.
وی در ادامه می گوید:« سازمان دامپزشکی ناظر بهداشتی خود را به اوکراین اعزام کرد که بر مراحل تولید نظارت داشته باشد. بعد از تولید یک کانتینر، یک کارتن به اندازه ۹ کیلوگرم گوشت از کشور اوکراین به ایران ارسال شد و این نمونه در اختیار سازمان انرژی اتمی قرارگرفت که نتیجه هم منفی بود.»
وی تاکید می کند که علی رغم این آزمایش ها اما تاکنون هیچ گونه واردات گوشت قرمز از اوکراین به ایران صورت نگرفته است.
وی با اشاره به اینکه سازمان دامپزشکی مجوز تولید آزمایشی یک کانتینر به حجم ۲۰ تن را هم داده است، می گوید: «به دلیل نگرانی هایی که در رسانه ها مطرح و در جامعه منعکس شد و از آنجایی که سازمان دامپزشکی هم نمی خواهد به این جو نگرانی دامن بزند، تاکنون این کانتینر اجازه ورود نداشته است.»
اظهارات ایرانپور درباره واردات گوشت آلوده به مواد رادیو اکتیو قاعدتا ناظر به همین ۲۰ تن گوشتی است که بنابر ادعای مشکات تاکنون اجازه ورود به آن داده نشده است اما اگراین ادعا درست باشد پس ایرانپور از واردات کدام گوشت آلوده صحبت می کند؟! آیا ایرانپور مدارک دال بر واردات همین ۲۰ تن گوشت اوکراینی دارد یا مدارک وی درباره واردات دیگری است؟ یا اساسا ایرانپور آنطور که ادعا می کند مدارکی در اختیار ندارد و صرفا با اهداف خاص قصد انجام یک عملیات روانی و تبلیغاتی را داشته است؟
گوشت آمده اما آلوده نیست!
در این میان اما علی محمد رستمی، رئیس اتحادیه واردکنندگان گوشت قرمز و سفید ابهام تازه ای به داستان واردات گوشت می افزاید و از ورود دو کامیون گوشت از اوکراینی خبر می دهد و می گوید: «اگر گوشت ها آلوده بود که دامپزشکی اجازه ترخیص نمی داد.»
رستمی می گوید:« با توجه به انعقاد پروتکل میان سازمان دامپزشکی و اوکراین و براساس آن گوشت نمونه ارسال شد. براساس شنیده های من یک یا دو کامیون برای نمونه به ایران آمد که نهایتا دامپزشکی هم اجازه ترخیص داد. اما اگر گوشت آلوده باشد سازمان دامپزشکی اجازه ورود نمی هد. بنابراین آنهایی که ادعا کردند این گوشت ها آلوده است باید بگویند مشکل چه بوده است و اینکه آیا ماخذ و مدارکی داشته اند.»
به عبارت دیگر رستمی می گوید گوشت اوکراینی ۹ کیلو نبوده بلکه دو کامیون بوده است و بر خلاف ادعای آقای مشکات این گوشت اجازه ورود گرفته است. رستمی در بخش دیگری از صحبت هایش تاکید می کند: «اگر گوشت ها آلوده باشد سازمان دامپزشکی آنها را معدوم می کند.»
دامپزشکی مخالف واردات دام است
برخی کارشناسان و فعالان حوزه صنعت گوشت می گویند که انتشار خبر مربوط به واردات گوشت آلوده به مواد رادیو اکتیو و نظایر آن در سال گذشته جنبه جنگ روانی هم دارد و در واقع گروه های ذینفع در این حوزه با انتشار اخبار این چنینی سعی دارند به رقیب خودشان ضربه بزنند و سهم بیشتری از بازار را داشته باشند. بررسی خبرنگار پیام نو نشان می دهد که حداقل ۲ گروه در این حوزه در حال رقابت هستند؛ گروه اول به دنبال وارد کردن دام زنده از شرق کشور است و گروه دوم بیشتر به دنبال وارد کردن گوشت سرد است. محتمل است که بخشی از اخبار و جریان سازی های خبری درباره گوشت های آلوده ناشی از جنگ تبلیغاتی این ۲ گروه باشد.
صمد یگانه، رئیس کل قرنطینه سازمان دامپزشکی کشور مقصر ورود دام های قاچاق از شرق کشور را مقررات مرزی عنوان می کند و می گوید: «این دام های غیر مجاز از مرزهایی وارد می شود که کنترلش کم است.»
وی ادامه می دهد: «دام هایی که وارد می شوند قرنطینه و بعد کشتار می شوند. اگر این دام ها قرنطینه نشوند، واردکنندگان به هر کلکی که شده این دام ها را به سطح کشور ارسال می کنند. به همین دلیل کشتارگاه های صنعتی در استان ها احداث شده تا بعد از کنترل سلامت دام ها، گوشت به صورت بسته بندی در سطح کشور توزیع شود.»
محسن مشکات، معاون بهداشت و پیشگیری سازمان دامپزشکی کشور با اشاره به مخالفت این سازمان با واردات دام از شرق کشور می گوید: «از گذشته تاکنون همیشه یک تفاوت قیمت میان قیمت دام در کشور و مرز شرقی وجود داشته است. از آنجایی که قیمت گوشت در ایران گران تر از قیمت گوشت در افغانستان و پاکستان است همواره شاهد ورود غیرمجاز این دام ها بوده ایم.»
وی با اشاره به اینکه ایران در بخش شرقی با کشورهای همسایه هزاران کیلومتر دارد، می گوید:« سازمان دامپزشکی در مرزها پست های دامپزشکی را در کنار نیروی انتظامی یا بازارچه مرزی و گمرک دارد اما در طول مسیر قادر به نظارت و جلوگیری نیست. هر دستگاهی مسئولیتی را برعهده دارد اما دامپزشکی تا جایی که ممکن است از واردات دام جلوگیری می کند. اگر هم دامی به صورت غیررسمی وارد می شود از حوزه عمل و قدرت ما خارج است. یعنی ما قادر نیستیم جلوی این مساله را بگیریم.»
البته کمتر مسئولی است که حاضر باشد درباره مافیای گوشت و دست های پشت پرده این بازار پرشود حرفی بزند. «نمی دانم» رایج ترین جواب مسئولان به پرسش درباره ماهیت مافیای گوشت در ایران است آن هم در جامعه ای که سرانه سالانه مصرف گوشت قرمز در آن بین ۱۰ تا ۱۲ کیلو گرم است و واردات گوشت می تواند سود کلانی داشته باشد. به ویژه آنکه قیمت این گوشت نسبت به کشورهای همسایه گران تر هم باشد.
به رغم همه انتقادهایی که مسئولان به واردات دام و گوشت قاچاق به کشور دارند اما گویی سدی مقابل این واردات نیست. شاید اینجا حرف پیام محبی نائب رییس دامپزشکان ایران کمترین اما حداقل توضیح موجود باشد:« خیلی نمی شود وارد این موضوع شد… مافیای قدرتمندی در کار است».
یعنی توی کشورهای دیگه گوشت سالم پیدانمیشه که فقط گوشت بوفالوی پیرومریض هندی یاگوشت آلوده به رادیواکتیواکراینی بایدواردبشه بابا اصلاگوشت نخوایم چه کسی رابایدببینیم گیاهخوارمیشیم