دولت دهم، همواره بخاطر افزایش پایه پولی (چاپ پول پرقدرت و تورم زا) مورد انتقاد رئیس جمهور روحانی بوده است. آمارهای منتشر شده توسط بانک مرکزی نشان می دهد که دولت یازدهم نه تنها نتوانسته است پایه پولی را کنترل کند بلکه در این دولت پایه پولی رشد داشته و به همراه نقدینگی رکود شکسته است.
به گزارش تابناک اقتصادی، دولت یازدهم از زمان بر سر کار آمدن خود و در اختیار گرفتن سکان هدایت قوه مجریه کشور، همواره خود را مخالف رشد نقدینگی بر اساس رشد پایه پولی دانسته است. به عنوان نمونه حسن روحانی رئیس دولت یازدهم در مورخه 14 بهمن 1394 طی سخنانی در مجمع عمومی بانک مرکزی اعلام کرد: از روز اول هر وزیری اگر خواسته است به سمت پایه پولی تعرض کند، من در دولت ایستاده ام و گاهی وقت ها اوقات تلخی نیز کرده ام و نگذاشته ام از پایه پولی برای اهدافی که مدنظر داشته اند استفاده شود.
همچنین در این رابطه مسئولین اقتصادی دولت یازدهم و بالاخص شخص رئیس جمهور، همواره دولت دهم را بخاطر رشد نقدینگی و رشد پایه پولی مورد انتقاد قرار دادند. باز هم به عنوان نمونه حسن روحانی در مورخه 24 آذر ماه 1393 و در جریان پنجاه و چهارمین مجمع سالانه بانک مرکزی عنوان نمود که خط اعتباری 45 هزار میلیارد تومانی که بانک مرکزی از محل چاپ پول پر قدرت (افزایش پایه پولی) برای اجرای طرح مسکن مهر در اختیار بانک مسکن قرار داد، تورم 40 تا 45 درصدی در اقتصاد پدید آورده است.
در پس تمام این انتقادات و موضع گیری ها پیرامون رشد نقدینگی و پایه پولی اما آمار بانک مرکزی بیان گر موضوع دیگری است. آمارها نشان می دهند که دولت یازدهم هم به لحاظ رشد نقدینگی و هم به لحاظ رشد پایه پولی دولت دهم را پشت سر گذاشته است. در ادامه به بررسی این آمارها خواهیم پرداخت.
همان گونه که از نمودار 1 پیدا است نقدینگی همواره در طی سال های اخیر در حال رشد بوده است. در شهریور ماه 1388 که دولت دهم سکان هدایت قوه مجریه را در اختیار گرفت میزان نقدینگی طبق آمار بانک مرکزی 211 هزار و 661 میلیارد تومان بوده است. هنگامی که دولت دهم در شهریور ماه 1392 سکان هدایت قوه مجریه را در اختیار دولت یازدهم قرار داد نقدینگی به 506 هزار و 693 میلیارد تومان رسیده بود. این اعداد نشان می دهد که میزان رشد نقدینگی در دولت دهم 139.38 درصد بوده است. هنگامی که دولت یازدهم در شهریور ماه سال جاری به کار خود پایان داد میزان نقدینگی به 1366 هزار و 260 میلیارد تومان افزایش یافته بود. یعنی در دولت یازدهم میزان رشد نقدینگی 169.8 درصد بوده است.
پیرامون رشد پایه پولی یا همان پول پر قدرت نیز باید گفت که همان گونه که از نمودار 2 ملاحظه می شود، پایه پولی نیز به مانند نقدینگی همواره در طی بازه مورد بررسی افزایش یافته است. در شهریور ماه 88 پایه پولی 51 هزار و 824 میلیارد تومان بوده و این شاخص در شهریور ماه 92 به 96 هزار و 579 میلیارد تومان رسیده است. یعنی در دولت دهم پایه پولی 86.3 درصد رشد کرده است. پایه پولی با رشدی 103 درصدی در دوران دولت یازدهم در پایان شهریور ماه 96 به 196 هزار و 490 میلیارد تومان رسیده است.
بنابراین علیرغم تمام انتقادات دولت یازدهم به دولت دهم پیرامون رشد نقدینگی و رشد پایه پولی، این دولت یازدهم بوده است که بیشتر از دولت دهم باعث رشد نقدینگی و رشد پایه پولی شده و به نوعی در این دو شاخص رکورد شکسته است.
