نابساماني در بازار خريد شير و لبنيات موج مي‌زند. هر روز خبر‌هاي جديدي كه از سوي مسوولان و افراد غيرمسوول در ميان اخبار جاي مي‌گيرد ضربه‌يي جديد به اين بازار مي زند.
به نوشته اعتماد، هنوز چند صباحي از اعلام خبر خريد شير خام به قيمت 1440 تومان نگذشته و اين خبر به صورت رسمي اعلام نشده است كه روز گذشته وزارت جهادكشاورزي اعلام كرد كه قيمت شير و لبنيات بعد از ماه رمضان آزاد مي‌شود.
در حالي كه دامداران از مشخص نشدن قيمت شير خام پس از گذشت سه ماه از سال انتقاد دارند يكي از مسئولان وزارت جهاد كشاورزي از تعيين نرخ 1350 توماني خريد براي هر كيلوگرم شيرخام خبر داد و گفت: اين نرخ جديد پس از ماه رمضان اعلام و بازار شير و لبنيات آزاد مي‌شود.
تحولات هفته‌هاي گذشته در حالي بوده است كه يارانه 300 ميليارد توماني شير خام سال گذشته هنوز به صورت كامل به دامداران پرداخت نشده و با وجود اينكه براساس آمارهاي رسمي، آخرين نرخ تورم در سال جاري حدود 30 درصد اعلام شده است قيمت شير خام هنوز تغيير نكرده و همان 1110 توماني است كه دولت در بهار سال گذشته مصوب كرده بود. دامداران هم از ابتداي امسال همواره انتقاد خود را نسبت به اين بلاتكليفي اعلام كرده‌اند و معتقدند كه مسوولان بايد هر چه سريع‌تر تكليف بازار شير خام و لبنيات را مشخص كنند چراكه براساس آنچه دولت اعلام كرده آنها تنها 25 درصد افزايش حقوق و دستمزد كارگران‌شان را داشته‌اند و هزينه‌هاي توليد و قيمت حامل‌هاي انرژي نيز بر اساس همين نرخ تورم اعلام شده براي آنها تغيير كرده است.
سعيد سلطاني سروستاني، مديرعامل اتحاديه سراسري دامداران ايران در گفت‌وگو با «اعتماد» در واكنش به خبر آزاد‌سازي قيمت شيرگفت: من از اين اظهارات مسئولان تعجب مي‌كنم. مگر مي‌شود كه قيمت شير را آزاد كرد. بي‌شك دامداران از آزاد‌سازي قيمت شير آسيب مي‌بينند. به گفته او، هنوز بدهي دولت به دامداران به صورت كامل پرداخت نشده و دولت بيش از 120 ميليارد تومان به دامداران بدهكار است. يعني يك سوم پول دامداران از آبان ماه گذشته هنوز پرداخت نشده است. اين در حالي است كه از هفت ماه پيش قيمت ارز افزايش يافته و ارزش پول هم كمتر شده و دامدار متضرر اصلي اين ديركرد پرداخت دولت بوده است.
وي با اشاره به نوسانات نرخ لبنيات در بازار از سال 90 گفت: با تغييرات قيمت ارز و برخي تحريم‌هاي بين‌المللي صعنت لبنيات در كشور با مشكلاتي مواجه شد و قيمت لبنيات از سه سال پيش تاكنون افزايش يافت. به همين دليل مسوولان دولت يازدهم بارها از دامداران خواسته بودند كه نرخ فروش شير خام را افزايش ندهند چرا كه با بالا رفتن نرخ شير قيمت فرآورده‌هاي لبني در بازار نيز افزايش مي‌يابد. به هر حال بايد توجه داشت كه دامداران نمي‌توانند كالاي توليد خود را بيش از مدت معيني نگه دارند و اين محصول قابل انبار شدن هم نيست و فاسد مي‌شود بنابراين دامدار بايد محصول خود را حتي بدون سود يا با ضرر به فروش برساند.
سلطاني با اشاره به ماده 7 قانون افزايش بهره‌وري كه سال گذشته براي اجرا به دولت ابلاغ شده است، گفت: بر اساس ماده 7 قانون افزايش بهره‌وري براي تصميم‌گيري درباره وضعيت دامداران بايد نماينده‌يي از تشكل‌هاي توليدي دامداران و كشاورزان هم در جلسات حضور داشته باشند اما اين ماده قانوني در يك سال گذشته به‌طور كلي ناديده گرفته شده است. دامداران تنها شنونده اخبار نرخ‌گذاري يا آزاد‌سازي قيمت شير هستند و حالا پس از گذشته حدود سه ماه از سال هنوز قيمت خريد شير خام از دامداران مشخص نشده و دولت تكليف اين قشر از توليدكنندگان را مشخص نكرده است.
همچنين در حالي كه از ابتداي امسال وزارت جهاد كشاورزي و معاونت برنامه‌ريزي و راهبردي رياست جهموري بر حمايت از توليدكنندگان و مصرف‌كنندگان در قالب ادامه يارانه شيرخام در سال جاري تاكيد كرده يكي از مسوولان وزارت جهاد كشاورزي گفت: به نظر مي‌رسد دولت با توجه به خالي بودن خزانه‌اش ديگر توان ادامه دادن يارانه شير را ندارد و 1350 يا 1370 تومان آخرين قيمتي است كه براي خريد هر كيلوگرم شير خام تعيين كرده اما مي‌خواهد اين قيمت را پس از ماه رمضان اعلام كند كه افزايش قيمتي در بازار شير و لبنيات ايجاد نشود.
اين درحالي است كه در ماده 4 قانون هدفمندي يارانه‌ها آمده است كه دولت بايد به تدريج تا پايان برنامه پنجم توسعه نسبت به هدفمندي يارانه گندم، برنج، روغن، شكر اقدام كند و يارانه پرداختي به توليدكنندگان بخش كشاورزي نبايد در هر سال كمتر از سال قبل باشد.
اين اعلام مكرر قيمت‌هاي متفاوت خريد شير خام از سوي دولت مي‌تواند دامداران را نسبت به آينده توليدشان نااميد كند و از سوي ديگر آزاد شدن بازار شير و لبنيات روند كاهش مصرف اين محصولات را تقويت مي‌كند كه در نهايت حاصلي جز افزايش ابتلا به بيماري‌هايي مانند پوكي استخوان و بيماري‌هاي ديگر ندارد.
سلطاني با اشاره به افزايش تعرفه صادرات لبنيات گفت: با توجه به افزايش تعرفه صادرات، صادرات لبنيات به ساير كشور‌ها نيز كاهش يافته است. چرا كه صادرات سودي براي صادر‌كنندگان ندارد. اين در حالي است كه ما انتظار داشتيم دولت جديد به صادر‌كنندگان جايزه صادرات بدهد.
او با اشاره به افزايش نرخ علوفه، هزينه‌هاي حمل ونقل، نگهداري، دامپزشكي و افزايش نرخ حامل‌هاي انرژي گفت: نمي شود كه قيمت شير را ثابت نگه داشت يا آن را آزاد كرد ولي مابقي مولفه‌ها اعم از قيمت علوفه كه بخشي از آن نيز از خارج وارد مي‌شد روز به روز نوسان قيمت داشته باشد. به هر حال قيمت تمام شده بايد با ثبات باشد. نمي‌توان تابع تصميمات لحظه‌يي بود. از سال 90 كه با افزايش قيمت لبنيات مواجه بوديم با هر نوساني خريد مردم كمتر مي‌شود و به همان نسبت كالاهاي توليدي لبني كه همگي تاريخ مصرف مشخصي دارند به كارخانه‌ها مرجوع مي‌شوند. به اين ترتيب كارخانه‌ها توليد را كاهش مي‌دهند و به همان نسبت ميزان خريد آنان از دامداران نيز كاهش مي‌يابد. اين در حالي است كه از نقش دلالان در اين ميان نمي‌توان چشم‌پوشي كرد. دلالان هميشه به دنبال ارزان‌تر خريدن شير خام دامداران هستند و در اين ميان تنها دامداران متضرر نهايي هستند چراكه چاره‌يي جز فروش محصول نهايي خود كه قطره قطره آن را به دست مي‌آورند، ندارند.
مديرعامل اتحاديه سراسري دامداران ايران با اشاره به اين نكته كه گرچه تصميم‌گيري‌هاي مسوولان براي آينده بازار شيرخام و لبنيات پشت درهاي بسته ستاد تنظيم بازار در وزارت جهاد كشاورزي انجام شده است، تاكيد كرد: به نظر مي‌رسد كه برنامه‌ريزي‌ها به گونه‌يي صورت گرفته كه قيمت جديد تا پايان ماه رمضان اعلام نشود اما از ديد بخش توليد منطقي نيست. وزارت جهاد كشاورزي به عنوان متولي اين بخش نمي‌تواند به بهانه افزايش نيافتن قيمت در ماه رمضان و به اصطلاح حمايت از مصرف‌كنندگان، توليدكنندگان را يك ماه ديگر بلاتكليف بگذارد.
وي با بيان اينكه با تعطيلي هر دامداري اشتغال در بخش توليد با مشكل مواجه مي‌شود، گفت: فعلا ما بايد مهر سكوت بر لب بزنيم و هر نوع اعتراض ما به بي‌تصميمي درباره نرخ خريد شير خام از دامداران با بي‌توجهي مواجه مي‌شود.
يك عضو كميسيون كشاورزي مجلس شوراي اسلامي با اشاره به تصميم وزارت كشاورزي براي برداشتن يارانه شير و لبنيات، گفت كه رها كردن بازار لبنيات به ضرر مردم است و به مردم فشار وارد مي‌كند.
هدايت‌الله ميرمرادزهي درباره برداشتن يارانه از شير و آزاد شدن قيمت اين محصول عنوان كرد: لبنيات نياز مردم است و تامين‌كننده سلامت آنهاست. تجربه ثابت كرده كه هر گاه قيمت شير بالا رفته و مصرف آن كاهش پيدا كرده مراجعه به بيمارستان‌ها و شكستگي استخوان بيشتر شده است.
وي ادامه داد: اين تصميم وزارت جهاد كشاورزي عوارض سنگيني روي مردم دارد و باعث مي‌شود هزينه‌هاي درمان بيشتر شود.
اين عضو كميسيون كشاورزي مجلس شوراي اسلامي پيشنهاد داد: توليد بايد به گونه‌يي زياد باشد كه بازار تنظيم شود وگرنه اگر توليد پايين بيايد و قيمت بالا برود مردم استقبالي نخواهند كرد.
نماينده سراوان در مجلس تاكيد كرد: دولت بايد امكانات لازم براي توليد اوليه را فراهم كند تا اگر قيمت‌ها هم آزاد شدند قيمت بالا نرود اما اگر بازار رها شود و هيچ امكاناتي وجود نداشته باشد مردم ضرر مي‌كنند.
