پس از آنکه تیم مذاکره کننده ایران با شش قدرت جهانی درباره عمده اختلافات پیش روی به تفاهم رسید تا نگارش توافق نهایی آغاز و چالش هستهای برای همیشه مرتفع شود، گروهی از نمایندگان مجلس نسبت به تفاهم صورت پذیرفته و جزئیات منتشره، اعلام موضع کردند؛ موضع گیریهایی که نخستین مواضع اعضای پارلمان کشورمان در قبال فرجام لوزان ۲ است.
به گزارش «تابناک»، پس از هشت روز مذاکرات سخت و نفسگیر میان وزرای خارجه ایران و شش کشور چین، روسیه، آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان در لوزان سوئیس و همزمان با فرا رسیدن ۳۱ مارس، سرانجام طرفین بر روی یک متن مشخص به جمع بندی رسیدند تا در نهایت دو طرف روی یک متن مشترک به عنوان بیانیه به توافق برسند و این متن عصر پنجشنبه قرائت شود و بدین ترتیب، یکی از طولانیترین مذاکرات تاریخ به فرجام برسد.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان، در کنفرانس خبری که پس از بیانیه پایانی در پاسخ به اینکه ممکن است تفسیرهای متفاوتی از راهحلهایی که تفاهم شده بیان شود و چه راهکاری در این زمینه در دستور کار دارید، گفت: آنچه امروز به عنوان راهحلهای متفاوت برای رسیدن به برنامه جامع اقدام مشترک مورد توافق قرار گرفت، بر اساس یک دیدگاه مبتنی بر بازی برد ـ برد در روابط بینالملل است که بنا بر آن، همه تحریمها علیه ایران که غیر عادلانه بوده، پایان خواهد یافت، همزمان برنامه هستهای ایران ادامه مییابد، اما اقداماتی را برای ایجاد اطمینان در سطح بینالمللی انجام خواهیم داد.
او در بخشی دیگر از سخنانش تأکید کرد مردم ایران اهل منطق، تعامل، گفتوگو و سازندگی هستند. این مردم بزرگوار هستند، آمادگی دارند رفتارها را با دقت رصد کنند و ببینند با آنها چگونه رفتار خواهد شد. کسانی که در گذشته سابقه خوبی از خود به جای نگذاشتند، میتوانند از این فرصت برای اصلاح گذشته استفاده کنند.
همزمان با اعلام این تفاهم، گروهی از نمایندگان مجلس نسبت به آنچه در لوزان به عنوان فهم مشترک مورد تأیید طرفین قرار گرفته، موضع گیری کردهاند؛ فهم مشترکی که حالا قرار است از هفته آینده در نشستهایی روی برگه به نگارش درآید و به سرعت و خیلی زودتر از ضرب الاجل ۱۰ تیرماه به قراردادی مکتوب و الزام آور برای طرفین بدل شود.
«تابناک» مروری دارد بر نخستین اظهارنظرهای اهالی خانه ملت درباره این تفاهم که میتواند نتایج متفاوتی داشته باشد.
بروجردی: ایران در مصاف سیاسی موفق به اثبات توانمندی خود شدرئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در واکنش به اظهارات باراک اوباما گفت: آمریکاییها چون بر خلاف ماده ۶ ان پی تی بمب هستهای میسازند و آزمایش میکنند، این ذهنیت را دارند که هر کشوری که در عرصه فعالیتهای فنآوری هستهای عمل میکند، مثلا سمت و سویش به طرف بمب است.
علاءالدین بروجردی در گفتوگویی پس از اظهارات اوباما همچنین افزود: با توجه به این سیاست آمریکا که منجر به انتقال موضوع هستهای ایران به شورای امنیت و صدور قطعنامههای ظالمانه و تحریمهای متعدد شد، در واقع همه آنها منجر به این نشد که ایران را از راه منطقی مبتنی بر عهدنامه NPT و در یک چهارچوب صلحآمیز بازدارد.
وی با بیان اینکه ایران در این مصاف سیاسی موفق شد، توانمندی خود را به اثبات برساند و راه را به جلو ببرد، گفت: بخش قابل توجهی از اظهارات اوباما در توجیه این سیاست غلط بود؛ یعنی مخاطبین اوباما یک طرف کنگره آمریکا، رژیم صهیونیستی و همپیمانان منطقهای آمریکا بودند که به همین دلیل هم اشاره کرد من در آینده نزدیک مشاوران امنیتی خودم را به منطقه میفرستم.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی همچنین اظهار کرد: نکته دوم اعتراف اوباما به حق جمهوری اسلامی ایران برای فعالیت صلحآمیز هستهای بود که صریحا اعلام کرد، اینکه ایران به صورت صلحآمیز فعالیت داشته باشد مشکلی نداریم؛ لذا این اعتراف به نظرم حائز اهمیت است و این نکتهای بود که آمریکاییها حاضر نبودند زیر بار بروند.
بروجردی تأکید کرد: ما فراموش نمیکنیم این جمله اوباما را که در مقطعی اعلام کرد، اگر ما میتوانستیم همه پیچ و مهره های تشکیلات هستهای ایران را باز کنیم، این کار را میکردیم، ولی نمیتوانیم.
بروجردی درباره اینکه چرا آمریکا همچنان بر این موضع پافشاری میکند که ممکن است ایران از فعالیت هستهای خودش منحرف شود، گفت: به دلیل اینکه باید توجیهی داشته باشد برای اقدامات متعدد خودش در جهت فشار به جمهوری اسلامی ایران و صدور قطعنامهها. در هر صورت افکار عمومی ملت آمریکا و جهانیان از اوباما و هیأت حاکمه آمریکا میپرسند پس برای چه اگر ایران صلحآمیز عمل کرده و امروز دارید اعتراف میکنید و پذیرفتید این قطعنامهها و غوغاسالاریها و تحریمها به چه دلیل صورت گرفته است؟
او همچنین تأکید کرد: اوباما بدون اینکه به قدرت ایران در منطقه و تأثیرگذاری ایران در تحولات اشارهای داشته باشد، صحبت کرد و اشاره داشت به اینکه ما باید راه حل سیاسی را انتخاب کنیم نه راه حل دیگری را. وی به واقعیتی اشاره کرد مبنی بر اقتدار جمهوری اسلامی ایران که منجر شد به اینکه آمریکاییها از دو گزینه نظامی و سیاسی، گزینه سیاسی را انتخاب کنند.
رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس با تأکید بر اینکه حرفهای اوباما در مورد اینکه در صورت تخطی ایران، تحریمها بازخواهد گشت، گفت: این حرفها صرفا یک مانور سیاسی و یک توجیه است برای اینکه همه چیز را پذیرفتهاند؛ پذیرفتهاند که ایران این حق را دارند، پذیرفتهاند که فتوای مقام معظم رهبری مبنای پذیرفته و قابل قبول است.
بروجردی درباره بخشی از سخنان اوباما درباره تروریسم گفت: تعریفی که ما از تروریزم داریم با تعریف آمریکاییها متفاوت است. ما از حماس حمایت میکنیم و در چهارچوب مقررات بینالمللی و دفاع مشروع اینها از سرزمینشان این کار را انجام میدهیم، در حالی که آمریکا خود به وجود آورنده داعش و حامی تروریست است، نه ایران.
دامادی: از بین بردن تحریمها و ارتباط با دنیا یک خواست ملی بودنماینده مردم ساری در مجلس شورای اسلامی تفاهم سیاسی ایران و ۱+ ۵ را یک موفقیت تاریخی برای کشور و انقلاب عنوان و خاطرنشان کرد: از بین بردن تحریمها و ارتباط با دنیا یک خواست ملی بوده است.
محمد دامادی ضمن تبریک به مناسبت تفاهم انجام شده بین ایران و ۱+ ۵ و قدردانی از حمایتهای مقام معظم رهبری از دولت و تیم مذاکره کننده ابراز امیدواری کرد که روزهای خوشی پیش روی مردم کشورمان باشد.
وی با بیان اینکه بیانیه مشترک ایران و ۱+ ۵ نشان داد تیم مذاکره کننده ایرانی یک تیم حرفهای و متخصص بوده، اضافه کرد: من فکر میکنم بعد از انتخابات سال ۹۲ در حوزههای سیاسی، چهرههای متخصص بر سر کار آمدند و راهبردهای ایران در منطقه بهبود یافته است؛ هرچند من فقط به روی صحنه نگاه نمیکنم و معتقدم تیم پشت صحنه مذاکره که مثل دانههای تسبیح بودند، مجموعه هماهنگی بودند و مثل یک تیم هماهنگ عمل کردند.
دامادی با بیان اینکه تفاهم سیاسی ایران و ۱+ ۵ یک موفقیت تاریخی برای کشور و انقلاب به شمار میآید، ادامه داد: به هر حال از بین بردن تحریمها و ارتباط با دنیا یک خواست ملی بوده، زیرا هیچ عقل سلیمی انزوا را نمیپذیرد.
نماینده مردم ساری در مجلس تصریح کرد: کسانی که قطعنامهها را کاغذ پاره میخواندند، باید پاسخگو میبودند و امروز بهترین پاسخ به آنها موفقیت دولت فعلی است.
وی با تأکید بر تخصص و تجربه محمد جواد ظریف و تیم همراه وی در مذاکرات، گفت: آنها حتی تا قبل از به نتیجه رسیدن مذاکرات به عنوان یک تیم باتجربه و مقبول به حساب میآمدند و تسلط لازم را بر اصول جاری در مذاکرات داشتند.
دامادی با بیان اینکه تیم مذاکره کننده موفق شده ضمن حفظ عزت ملت، دستاوردهای هستهای را حفظ کند، ادامه داد: دولت موفق شده بعد از دو سال به یکی از وعدههای انتخاباتیاش جامه عمل بپوشاند و در بحث توسعه برون زا به موفقیت بزرگی دست یابد و حالا نوبت بازگشت پرقدرت به توسعه درون زاست.
این نماینده مجلس با اشاره به تأثیر همنوایی دولت و ملت در توسعه داخلی تصریح کرد: انتظار میرود موفقیت امروز دولت از مشکلات مردم در حوزههای سیاسی و اقتصادی گره گشایی کند و موجب باز شدن قفلهای بیکاری و تورم شود.
وی با تأکید بر لزوم برخورد دولت با رانت خواری و فساد اقتصادی ناشی از تحریمها اضافه کرد: درخواست من از رسانههای نزدیک به دولت این است که شرایط و سختی مذاکرات را برای مردم تبیین کنند تا دستاوردهای آن برای مردم مشخص شود.
حقیقتپور: جامعه جهانی دریافت که ایران به دنبال سلاح هستهای نبوده استعضو کمیسیون امنیت ملی گفت: جامعه جهانی عاقبت دریافت که ایران به دنبال برنامه اتمی تسلیحاتی نبوده و نیست.
منصور حقیقتپور در گفتوگو با ایلنا در خصوص متن بیانیه مشترک مذاکرات هستهای لوزان گفت: در تحلیل کلی این بیانیه، با همه دستاوردهایی که داشتیم و با همه تلاشی که تیم مذاکره در لغو تحریمها داشت، محدودیتهایی را قبول کردیم؛ از جمله غنی سازی ۲۰ درصد و همچنین رفتن فردو به سمت فیزیک هستهای، نمونههایی از این محدودیتها بود. بحث دیگر مربوط به مجلس بود که آقای ظریف در مورد آن تعهد کردند، در حالی که این موضوع از وظایف مجلس است.
حقیقتپور افزود: این بیانیه دستاوردهای زیادی هم برای ما داشت و جامعه جهانی عاقبت دریافت که ایران به دنبال برنامه اتمی تسلیحاتی نبوده و نیست. همچنین ایران عضو مشترک و همکار جامعه بین الملل شناخته شد که در برنامههای مشترک بین المللی هستهای شرکت خواهد کرد.
وی ادامه داد: آقای ظریف در این بیانیه اعلام کرد، تحریمها کامل برداشته میشود؛ اما در متن ترجمه شده صداوسیما از صحبتهای موگرینی این نکته بیان شد که لغو تحریمها تدریجی است.
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس افزود: با توجه به متن صحبتهای آقای ظریف که از لغو کلیه تحریمهای مربوط به برنامه هستهای صحبت میکرد، مشخص نشد کدام مورد صحیح است!
نماینده مردم اردبیل، سرعین، نمین و نیر افزود: اگر متن ترجمه صداوسیما مشکل داشته باشد، حتما پیگیری خواهیم کرد و این مسأله را در مجلس بررسی میکنیم.
بخشایش: مردم امتیازات داده شده را در برابر امتیازات گرفته شده تأیید میکنندیک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: مردم با دادن امتیازاتی به ۱+ ۵ و گرفتن امتیازاتی از آمریکا و هم پیمانانش موافقند.
احمد بخشایش در گفتوگو با ایسنا گفت: بیانیه لوزان حاکی از این است که مذاکرات ایران و ۱+ ۵ در حال به ثمر رسیدن و چشمانداز آن مثبت است.
نماینده مردم اردستان تصریح کرد: برای جلب اعتماد جامعه جهانی، نیاز به دادن امتیازاتی به طرف غربی داشتیم، ولی امتیازات خوبی نیز به دست آوردیم. غربیها پذیرفتند غنی سازی در ایران ادامه یابد و کلیه تحریمها ابتدا توسط اتحادیه اروپا و پس از امضای توافق نهایی از سوی آمریکا لغو شود و بانک مرکزی، بیمه، تردد نفتکشها و صنعت نفت نیز به مرور رفع تحریم شوند؛ البته تا یازدهم تیرماه که توافق نهایی میشود، اقدام عملی چندانی از طرف غربی انجام نمیشود.
وی ادامه یادآور شد: در مذاکرات انجام شده در نطنز ۵ هزار و در فردو ۱۰۰۰ دستگاه سانتریفیوژ در حال کار است؛ اما در فردو غنیسازی انجام نمیشود بلکه برای مقاصد دیگر استفاده میشود. تأسیسات فردو نیز بر اساس تفاهم انجام شده باز طراحی میشود.
جعفرزاده: تفاهم سیاسی ایران و ۱+ ۵ نشانه شکست نتانیاهو استغلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی اظهار کرد: من تفاهم سیاسی ایران و ۱+ ۵ را مجموعا خوب و مثبت دیدم و ما قدردان زحمات آقای ظریف و تیمش و حمایتهای مقام معظم رهبری و رئیس جمهور هستیم، زیرا خوشحالی را به میان مردم آوردند.
وی با تأکید بر اینکه همه باید در راستای مصالح نظام حرکت کنند، افزود: متأسفانه برخی به هر شکل ممکن میخواهند زحمات انجام شده و تفاهم سیاسی حاصله را نادیده بگیرند و در این راستا کم لطفیهایی به تیم مذاکره کننده و زحمات شبانه روزی شان شده، ولی به هر حال مردم از رسانههای مختلف اخبار را تعقیب میکنند و همه قدردان تیم مذاکره کننده مورد حمایت رهبری هستند.
این نماینده مجلس ادامه داد: البته اگر مورد الزام آوری در این تفاهم باشد، باید در مجلس شورای اسلامی به تصویب برسد.
جعفرزاده خاطرنشان کرد: برای اولین بار است که کشوری مشمول فصل هفت شورای امنیت شده ولی با مذاکره و بدون جنگ توانسته بیرون بیاید. این نشانه هوشمندی مسئولین دولت و مقاومت مردم است. این بیانیه نشانه شکست نتانیاهو و افراطیون درون آمریکاست و جلوی بهانه جویی غرب را گرفت.
نقوی حسینی: چهارچوب به دست آمده میتواند زمینهساز تهیه پیشنویس توافقنامه باشدسخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه از ظرفیت غنیسازی برای پاسخگویی به نیازمندیهای داخلی خودمان استفاده میکنیم، گفت: چهارچوب به دست آمده میتواند زمینهساز تهیه پیشنویس توافقنامه باشد.
سید حسین نقوی حسینی با اشاره به بیانیه مشترک مذاکرات ایران و ۱+ ۵ در لوزان اظهار کرد: آنچه در حال حاضر به دست آمده، چهارچوب مفهومی برای تهیه پیشنویس توافقنامه است و رسیدن به این چهارچوب مفهومی نیازمند مذاکرات و بحثها و گفتوگوهای زیادی بوده که این چهارچوب بهدست آمده است؛ بنابراین، میتواند زمینهساز تهیه پیشنویس توافق نامه باشد.
این عضو هیأت رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه آنچه محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران و فدرریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا قرائت کرد تفاوتهایی وجود دارد، گفت: هنوز متن واحدی را مشاهده نکردیم البته در بسیاری از موضوعات نکات مشترک به دست آمده است.
وی خاطرنشان کرد: قطعا نوشتن پیشنویس نیازمند کار فنی و دقیقی است که فکر میکنم تا تیرماه باید منتظر ماند. قطعا غنیسازی در سطح نیازمندهای کشور چه در مورد سوخت هستهای و چه بهرهبرداری در حوزههای مختلف پزشکی و... انجام میشود. در واقع ما از ظرفیت غنیسازی برای پاسخگویی به نیازمندیهای داخلی خودمان استفاده میکنیم.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس یادآور شد: به طور معمول از دکتر ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان دعوت خواهیم کرد تا با حضور در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گزارشی را ارائه کنند.
حسینی: ظریف ثابت کرد که فرزند انقلاب است/ نرمش قهرمانانه را به خوبی به اثبات رساندندفتح الله حسینی در گفتوگو با ایلنا در ارزیابی از بیانیه لوزان گفت: جا دارد از حمایتهای مقام معظم رهبری در بحث هستهای و اینکه تیم مذاکره کننده را فرزندان انقلاب خواندند تشکر و قدردانی کنم. باید از آقای ظریف و همکارانش که این کار را مدیریت و ثابت کردند که فرزندان انقلاب بوده و به دنبال تحقق فرمایشات رهبر انقلاب بوده و نشان دادند که بحق فرزند ولایت هستند نیز تشکر کنم.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی تلاشهای تیم مذاکره کننده هستهای ایران را ستودنی دانست و گفت: تیم مذاکره کننده هستهای در این دور از مذاکرات به دنبال این بود که تحریمهای ناعادلانه علیه ایران را بدون قید و شرط رفع کند که خوشبختانه تلاشهای آنان در این حوزه نتیجه داد. آنها به طرف غربی و جهان نشان دادند که ملت ایران از هیچ تهدید نظامی و تحریمی نمیترسد و دشمنان این نظام نیز راهی جز مذاکره با ایران ندارند.
نماینده مردم قصر شیرین با تأکید بر اینکه تیم مذاکره کننده هستهای با توجه به فرمایش های رهبری در طول مذاکرات از حق هستهای ملت ایران دفاع کردند، ابراز نمود: دشمنان به دنبال این بودند که سایت فردو را به طور کامل به تعطیلی بکشانند؛ اما ما شاهدیم با ایستادگی تیم مذاکره کننده نه تنها این سایت تعطیل نشد، بلکه فعالیتهای خود را در حوزه فیزیک هستهای ادامه خواهد داد.
حسینی با بیان اینکه پیروزی به دست آمده متعلق به ملت بزرگ ایران، خانواده شهدای هستهای و افتخاری برای دانشمندان هستهای کشور است، تصریح کرد: تیم مذاکره کننده هستهای مورد احترام هستند و آنها توانستند نرمش قهرمانانه را به خوبی به اثبات برسانند. در شهرستانی که من حضور دارم مردم برای کار آنها شادی کردند.
این نماینده مجلس همچنین با اشاره به اینکه باید در فرصت بهتری مفاد این بیانیه مورد بحث وبررسی قرار گیرد، اظهار کرد: طبیعتا طبق قانون اساسی، اگر در این بیانیه موردی تعهدآور ذکر شده باشد برای تأیید باید به مجلس شورای اسلامی آورده شود و اگر حقی از ملت ایران ضایع شده باشد، نمایندگان مجلس اجازه این کار را نخواهند داد.