ناوشکن پیشرفته «دماوند» نماد صلابت و اقتدار ایرانی امروز در مراسمی با حضور دبیر شورای عالی امنیت ملی و فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی به منطقه چهارم نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ملحق میشود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از انزلی، 27 اسفند ماه سال 91 سازه یک فروند شناور جدید با حضور محمود احمدینژاد رئیسجمهور سابق کشورمان بههمراه سرلشکر فیروزآبادی و دیگر مقامات ارشد نظامی در آبهای دریای خزر و در بندر انزلی به آب انداخته شد، این سازه، همان نمونه پیشرفتهتر ناوشکن جماران بود که آن روزها جماران2 نامیده میشد اما بعدها به ناوشکن پیشرفته دماوند، تغییر نام یافت.
ناوشکن پیشرفته دماوند بهطور رسمی به نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران تحویل و به ناوگان شمال و منطقه چهارم این نیرو ملحق شد.
ناوشکن دماوند دارای ویژگیهای اساسی در مقایسه با جماران یک است، نخستین ویژگی آن است که این ناوشکن از نظر ساختار دارای سازهای متفاوت بوده بهصورتی که از آخرین فناوری محاسبات و قدرت ساخت و سازه برخوردار است.
دومین ویژگی سرعت و قدرت تحرک و مانورپذیری ناوشکن جماران2 است، این ناوشکن بهخاطر مکانیزم و مشخصات فنی در سامانه رانش، دارای سرعت و قدرت مانور بیشتر است.
ویژگی سوم آن است که این ناوشکن به فناوری روز مجهز و تمام سیستمهای آن دیجیتالی است و سیستم دفاع و مراقبت از خود را با توجه به سیستمهای راداری پیشرفته داراست که در نوع خود بینظیر است، بهصورتی که دارای پایداری، برد و قدرت کشف و شناسایی اهداف بالاتر است.
ویژگی چهارم مجهزشدن آن به سامانه مدیریت نبرد است، در اتاق عملیات این شناور کل منطقه از زیر سطح و اعماق دریا، در آسمان حوزه مأموریت و محیط سطح آب، شعاع عملیاتی آن قابل مشاهده است؛ این سیستم نرم افزاری و سخت افزاری کاملاً پیشرفته به سیستم فرماندهی ناو کمک میکند تا بتواند اهداف مشخصی را شناسایی و در مواردی که نیاز باشد از آن استفاده کند، سیستم سلاح و مراقبت دیدبانی بهصورت تجمیعی نمایش داده میشود و به فرمانده کمک میکند تا بتواند بهترین تصمیم را برای اقدام در آن واحد اتخاذ کند.
پنجمین ویژگی هم بومی و بهروز بودن اکثر سامانههای سلاح، ناوبری، مخابراتی و سیستمهای دیدبانی و مراقبتی این شناور است.
مقام معظم رهبری در بهمن ماه 89 که ناوشکن جماران1 به آب انداخته شد، فرمودند: "انشاءالله جماران 2 و 3 و 4 بهتر و باکیفیتتر خواهند بود و زودتر به آب انداخته خواهند شد".
این ناوشکن از تجهیزات و قابلیتهای افزونتری نسبت به جماران برخوردار بوده و در رده ناوشکن (ناومحافظ) طبقه بندی شده و قابلیت درگیری با اهداف سطحی، زیرسطحی و هوایی را با سامانههای توپخانهای، موشکها و اژدر داشته و توانایی پذیرش بالگرد را در عرشه اصلی خود دارد.
ناوشکن دماوند نسبت به نمونه مشابه که همان ناوشکن جماران است، طول بیشتر ولی در عین حال وزن کمتر و قابلیتهای بیشتری در حوزه تجهیزات و تسلیحات، حمل نفرات و قدرت مانور و چالاکی بالایی دارد.
این شناور با قابلیت تدافع، تهاجم و رهگیری همزمان اهداف هوایی، سطحی و زیرسطحی، مسلح به سامانه موشکی کروز، اژدرافکن، سامانههای توپ 76 و 40 میلیمتری، سامانههای پردازش راداری و رادارهای تاکتیکی سطحی و هوایی است.
این ناوشکن همچنین مجهز به سامانه جامع مدیریت نبرد و جنگ الکترونیک بوده و قابلیت حمل بالگرد را همچون جماران1 داراست.
بهکارگیری رادار کنترل آتش با قابلیت ردیابی جنگندهها و موشکهای کروز، بهکارگیری سامانه کنترل مانیتورینگ بهمنظور کنترل و هماهنگی عملیاتی فیمابین موتور، شافت، پروانه و ناوبری و بهکارگیری سیستم رانش با توان بالا جهت تأمین سرعت بهینه شناور از نقاط برجسته این شناور است که نسبت به پروژه مشابه قبلی ارتقا یافته و بهینهسازی شده است.
بومیسازی تجهیزاتی مانند رادار هوایی، سونار فعال و غیرفعال، رادار کنترل آتش، سامانههای مخابرات داخلی و تعدادی دیگر از تجهیزات از دیگر ویژگیهای ناوشکن دماوند اعلام شده است که مجموعه این تجهیزات بهصورت بومی در سازمانهای تابعه وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تولید شده است.
ناوشکن پیشرفته جماران2 حدود 100 متر طول و بیش از 1300 تن وزن دارد و از کاربردیترین ناوشکنهای موجود در دنیا به شمار میآید، همچنین این ناوشکن مجهزترین ناوشکن جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر بوده که قابلیت حمل بالگرد را نیز دارد.
یکی از مهمترین تجهیزات نصبشده روی این ناوشکن، رادار عصر است. رادار عصر، نخستین رادار سهبُعدی آرایه فازی ایران است, این رادار قادر است اهداف را تا شعاع 200 کیلومتری کشف کند. از مهمترین ویژگیهای این رادار، قابلیت کشف و رهگیری اهداف هوایی و سطحی، توانایی رهگیری 100 هدف بهصورت همزمان و مقابله با جنگ الکترونیک است.
این رادار که توسط متخصصان کشورمان و بهصورت کاملاً بومی تولید شده است، پیشتر و در سال 92 رسماً رونمایی شده بود. نصب این رادار روی ناوشکن دماوند، یکی از ویژگیهای منحصر به فرد دماوند است.
ناوشکن دماوند توسط کارکنان وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و با همکاری حدود 400 دانشگاه، مرکز تحقیقاتی و تولید کنندگان و صنایع ایرانی ساخته شده است، نمونه نخست این کلاس از ناوشکن در جنوب ایران با عنوان ناوشکن جماران به ناوگان آبهای نیلگون خلیج فارس پیوسته است.
افزوده شدن این ناو قدرتمند با بهروزترین سامانههای بومی به سه ناوچه رده پیکان در ناوگان شمال نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران نقش بسیار مهمی در ارتقای توان رزمی و البته بازدارندگی چندمنظوره این نیرو در آبهای بزرگترین دریاچه جهان دارد.
معدود کشورهایی در جهان از توانایی ساخت تجهیزات دریایی برخوردار هستند اما جمهوری اسلامی ایران، پتانسیل خوبی را در ساخت تجهیزات دریایی به دست آورده و قطعاً حرکت و نگاه جمهوری اسلامی به آینده است و در آینده دستاوردهای ارزشمند دیگری نیز رونمایی میشود.