
در بحث از هزینههای نظامی کشورهای مختلف، باور عمومی و رایج همواره این بوده که قدرتهای بزرگ جهانی، کشورهایی هستند که بیشترین هزینهها را در حوزه نظامی صرف میکنند؛ اما شاید دانستن این نکته جالب باشد که بر پایه آخرین گزارشهای منتشره، سه کشور از همسایگان ایران، در میان پانزده کشوری هستند که بیشترین هزینه نظامی را در سطح جهان صرف میکنند.
به گزارش «تابناک»، مؤسسه تحقیقات بینالمللی صلح استکهلم، نتایج بررسیهای خود درباره هزینههای نظامی در کشورهای جهان را منتشر کرده که بر پایه آن، عربستان سعودی، ترکیه و امارات، در میان پانزده کشوری هستند که در سال ۲۰۱۳ بیشترین مبالغ را در حوزه نظامی هزینه کردهاند.
بر پایه این گزارش، مجموع هزینههای نظامی در سراسر جهان در سال گذشته میلادی، ۱.۷۵ تریلیون دلار بوده که نسبت به سال پیش از آن، حدود ۲ درصد کاهش داشته است؛ اما این کاهش، بیشتر ناشی از کاهش هزینههای نظامی کشورهای غربی بوده و در مقابل، دیگر کشورها شاهد افزایش هزینهها در این حوزه بودهاند، به گونهای که در صورت در نظر نگرفتن آمریکا، مجموع هزینههای نظامی در جهان ۱.۸ درصد افزایش داشته است.
در این راستا، پس از آمریکا که همچنان پیشتاز هزینههای نظامی در سطح جهان است، کشورهای چین، روسیه و عربستان سعودی قرار دارند. به این ترتیب، در سال گذشته، عربستان با پشت سر گذاشتن انگلیس، ژاپن و فرانسه، به جایگاه چهارم در این زمینه دست یافه است. چین، روسیه و عربستان سعودی از جمله ۲۳ کشوری هستند که از سال ۲۰۰۴ تاکنون، هزینههای نظامی خود را به بیش از دو برابر افزایش دادهاند.
کاهش ۷.۸ درصدی هزینههای نظامی ایالات متحده در سال ۲۰۱۳، ناشی از پایان جنگ در عراق، آغاز خروج نیروهای این کشور از افغانستان و همچنین کاهش کلی بودجه این کشور بوده که در سال ۲۰۱۱ به تصویب کنگره رسیده است.
از سوی دیگر، تدابیر ریاضتی اقتصادی در کشورهای اروپای غربی و مرکزی نیز عامل کاهش این هزینهها در مناطق مذکور بوده است.
«سام پترو فریمن»، رئیس مرکز تحقیقات هزینههای نظامی مؤسسه صلح استکهلم میگوید، هرچند در برخی موارد، افزایش هزینههای نظامی در کشورهای در حال توسعه، نتیجه رشد اقتصادی این کشورها بوده، در بسیاری از موارد این عامل در نتیجه افزایش درآمدهای حاصل از فروش منابع طبیعی، سلطه حاکمان اقتدارگرا و یا تشدید رقابتهای تسلیحاتی منطقهای رخ داده است.
در این گزارش اشاره میشود که هزینههای نظامی در منطقه خاورمیانه، در سال گذشته ۴ درصد افزایش داشته و به رقم ۱۵۰ میلیارد دلار رسیده است. در این میان، عربستان سعودی با افزایش ۱۴ درصدی هزینهها در این زمینه، رقم ۶۷ میلیارد دلار را به خود اختصاص داده است. مؤسسه صلح استکهلم اشاره میکند که این امر، در نتیجه تشدید رقابتهای این کشور با ایران در سطح منطقه و همچنین تلاش برای ایجاد نیروهای نظامی وفادار به خود برای جلوگیری از وقوع تحولات مشابه انقلابهای عربی در منطقه صورت گرفته است.
از سوی دیگر، هزینههای نظامی بحرین نیز در همین مدت ۲۶ درصد افزایش داشته که انگیزه آن به احتمال قوی، تلاش برای بقای رژیم حاکم در مقابل اعتراضات مردمی شکل گرفته در این کشور بوده است. البته عراق نیز در سال ۲۰۱۳ هزینههای نظامی خود را ۲۷ درصد افزایش داده که دلیل آن تلاش برای احیای نیروهای نظامی داخلی و بومی در شرایط خروج آمریکا از این کشور عنوان شده است.
اما در میان همسایگان ایران، دو کشور دیگر، یعنی امارات و ترکیه نیز به میان پانزده کشور دارای بالاترین هزینه نظامی در سطح جهان راه یافتهاند. در این راستا، ترکیه توانسته با گرفتن جای کانادا، به جایگاه چهاردهم دست یابد و امارت نیز جایگاه سابق خود را در رده پانزدهم نگه داشته است.
بنابراین، آمریکا، چین، روسیه، عربستان سعودی، فرانسه، انگلیس، آلمان، ژاپن، هند، کره جنوبی، ایتالیا، برزیل، استرالیا، ترکیه و امارات، کشورهایی هستند که جایگاه اول تا پانزدهم را از نظر هزینههای نظامی از آن خود کردهاند.
سایت تابناک از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.