کلیات
قیمت بنزین در ایران از موضوعات جنجالساز بعد از دهه هشتاد بهشمار میرود. روند افزایش قیمت بنزین در ایران با روند افزایش قیمت سایر کالا و خدمات ارتباط تنگاتنگی دارد و از این لحاظ قابلیت اثرگذاری زیادی از اقتصاد ایران و به صورت مشخص دارد. این محصول که کمی بعد از آغاز به کار دولت یازدهم به صورت آزاد و با نرخ مصوب هر لیتر هزارتومان به فروش رسید، در اردیبهشت سال ۹۸ و پس از مدت ها بحث و گمانه دوباره در ریل سهمیه بندی و تغییر نرخ قرار گرفت. قیمت بنزین بالاخره بامداد 24 آبان افزایش یافت که جزئیات آن در انتهای این متن آمده است.
تاریخچه
هر لیتر بنزین در سال ۱۳۵۵ با نرخ ۶ ریال به فروش میرسید، در سال ۱۳۵۶ به ۸ ریال و در سال ۱۳۵۷ به یک تومان افزایش یافت. دو سال بعد، یعنی در سال ۱۳۵۹ دولت وقت قیمت بنزین را به سه تومان افزایش داد و این نرخ تا سال ۱۳۶۸ ثابت بود. پس از آن، در دولت سازندگی یک بار در سال ۱۳۶۹ قیمت بنزین به ۵ تومان در هر لیتر افزایش پیدا کرد و بار دیگر در سال ۱۳۷۴ قیمت بنزین به دو برابر افزایش یافت و با قیمت ۱۰ تومان در هر لیتر عرضه شد. از این پس، قیمت بنزین روند افزایش سالانه در پی گرفت و هر لیتر بنزین در سال ۱۳۷۵ به ۱۳ تومان و در سال ۱۳۷۶ به ۱۶ تومان رسید. در سال ۱۳۸۳ به نرخ ۸۰ تومان در هر لیتر رسید تا اینکه با قانون تثبیت قیمتها، مجلس هفتم دولت را از افزایش قیمت مواد سوختی و کالاهای عمومی منع کرد.
سهمیه بندی بنزین در دولت احمدی نژاد
با اجرای
سهمیهبندی سوخت در ایران در دولت احمدینژاد از تیر ماه ۱۳۸۶هر لیتر بنزین سهمیهای با نرخ ۱۰۰ تومان و بنزین آزاد ۴۰۰ تومان عرضه شد. مرحله بعدی افزایش قیمت بنزین در ۲۸ آذر ۱۳۸۹ با اجرای هدفمندسازی یارانهها در ایران کلید خورد و هر لیتر بنزین سهمیهای به ۴۰۰ تومان و بنزین آزاد ۷۰۰ تومان افزایش یافت. افزایش بعدی قیمت بنزین در سال ۱۳۹۳ در دولت تدبیر و امید با اجرای مرحله دوم هدفمندسازی یارانهها در ایران هر لیتر بنزین سهمیهای را به ۷۰۰ تومان و بنزین آزاد ۱۰۰۰ تومان رساند؛ که با تک نرخی شدن بنزین در سال ۱۳۹۴ به قیمت ۱۰۰۰ تومان پرونده بنزین سهمیهای بسته شد.
تک نرخی کردن بنزین در دولت روحانی
مدیران وزارت نفت در دولت یازدهم و با این استدلال که دو نرخی بودن سوخت در ایران عامل وقوع فساد اقتصادی کلان است، اقدام به تک نرخی کردن سوخت کردند. در همین رابطه مدیرعامل شرکت بهینهسازی مصرف سوخت در گفتگو با اقتصادآنلاین گفت: من با دو نرخی کردن کاملاً مخالف هستم، این یعنی فساد. یادتان باشد در اقتصاد چند نرخی بودن یعنی فساد. فقط در یک شرایط جنگی است که باید بنزین را سهمیهبندی کنیم. حالا چگونه این فساد اتفاق میافتد؟ فرض کنید من به نام کشاورز از فرمانداری مجوز ده هزار لیتر بنزین سهمیهای میگیرم، دو هزار لیتر آن را به بخش کشاورزی میبرم و هشت هزار لیترش را به بازار آزاد؛ بنابراین فساد ایجاد میشود و من به شدت مخالفم. همچنین به عنوان یک راه حل کوتاه مدت برای جلوگیری از قاچاق بنزین در شرایط فعلی کشور پیشنهاد میکنم در مناطق مرزی مثل مریوان، مثل منطقه گمرک در مرز خسروی با عراق، مثل افغانستان و سایر جاها، خود شرکت ملی نفت یک پمپ بگذارد و بنزین را مثلاً ۵۰۰ تومان زیر قیمت آن کشور بفروشد. این باعث میشود دیگر برای افراد قاچاق سوخت مقرون به صرفه نباشد. در بلند مدت هم ما باید اقتصاد را درست کنیم و سعی کنیم قیمتهای نسبی در اقتصاد برقرار شود تا بتوانیم در جهت حفظ منافع ملی کشور اصلاحات اقتصادی انجام دهیم.
بازگشت سهمیه بندی بنزین در دولت دوازدهم
دولت یازدهم که در سال های آغازین مدیریت اجرایی کشور اقدام به لغو سهمیه بندی کردن بنزین کرد، در اردیبهشت سال ۱۳۹۸ دوباره از تصمیم خود برای دو نرخی کردن و سهمیه بندی بنزین خبر داد.
سهمیه بندی مجدد بنزین
پس از گذشت حدود چهار سال از آخرین سهمیه بنزین در کارتهای سوخت، دولت دوباره به فکر کارتهای سوخت و سهمیه بندی افتاده و حتی در چند وقت اخیر با فراخوان ثبتنام کارت سوخت، نشان داده که برای سهمیه بندی بنزین آماده است.
در این میان اخبار غیر رسمی از شروع سهمیه بندی از بامداد جمعه حکایت دارند. هرچند روز گذشته، سخنگوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران ضمن تکذیب برخی شایعات درباره افزایش قیمت بنزین از ساعت ۲۴ پنجشنبه گفت: تاکنون چنین چیزی به ما ابلاغ نشده است و تاکید داشت روند ثبت نام کارت سوخت از مالکان خودروها و موتور سیکلتهای فاقد کارت سوخت همچنان ادامه دارد.
با وجود رد خبر یاد شده از سوی اسماعیلی، خبرگزاری فارس گزارش داد طرح سهمیهبندی بنزین احتمالاً از ساعت ۲۴ روز پنجشنبه آغاز میشود و قیمت بنزین سهمیهای احتمالاً ۱۰۰۰ تومان در هر لیتر خواهد ماند. برخی منابع خبری نیز از بنزین آزاد معمولی با نرخ ۲۵۰۰ تومان و سوپر آزاد ۳۰۰۰ تومانی خبر میدهند.
مخالفان سهمیه بندی بنزین، نسبت به سیگنال منفی این اقدام در بازار داخلی آن هم در شرایط کنونی اقتصاد ایران و جهش تورم در سبد کالاهای مصرفی خانوار هشدار میدهند. برخی نیز معتقدند اگر دولت با هدف از بین بردن جذابیت قاچاق به دنبال افزایش نرخ سوخت است، باید به نرخ فوب خلیج فارس، قیمت گذاری سوخت را انجام دهد، اقدامی که به نظر میرسد، فعلاً در دستور کار نیست و نرخ آزاد همچنان برای قاچاقچیان جذاب خواهد بود و برای مردم اثرات منفی در معیشت و هزینههایشان خواهد داشت.
واکنش وزیر نفت به سهمیه بندی بنزین
بیژن زنگنه در تاریخ یازده اردیبهشت 98 و در حاشیه نمایشگاه بینالمللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی ایران که امروز در محل دائمی نمایشگاه بینالمللی تهران گشایش یافت، در پاسخ به سوالی درباره سهمیهبندی بنزین و احتمال آغاز فرایند سهمیهبندی بنزین از فردا اظهار کرد: آنچه درباره سهمیهبندی بنزین اعلام شده دروغ است و بعداً توضیح بیشتری در این باره اعلام خواهد شد.
افزایش رسمی قیمت بنزین
بامداد جمعه 24 آبان 98 شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران آغاز سهمیهبندی بنزین و قیمتهای جدید را اعلام کرد.
به گزارش تابناک اقتصادی، شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران با صدور اطلاعیه ای طرح مدیریت مصرف سوخت را اجرایی کرد. متن این اطلاعیه به قرار زیر است:
بسمه تعالی
اطلاعیه شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران
" سهمیه بندی سوخت"
شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران به اطلاع عموم هموطنان عزیز می رساند که براساس مصوبه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران محترم سه قوه ، از ساعت صفر روز ۲۴ ماه آبان سهمیه بندی بنزین برای تمام وسایل نقلیه بنزین سوز به ترتیب بیان شده در این اطلاعیه انجام می شود.
1- میزان سهمیه بنزین هر نوع خودرو به ترتیب زیر است :
جدول تیپ خودروهای مشمول سهمیه
ردیف
|
کاربری
|
میزان سهمیه بنزین ماهانه (نرخ اول)
|
1
|
سواری شخصی
|
بنزینی
|
60 لیتر
|
دوگانه سوز
|
30 لیتر
|
2
|
تاکسی
|
بنزینی
|
400 لیتر
|
دوگانه سوز
|
200 لیتر
|
3
|
موتورسیکلت
|
-
|
25 لیتر
|
4
|
وانت کم مصرف
|
بنزینی
|
200 لیتر
|
دوگانه سوز
|
60 لیتر
|
5
|
وانت پرمصرف
|
بنزینی
|
300 لیتر
|
دوگانه سوز
|
120 لیتر
|
6
|
آمبولانس
|
-
|
500 لیتر
|
۲) - قیمت بنزین معمولی سهمیه ای از قرار هر لیتر ۱۵۰۰ تومان خواهد بود .
- قیمت بنزین معمولی غیر سهمیه ای از قرار هر لیتر ۳۰۰۰ تومان خواهد بود .
- قیمت بنزین سوپر از قرار هر لیتر ۳۵۰۰ تومان خواهد بود .
۳) از ساعت صفر روز ۲۴ سهمیه کامل ماه آبان سال ۱۳۹۸ همه خودروها به کارت سوخت شخصی آن ها واریز شده و سهمیه خودروهای شخصی به مدت ۶ ماه قابل ذخیره است. استفاده از سهمیه سوخت صرفا با استفاده از کارت هوشمند سوخت شخصی میسر خواهد بود .
۴) کسانی که تاکنون به هر علت کارت سوخت شخصی خود را دریافت نکرده اند ، از ساعت اجرای طرح، سهمیه سوخت ایشان محفوظ است و از این بابت هیچ نگرانی نداشته باشند .
افرادی که کارت سوخت ندارند ، شامل کسانی که تاکنون درخواست المثنی نداده اند ، کسانی که درخواست داده و هنوز کارت سوخت خود را دریافت نکرده اند و همچنین کسانی که کارت سوخت برایشان صادر شده ولی در باجه معطله شرکت ملی پست است ، سهمیه همه آنها از همین امروز محفوظ و ذخیره خواهد شد.
۵) نرخ CNG بدون تغییر خواهد بود .
۶) برای مسافربرهای بر پایه اینترنت (اسنپ و تپ سی) مشروط برآن که نرخ های خود را از مقادیر مصوب، به تشخیص وزارت کشور تغییر ندهند، اعتبار معادل سهمیه مصوب تعلق خواهد گرفت. برای تامین سوخت خودروهای مسافر برخطی و بین شهری ، آژانس های مسافربری و آموزشگاه های رانندگی تمهیدات لازم اتخاذگردیده است که متعاقبا اعلام خواهد شد.
۷) به منظور رفاه حال دارندگان خودروها با اولویت وانت بارها مقررگردید وزارت نفت و سازمان برنامه و بودجه کشور ظرف مدت یک ماه ضوابط تشویقی برای توسعه مصرف CNG در خودروها را تنظیم و به تصویب شورای اقتصاد برسانند .
۸) همچنین به خودروهای همه دستگاه های اجرایی دولتی موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری ، سهمیه بنزین تعلق نمی گیرد و این خودروها باید با قیمت هر لیتر ۳۰۰۰ تومان نسبت به دریافت بنزین اقدام کنند .
۹) قیمت نفت گاز با کارت سوخت جایگاه دار بدون تغییرخواهد بود.
محمد باقر نوبخت معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه پس از انتشار اطلاعیه شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی با اشاره به آغاز مرحله جدید اجرای قانون هدفمندی یارانهها، اظهارداشت: سازمان برنامه و بودجه موظف شد عینا همه منابع حاصل از اصلاح قیمت جدید را به حساب سرپرستان خانوارها واریز کند.
وی افزود: دولت به خانوارها از یک نفر تا 5 نفر، به میزان 55 تا حداکثر 205 هزار تومان پرداخت خواهد کرد.
رئیس سازمان برنامه و بودجه تصریح کرد: این کمک معیشتی یک هفته تا 10 روز دیگر به حساب سرپرستان 18 میلیون خانوار واریز میشود.
معاون اول رئیسجمهور هنگام معارفه وزیر جدید نفت به این نکته اشاره کرد که «کدام عقل سلیم میتواند بپذیرد بنزین را با دلار وارد کنیم و با قیمت ۱۵۰۰ تومان بفروشیم؟ البته فعلاً کاری نمیخواهیم بکنیم و نگویند عارف حرفی زده و دولت دنبال آزادسازی است ولی اینها واقعیت است.»
کد خبر: ۱۲۵۸۵۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۱۹
خواهشمند است، دستور فرمایید در گام بعدی اجرای طرح، عدم تخصیص سهمیه سوخت به خودروهای بنزینی و موتورسیکلتهای فاقد بیمهنامه شخص ثالث با جدیت و قوت بیشتری در دستور کار قرار گیرد.
کد خبر: ۱۲۳۴۷۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۰
تصمیم بنزینی دولت زیر ذرهبین تابناک اقتصادی؛
تصمیم اخیر دولت برای قطع سهمیه بنزین شرکتهای حمل و نقل اینترنتی مانند اسنپ، موجب نگرانیهایی در میان شهروندان و فعالان این صنعت شده است. این اقدام، که به نظر میرسد در پاسخ به مسائل ناترازی مصرف بنزین و تلاش برای کاهش هزینههای دولتی اتخاذ شده، میتواند تبعاتی برای اقتصاد و امنیت انرژی کشور داشته باشد.
کد خبر: ۱۲۳۱۲۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۳
در گفتوگو با تابناک اقتصادی بررسی شد؛
عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران معتقد است: بر اثر اجرای طرح تخصیص سهمیه بنزین به نفر، صرفه جویی در مصرف سوخت را خواهیم داشت و این رویکرد در مقابله با قاچاق بنزین نیز موثر خواهد بود.
کد خبر: ۱۲۱۴۹۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۰
داستان پرپیچوخم قیمتگذاری بنزین در ایران، هر بار اعتراضاتی را به همراه داشته که همین چند روز قبل، بار دیگر سالگرد آن بود.
کد خبر: ۱۲۰۵۷۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۹
در گفتوگو با تابناک اقتصادی مطرح شد؛
باید تولید خودروهایی که از سوختهای پاک استفاده میکنند، در دستور کار قرار بگیرد. اگر بتوانیم خودرویی تولید کنیم که سوختش سی ان جی باشد و همزمان شتاب بالا و کیفیت خوبی داشته باشد، قطعاً مردم به استفاده از این نوع خودروها تمایل نشان میدهند.
کد خبر: ۱۲۰۰۱۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۱
ایجاد بازار مبادلات انرژی، شرط اجرای طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر به جای خودرو
شرط اجرای طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر به جای خودرو این است که یک بازار مبادلات انرژی ایجاد کنیم. به طوری که افراد بتوانند سهمیه بنزین خود را به راحتی بفروشند. دولت باید تدریجی خودش را از قیمت گذاری بنزین کنار بکشد و قیمت مصارف خارج از الگوی بهینه مصرف در بازار مبادلات تعیین خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۹۸۶۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۳
تابناک اقتصادی صحت و سقم یک خبر بنزینی را بررسی کرد؛
نه تنها مساله اعطای بنزین به کد ملی در برنامه هفتم توسعه حذف نشده که مجلس علاوه بر تایید رویکرد دولت در لایحه برنامه هفتم توسعه، به دنبال تقویت و شکلگیری بازار مبادلات انرژی در جهت مبادله آسان سهمیه مردم با صرفهجویی انجام شده است.
کد خبر: ۱۱۹۸۰۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۹
۶۰ لیتر سهمیه بنزین مرداد ماه خودروهای شخصی بدون هیچگونه تغییری، ساعت صفر بامداد یکشنبه (یکم مردادماه) در کارتهای هوشمند سوخت شخصی شارژ میشود.
کد خبر: ۱۱۸۴۳۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۳۱
وزیر نفت گفت: همانطور که بارها اعلام شده است، دولت هیچ برنامهای برای افزایش قیمت بنزین ندارد. میزان سهمیهها نیز تغییری نمیکند و مطابق گذشته خواهد بود.
کد خبر: ۱۱۷۷۳۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۰
هر تصمیمی گرفته می شود، چه مربوط به کارت سوخت باشد و یا استاندارد بنزین، به شایعه گرانی این سوخت در فضای مجازی می انجامد. برخی نیز برای جا نماندن از بازار داغ شایعات بنزینی، هر روز بر طبل این شایعات به بهانه تایید و تکذیب می کوبند و این در حالی است که دولت همواره تاکید کرده، قیمت بنزین در سال جاری افزایش نخواهد داشت.
کد خبر: ۱۱۷۷۲۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۹
مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی گفت: امسال ۱۰۳ میلیون لیتر تولید بنزین داشتیم و میانگین مصرف آن در همین سال ۱۰۳.۵ میلیون لیتر است یعنی تقریبا نیم میلیون لیتر ناترازی بین تولید و مصرف داریم.
کد خبر: ۱۱۵۸۱۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۱۶
۶۰ لیتر سهمیه بنزین آذرماه خودروهای شخصی بدون هیچگونه تغییری، ساعت صفر بامداد سهشنبه (یکم آذرماه) در کارتهای هوشمند سوخت شخصی شارژ میشود.
کد خبر: ۱۱۵۱۳۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۳۰
در گفتوگو با تابناک اقتصادی بررسی شد
دولت و وزارت نفت به جای افزایش قیمت بنزین و فشار به زندگی مردم، با کاهش سهمیه آزاد کارتهای سوخت از ۲۵۰ به ۱۵۰ لیتر و همچنین ایجاد محدودیت در عرضه آزاد بنزین توسط کارت سوخت آزاد جایگاهداران به خصوص در استانهای مرزی، اقدام به کنترل مصرف کارتهای سوخت کرده است که در کنترل قاچاق سوخت نقش مهمی ایفا میکند.
کد خبر: ۱۱۴۶۷۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۱
کد خبر: ۱۱۴۶۵۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۳۰
در گفتوگو با تابناک اقتصادی بررسی شد
با توجه به حذف ارز ترجیحی و بالا رفتن نسبی قیمتها، جامعه پذیرای افزایش قیمت سوخت نیست. به همین دلیل، دولت روی سیاستهای غیرقیمتی برای مدیریت مصرف سوخت، از جمله افزایش کنترل کارت سوخت جایگاه داران و کاهش سهمیهی آزاد کارت سوختهای خودروهای شخصی متمرکز شده است.
کد خبر: ۱۱۴۳۰۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۰۹
۶۰ لیتر سهمیه بنزین مرداد ماه خودروهای شخصی بدون هیچگونه تغییری ساعت صفر بامداد جمعه (یکم مهر) در کارتهای هوشمند سوخت شخصی شارژ میشود.
کد خبر: ۱۱۴۱۷۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۳۱
در گفتوگو با تابناک اقتصادی مطرح شد
همزمان با مدیریت توزیع بدون وقفه سوخت در کشور با استفاده از ذخایر موجود، برای جلوگیری از کمبود سوخت در کشور و کنترل قاچاق، نشستهای کارشناسی مفصلی در سطح وزارت نفت، دولت و سایر دستگاههای حاکمیتی برگزار شده تا راهکارهای مناسبی برای کنترل مصرف و به خصوص قاچاق سوخت بدون تحمیل هزینه به مردم اندیشیده شود.
کد خبر: ۱۱۴۰۱۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۱
کد خبر: ۱۱۴۰۸۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۰
کد خبر: ۱۱۳۸۴۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۲