بافتهای فرسوده شهری از یک سو دارای ریشههای سکونتی ارزشمند با غنای فرهنگی، اجتماعی و معماری است و از سوی دیگر به جهت فرسودگی شدید، نبود امکان خدمات رسانی سریع در مواقع بحران، وجود مشکلات اجتماعی، امنیتی و آسیبپذیری در برابر زلزله، سیل و آتش سوزی و نیز عدم تطابق با زندگی امروز شهری و شهرسازی مدرن دارای مشکلات رو بنایی و زیرساختی هستند.
طبق آمارها امروز بیش از 1.5 میلیون نفر از پایتخت نشینان در بافتهای فرسوده زندگی می کنند که در زمان زلزله جان این افراد در معرض خطر جدی قرار دارد.
طبق اظهارات محمد سعید ایزدبار مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران، 19 میلیون نفر از جمعیت کشور (30درصد کل جمعیت) در بافتهای نابسامان شهری زندگی میکنند ، به گفته ایزدبار 130 هزار هکتار از مساحت کشور را این بافتها تشکیل میدهند که شامل 56 هزار هکتار بافت ناکارآمد شهری، 25هزار هکتار بافت تاریخی و 48 هزار هکتار سکونتگاه غیررسمی است.
مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران همچنین در این رابطه مطرح میکند که کل بودجه مصوب با عنوان مطالعه و کمک به بهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهری و از 3676 میلیون ریال اعتبار مصوب تنها 46 درصد تخصیص یافت که از این محل، 4/1 درصد از هدف کمی پیشبینی شده محقق شده است.
در همین راستا محسن سرخو رییس کمیته حمل و نقل شورای اسلامی شهر تهران در جریان دویست و نوزدهمین جلسه شورای شهر تهران مطرح میکند که در این بافتها ساخت و ساز سالی حدود یک درصد اتفاق میافتد با احتساب چنین سرعتی صد سال طول میکشد تا بافتهای فرسوده احیا شوند.
چمران رئیس شورای شهر تهران هم تاکید می کند که چون بانک ها دنبال سود بیشترند، سرمایه خود را در اختیار افرادی که سود 27 درصد یا 30 درصد میدهند، قرار میدهند و از ورود به بافت فرسوده و سرمایه گذاری در آن بخش هراس دارند.
در شرایطی که وقوع هرگونه زلزله یا بلایای طبیعی بافتهای فرسوده که فاقد هرگونه اصول معماری و شهرنشینی هستند را تهدید کرده و میتواند فاجعهای بزرگ ایجاد کند به گفته نمایندگان مجلس به نظر می رسد منابع بهسازی بافت های فرسوده فقط روی کاغذ است و با واقعیت فاصله دارد زیرا دستگاه های ذی ربط هیچ گونه توجهی به این مهم ندارند.
بدری: پایتخت و بافت فرسودهای که هر روز فرسودهترمیشود/ زلزلهای باکمترین ریشتر بیشترین تلفات جانی را خواهد داشت
صدیف بدری در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت، پرداخت وام 70 میلیونی قرض الحسنه نوسازی بافت فرسوده با سود 2 درصد را مثبت ارزیابی کرد وافزود: اگرچه ارائه وام و پرداخت تسهیلات نوسازی کیفیت سازهها در بافت فرسوده پایتخت را تا حدود زیادی افزایش می دهد ولی بهتر است قبل از آن فکری به حال کنترل تورم، رکود ساخت و ساز و افزایش توان خرید مردم در بخش مسکن شود.
صدیف بدری
نماینده مردم اردبیل، نمین، نیر و سرعین در مجلس شورای اسلامی، سودآور نبودن نوسازی بافت فرسوده را عمده عامل موثر در کاهش انگیزه سازندگان و همچنین مالکان بافتهای فرسوده برای نوسازی برشمرد و یادآور شد: زمانی که قیمت مصالح ساختمانی افزایش پیدا کرده و قیمت تمام شده ساختمان نیز برای سازنده آن بالا میرود بنابراین سازندگان و مالکان بافت های فرسوده خیلی تمایلی به نوسازی پیدا نمی کنند زیرا هیچ سودی عاید سازندگان نشده و در کنار این مالکان بافتهای فرسوده نیز نمی توانند نسبت به پرداخت اقساط وام نوسازی اقدام کنند.
این نماینده مردم در مجلس دهم، با تاکید بر اینکه پرداخت وام نوسازی به تنهایی مشکل بافتهای فرسوده را رفع نمیکند، گفت: باید در کنار ارائه تسهیلات به رفع رکود و افزایش توان خرید مردم در بخش مسکن نیز توجه کرد؛ مادامی که رکود حاکم بر ساخت و ساز رفع نشود مشکل بافت های فرسوده همچنان پابرجا خواهد ماند.
وی تعاون و همکاری دولت و مجلس را برای رفع رکود حاکم بر کشور لازم دانست و ادامه داد: دولت و مجلس باید با ارائه راهکارهای موثر در راستای رفع رکود حاکم بر کشور اقدام کنند به گونهای که ساخت و ساز مسکن رونق پیدا کرده و در کنار این توان خرید مردم نیز افزایش یابد.
بدری با بیان اینکه مجلس دهم باید لایحه های ارائه شده از سوی دولت در بحث خروج از رکود و رونق اقتصادی را تعیین تکلیف نماید، تصریح کرد: علاوه بر این مجلس دهم برای رونق اقتصاد و خروج از رکود نیز می تواند نسبت به تصویب طرح ها و قوانین جدید اقدام کند؛ مجلس دهم با حمایت از تولیدات داخلی، صنایع تعطیل شده و نیمه فعال، تسهیل قوانین سرمایه گذاری بخش خصوصی داخلی و خارجی می تواند در کنار دولت نسبت به رفع رکود حاکم بر کشور تلاش موثری داشته باشد.
نماینده مردم اردبیل در مجلس دهم با بیان اینکه مشکل بافت فرسوده پایتخت فقط در صورت وقوع زلزله قابل درک خواهد بود، بر لزوم رفع مشکلات بافتهای فرسوده پایتخت تاکید کرد و یادآور شد: در صورتی که اقدامات موثری در راستای رفع مشکلات بافت فرسوده پایتخت انجام نشود با وقوع زلزله ای با ریشتر پایین شاهد مرگ میلیون ها نفر خواهیم بود.
سخنگوی کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی ادامه داد: با توجه به خطرات احتمالی بافتهای فرسوده پایتخت مانند زلزله ضرورت توجه به نوسازی بسیار لازم است که این مهم تنها با رونق ساخت و ساز امکان پذیر است.
وکیلی: انتقاد از تعلل در بهسازی بافت های فرسوده پایتخت
محمدعلی وکیلی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت، از تعلل در بهسازی بافت های فرسوده پایتخت انتقاد کرد و یادآور شد: متاسفانه در حالی که بافت های فرسوده پایتخت در زمان بحران و زلزله احتمالی بسیار حادثه آفرین خواهند بود ولی توجهی به بهسازی و بازسازی آنها نمی شود، علیرغم آنکه هر ساله ردیف اعتباری هم در لایحه بودجه و هم در شورای شهر برای این موضوع درنظر گرفته می شود ولی همچنان اقدام خاصی در این رابطه صورت نگرفته است.
محمدعلی وکیلی
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: البته به نظر می رسد این منابع فقط روی کاغذ است و با واقعیت فاصله دارد بنابراین شاهد تحرک خاصی از سوی دستگاه ها برای بهسازی و بازسازی بافت های فرسوده نیستیم.
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه نوسازی بافت های فرسوده و مقام سازی سازه های شهری از مهمترین اقدامات برای پیشگیری از خسارات و تلفات سنگین در هنگام وقوع زلزله احتمالی تهران است، تصریح کرد: اما متاسفانه روند نوسازی آن طور که انتظار می رود سرعت مناسبی نداشته و برخی سازه ها در برابر زلزله از استقامت و استانداردهای پایداری برخوردار نیستند.
عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه به دلیل غیراقتصادی بودن حوزه ملک شاهد رکود در این حوزه هستیم، گفت: به همین دلیل نیز بهسازی بافت های فرسوده در فضای رکود دچار رکود شده اند.
لزوم ارائه تسهیلات مناسب ارزان قیمت به مالکان بافتهای فرسوده
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی، بر لزوم ارائه تسهیلات ارزان قیمت مناسب به مالکان بافتهای فرسوده تاکید کرد و افزود: برای ایجاد انگیزه و ترغیب مالکان بافت های فرسوده باید امتیازات و تسهیلات مناسبی به آنها اختصاص یابد زیرا با افزایش امتیازات و تسهیلات مناسب شاهد تحرک مناسبی در این حوزه خواهیم بود.
ملکشاهی راد: پایتخت و بافت فرسودهای که هر روز فرسودهتر میشود/ لزوم ارائه بستههای تشویقی برای نوسازی بافتهای فرسوده
محمدرضا ملکشاهی راد هم در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت، در رابطه با بیتوجهی نسبت به نوسازی و بهسازی بافتهای فرسوده پایتخت، گفت: بر اساس قانون، حمایت از احیا، بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده شهری در حوزه وظایف دولت بوده و موظف است تسهیلات موردنیاز بافت های فرسوده را تامین نماید زیرا در هنگام بحران حادثه ساز خواهند شد.
محمدرضا ملکشاهی راد
وقوع زلزله در تهران قطعی است
نماینده مردم خرم آباد در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه پایتخت روی گسلهای متعددی بنا شده و وقوع زلزله در این کلانشهر قطعی است، افزود: توجه به نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده پایتخت باید در اولویت کاری دولت قرار گیرد.
وی با بیان اینکه مجلس باید به صورت جدی به موضوع بافتهای فرسوده ورود و دولت را ملزم به اجرای قانون حمایت از احیاء، بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری کند، تصریح کرد: در این رابطه اگر نیاز به تصویب قوانین جدید و رفع موانع سد راه نوسازی بافتهای فرسوده باشد مجلس باید نسبت به تصویب قوانین جدید و اصلاح قوانین موجود اقدام کند.
ورود کمیسیون عمران مجلس به موضوع بافت های فرسوده
ملکشاهی راد با بیان اینکه به طور حتم کمیسیون عمران مجلس موضوع بافت های فرسوده را بررسی میکند، یادآور شد: نیاز است دولت لایحه جامعی را در این رابطه به مجلس ارائه کند که مشکل بافت های فرسوده یک بار برای همیشه رفع شود.
تاکید بر نوسازی بافت های فرسوده و مقاوم سازی ساختمان های پایتخت
نماینده مردم خرم آباد در مجلس دهم، با تاکید بر لزوم نوسازی بافت های فرسوده و مقاوم سازی ساختمان های پایتخت، گفت: برای کاهش خسارات جانی و مالی ناشی از زلزله قطعی پایتخت باید به وضعیت نابسامان بافت های فرسوده توجه کرد.
لزوم ارائه بستههای تشویقی مناسب برای نوسازی بافتهای فرسوده
عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، بر لزوم ارائه بستههای تشویقی مناسب برای نوسازی بافت های فرسوده پایتخت، تاکید کرد و ادامه داد: علاوه بر ارائه وام کم بهره بانکی، دولت باید بسته های تشویقی مناسبی را در جهت ترغیب و تشویق صاحبان بافتهای فرسوده ارائه نماید.