بازدید 3755
مصر، روند سازش با رژیم صهیونیستی را کلید زد
به نظر می رسد شتاب برخی کشورهای عربی برای نزدیک شدن به رژیم صهیونیستی و عادی سازی روابط با این رژیم افزایش یافته و مصر، سردمدار این حرکت درصدد است با تحمیل مذاکرات سازش به این روند باز هم شتاب بیشتری بدهد. این در حالی است که صهیونیست ها روزی نیست که فلسطینی های بی گناه را به خاک و خون نکشند و زنان و کودکان را قربانی مطامع و زورگویی های خود نکنند.
در شرایطی که طی چند سال اخیر، انتقاد از اقدامات رژیم صهیونیستی در طیف
گسترده ای از موضوعات، به ویژه مسئله سازش با فلسطینی ها شدت گرفته و دامنه
آن حتی به کشورهای غربی نیز رسیده، یکی از دولت های مهم عربی منطقه، یعنی
مصر، روند آشتی با این رژیم را رسماً کلید زده است.
تنها چند روز پس از
سفر نخست وزیر رژیم صهیونیستی به آفریقا، وزیر خارجه مصر که به سرزمین های
اشغالی سفر کرد، و از آرمان های ملت فلسطین و بهبود روابط با اشغالگران
سخن گفت.
اهمیت سفر سامح شکری به تل آویو، به واسطه از قبل اعلام نشدن
آن و همچنین ناشی از این حقیقت است که طی 10سال اخیر، روابط میان مصر و
رژیم صهیونیستی چندان نزدیک نبوده است. آخرین بار در سال 2007 بود که وزیر
خارجه وقت مصر از سرزمین های اشغالی دیدار کرد.
مصر اولین کشور عربی
بود که روند سازش را با توافق کمپ دیوید در سپتامبر 1978 آغاز کرد و همواره
تلاش زیادی برای نزدیکی فلسطینی ها و اسرائیلی ها به عمل آورده است اما پس
از برکناری حسنی مبارک از قدرت٬ این نقش مصر کمرنگ شده بود و به نظر می
رسد اقدام اخیر عبدالفتاح السیسی رئیس جمهوری مصر در فرستادن وزیرخارجه خود
به تل آویو برای احیای این نقش سنتی قاهره صورت گرفته است.
تلاش مصر
برای احیای مذاکرات سازش در حالی است که این مذاکرات در آوریل 2014 به علت
اختلاف درباره ادامه فعالیت های شهرک سازی این رژیم در کرانه باختری اشغالی
و بخش شرقی بیت المقدس اشغالی، شکست خورد. مذاکرات سه جانبه سازش بین
تشکیلات خودگردان فلسطین و رژیم صهیونیستی با محوریت آمریکا در چندین دور
برگزار شد اما ادامه شهرک سازی های غیرقانونی صهیونیست ها در سرزمین های
اشغالی و همچنین خلف وعده مقام های این رژیم در آزاد کردن شماری از
فلسطینیان در بند باعث شد که مذاکرات صلح بار دیگر با شکست روبرو شود.
پیشبرد
طرح مصر برای احیای مذاکرات صلح که بسیاری آن را مکمل طرح پیشنهادی فرانسه
می دانند، مهم ترین دلیل این سفر کم سابقه عنوان شده بود؛ طرحی که بیش از
همه بر تشکیل دو دولت در سرزمین های اشغالی تأکید دارد. با این وجود ٬در
بیانیه های رسمی دولت مصر ادعا شده بود که در این دیدار٬ مسائل امنیتی و
دیگر مسائل مشترک دو طرف از جمله هماهنگی درباره انتقال لاشه هواپیمای ساقط
شده مصری مورد مذاکره نتانیاهو و شکری قرار خواهد گرفت.
سخنان دوطرف
٬پیش و پس از رایزنی های مشترک نیز نشان می داد، مصر تلاش می کند نام
عبدالفتاح السیسی رئیس جمهوری ، به عنوان بازیگر اصلی صلح در فلسطین معرفی
کند. این مسأله در سخنان شکری به وضوح قابل مشاهده بود.
برخی چنین
تحلیل می کنند که به واسطه تهدیدهای شاخه نیرومند داعش در شبه جزیره سینا،
همکاری های نظامی و امنیتی میان دو بازیگر در طول سه سال گذشته به سرعت رو
به افزایش گذاشت. البته در این میان نباید موضوع کنار زده شدن محمد مرسی،
رئیس جمهوری سابق مصر از قدرت و روی کار آمدن السیسی به عنوان یک چهره
نظامی نزدیک به نظام اسبق مصر را نیز کم اهمیت شمرد.
اما بر خلاف گزارش
های کلی اولیه، محتوای دستور کار شکری در سفر به سرزمین های اشغالی، در
جریان کنفرانس مطبوعاتی مشترک وی با نتانیاهو بیشتر روشن و مشخص شد. در این
راستا، شکری مشخصاً سه شرط را برای ازسرگیری روند سازش میان فلسطین و رژیم
اسرائیل مطرح کرد.
در ابتدای این کنفرانس، وی گفت که سفرش به سرزمین
های اشغالی در راستای دیدگاه عبدالفتاح السیسی رئیس جمهوری در خصوص تحقق
صلح در منطقه صورت گرفته است. وی اشاره کرد که تحقق صلح، تأثیرات زیادی بر
منطقه خواهد داشت و بر این اساس، تحقق راه حل دو دولت نیازمند اقدامات جدی
است.
شکری افزود که مصر از راه حل عادلانه در خاورمیانه حمایت می کند و
ما در ارائه تمامی اشکال حمایت جهت تحقق این هدف جدی هستیم. وی درباره شروط
لازم برای احیای روند صلح، تأکید کرد که تحقق اعتماد مطلوب بایستی بر سه
پایه متکی باشد: عدالت و حقوق مشروع، احترام به حق دیگران برای زندگی در
صلح و ثبات و تمایل متقابل به همزیستی مسالمت آمیز در دو دولت مستقل که در
کنار یکدیگر در صلح و امنیت زندگی کنند.
شکری در ادامه اظهار داشت که
در ژوئن گذشته در سفری به رام الله ٬با رهبران فلسطینی دیدار کرد و گفت و
گوهای مفصلی با آن ها انجام داد و اکنون نیز برای تکمیل این گفت و گو ها به
سرزمین های اشغالی سفر کرده است.
در مقابل، نتانیاهو تأکید کرد که
پیمان صلح با مصر به منزله صخره ثبات در منطقه است. وی افزود که از پیشنهاد
السیسی و طرح صلح وی با فلسطینیان استقبال می کند و خواهان تحقق راه حل دو
دولت به صورت محسوس است. این در حالی است که مذاکرات سازش میان رژیم
صهیونیستی و تشکیلات خودگردان فلسطین در آوریل 2014 به علت اختلاف درباره
ادامه فعالیت های شهرک سازی این رژیم در کرانه باختری اشغالی و بخش شرقی
بیت المقدس اشغالی، شکست خورد.
شکری چند روز پیش از این دیدار در رام
الله با محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی دیدار و درباره طرح
سازش با او دیدار کرده بود.
با وجود آنکه وزیر خارجه مصر در مقابل
نتانیاهو، شرایط کنونی در سرزمین های اشغالی را خطرناک، بی ثبات و رو به
وخامت خواند و درباره وضعیت فلسطینیان ابراز نگرانی کرد اما آنچه از محتوای
این دیدار منتشر شده است، نشان می دهد برخلاف ادعاهای دولت مصر، مأموریت
وزیرخارجه این کشور بیش از همه بر بهبود روابط متمرکز بوده است. بر همین
اساس٬ بلافاصله پس از دیدار شکری و نتانیاهو٬ رسانه ها از سفر قریب الوقوع
نخست وزیر رژیم صهیونیستی به مصر و دیدار با ژنرال السیسی خبر دادند. مهم
ترین نگرانی السیسی پس از کودتا علیه مرسی، کنترل و حذف جریان قدرتمند
اخوان المسلمین در این کشور و کاهش نفوذ دیگر سازمان های وابسته به این
جریان در برخی کشورهای خاورمیانه بوده است.
کاهش روابط با دولت وابسته
به حزب عدالت و توسعه ترکیه که یکی از شاخه های سازمان جهانی اخوان
المسلمین محسوب می شود، پس از کودتا علیه شاخه مصری این جریان، نخستین
نشانه های این رویکرد مصر بود اما حالا مشخص شده که دغدغه مشترک رژیم
صهیونیستی و مصر نیز گروه حماس است که آن نیز شاخه ای از جریان اخوان
المسلمین در خاورمیانه محسوب می شود. ترکیه در هفته های اخیر تلاش کرده با
استفاده از کارت حماس روابط خود را با دشمنان قدیمی یعنی مصر و رژیم
اسرائیل بهبود بخشد.
حماس که جریان اصلی قدرت را در نوار غزه در دست
دارد، می تواند اهمیتی مشابه میان مقام های تل آویو و قاهره داشته باشد و
این موضوع بی شک در آینده نزدیک ٬نقش ترکیه را در این مثلث تازه شکل گرفته
در خاورمیانه پررنگ تر می کند. هر چند برخی تحلیلگران پشت پرده رایزنی ها
میان دو دشمن قدیمی را که پس از تأسیس رژیم صهیونیستی ٬چهار بار در سال های
1948، 1956، 1967 و 1973 مقابل یکدیگر لشکرکشی کردند را تلاش برای گزیر از
بحران آینده منطقه عنوان می کنند؛ بحرانی که میان ناظران منطقه جنگ آب
نامیده می شود.
