در مورد فرزندخواندگی در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
کلیات
فرزندپذیری نهادی قانونی است که به موجب آن بین یک یا چند فرزندپذیر و کودکی غیرزیستی رابطه والدینی به وجود میآید. فرزندپذیری در طول تاریخ به عنوان یکی از روشهای حمایت از کودکان بیسرپرست وجود داشتهاست. به دلیل اهمیت داشتن پسر برای گذر از پل چینود و ورود به بهشت، پسرخواندگی از اهمیت ویژهای در ایران و دین زرتشت داشتهاست. در اسفند ۱۳۵۳ قانونی با عنوان حمایت از کودکان بدون سرپرست برای قانونی کردن نهاد فرزندپذیری تصویب شد. پیش از تصویب این قانون نیز موارد متعدد فرزندپذیری از طریق شیرخوارگاهها و مراکز غیررسمی انجام گرفتهاست.
آمار دقیقی از تعداد موارد فرزندپذیری در دست نیست. تعداد فرزندپذیری در سال ۱۳۹۵ بالغ بر (۱۳۰۰) مورد گزارش شدهاست. صاحب فرزند شدن از طریق اهدای جنین، دریافت اسپرم یا تخمک و رحم جایگزین را نیز نوعی فرزندپذیری میدانند.
تاریخ
فرزندپذیری در گذشته بیشتر معطوف به منافع اقتصادی و سیاسی فرزندپذیر بود. فرزندخواندگی در روم و تبنی در حجاز چنین هدفی را دنبال میکردهاست. فرزندپذیری به عنوان شیوهای برای تشکیل خانواده و مراقبت از کودکان، پدیدهای نوظهور است.
قانون حمورابی در ۱۷۵۰ پیش از میلاد به تفصیل حقوق فرزندپذیری را بیان کردهاست. فرزندپذیر باید پیشه خود را به فرزندخوانده بیاموزد؛ پدرومادر زیستی نمیتواند مدعی کودک بشود. فرزندخوانده نیز حق ندارد منکر رابطه پدرومادری با فرزندپذیر بشود، مگر این که فرزندپذیر در آموزش پیشهاش به او تعلل کند.
قانون حمورابی هر چند به صراحت زنان را از فرزندپذیری منع نکردهاست اما فرزندپذیری را مختص مردان میداند و به مردان مجرد نیز اجازه فرزندپذیری میدهد. با توجه به تأکید بر آموزش پیشه نیز بر پسرخواندگی تأکید دارد. در این قانون امنیت اقتصادی فرزندخوانده نیز با ارث برابر با فرزندان زیستی و پرداخت بخشی از ارث به فرزندخوانده در صورت راندن وی، تضمین کردهاست.
فرزندپذیری در قانون روم امری مرسوم است و برای تقویت ارتباطات سیاسی و حفظ اموال به کار میرود. در روم دو شکل فرزندپذیری وجود دارد. نوع اول پسرخواندگی است که در بین اشراف رایج بودهاست. در این نوع فرزندپذیری، تنها مردان عنوان فرزند پذیرفته میشوند.
پسرخواندگی باید مورد تأیید مجلس یا امپراتور قرار میگرفت. فرزندخوانده مردی آزاد و بالغ و فرزندپذیر بالای ۶۰ سال داشتهاست مگر این که نابارور باشد. زنان نمیتوانستند پسرخوانده داشته باشند. بسیاری از امپراتورهای روم فرزندخوانده بودند. تراژانوس، فرزندخوانده نروا بود و پس از او نیز فرزندخواندهاش هادریانوس امپراتور روم شد.
هادریانوس نیز در سال ۱۳۸ میلادی، آنتونیوس پیوس ۵۲ ساله را چند ماهی پیش از مرگش به فرزندی گرفت تا امپراتور جدید روم بشود. پس از پیوس نیز دو فرزندخوانده وی امپراتور روم شدند. به نظر میرسد فرزندخواندگی در روم راهی برای تعیین جانشین و وارث است. نوع دیگر فرزندپذیری در روم شبیه فرزندپذیری امروزی است که کودک تحت قیمومیت پدرش قرار دارد و سرپرستی وی به پدرومادر فرزندپذیر واگذار میشود.
در هند قدیم دوازده نوع رابطه پسر و پدری تعریف شدهاست که در برخی از آنها رابطه زیستی بین والدین وجود ندارد. هدف از فرزندپذیری اطمینان از داشتن پسر برای انجام مراسم مذهبی و انتقال اموال و ماندگاری نام فامیلی است.
گونههای مختلف فرزند پسر برای اطمینان از پسر داشتن و همچنین ایجاد تمایز سلسلهمراتبی بین نوع فرزند پسر ایجاد شدهاست. تنها سه نوع فرزند - پسر زیستی زنوشوهر، دختر زیستی زنوشوهر که به عنوان پسر بزرگ شدهاست و پسر بیوه باکره از ازدواج بعد که به شوهر سابق منتسب میشود - تمام اموال خانواده را به ارث میبرند و بقیه هر چند پسر تلقی میشوند اما در مرتبه پایینتری قرار دارند.
در مورد فرزندخواندگی در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
کد خبر: ۸۲۵۲۵۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۲۳
کد خبر: ۸۱۷۶۰۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۲۷
کد خبر: ۸۱۳۴۴۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۲
کد خبر: ۸۰۲۶۵۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۰۵
کد خبر: ۷۸۶۵۶۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۱/۱۳
کد خبر: ۷۷۱۷۳۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۱/۱۷
کد خبر: ۷۲۹۸۵۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۲
کد خبر: ۶۹۷۱۰۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۳/۰۳
یک هزار و ۶۰۰ زوج در نوبت فرزندخواندگی هستند
کد خبر: ۵۵۹۳۱۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۱۰/۱۷
واگذاری فرزند دختر به دختران مجرد بالای 30 سال و زنان بدون شوهر یکی از مواردی است که در قانون جدید گنجانده شده است
کد خبر: ۴۲۲۹۹۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۵/۱۵
مراحل سختگیرانه دریافت مجوز قبول حضانت فرزند خوانده از یکسو و کمبود کودکان بیسرپرست و ولی قانونی از سوی دیگر و همینطور وجود قوانینی که کودکان بدسرپرست را بهطور کامل در اختیار سازمان بهزیستی قرار نمیدهد، باعث میشود زوجهای بسیاری ناامیدانه به خانههایشان بازگردند
کد خبر: ۴۱۸۳۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۴/۳۱
بهتر بود که بهزيستي تصميم به تدوين قانوني جديدي در اين زمينه نميگرفت زيرا قانون قبلي روشنتر بود و مسائل بحث بر انگيزي همچون ازدواج با فرزندخوانده را نيز مسکوت گذاشته بود.
کد خبر: ۴۱۴۸۸۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۴/۱۹