شب گذشته، با پیوستن سه سناتور دیگر به جمع حامیان توافق هسته ای ایران، دولت اوباما توانست حدنصاب لازم را برای جلوگیری از مطرح شدن قطعنامه مخالفت با توافق هسته ای در سنا به دست آورد؛ امری که در عمل، به معنای شکست جمهوری خواهان در این موضوع خواهد بود. با این حال، اخبار از تهیه طرحی جدید از سوی مخالفان برای ضربه زدن به این توافق حکایت دارد.
به گزارش «تابناک»، سایت تحلیلی «المانیتور» در مطلبی به بررسی راهبرد جدید جمهوری خواهان در موضوع توافق هسته ای ایران پرداخته و می نویسد پیش از آنکه کنگره آمریکا حتی فرصت رأی گیری درباره این توافق را پیدا کند، منتقدان و مدافعان آن در حال آماده شدن خود برای نبردی بر سر نحوه اجرای توافق هستند.
شب گذشته و پس از پیوستن سه سناتور دیگر به جمع حامیان توافق هسته ای و رسیدن تعداد موافقان این توافق به عدد 41، مشخص شد که این توافق به قوت خود باقی خواهد ماند. به این ترتیب، اکنون بحث اصلی از تأیید یا عدم تأیید توافق، به چگونگی نظارت کنگره بر اجرای آن تغییر یافته است.
چند روز پیش، بن کاردین، سناتور ارشد دموکرات، در این زمینه پیش قدم شده و طرحی ارائه کرد که بر اساس آن، در مسیر اجرای توافق هسته ای برای کنگره نقشی در نظر گرفته شده و افزایش حمایت از رژیم اسرائیل نیز مورد توجه قرار می گیرد. المانیتور پیش نویس 35 صفحه ای این طرح را که نخستین بار از سوی پایگاه اینترنتی «لوبلاگ» مورد اشاره قرار گرفت، به دست آورده است.
کاردین، که یکی از چهار سناتور دموکرات مخالف توافق هسته ای است، روز چهارم سپتامبر در مقاله ای در روزنامه «واشنگتن پست» نوشت: «فارغ از اینکه کنگره بتواند توافق ایران را رد کند یا خیر، ناخرسندی نسبت به جنبه های از این توافق، در دو سوی طیف ایدئولوژیک وجود دارد. به همین دلیل است که من طرحی برای تقویت قانون نظارت بر توافق هسته ای ایران و استراتژی امنیت منطقه ای ایالات متحده ارائه کرده ام که مورد حمایت موافقان و مخالفان توافق هسته ای قرار دارد. این طرح، با تفسیر دولت از توافق هم راستاست و به عنوان متممی بر تعهدات امنیت منطقه ای آمریکا مطرح می شود».
با این حال، یکی از مقامات ارشد دولت اوباما معتقد است که این طرح، سبب بروز منازعات سیاسی جدید می شود. کالین کال، قائم مقام دستار اوباما و مشاور امنیت ملی جو بایدن، معاون رئیس جمهور آمریکا، در این زمینه اظهار داشته: «پیش نویسی که من دیده ام، بسیار مسأله ساز است. در این پیش نویس، شماری تفسیرهای بسیار مسأله ساز درباره جنبه های توافق هسته ای وجود دارد که با نص صریح این توافق در تضاد است. مسائلی درباره تحریم ها در آن وجود دارد که من فکر می کنم، گروه 1+5 و ایران، ممکن است آن را با برخی تعهدات موجود در توافق مغایر بدانند. جنبه حداقلی ماجرا این است که برخی تمهیدات در این پیش نویس در نظر گرفته شده که کاملاً تحریک کننده بوده و مناسب زمانی نیستند که آنچه ما باید بر آن تمرکز کنیم، چگونگی اعمال موثر توافق است».
طرح پیشنهاد شده از سوی کاردین با نام «قانون نظارت بر سیاست های مربوط به ایرانـ 2015» شامل برخی تمهیدات است که واکنش حامیان توافق را برانگیخته است. این موارد عبارتند از:
1ـ طرح این موضوع که ایران دارای حق غنی سازی اورانیوم نیست و هرگونه تولید اورانیوم با غنای بالا از سوی این کشور، به معنای نقض توافق خواهد بود.
2 ـ تعهد به تجدید تحریم های در حال انقضا؛ از جمله تحریم های هسته ای که تا زمانی که ایران به توافق پایبند باشد، به حال تعلیق درمی آیند.
3 ـ حفظ تحریم های هسته ای تا زمانی که ایران پروتکل الحاقی – که اجازه بازرسی های گستره تر بین المللی را می دهد – به تصویب برساند.
4ـ درخواست از کاخ سفید برای تسهیم اطلاعات کامل مربوط به دسترسی بازرسان بین المللی از مراکز مورد سوءظن با کنگره.
5ـ صدور مجوز ارسال بمب های سنگرشکن پیشرفته و ابزارهای حامل این بمب ها برای رژیم اسرائیل.
از سوی دیگر، طرح کاردین درخواست تأمین مالی کامل آژانس بین المللی انرژی اتمی را نیز مطرح می کند. آژانس برای اجرای مفاد توافق، از کشورهای عضو درخواست 10.6 میلیون دلار در سال را کرده است. این طرح همچنین انتصاب یک هماهنگ کننده ویژه را برای اجرای توافق در نظر می گیرد.
به این ترتیب، آن گونه که مشخص است، مخالفان توافق هسته ای در کنگره آمریکا به هیچ وجه دست از تلاش های خود برای ضربه زدن به این توافق برنداشته و اینک، محور اقدامات خود را بر جلوگیری از اجرای صحیح مفاد توافق قرار داده اند. نیازی به گفتن نیست که موضوع افزایش حمایت از رژیم اسرائیل بدان سبب در متن این طرح مورد اشاره قرار گرفته که سناتورهای هر دو حزب را برای حمایت از طرح در محذوریت بیشتری قرار دهد.
