هرچه پيش‌تر مي‌رويم، ابعاد انقباضي بودجه بيشتر مي‌شود. به عبارتي کفگير به ته ديگ خورده است. بودجه ٩٧ نه‌تنها حذف ميليون‌ها يارانه‌بگير را هدف قرار داده بلکه بنا دارد بودجه نهادهاي «ويژه» را کمتر از گذشته کرده يا دست‌کم نظارت‌پذير کند. مصداق اين نوع بودجه‌ها به نهادهاي فرهنگي زيرمجموعه جدول ١٧ بازمي‌گردد؛ جدولي که حالا زيرمجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد تعريف شده تا نظارت‌پذير شود.
به گزارش شرق، نيمچه جراحي دولت در مديريت نهادهاي ويژه جدول ١٧، گويا اثر کرده و حالا صداي برخي منتقدان بيش از گذشته به صدا درآمده است. حجت‌الاسلام‌والمسلمين نصرالله پژمان‌فر با اشاره به ريل‌گذاري غلط دولت در بودجه فرهنگي، به مهر گفته: «با اين وضعيت لايحه دولت، سال آينده در حوزه مديريت فرهنگي کشور اتفاق ناخوشايندي را شاهد خواهيم بود. بودجه بخش‌هايي که امروز مأموريت فرهنگ‌سازي و اسلامي‌سازي جامعه را بر عهده دارند، ازجمله حوزه‌هاي علميه و ديگر مراکز فرهنگي مرتبط، افزايشي که متناسب با مأموريت اين بخش‌ها باشد، ندارد و در اين ميان، بخش‌هايي مانند جامعةالمصطفي وضعيت سخت‌تري دارند».
٤٠ هزار طلبه خارجي در جامعة المصطفي
جامعةالمصطفي کجا است و چرا کاهش بودجه آن، اين‌همه حاشيه‌ساز شده است؟ جامعةالمصطفي نهادي آموزشي براي گسترش تشيع در ساير کشورها است. پژوهشگاه بين‌المللي المصطفي، مجتمع عالي فقه (مدرسه حجتيه)، دانشگاه مجازي امام خميني، مدرسه المهدي، مدرسه بنت‌الهدي و انتشارات بين‌المللي المصطفي، ازجمله نهادهاي وابسته به جامعةالمصطفي به‌شمار مي‌آيند.
اين ارگان در شهر قم واقع شده و در ۶۰ کشور جهان شعبه دارد. جامعةالمصطفي در کشورهايي که جامعه مسلمان دارند، نماينده دارد و از طريق اين نماينده افراد مناسب براي آموزش اسلام را شناسايي و آنها را براي آموزش طلبگي به قم اعزام مي‌کند. اين افراد در حوزه علميه قم آموزش ديده و بعد از کسب آموزش‌هاي لازم، براي صدور انقلاب اسلامي به کشورهاي خود اعزام مي‌شوند. جامعةالمصطفي حدود ۴۰ هزار طلبه خارجي و ۴۰ هزار فارغ‌التحصيل دارد.
با اين بودجه چطور مأموريت بين‌المللي انجام دهد
حالا پژمان‌فر درباره وضعيت بودجه‌اي اين نهاد آموزشي در سال ٩٧ گفته: «با بودجه‌هاي ريالي بايد از بازار آزاد آن‌هم با اين وضعيت نابسامان ارزي، ارز مورد نياز خود را تهيه کند تا در مأموريت‌هاي بين‌المللي از آن استفاده کند؛ اما با افزايش تنها ۱۰درصدي که در بودجه آنها صورت گرفته، به نوعي مي‌توان گفت با تبديل ريال به دلار، بودجه آنها از سال قبل نيز کمتر شده و مشکلات عديده‌اي خواهند داشت».
طيبه سياوشي در همين زمينه به «شرق» گفته: «تا جايي که مي‌دانم، بودجه نهادهاي حوزوي و مذهبي کاهش نيافته بلکه تحت نظارت يک ارگان و وزارتخانه قرار گرفته و در واقع نظارت‌پذيرتر شده و کاهش اعتبار کمتر مشاهده شده است».
ريل‌گذاري غلط در زمينه بودجه
پژمان‌فر همچنين گفته: «معتقدم نوعی ريل‌گذاري غلط در زمينه بودجه فرهنگي در حال اتفاق‌افتادن است و با اين وضعيت، سال آينده در حوزه مديريت فرهنگي کشور اتفاقات ناخوشايندي را شاهد خواهيم بود». او درباره بودجه فعاليت‌هاي قرآني هم نگران است و مي‌گويد: «در حوزه قرآني، نگراني‌هاي شديدتري داريم؛ چراکه در سال‌هاي ۹۳ و ۹۴ به بودجه ۲۰۰ميلياردتوماني آن سال‌ها اعتراض داشتيم؛ اما امروز آن اعتبار به ۴۰ ميليارد تومان در لايحه بودجه ۹۷ کاهش يافته و با این اعتبارات، می‌توان پيش‌بيني کرد که وضعيت فعاليت‌هاي فرهنگي و قرآني در سال آينده چگونه خواهد بود».
کاهش ٦٠درصدي بودجه قرآني کشور
نقدها به وضعيت بودجه فرهنگي به همين‌جا ختم نمي‌شود. سيدصادق طباطبايي‌نژاد، نماينده اردستان و ديگر عضو فراکسيون فرهنگي مجلس، نيز از کاهش ۶۰درصدي بودجه قرآني کشور در لايحه دولت براي سال ۹۷ خبر داده. حجت‌الاسلام سيدصادق طباطبايي‌نژاد با اشاره به وضعيت نامناسب بودجه قرآني سال آينده کشور در لايحه بودجه سال ۱۳۹۷، به مهر گفته: «پيش از اين در قانون بودجه ۹۶ حدود صد ميليارد تومان براي شوراي توسعه و ترويج فرهنگ قرآني در نظر گرفته شده بود تا شورا، اين مبلغ را ميان تشکل‌ها و نهادهاي قرآني کشور توزيع کند. با وجود اين حکم قانوني، در عمل حدود ۱۰ ميليارد تومان معادل ۱۰ درصد بودجه مصوب در قانون تخصيص يافته است. براي سال ۹۷ هم رقم پيشنهادي در لايحه بودجه با ۶۰ درصد کاهش، به حدود ۴۰ ميليارد تومان کاهش يافته که مشخص نيست چقدر از آن تخصيص مي‌يابد». روزنامه «شرق» پيش‌تر در گزارشي به اين نکته اشاره کرده بود که «بودجه نهاد‌هايي مانند جامعةالمصطفي با بودجه دانشگاه‌هاي شهيد بهشتي و صنعتي شريف هم‌تراز بوده و از دانشگاه‌هايي مانند تربيت‌مدرس، دانشگاه صنعتي اميرکبير، دانشگاه علم و صنعت و دانشگاه علامه طباطبايي بالاتر است».
طبق آماري که در سايت جامعةالمصطفي اعلام شده، اين ارگان تاکنون بيش از ٥٠ هزار مرد و زن را از ۱۲۲ مليت، تحت تعليم و تربيت خود داشته که تاکنون بيش از ٥٠ هزار نفر از آنان دانش‌آموخته شده‌اند.
چيزي نگفتن بهتر است.