پس از آنکه آکادمی علوم و هنرهای سینمایی رسماً چهار استاندارد محتوایی را برای پذیرش فیلمها، علنی تعیین و اعلام کرد از سال ۲۰۲۴، فیلمهای ارائهشده برای بخش اسکار بهترین فیلم باید حداقل دو مورد از چهار استاندارد اعلام شده را داشته باشد، فرزاد موتمن کارگردان سینمای ایران، به نقد جدی آنچه از گذشته بود و اکنون اسکار به شکل علنی بیان کرده را مطرح کرد و هشدار داد آنچه از گذشته پنهانی و کمابیش رخ میداد و اکنون رسما عملاً به فیلمساز تحمیل میشود، سینما را نابود میکند.
به گزارش «تابناک»؛ آکادمی علوم و هنرهای سینمایی به تازگی قوانین وضع کرده که بر مبنای آن، برای نود و چهارمین و نود و پنجمین دوره جوایز اسکار ـ که در سال های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ برگزار خواهد شد ـ یک فیلم باید برای این که در رقابت بخش اسکار بهترین فیلم، واجد شرایط شناخته شود، فرم محرمانه استانداردهای آکادمی را ارائه بدهد. از سال ۲۰۲۴ برای جوایز اسکار ۹۶، اثر ارائهشده برای بخش اسکار بهترین فیلم، باید حداقل دو مورد از چهار استاندارد اعلام شده را داشته باشد.
برای نمونه، استاندارد A شامل سرفصلی با نام «ارائه روی پرده، مضامین و روایات» است که خود چند زیرمجموعه را در برمیگیرد. یکی از آنها حضور الزامی یک بازیگر (حداقل یکی از نقشهای اصلی یا بازیگران مکمل نقشهای مهم) از نژاد یا قومیتی است که تاکنون کمتر روی پرده تصویر شده؛ شامل آسیایی، لاتین، سیاهپوست، بومی آمریکا، آلاسکا، خاورمیانه و....
مورد دیگر این سرفصل، گروه بازیگران یک فیلم است. در این مورد، دست کم ۳۰ درصد تمام بازیگران نقشهای ثانوی و نقشهای فرعی، باید حداقل دو گروه از این گروهها باشند: زنان، گروههای نژادی یا قومی، الجیبیتی، و آدمهایی با ناتوانیهای فیزیکی یا شناختی، یا ناشنوا یا کمشنوا. مورد دیگر این سرفصل، خط داستانی اصلی و موضوع است که مواردی، چون زنان، گروههای نژادی یا قومی، الجیبیتی، و آدمهایی با ناتوانیهای فیزیکی یا شناختی، یا ناشنوا یا کمشنوا را در برمیگیرد.
به همین منوال، استاندارد B شامل سرفصلی با تیتر "رهبری خلاقانه و تیم پروژه"، استاندارد C شامل سرفصلی با عنوان "دسترسی و فرصتها در صنعت" و استاندارد D شامل سرفصلی با عنوان "گسترش تماشاگران" است که در آنها نیز رعایت موارد ذکرشده در زیرمجموعههای استاندارد A تأکید شده است.
آکادمی چند سال تلاش کرد فیلمهایی را به گونهای نامزد کند که مساله تنوع نژادی و جنسیتی در بازیگران، کارگردانان و دستاندراکاران فنی لحاظ شود. در ۲۰۱۶، وقتی برای دومین سال پیاپی، تمام ۲۰ نامزد جوایز اسکار بازیگری، از بین سفیدپوستان انتخاب شدند و رنگینپوستان در دیگر بخشهای اصلی نیز نادیده گرفته شدند، شریل بون آیزاکس رئیس وقت آکادمی تن به اقدامی تاریخی داد و متعهد شد تا سال ۲۰۲۰ تعداد اعضای زن و اعضای با نژادهای مختلف را دو برابر خواهد کرد.
این اقدام واکنش فرزاد موتمن فیلمساز مولف ایرانی را در پی داشت. موتمن در این رابطه نوشت: «چندوقت پيش كريس مک كارتى، مدير مراسم إعطای جوايز سينمایى و تلويزيونى ام تى وى ضمن اعلام اين نكته كه از اين پس براى إعطاى جايزه بهـترين بازيگر، تفكيك جنسى صورت نخواهـد گرفت، در مصاحبه اى با سى ان ان رسماً اعلام كرد كه مراسم آنهـا مضمون گراست. در ضمن او مضمون گرائى مراسمش را با مدرنيسم مترادف دانست!»
این فیلمساز ادامه داد: «و چندى پيش، جشنواره فيلم برلين هـم كه مراسم بسيار مهـمتري است، شبيه چنين تصميم بي فايده اى را اعلام كرد و البته هـيچ يك اعلام نكردند كه چرا؟ ... و چيزى نگذشته بود كه دستورالعمل هـاى تراژيك اسكار توسط سى ان ان منتشر شد، مبنى بر آنكه از دو هـزار و بيست و چهـار، نامزدهـاى بهـترين فيلم بايد حتماً از بازيگران آسيایى، سياه پوست، لاتين، خاورميانه اى، آفريقائى و ... در تركيب بازيگران اصلى يا مكمل استفاده كرده باشند و ۳۰ در صد از شخصيت هـا بايد زنان، اقليت هـاى قومى، ناشنوايان، نابينايان و... باشند!»
کارگردان فیلم «شبهای روشن» تاکید کرد: «واضح است كه استفاده از اقليت هـاى نژادى، زنان و كاراكترهـایى از جهـان رو به توسعه به خودى خود نه تنهـا تراژيك نيست كه خيلى هـم پسنديده است. تراژدى اينجاست كه اين موارد تبديل به قانونهـايى براى پذيرفته شدن فيلمهـا در جشنواره هـا و مراسم سينمائى شوند، اما بخش مثبت ماجرا اين است كه، بالاخره پرده هـا دارند مى افتند و سياست هـایى نامرئى كه چهـار دهـه است توسط جشنواره هـا اعمال ميشوند، دارند چهـره نشان ميدهـند.»
موتمن افزود: «ديگر مديران جشنواره هـا، نه تنهـا، خجالت نميكشند كه مضمون گراى و ملاحظات سياسى جشنواره هـايشان را مخفى كنند، بلكه با وقاحت تمام آن را داد مي زنند. براى چهـار دهـه آنهـا تركيبي نامتجانس و كريه از هـمه جور كاراكتر فرصت طلب و موج سوارى را به جاى فيلمساز به جامعه سينمایى غالب كردند. فيلمهـایى را ستايش كردند كه انباشته از بيانيههـاى اجتماعى بودند، بىآنكه سازندگانشان كمترين بویى از حداقل نوعى ايدئولوژى برده باشند و جامعه هـنرى را صد سال، به عقب راندند تا برگرديم به سال هـاى دهـه بيست كه تازه بايد بنشينيم و بحث كنيم كه چرا يک اثر هـنرى قبل از هـر چيز بايد با متر و معيارهـاى خودش سنجيده شود و نه مضمون و محتوايش!»
این کارگردان سینما خاطرنشان کرد: «سياسى گرى و مضمون گرایى جشنوارههـا خطرى مهـلک براى سينماست. سم است و جامعه جهـانى فيلمسازان بايد عليه آن متحد شود و قد علم كند. باور كنيد كه دارند هـمه چيز را به نابودى ميكشند.»