بحران آب و خسارات برآمده از آن، مرزهای سیاسی و جغرافیایی ایران را درنوردیده و بخش عمده ای از مساحت کشور را در بر گرفته است؛ بحرانی که تنها یکی از دلایل اصلی بروزش، کاهش شدید بارندگی است و اگر مدیریت صحیحی در رابطه با آن نشود، زندگی بسیاری از ایرانیان را به نابودی خواهد کشید. مثل هزاران شهروند شهرستان سرباز و حاشیه های آن که چند سالی است، اسیر خشکسالی های متمادی هستند.
به گزارش «تابناک»؛ از جمله مناطقی که در جنوب شرق ایران و استان سیستان و بلوچستان درگیر با بحران آب است و در سال های اخیر کاهش شدید بارندگی را شاهد بوده است، بخش پیشین در شهرستان سرباز و مناطق همجوار این منطقه جغرافیایی است که آمارهای منتشره در رابطه با آن، اصلاً رضایت بخش نیست.
رود سرباز و سد پیشین که برای سال های متمادی تنها منبع مطمئن و مناسب برای تأمین آب مورد نیاز شهروندان شهرستان سرباز و مناطق همجوار آن بود، چند سالی هست که با کاهش شدید منابع آبی رو به رو شده و این موضوع به قدری شدید است که مقامات محلی، از عدم ورود منابع آبی جدید به سد پیشین طی یک و نیم سال گذشته خبر می دهند.
منطقه جغرافیایی که از آن سخن به میان آمد، در حوضه آبریز پیشین قرار دارد و بخش پیشین شهرستان سرباز با نزدیک به 40 هزار تن جمعیت و نیز بخش سرباز این شهرستان، جمعیتی بالغ بر 80 هزار تن را شامل می شود؛ حوضه آبریزی که از جمله معدود مناطق سرسبز استان سیستان و بلوچستان است و کاهش میزان بارندگی و منابع آب آن، نگرانی ها را در مورد مناطق همجوار و به ویژه پایین دست سد پیشین افزایش می دهد.
با اینکه خشکسالی و کاهش منابع آب در بالادست و پشت سد پیشین رخ داده است، نکته نگران کننده اینکه سد پیشین و منابع آب آن محل مصرف کشاورزی، صنعت و شرب بیش از 210 روستا و شهر در مناطق پایین دست سد و در شهرستان چابهار است؛ مناطقی مثل بخش دشتیاری و دهستان باهوکلات که جمعیتی بالغ بر 60 هزار تن را شامل می شود.
عباس سارانی، معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقهای سیستان و بلوچستان در رابطه با خشکسالی و کاهش منابع آب سد و حوضه آبریز پیشین به رسانه ها گفت: حوضه آبریز سد پیشین به دلیل نبود بارندگی در سال زراعی گذشته و سال کنونی در وضعیت بحرانی قرار گرفته و برای تأمین آب پایین دست سد مشکل جدی دارد.
سارانی با تأکید بر اینکه در این حوضه آبریز نزدیک یک و نیم سال است که آورد آبی قابل ذکری نداشته ایم، افزود: با این حساب، تأمین آب شرب در اولویت است و اگر نتوانیم بر میزان برداشت دشت پیشین و دیگر نقاط کنترل داشته باشیم، در تأمین آب این منطقه و مناطق پایین دست با مشکل جدی مواجه خواهیم شد.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه 93 درصد منابع آبی منطقه صرف کشاورزی می شود، ادامه داد: سالانه دو میلیارد متر مکعب آب از منابع آب زیرزمینی استان برداشت میشود که بیشتر آن یعنی حدود 93 درصد مربوط به حوزه کشاورزی است و یک درصد در صنعت و 6 درصد برای شرب است.
عدم بارش قابل ذکر به مدت دو سال در حوضه آبریز سد پیشین، در حالی رخ داده است که بررسی ها در مورد معیشت شهروندان ساکن در حوضه آبریز پیشین شهرستان سرباز با جمعیتی بالغ بر 80 هزار تن و نیز مناطق پایین دست سد پیشین در بخش دشتیاری شهرستان چابهار با جمعیتی بالغ بر 60 هزار تن حکایت از این دارد که کشاورزی و دامداری، شغل و محل درآمد بیش از 70 درصد مردم این منطقه است.
شرایطی نگران کننده که به خوبی گویای بحران آب ایجاد شده در مناطق پایین دست سد پیشین و بخش دشتیاری شهرستان چابهار است و تابستان خشک و بی آبی را برای این منطقه نوید می دهد؛ وضعیتی که مدیران اجرایی را ناچار کرده است تا میزان آب موجود را به شرب اختصاص دهند و میزان مصرف آن در بخش کشاورزی را کاهش دهند.
بنا بر این وضعیت، ناگفته پیداست که زندگی ده ها هزار شهروند استان سیستان و بلوچستان کشور با مشکل رو به رو خواهد شد و این شرایط، آینده خوبی را در زندگی شهروندان این منطقه پیش روی نخواهد گذاشت.