تاثيرات ژئوپليتيكی اينترنت اشيا

يكي از ابعاد مهم مطالعه و تحقيق در حوزه فناوري اطلاعات و ارتباطات و فضاي مجازي ابعاد ژئوپليتيكي آن است زيرا ژئوپليتيك به بررسي ارتباط بين فضا و سياست می پردازد.

اينترنت اشيا به اشياء و وسايلي گفته مي شود كه به شبكه اينترنت و يا اينترانت وصل شده و مي توان آن وسايل را توسط برنامه هاي كاربردي موبايل و يا تبلت ها كنترل نمود.

طبق تعاريف ارائه شده عبارت اينترنت اشيا نخستين بار  در سال 1999 توسط كوين اشتون بكار رفت و در آن جهاني توصيف شد كه در آن هر چيزي از جمله اشيا بي جان براي خود هويت ديجيتال دارند و كامپيوترها اين قابليت را دارند كه اين اشيا را مديريت  نمايند.

در واقع  اينترنت اشيا فناوري مدرني در دنياي مجازي است كه هر موجودي اعم ازجامدات، گياهان، حيوانات و انسانها قابليت ارسال اطلاعات از طريق شبكه هاي ارتباطي اعم از اينترنت و يا اينترانت را داشته باشند.

تحليل گران پيش بيني مي كنند كه اينترت اشيا مانند انقلاب صنعتي جهان را متحول خواهد كرد. سوال اصلي اين است كه  آيا اين فناوري بر حوزه ژئوپليتيكي نيز تاثيرگذار خواهد بود؟

 به نظر مي رسد يكي از ابعاد مهم مطالعه و تحقيق در حوزه فناوري اطلاعات و ارتباطات و فضاي مجازي ابعاد ژئوپليتيكي آن باشد زيرا ژئوپليتيك به بررسي ارتباط بين فضا و سياست می پردازد و فضاي مجازي به عنوان يك فضاي مشاع بين بازيگران سياسي و به خصوص دولت ها در نظر گرفته مي شود.

هر كدام از اين بازيگران سعي دارند نقش بيشتري را به خود اختصاص داده و منزلت استراتژيك خويش را ارتقا دهند. اينترنت اشيا بر بخش هاي گوناگون تاثير مي گذارد.

تاثير اينترنت اشيا بر بخش هاي گوناگون طي چند سال آينده را می توان به صورت زیر صورت بندی کرد.

بخش توليد: 35درصد از توليد كنندگان ازسنسورهاي هوشمند استفاده مي كنند. 10% از توليد كنندگان قرار است طي يك سال آينده از اين سنسور استفاده نمايند و 8% آنها طي سه سال اقدام به اين كار اقدام خواهند نمود.

بخش حمل ونقل: بيش از 220 ميليون  وسيله نقليه تا سال 2020 به اينترنت متصل خواهد شد.

بخش نظامی: هزينه هاي هواپيماهاي بدون سرنشين تا سال 2020 به 8.7 ميليارد دلار خواهد رسيد.

بخش كشاورزي: 75 ميليون دستگاه و ماشين در بخش كشاورزي در سراسر جهان تا سال 2020 به اينترنت اشيا متصل خواهند شد.

بخش زير ساخت شهري: شهرداري ها هزينه هاي اينترنت اشيا را تا سال 2019 به 133 ميليارد دلار خواهند رساند.

بانك ها: هم اكنون حدود 3 ميليون دستگاه اي تي ام در سراسر جهان نصب شده است.

بخش نفت و گاز و معدن: حدود 5.4 ميليون دستگاه تحت عنوان اينترنت اشيا در سايت هاي استخراج نفت تا سال 2020 فعال خواهد شد.

خانه هوشمند: اكثر دستگاه هاي قابل حمل خانگي تا سال 2030 به اينترنت متصل خواهد شد.

بخش صنايع غذايي : حدود 310 ميليون دستگاه در قالب اينترنت اشيا توسط موسسات خدمات غذايي تا سال 2020 به اينترنت اشيا متصل خواهد شد

بخش گردشگري: 31% هتل ها از درب هاي قفل دار نسل آينده استفاده خواهند نمود.

بخش بهداشت و درمان : 646 ميليون دستگاه در قالب اينترنت اشيا براي مراقبت هاي بهداشتي تا سال 2020 استفاده خواهد شد.

بخش مديريت ساختمان: 43 % از مديران ساختمان در ايالات متحده آمريكا بر اين باورند كه اينترنت اشيا شيوه اداره ساختمان توسط آنها را طي دو يا سه سال آينده دگرگون خواهد كرد.

بنابراين مي توان نتيجه گرفت كه تا چند سال آينده بسياري از اشيا به شبكه اينترنت متصل خواهند شد و اين اتصال سوالات مختلفي را در حوزه ژئوپليتيكي بين كشورها ايجاد خواهد كرد به عنوان مثال مي توان اين سولات را مطرح نمود:

1-اينترنت اشيا چه تاثيري در الگوهاي همكاري و همگرايي بين كشورها خواهد داشت ؟

2- تاثير اينترنت اشيا بر الگوهاي منازعه و شيوه هاي رقابت و جنگ كشورها چگونه خواهد بود؟

3- اينترنت اشيا چه تاثيري بر شكاف ديجيتال و منزلت راهبردي و ميزان قدرت كشورها خواهد گذاشت ؟

4- ابعاد مديريتي و كنترل اينترنت اشيا چگونه خواهد بود و هركدام از كشورها در اين جغرافيا چه نقشي را ايفا خواهند نمود

به نظر مي رسد به دليل جديد بودن اين فناوري لازم است مراكز دانشگاهي و پژوهشي تحقيقات جامعي در خصوص ابعاد گوناگون اين فناوري از جمله بعد مهم ژئوپليتيكي اين پديده را آغاز نمايند تا به سياست گذاري مناسب جايگاه جمهوري اسلامي ايران در اين حوزه نيز حفظ گردد.